Nederland en Duitsland leverden achttien houwitsers aan Oekraïne, die nu volop worden ingezet in de strijd. De bemanning werd getraind in Duitsland en Oekraïne en is nu een maand actief. Bij de 43ste brigade aan het front in het zuiden zijn ze blij met de nieuwe wapens, al klagen de militairen wel over de kwetsbare systemen die met een beetje vuil al vastlopen.
Mart de Kruif, oud-commandant der Landstrijdkrachten, denkt dat de mindset bij de Oekraïeners nog moet veranderen. "Ze zijn gewend aan Russisch materieel, de minder geavanceerde oud-Sovjetsystemen. Simpele kanonnen. Alles was te maken met een hamer, zo moet je het zien. Die geavanceerde systemen kunnen dat niet."
Schieten
De logistieke man van het Oekraïense leger heeft de meest hectische baan van de wereld, denkt De Kruif. "Het grote onderhoud is bijna onmogelijk om te doen. Gebruikersonderhoud gebeurt ook te weinig. En dan moet je alles maar draaiende zien te houden. Wetende dat het eigenlijk niet te doen is."
Maar voor Oekarïne telt nu de inzet van het voertuig. "Als je hem intensief inzet, komt het onderhoud als laatste. Wat doe je als je moet kiezen tussen onderhoud en schieten? Dan kies je als militair op het slagveld altijd voor schieten."
Een kwetsbaar pantservoertuig dat met een beetje vuil al vastloopt?
De Kruif vergelijkt het onderhoud met een auto in Nederland die elke 20.000 kilometer een beurt moet hebben. "In Oekraïne krijgen sommige voertuigen geen beurt, of pas na 80.000 kilometer. De kans dat het fout gaat en de houwitser niet meer nauwkeurig is, wordt dan groter. Maar er zijn houwitsers bekend die al 10.000 schoten gelost hebben zonder noemenswaardige problemen. Dat is ongelooflijk knap", zegt De Kruif. "Dat hadden wij nooit durven dromen. In Nederland maken we die dingen twee keer per dag schoon."
Met de houwitsers, het zwaarste geschut van de Nederlandse landmacht, heeft het Oekraïense leger meer vuurkracht en kunnen ze meer verschillende grondtroepen tegelijkertijd ondersteunen. Doordat de houwitser gepantserd is, is deze ook goed beschermd.
Tot achter de frontlinies
Het Oekraïense leger lijkt inmiddels winst te boeken in Bachmoet en is doorgebroken op maar liefst twee plekken. "We hebben ons teruggetrokken naar plekken waar we ons beter kunnen verdedigen", reageert het Russische ministerie van Defensie vandaag. Maar van een offensief hoeft nog geen sprake te zijn, zegt De Kruif. "Het is nog te vroeg om dat te duiden, om van een offensief te spreken. Maar het is zeer opmerkelijk. Dit had niemand verwacht."
Uit meerdere bronnen zou blijken dat de situatie aan het kantelen is, zegt De Kruif. "Een omsingeling door de Russen behoort opeens niet meer tot de mogelijkheden. Waar we eerder nog bang waren dat de hele stad in Russische handen zou vallen, lijkt het initiatief nu gewisseld."
Inmiddels heeft het Verenigd Koninkrijk ook Storm Shadow-kruisraketten toegezegd, die tot ver achter de frontlinies kunnen komen. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky vroeg daar al heel lang om, maar het Westen wilde geen wapens aan Oekraïne leveren die Moskou zouden kunnen raken. "Ik verwacht dat er voor het gebruik van die raketten een beperking zal gaan gelden: dat ze niet ingezet mogen worden op Russisch grondgebied."