Weer meer drugsafval gedumpt, gemeenten vrezen kosten
Het aantal dumpingen van drugsafval is opnieuw fors toegenomen. Gemeenten worden geconfronteerd met torenhoge opruimkosten en willen dat het rijk bijspringt.
Vorig jaar werd volgens politiecijfers 292 keer drugsafval gevonden, in de natuur, in woonwijken of op de weg. Het jaar ervoor lag dat aantal nog op 207.
Het meeste drugsafval wordt gedumpt in Noord-Brabant en Limburg, maar inmiddels krijgen ook Gelderland en Zuid-Holland steeds vaker te maken met de productie van synthetische drugs en het bijbehorende afval.
In totaal registreerde de politie vorig jaar ruim 450 incidenten die te maken hebben met de productie van synthetische drugs. Dat zijn er bijna honderd meer dan het jaar ervoor. Het gaat om labs, opslagplekken van chemicaliën en afvaldumpingen.
Kijk hier hoeveel drugsafval, labs en opslagplekken in uw provincie zijn gevonden:
- NOS
- NOS
- NOS
- NOS
Voor gemeenten is de maat vol. Zij willen dat er een landelijk potje komt voor het opruimen van drugsafval. De jaarlijkse kosten worden geschat op twee à drie miljoen euro. Die rekening belandt in de praktijk vaak bij de gemeente.
"Voor kleine gemeenten zijn die kosten bijna niet te dragen", zegt burgemeester Marianne Besselink van Bronckhorst, die namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) over dit onderwerp spreekt. "We hebben het Rijk nodig om die gezamenlijke verantwoordelijkheid te pakken."
'In de papieren'
Met het toenemend aantal dumpingen worden de kosten steeds hoger, merken de gemeenten. Bovendien oordeelde de Raad van State onlangs dat zij de rekening niet mogen doorsturen naar terreineigenaren, als die niets met de afvaldumping te maken hebben.
"Het gaat om gevaarlijk spul. Er zijn specialistische teams nodig om die rotzooi op te ruimen. De kosten voor deze teams komen nu op het bordje van de gemeenten en dat loopt behoorlijk in de papieren", zegt Besselink.
Geen toezeggingen
Op dit moment zijn er nog provincies die een deel van de kosten vergoeden, maar naar verwachting is het geld in de loop van dit jaar op. De VNG dringt er daarom bij het rijk op aan om financieel bij te springen, maar tot nu toe heeft het kabinet geen toezeggingen gedaan.
Besselink: "Tot voor kort hadden we een potje van een miljoen voor dit vraagstuk. Dat lijkt ons een mooi nieuw startbedrag. Het gaat om de veiligheid van onze inwoners, natuur en milieu om te zorgen dat de schade zo beperkt mogelijk blijft."
In november riepen de provincies al op om afgepakt geld van criminelen te gebruiken voor het opruimen van drugsafval.
Wat zit er eigenlijk in die blauwe vaatjes waar drugsafval in wordt gedumpt? En hoe gevaarlijk is dat? We laten het zien in deze video:
Dat er meer drugsafval wordt gedumpt, heeft volgens de politie meerdere oorzaken. De grondstoffen die nodig zijn om xtc en speed te maken, zijn inmiddels verboden en mogen niet meer worden geïmporteerd.
Daarom maken criminelen die grondstoffen nu zelf van weer andere chemicaliën. De productie van die grondstoffen levert extra afval op, dat ook weer gedumpt wordt.
"Als je bepaalde chemische stoffen verbiedt, maak je het moeilijker voor criminelen", zegt Max Daniel, hoofd operatiën bij de politie. "Maar dat het leidt tot meer chemisch afval, is iets waar we nooit bij hebben stilgestaan."
Gierputten
De politie denkt ook dat er simpelweg meer xtc wordt geproduceerd. "Het is echt niet alleen afval uit het zuiden van het land", zegt Daniel. "Wij hebben het idee dat er overal in het land labs staan, omdat het zo winstgevend is." Ook is de registratie van dumpingen verbeterd.
Het drugsafval wordt langs de weg of in natuurgebieden achtergelaten, in gierputten gestort, geloosd op het water of in het riool, en soms ook vanuit rondrijdende busjes weggelekt op de weg.
De politie zegt zich de komende tijd nog meer te richten op de aanpak van synthetische drugs. Niet alleen moeten productie- en opslaglocaties worden opgespoord, de politie wil ook achter de geldstromen van criminelen aan.
NOS op 3 dook in de wereld van het drugsafval om uit te zoeken welke wereld schuilgaat achter de vaten. Bekijk hier de shortdoc over deze zoektocht:
