Overzicht: de chaotische dag na de dreun van Irma
Bijna anderhalve dag na de zwaarste orkaan ooit boven Sint-Maarten, is de ware omvang van de ravage nog steeds onduidelijk. Het lijkt wel alsof het eiland in één keer tweehonderd jaar terug in de tijd is gezet: de infrastructuur ligt plat en communicatie met de buitenwereld is amper mogelijk.
Wel helder is dat zowel de schade als de verslagenheid groot zijn. Ten minste één persoon aan de Nederlandse kant van het eiland is om het leven gekomen. Er zijn daar ook meerdere gewonden.
Een overzicht van een chaotische dag
Saba en Sint-Eustatius
Met windsnelheden van rond de 300 kilometer per uur laat de orkaan een spoor van vernieling achter in het Caribische gebied. Het oog van de storm trok woensdagmiddag recht over Sint-Maarten.
De Nederlandse eilanden Saba en Sint-Eustatius komen er relatief beter vanaf. De schade lijkt daar vooralsnog beperkt tot omgewaaide schuurtjes, geknakte bomen en schade aan gebouwen. Er is geen melding van gewonden.
Dat maakte de gebeurtenis voor de mensen op dit eiland niet minder beklemmend. "We hoorden de takken rondvliegen", beschrijft de 24-jarige Aron Hoogendoorn de windvlagen. "Vanuit het raam konden we zien hoe een schuurtje langzaam aan het instorten was."
Verwoesting op Sint-Maarten
Het staat in schril contract met de verwoesting vijftig kilometer ten noorden, op Sint-Maarten. Maar het duurt even voordat dat blijkt. De stroom is er uitgevallen en de communicatie met de buitenwereld ligt plat.
Beelden gemaakt vanuit een helikopter laten er geen twijfel over bestaan: de schade is "gigantisch", twittert de Koninklijke Marine.
"Het vliegveld is niet begaanbaar, het ziekenhuis is heel beperkt open, de brandweer is ernstig geraakt en de haven is niet beschikbaar", zegt luitenant ter zee Egbert Stoel in het NOS Radio 1 Journaal.
Slachtoffers
De Nederlandse overheid tast donderdagochtend nog in het duister over het aantal slachtoffers. Ministers bespreken in het Nationaal Crisiscentrum in Den Haag hoe de noodhulp zo snel mogelijk op gang kan komen. Aan het begin van de avond maakt minister Plasterk bekend dat er zeker één dode is op het Nederlandse deel van het eiland.
Overdag is al duidelijk geworden dat op het Franse gedeelte van het eiland vier mensen zijn overleden als gevolg van de orkaan. Zo'n 23 mensen raakten gewond. President Macron maakt bekend dat hij zo snel mogelijk naar het getroffen gebied wil afreizen.
Plunderingen
Het contact met de 40.000 bewoners van het Nederlandse deel blijft schaars, maar sommigen weten de NOS te bereiken. Marilou Rohan schetst een chaotische beeld van het getroffen eiland: "Je ziet mensen gewoon de supermarkten plunderen." Er zijn berichten over plunderingen met gebruik van "pistolen en machetes."
Orde herstellen
Minister Plasterk bevestigt de plunderingen, maar kan niets zeggen over de schaal waarop het gebeurt. Militairen zijn ingezet om de orde te bewaken. Vijftig extra agenten zijn per boot onderweg vanuit Curaçao.
Marineschip de Pelikaan is al aangemeerd in de haven van Philipsburg. Aan boord zijn voedsel, water en vrachtauto's vol hulpgoederen. Het vliegveld is schoongeveegd van puin, zodat er weer vliegtuigen kunnen landen.
Vanaf de vliegbasis Eindhoven zijn twee toestellen onderweg. Met aan boord hulpgoederen voor zeker vijf dagen.
Noodhulp
Er lopen meerdere inzamelingsacties voor de getroffen eilanden. Het Rode Kruis heeft giro 5125 en hulporganisatie Cordaid zamelt in op gironummer 667. Ook jongeren uit Sint-Maarten die in Nederland wonen, zamelen geld in voor de wederopbouw.
Het lijkt hard nodig. Correspondent Dick Drayer is aangekomen in Philipsburg en spreekt van een spookstad. "Je ziet helemaal niemand, alleen omgewaaide bomen en weggerukte daken", vertelt hij. "Het lijkt wel een oorlogsgebied."