Agressie tegen politieagenten, ambulancemedewerkers of ov-personeel is al jaren een bekend probleem. Maar ook in andere sectoren neemt geweld tegen medewerkers toe, blijkt uit een rondgang van Nieuwsuur.
Leidinglegger Mark van den Hoek kan over de agressie meepraten. Hij en zijn collega's van APK Group, een organisatie die waterleidingen en energienetwerken aanlegt, zijn steeds vaker doelwit van boze omstanders. Mensen worden om het minste of geringste boos, zegt Van den Hoek, bijvoorbeeld als op hun schoen een moddervlekje zit. Ze verwijten dan de leidinglegger dat hij de stoep niet schoon heeft gehouden.
"Ze worden dan echt kwaad op mij. Soms stoppen mensen zelfs met de auto, doen ze hun raampje naar beneden en zeggen: 'Ik kan er niet langs stelletje klootzakken'."
Met wat voor bedreigingen Van den Hoek nog meer te maken krijgt, zie je in onderstaande video:
In april werd bekend dat supermarktketen Dirk van den Broek personeel uitrust met bodycams om onveilige situaties tegen te gaan. In de afgelopen maand kregen verschillende medewerkers van het waterschap Limburg, dat de handen vol had aan wateroverlast in de provincie, te maken met bedreigingen.
Hetzelfde geldt voor medewerkers van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur. Zij handhaven op mensen die via een illegale frequentie een radiozender in de lucht houden. Hierdoor kunnen de kanalen verstoord worden waarop hulpdiensten onderling met elkaar communiceren. Niet iedereen is blij met de handhaving. Tegen de medewerkers worden verschillende bedreigingen geuit, zoals dat mensen weten waar ze wonen of waar hun kinderen naar school gaan. Om sommige inspecteurs beter te beschermen, is beveiliging ingehuurd.
'Een zekere systeemhaat'
Hans Boutellier, hoogleraar polarisatie en veerkracht aan de Vrije Universiteit, ziet ook dat de agressie tegen medewerkers in meerdere sectoren toeneemt. Vooral bij beroepen die je zou kunnen rekenen tot het publieke domein, zoals kabelleggers of supermarktmedewerkers. "De supermarkt vinden mensen toch een beetje van zichzelf. Kabellegers staan opeens in je straat en breken je stoep open. Dit ligt in het verlengde van de agressie die je al veel langer ziet, tegen overheidsfunctionarissen of publieke dienstverleners, waarbij het toch wel wijst op een zekere verheviging van de problematiek."
Mensen lijken het normaler te vinden om medewerkers met een publieke taak uit te schelden of te bedreigen. Boutellier ziet dat de emoties aan het oppervlak zijn komen te liggen, wat volgens hem onder andere komt door sociale media en de coronacrisis. "Er is een zekere systeemhaat. Mensen voelen zich gerechtvaardigd om zich uit te spreken tegen overheidsfunctionarissen."
"Ik kan mij de emoties zeer goed voorstellen", zegt Saskia Borgers, dijkgraaf van het Waterschap Limburg. "Soms zijn mensen boos omdat hun kelder onder water staat of omdat hun oogst misschien wel verpietert. Maar elkaar bedreigen en niet respectvol behandelen, gaat ons te ver."
Preventie en strafrecht
Het waterschap Limburg besloot aangifte te doen van vier verschillende incidenten. Boutellier: "Verwacht er geen wonderen van. In populistische kringen wordt vaak gedacht dat het strafrecht het op moet lossen, maar dat is gewoon niet zo. Maar het is wel belangrijk. Met grote regelmaat moet de norm bekrachtigd worden. Als dat niet gebeurt, krijg je toch een soort los gevoel rond zo'n norm."
Het inzetten van het strafrecht is niet de enige maatregel die organisaties nemen om hun medewerkers beter te beschermen. Zo zette APK Group een campagne op. Het bedrijf plaatste banners met daarop de tekst: 'Kabels en leidingen verbinden, agressie verdeelt.'
