Tienduizend verdachten van geweld tegen agenten, boa's en ambulancepersoneel

Bijna 10.000 mensen hebben zich volgens het Openbaar Ministerie vorig jaar schuldig gemaakt aan geweld tegen mensen met een publieke taak.

Het OM telde in 2022 ruim 9900 verdachten van geweld tegen bijvoorbeeld politieagenten, boa's en ambulancemedewerkers. Dat is een lichte toename ten opzichte van 2019, toen het Openbaar Ministerie nog 9500 verdachten registreerde.

Meestal gaat het om verbale agressie, zoals schelden of dreigen. Een op de drie verdachten gebruikte volgens het OM fysiek geweld.

"Het aantal zaken is vrij constant. Maar de zwaarte van de delicten waarvan aangifte is gedaan, is iets toegenomen", zegt Lisan Wösten, plaatsvervangend hoofdofficier van justitie in Rotterdam en bij het OM verantwoordelijk voor de aanpak van dit type geweld.

Hogere straffen

Voorbeelden van ernstige incidenten zijn de belaging van ME'ers in 's-Gravendeel tijdens de jaarwisseling en het gooien van een mortierbom naar agenten en beveiligers bij de Johan Cruijff Arena.

Om zulk geweld aan te pakken, heeft het Openbaar Ministerie de mogelijkheid om aanzienlijk hogere straffen te eisen en wordt er zo veel mogelijk lik-op-stukbeleid toegepast.

Zo staat vandaag een man terecht, die afgelopen weekend een politieagent zou hebben mishandeld, bedreigd en beledigd in Brunssum.

De politie sommeerde de man te vertrekken, waarna hij volgens het OM een van de agenten een vuistslag gaf. "Ik maak je kapot en ik weet waar je woont", zou de verdachte ook hebben gedreigd. Hij zit vast tot de zitting.

Relschoppers

Het meeste geweld is gericht tegen politieagenten en boa's, maar ook medewerkers van andere hulpdiensten, ambtenaren, personeel van woningcorporaties, zorgmedewerkers, conducteurs en scheidsrechters melden zich als slachtoffer.

De verdachten zijn volgens Wösten deels "notoire relschoppers" die de confrontatie zoeken, maar ook mensen met een psychische stoornis die hulpverleners bedreigen of aanvallen.

"Er is ook een groep die bedreigt of geweld gebruikt in een persoonlijke crisissituatie. Denk aan iemand die vindt dat het ambulancepersoneel niet genoeg opschiet. Dat zijn meestal mensen die één keer in de fout gaan."

Taak voor werkgevers

Om het aantal incidenten omlaag te krijgen, ligt er volgens Wösten een belangrijke taak voor werkgevers. "Zij moeten een veilig werkklimaat creëren en uitdragen dat ze het niet pikken, als iemand aan hun werknemers komt. Ik zie wel eens dat er bij een organisatie 100 meldingen zijn van incidenten, maar er toch maar 10 keer aangifte is gedaan."

Aangifte doen heeft zin, benadrukt ze. "Deze zaken hebben prioriteit. Het aantal vrijspraken is lager en de straffen zijn hoger dan gemiddeld."

Van de verdachten moest vorig jaar 58 procent zich voor de rechter verantwoorden. De rest van de zaken werd afgedaan door het OM zelf, vaak met een boete. In totaal werd 16 procent van de zaken geseponeerd, meestal wegens gebrek aan bewijs.