'De bombardementen zijn bijna normaal geworden in Jemen'

• Rachid Bouazzaoui

  redacteur Online

In Jemen woedt al jaren een bloedige burgeroorlog. Volgens de Verenigde Naties kostte die oorlog al aan duizenden mensen het leven. Het Rode Kruis vindt dat er te weinig aandacht is voor de situatie in het land. Om dat te veranderen reisde een team samen met tv-maker Floortje Dessing af naar Jemen.

Het verloop van die reis maakte nog eens extra goed duidelijk hoe gevaarlijk het is in het land. De groep zat vast terwijl om hen heen de bommen vallen. Inmiddels zijn ze overgebracht naar het naburige Afrikaanse land Djibouti waar ze veilig zijn geland. En vandaag werd de oud-president gedood door Houthi-rebellen.

Journalist Judith Spiegel en haar partner Boudewijn Berendsen weten hoe gevaarlijk het is het land. Ze werden eerder maandenlang gegijzeld in Jemen. Deze week is het vier jaar geleden dat ze werden vrijgelaten.

Zij werden op 8 juni 2013 ontvoerd door gewapende mannen in de hoofdstad Sanaa, op 9 december kwamen ze vrij. Op de dag dat ze vrijkwamen, kregen ze nikabs aan zodat ze op gesluierde vrouwen leken. Hun handen werden beschilderd met henna, voor het geval er een controle was.

Judith Spiegel woonde destijds al jaren in Jemen en kent het land goed. Maar ze is sinds haar vrijlating niet teruggekeerd. "Ik wilde het mijn familie en vrienden niet aandoen om terug te keren."

Ze woont nu in Koeweit en geeft daar les. En sinds haar vertrek is er enorm veel gebeurd in het land, zegt ze.

Houthi-rebellen slaagden er in 2015 in om grote delen van het land te veroveren. Ze bezetten een gebied in het westen van het land, waar ook de hoofdstad Sanaa in ligt.

"In 2015 begon de ellende met de inname van Sanaa door Houthi-rebellen en de reactie daarop van de Saudische coalitie", zegt Spiegel. "De bombardementen die we nu zien zijn al drie jaar aan de gang. Het is bijna normaal geworden daar."

Drie miljoen mensen zijn gevlucht voor het geweld, van wie een klein deel naar het buitenland. "Dat zijn mensen met geld en connecties. Onder hen een deel van de activisten die tijdens de Arabische Lente actief waren op Facebook en Twitter. Maar die zijn allang weg uit Jemen."

Spiegel heeft nog wekelijks contact met vrienden in Jemen, via Whatsapp. Zij klagen dan niet over de bombardementen maar meer over de schaarste van producten en de sterk stijgende prijzen van basisbehoeften.

Hongersnood door de blokkade

In sommige delen van het land gaan mensen dood van de honger. Dat komt doordat de internationale coalitie, onder leiding van Saudi-Arabië, een blokkade van zee- en luchthavens heeft ingesteld.

"De bombardementen zijn ze aan gewend, hoe raar dat ook klinkt. Ze maken zich eerder zorgen over de prijzen van water, brood, benzine, gas en medische zorg. Dat kunnen ze nauwelijks betalen."

Volgens Spiegel kunnen Jemenieten wel wat hebben. "Het zijn 'tough cookies'. Jemen was niet het paradijs dat nu is ingestort. Het was al tientallen jaren eigenlijk kommer en kwel."

De aanvallen van de Saudische coalitie zijn in veel gevallen een vergelding voor raketten die op Saudi-Arabië zijn afgeschoten door Houthi's. Volgens de VN zijn die van Iraanse makelij aangezien Iran aan de kant van de Houthi's staat. Spiegel: "Dessing en het team van de Rode Kruis hebben de bombardementen nu aan den lijve ondervonden."

Dapper

Spiegel noemt het moedig dat Dessing naar Jemen is afgereisd. "Ik zat er zelf en ik weet hoe bijzonder het land is. En ik vind het dapper dat ze het land binnen is gegaan om te laten zien hoe de situatie is."

Ze denkt dat Dessing de risico's om naar Jemen af te reizen goed heeft afgewogen. Daarom zou ze de reis niet hebben afgeraden. "Ik ben de laatste die zal zeggen dat iets onverstandig is. Zeker als journalist."