Britse kranten zijn het eens: May is in Salzburg vernederd
"Vernederend", "genant" en "brexit aan stukken". Dat zijn woorden die terugkomen in Britse krantenkoppen, een dag nadat premier May met lege handen is teruggekeerd van de informele EU-top in Salzburg.
Die top had het moment moeten zijn waarop May een stevige steun in de rug zou krijgen voor het brexit-plan van haar regering. In dat plan blijft het vrije verkeer van goederen met de EU overeind, maar verdwijnt het vrije verkeer van personen en diensten. Het liep anders. Mevrouw May, uw plan gaat niet werken, riepen bijna alle EU-leiders in koor. Zelf gaf de premier vandaag toe dat de onderhandelingen in een impasse verkeren.
Door de vernedering in Salzburg komt May in eigen land nog meer met de rug tegen de muur te staan. Net voor het voor haar zo belangrijke Conservatieve congres van eind deze maand, hoopte ze eindelijk te kunnen laten zien: kijk, de EU is bereid om mijn voorstel te bespreken. Dat is niet uitgekomen, de EU kwam May niet tegemoet. De kritiek vanuit de eigen achterban zal nu alleen maar toenemen.
The Sun, het bekendste tabloid van het land, verwijt de EU dat ze May met gebogen hoofd liet afdruipen. "Jullie vuile ratten", kopte de krant. Al twaalf maanden lang speelt Brussel een spelletje door oneerlijk te onderhandelen, schrijft de krant. May zou zijn "gekleineerd".
The Guardian-columnist Rafael Behr stelt vast dat de EU weinig anders kon. "De EU kan May niet geven wat ze echt nodig heeft: een brexit-model dat haar hele partij en de achterban tevreden stelt en dat er tegelijkertijd voor zorgt dat het land er niet onder zal lijden. Zo'n model bestaat niet, schrijft Behr. "Nu niet, nooit niet."
Ook politiek verslaggever Laura Kuenssberg van de BBC schrijft dat de EU duidelijk heeft gemaakt dat er geen speciale Britse deal mogelijk is. Ofwel de Britten kiezen voor het Noorse model, waarbij de Britten zeer nauw met de EU verbonden blijven en het vrij verkeer van personen accepteren. Maar dat kan ze onmogelijk aan haar achterban verkopen. Of ze kiezen voor het Canadese model, een vrijhandelsakkoord, waarmee ze juist afstand nemen van de EU (zoals Canada dat nu heeft). Het nadeel van het Canadese model is dat het geen oplossing biedt om de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open te houden.
Kabinetscrisis
Volgens The Times is de kans groot dat deze keiharde afwijzing in Salzburg tot een nieuwe crisis in de regering gaat leiden. Verschillende ministers zouden overwegen om May's onderhandelingsstrategie in te trekken. "Ze moet haar Chequers-deal [haar brexit-plan, TdW] laten varen", citeert de krant een minister anoniem.
Maar als May dat doet, zal dat ook haar eigen positie weer verder ter discussie stellen. "Hoe gaat ze dit overleven?", citeert de krant een ander Conservatief parlementslid. "Dit sterkt namelijk de hand van de pro-brexitvleugel bij de Conservatieven en roept weer vragen op over haar leiderschap. 48 uur geleden zag het er nog heel anders uit."
