"Mark Rutte, wees alsjeblieft net zo actief met het versnellen van onze toetreding tot de EU, als met het steunen van ons land." Dat zegt Ihor Zhovkva, een belangrijke adviseur van de Oekraïense president Zelensky, tegen Nieuwsuur. Hij vindt dat de Nederlandse premier de "bureaucratische procedure" voor toelating moet loslaten.
Rutte sluit Oekraïens lidmaatschap van de EU niet uit, maar zegt dat de procedure jaren kan duren. Dat moet omwille van de veiligheid van Oekraïne en van Europa, sneller, zegt Zhovkva. "Wij doen nu meer voor de veiligheid van de EU, dan welk EU-land ook. We vechten." Daarom zou het een mooie daad van wederkerigheid zijn als Oekraïne lid mag worden, zegt Zhovkva.
Regeringsleiders in Kiev
Eerder vandaag gaf president Zelensky aan dat hij begrijpt dat een NAVO-lidmaatschap er niet in zit. "Als de deur van de NAVO niet openstaat dan moeten we samenwerken met de instellingen waarmee we dat kunnen", zei hij tijdens een toespraak. Eén van die samenwerkingen zou dus kunnen zijn in EU-verband.
Zelensky voert vandaag gesprekken met de regeringsleiders van Polen, Tsjechië en Slovenië in Kiev. "Een enorme blijk van steun dat ze in Kiev zijn", zegt Zhovkva. De Poolse premier Mateusz Morawiecki zei op Facebook dat de drie namens de EU naar Kiev reisden. EU-functionarissen ontkennen tegenover persbureau AP dat de drie namens de EU onderhandelen.
Toch zal een EU-lidmaatschap op de agenda staan, zegt Ihor Zhovkva. Maar er wordt niet alleen over eventuele versnelde toelating gesproken. "We spreken ook over het leveren van militaire goederen en over een fonds dat er moet komen voor de wederopbouw van ons land na de oorlog."
Zo snel mogelijk zou goed zijn. Mijn president is er klaar voor als Poetin klaar is.
De onderhandelingen tussen de Russen en Oekraïne gaan ondertussen door. Op de vraag of Oekraïne een 'neutrale status' ziet zitten om zo tot een overeenkomst te komen, zegt Zhovkva: "Daar zijn we toe bereid, maar alleen als onze veiligheid is gegarandeerd."
De stemming rondom de onderhandelingen is positiever dan na de eerste twee onderhandelingsrondes, waarin de Russen volgens Zhovkva vooral eisen neerlegden. "Maar wij zullen ons niet overgeven, of toegeven aan een Russisch ultimatum of een rode lijn. Ook het 'weggeven' van de Krim is onacceptabel." Een staakt-het-vuren is volgens Zhovkva nog niet in de maak.
Zhovkva durft geen voorspelling te doen of de presidenten Poetin en Zelensky deze week nog met elkaar gaan praten. "Zo snel mogelijk zou goed zijn. Mijn president is er klaar voor als Poetin klaar is."
