Jeruzalem

Ultrarechts Israël droomt van nederzettingen in Gaza

  • Marijn Duintjer Tebbens

    verslaggever

  • Marijn Duintjer Tebbens

    verslaggever

De onderhandelingen gaan door, maar Israël en Hamas lijken niet dichter tot elkaar te komen. Een deel van de Israëlische bevolking wil dat premier Benjamin Netanyahu haast maakt en de gijzelaars vrij krijgt met een akkoord. Maar de ultrarechtse partijen in zijn coalitie vinden juist dat hij harder op moet treden.

En dat ultrarechtse geluid heeft ook onder de bevolking steun. Zij pleiten voor annexatie van de Westelijke Jordaanoever en nieuwe nederzettingen in Gaza.

Uit een peiling blijkt dat een derde van de Israëliërs voorstander is van het annexeren en blijvend bezetten van Gaza. Zo'n 55 procent is tegen. Netanyahu heeft nieuwe nederzettingen in Gaza niet realistisch genoemd.

Dorre woestijn

Gaza is voor veel Joden heilige grond als Israël de strook in 1967 verovert op Egypte. Al snel vestigen zich er veelal orthodoxe joden, in nederzettingen die ze Gush Katif noemen. Ze veranderen de dorre woestijn in vruchtbare landbouwgrond, die op het hoogtepunt goed is voor 15 procent van alle Israëlische agrarische export.

Maar de Israëlische regering geeft Gaza in 2005, onder internationale druk en om vrede te bevorderen, terug aan de Palestijnen. "Heel erg jammer", zegt Avner Franklin van het Gush Katif Museum. "Het was verbazingwekkend wat we in korte tijd bereikten. En ik denk dat als we er niet waren weggegaan, als we Gush Katif niet hadden verlaten, we er met meer mensen hadden kunnen wonen."

In museum Gush Katif - een ode aan de kolonisten uit de jaren zestig - koesteren ze het verleden in de hoop dat het ook Israëls toekomst zal zijn:

'Wat hier is gebeurd, is een belangrijk deel van onze geschiedenis'

Bij de verkiezingen in 2022 boeken rechts-nationalistische partijen voldoende winst om onder leiding van Netanyahu (Likoed) een nieuwe regering te vormen. Sinds de grootschalige, gewelddadige aanval van Hamas in Israël op 7 oktober benadrukken de leiders van deze uiterst rechtse partijen, Bezalel Smotrich en Itamar Ben-Gvir, steeds vaker dat annexatie van de Westelijke Jordaanover en het opnieuw vestigen van Joodse nederzettingen in Gaza noodzakelijk is voor de veiligheid van Israël.

Israël bezet de Westelijke Jordaanoever, waar zo'n drie miljoen Palestijnen wonen, sinds 1967. Sindsdien valt die voor een groot deel onder militair bestuur. Er zouden inmiddels zo'n 700.000 kolonisten op de Westoever en in Oost-Jeruzalem wonen, en dat aantal groeit nog steeds.

Israël annexeerde de afgelopen tijd nog meer grote stukken grond op de Westelijke Jordaanoever en bouwt er ook nieuwe nederzettingen. Die zijn volgens het internationaal recht illegaal, maar Israël trekt zich daar weinig van aan en legaliseert de nederzettingen zodat ze niet langer in strijd zijn met de Israëlische wet. Ook is er sprake van groeiend geweld tegen Palestijnen.

'Apartheid'

Het Westen, inclusief de Amerikanen, hebben het geweld en de uitbreidingen van nederzettingen herhaaldelijk veroordeeld. Het zou een tweestatenoplossing met een Palestijnse staat in de weg staan, waar veel landen nog steeds in geloven.

"Het Joodse volk heeft het recht op zelfbeschikking, maar de Palestijnen ook", zegt Lior Amihai, directeur van Peace Now, een Israëlische vredesorganisatie. "De tweestatenoplossing is niet pro-Israëlisch of pro-Palestijns is. Het is beide. Het is pro-vrede. Dat moet nagestreefd worden."

Peace Now doet veel onderzoek naar het nederzettingenbeleid van de regering-Netanyahu. "Ze proberen van de staat Israël een racistisch regime te maken", zegt Amihai. "De meerderheid van de Israëliërs wil dat niet. Maar de overheid doet heel erg z'n best om ons nooit in vrede te laten leven."

Maar Israël legt die kritiek al jaren naast zich neer. Het opnieuw bezetten van Gaza met nieuwe Joodse nederzettingen is een langgekoesterde wens van uiterst rechtse ministers als Ben-Gvir (Nationale Veiligheid) en Smotrich (Financiën). "Laat de Israëlische strijdkrachten het land overnemen en de terugkeer van Hamas voorkomen, zodat ze niet weer de macht kunnen grijpen", zei deze laatste deze zomer tegen zijn toehoorders. Smotrich is verantwoordelijk voor een groot deel van het nederzettingenbeleid op de bezette Westoever en woont als kolonist zelf in een nederzetting.

Hanna en Michael Piccard

Voor de rechtse oud-generaal Uzi Dayan, die jarenlang voorstander was van een tweestatenoplossing, is dat plan inmiddels een gepasseerd station. Hij wil er sinds 7 oktober niets meer van weten. "We hebben alles geprobeerd: onderhandelen, compromissen. We hebben ons eenzijdig teruggetrokken uit Libanon en Gaza. Ik ben het beu om nieuwe oplossingen te moeten verzinnen."

Het echtpaar Hanna en Michael Piccard woonde in nederzetting Gush Katif tot de ontruiming 19 jaar geleden. "En wat zie je nu? Ze hebben ons land omgebouwd in 800 kilometer van tunnels. En het is niet hun bedoeling daar in de winter te schuilen, maar om ons te elimineren. Dat hebben we gezien op 7 oktober", zegt Michael.

Het stel woont nu in Jeruzalem. Maar het liefst willen ze weer terug naar Gaza. "Een ding moet je begrijpen: de grenzen van het (historische) land Israël staan precies in de bijbel omschreven. Exact die grenzen", zegt Hanna. "En wij willen terugkeren naar die grenzen van het land Israël die ons beloofd werden."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl