'Sjoemelsoftware' VW weet wanneer auto op rollenbank staat
"Dit is niet het werk van een technicus die dit op een achternamiddag bedacht heeft zonder de baas in te lichten", zegt autojournalist Wim Oude Weernink over het uitlaatgassenschandaal bij Volkswagen. Hij is ervan overtuigd dat de top van de autofabrikant wist van het gesjoemel met uitstoot-testen.
Dat autofabrikanten testen voor de uitstoot van CO2 en stikstof beïnvloeden, was al bekend. Ze plakken roosters af en pompen de banden extra hard op. Soms worden zelfs banden zonder profiel gebruikt waardoor de auto zuiniger uit de test komt dan dat hij in dagelijks gebruik is. Vooralsnog is dat toegestaan in Europa, maar nieuwe regels moeten voorkomen dat dit in de toekomst zo blijft.
Verboden software
Maar Volkswagen ging in de Verenigde Staten nog een stap verder. Volgens Jos Dings, directeur van de Brusselse milieuorganisatie Transport & Environment, kan de speciale 'sjoemelsoftware' in de auto's een testsituatie herkennen. Zo staan de auto's bij een test op een rollenbank. Dus als er gas wordt gegeven draaien de wielen wel, maar gaat de auto niet vooruit. Software kan dat registeren en concluderen dat het waarschijnlijk om een test gaat.
Ook is het opvallend als er langere tijd gas wordt gegeven, zonder dat het stuur beweegt. Dat is een tweede indicatie dat het om een test gaat. En de auto kan, omdat de tests over het algemeen binnen zijn, geen contact maken met de satelliet van het GPS-systeem. Dan is er nog een vierde element waar de software naar kijkt: de auto's moeten worden getest bij een temperatuur tussen de 20 en 30 graden.
Als de software eenmaal door heeft dat het om een test gaat, zorgt die ervoor dat de auto zo schoon mogelijk rijdt. En dat is verboden, zegt Dings. Volkswagen leidde op die manier milieu-inspecteurs om de tuin bij het testen van de uitstoot van zo'n 11 miljoen auto's. Het is volgens deskundigen vrijwel onmogelijk om te controleren of dergelijke software in een auto actief is.
Toen Toyota met de hybride auto op de markt kwam, vonden de Duitsers dat totale waanzin.
Dat Volkswagen zo snel met een reactie kwam, suggereert dat de top van de werkwijze wist, zegt Oude Weernink. "Het kan niet zo zijn dat je binnen 24 uur nadat het schandaal bekend is, al reageert met: sorry dat we dit gedaan hebben."
In april was er een wisseling in de top van de autofabrikant na onenigheid tussen de VW-bestuurders. Na een interne ruzie ruimde de voorzitter van de raad van commissarissen, Ferdinand Piëch, het veld. "Hij wilde eigenlijk dat CEO Martin Winterkorn wegging om allerlei redenen. Je kunt je afvragen of Piëch achter het gesjoemel kwam en gezegd heeft: dit kan niet. Dit schandaal heeft ongetwijfeld al langer gespeeld binnen het bedrijf."
Strijd in autoland
De reden dat Volkswagen de waardes zo laag mogelijk wilde houden, heeft onder meer te maken met de strijd tussen diesel- en hybride auto's, legt Oude Weernink uit.
"Toen Toyota met de hybride auto op de markt kwam, vonden de Duitsers dat totale waanzin. Die wilden de dieselmotoren verder gaan ontwikkelen; die zouden nog zuiniger kunnen rijden en minder uitstoot veroorzaken. Maar nu is bewezen dat die diesels hun technische grenzen hebben bereikt."
De industrie zal moeten omschakelen, zegt hij. "Zelfs in Frankrijk, een echt dieselland, wordt nu gezegd: we moeten stoppen met dieselauto's, omdat het gevaarlijk is voor de volksgezondheid. Zo willen ze Parijs afsluiten voor dat soort auto's, en overstappen op elektrische auto's of andere vormen van schoner vervoer."
