'De familie weet vaak als eerste dat er iets aan de hand is'
"Op het gebied van preventie kan de familie juist enorm veel doen. Wij signaleren het als eerste als er iets aan de hand is", zegt Wies van den Nieuwendijk. Zij is moeder van een zoon met een psychotische kwetsbaarheid en bestuurslid van Ypsilon, de vereniging van familieleden van patiënten.
Van den Nieuwendijk onderschrijft de conclusies in het rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dat er nauwer met familie en naasten moet worden samengewerkt. Aanleiding voor het onderzoek was de falende hulpverlening rond Bart van U., de moordenaar van oud-minister Borst.
Vroege signalering
De omgeving van een patiënt met een psychotische kwetsbaarheid signaleert vaak al vroeg dat er iets mis is. Van den Nieuwendijk. "Als het niet goed gaat, belt mijn zoon me op. Ik hoor het aan zijn stem. Dan kan ik zorgen dat er meer hulp komt."
Zij heeft een goed contact met de zorgverleners van haar zoon. Dat geldt niet voor iedereen. Bij de vereniging Ypsilon krijgt ze vaak te maken met familieleden die vertellen dat hulpverleners contact weigeren met de familie van een patiënt. De vereniging krijgt daar per week zo'n 20 telefoontjes over.
Door het nauwe contact met de zorgverlening heeft Van den Nieuwendijk sinds 2004 elke crisis rond haar zoon kunnen voorkomen. "Mijn lijntje met de zorgverleners van mijn zoon is heel kort. Ik kan mailen en bellen en er wordt op gereageerd."
Privacy
Maar in heel veel gevallen wordt er niet geluisterd. "Het is afhankelijk van welke zorgverlening er is en welke zorgverlener. Ik weet bijvoorbeeld dat bij een zelfde instelling de ene zorgverlener wel goed samenwerkt met de familie en de andere niet."
De hulpverleners die geen contact willen met de familie wijzen, volgens Van den Nieuwendijk, vaak op de privacy van de patiënt. "Ze laten de privacy en de regeltjes prevaleren boven de goeie zorg, terwijl de familie alleen is geïnteresseerd in goede zorg."
Voor haar is een goede en verstandige zorgverlener iemand die wel contact zoekt. "Als er een psychiater is die wel de instelling heeft om goede zorg te bieden aan een patiënt, dan neemt hij contact op met de familie. Want hij weet dat wij die kennis in huis hebben. Zo simpel is het eigenlijk."