De Russische dwerghamster, het stokstaartje, het gordeldier en nog honderden andere zoogdieren mogen per 1 juli niet meer als huisdier worden gehouden. Op die dag gaat de zogenoemde positieflijst in: een lijst met dertig zoogdieren die zijn toegestaan als huisdier. Met deze lijst moet er een einde komen aan tientallen jaren van discussie. Maar niet iedereen is blij.
Zes wetenschappers hebben vijf jaar gedaan over het opstellen van de lijst. En het was niet de eerste poging. Al ruim dertig jaar wordt gesoebat over de vraag welke dieren wel en niet geschikt zijn als huisdier. Een soortgelijke lijst hield in 2017 geen stand bij de rechter omdat die onvoldoende onderbouwd was.
Van de 320 zoogdiersoorten die nu in Nederland als huisdier worden gehouden, zijn er nog dertig over. Dieren die per 1 juli verboden zijn, mogen tot hun dood bij hun baasje blijven. Daarna is het klaar voor onder andere exotische katten, de Russische dwerghamster, de chinchilla en de capibara.
'Zorgvuldig en onafhankelijk'
Bij het opstellen van deze positieflijst hebben de wetenschappers gelet op de risico's voor de mens en het dier zelf. Dierenarts en viroloog Tineke Kramer is een van de zes wetenschappers die de positieflijst hebben samengesteld. "Alles wat wij in dit rapport hebben opgenomen is terug te vinden in de wetenschap. Dat is een heel zorgvuldig en onafhankelijke beoordeling geweest."
In 1992 trad de gezondheids- en welzijnswet voor dieren in werking. Toen werd er al gesproken over het opstellen van een positieflijst met zoogdieren die als huisdier mogen worden gehouden. "Het is dus niet heel verrassend, wat er nu gebeurt", zegt David van Gennep, directeur van Stichting AAP. "We hebben er meer dan dertig jaar aan kunnen wennen."
Bezitters van bijzondere huisdieren zijn niet blij. "Met de capibara is nog nooit iets voorgevallen. Terwijl de goudhamster, die wel op de lijst staat, de ninja is onder de knaagdieren."
Stichting AAP is blij met de nieuwe lijst. Het voordeel van een positieflijst, volgens Van Gennip, is dat er geen onduidelijkheid ontstaat over dieren die uit verschillende soorten bestaan. Als voorbeeld noemt hij een moeraskat (verboden) gekruist met een huiskat (toegestaan). "Het gedrag van die dieren is onvoorspelbaar, we weten niet of ze vandaag wat meer moeraskat zijn of wat meer huiskat."
Stichting AAP vangt allerlei dieren op, waaronder ook dieren die de overheid in beslag heeft genomen omdat ze verboden zijn. Met de ingang van de positieflijst is het niet meer toegestaan om dieren als een soort designerdrug steeds een beetje te veranderen tot ze uiteindelijk wel zijn toegestaan.
Alle incidenten met dieren waarbij mensen in het ziekenhuis belanden, worden veroorzaakt door honden en paarden.
Er klinkt ook kritiek. Volgens Marysia Zolik, voorzitter van het Platform Verantwoord Huisdierenbezit (PVH), zit de positieflijst "belabberd" in elkaar. "De dieren waar de meeste problemen mee zijn, staan juist op de positieflijst. Bij cavia's en konijnen zitten bijvoorbeeld de meeste welzijnsproblemen. Die worden in te kleine hokken gehouden. En alle incidenten met dieren waarbij mensen in het ziekenhuis belanden, worden veroorzaakt door honden en paarden, die wel op de positieflijst staan."
Tegen de soortgelijke positieflijst van 2017 werd bezwaar gemaakt, onder anderen door het PVH. Die organisatie is dat nu weer van plan en Zolik denkt een goede zaak te hebben. "De samenstelling van de lijst is gewoon onzin."
Minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit laat in een reactie weten er vertrouwen in te hebben dat de lijst overeind blijft. "De rechter heeft eerder gevraagd om met een betere onderbouwing te komen. De onafhankelijke deskundigen hebben de lijst grondig onderbouwd en zorgvuldig afgewogen."
