Burgemeesters zouden het verbranden van de koran in Nederland moeten verbieden. Daarvoor pleiten de samenwerkende moskeekoepels in Nederland, samen de K7 genoemd. Het verbranden van een heilig boek zou in strijd zijn met de godsdienstvrijheid.
Het voorstel staat in het 'Stappenplan tegen Koranschennis' en is aangeboden aan de Vereniging Nederlandse Gemeenten en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters.
Het voorstel komt daags nadat in Arnhem een actie van de radicaal-rechtse groepering Pegida uit de hand liep. Pegida-voorman Edwin Wagensveld wilde daar een koran verbranden. Tegendemonstranten zochten de confrontatie op waarna de Mobiele Eenheid eraan te pas moest komen. Wagensveld werd voor zijn eigen veiligheid door de politie weggevoerd.
De ouderling van de naastgelegen Koepelkerk schrok van Wagensvelds actie en van het geweld:
De moskeeën willen met hun plan zorgen voor "meer harmonie en rust in de samenleving en duidelijkheid wat betreft de kaders van de uitingsvrijheid. Escalaties zoals in Arnhem worden hiermee voorkomen", schrijven ze.
Ze beroepen zich daarbij op een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, dat heeft eerder vastgesteld dat de vrijheid van meningsuiting niet opgaat voor aanvallen op voorwerpen van religieuze verering. "De burgemeester dient deze uitingen dan ook te verbieden ter bescherming van de zogeheten 'religieuze vrede'. Uitingen die aanzetten tot haat en religieuze intolerantie, denk aan het verbranden van de Koran, zijn niet toegestaan," schrijven de moskeeën.
'Vandalisme en haatzaaien'
Jurist Saïd Bouharrou, van het Contactorgaan Moslims & Overheid, steunt het pleidooi van K7. "Aan grondrechten in Nederland is geen onderlinge waarde toegekend: we hebben nergens staan dat vrijheid van meningsuiting zwaarder weegt dan vrijheid van geloof." Toch ziet hij in de praktijk "dat de vrijheid van meningsuiting meer waarde heeft".
Het demonstratierecht is bedoeld om mensen een vrije bijdrage te laten leveren aan het publieke debat, vindt Bouharrou. "En dat gebeurt bij een verbranding niet. Dat heeft niets inhoudelijks, dat is puur vandalisme en haatzaaien. Als de grondrechten botsen en een partij maakt misbruik van z'n grondrecht om haat te zaaien, dan kan dat niet opwegen tegen het grondrecht van geloofsvrijheid."
Rebin Maref, VVD-gemeenteraadslid in Arnhem, ziet dat anders. Een verbod lost niks op, zegt hij. "We hebben een tijdperk waarin je op je zolderkamer een webcam aan kan zetten en kunt provoceren. Ik heb liever dat dat zo'n gek zijn mening kan uiten dan dat we het wegstoppen en de illusie hebben dat het niet meer bestaat."
Als de burgemeester inhoudelijk gaat beoordelen of een demonstratie door kan gaan, betekent dat volgens Maref een inperking van het demonstratierecht. "Het is aan de samenleving en aan ons allemaal om te beoordelen of we het ergens wel of niet mee eens zijn. In dit geval is het pure provocatie, een statement. Maar provocaties verbieden, lijkt me ondoenlijk."
Protesten
In de gemeente Den Haag geldt al een voorschrift dat bij demonstraties geen voorwerpen mogen worden verbrand, dat betekent ook geen korans of andere heilige boeken.
In Denemarken is het verscheuren en verbranden van religieuze teksten inmiddels overal verboden. Vorig jaar werden werden in Denemarken, en ook in Zweden, geregeld exemplaren van korans verbrand. Dat leidde tot grote protesten en onrust in verschillende islamitische landen.
Wie de nieuwe Deense wet overtreedt, riskeert een boete of een gevangenisstraf van maximaal twee jaar. Andere manieren om kritiek te uiten op religies zijn wel toegestaan.
De Vereniging Nederlandse Gemeenten bevestigt de ontvangst van het plan, maar ziet zichzelf niet als partij. Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters heeft het stappenplan ook ontvangen en laat weten dat er plichten in het plan staan "die niet horen bij de bevoegdheden die een burgemeester heeft. De burgemeester heeft de plicht om een demonstratie te faciliteren en gaat niet over de inhoud van de uiting."
