Bewoners en personeel van verpleeghuizen kunnen niet tot december of januari wachten op een boosterprik tegen het coronavirus. Daarvoor waarschuwen zorgbestuurders in Nieuwsuur. Minister Hugo de Jonge zegt "te kijken" of de extra prik vervroegd kan worden.
Ook brancheverenigingen Actiz en SPOT zeggen dat de vaccins sneller bij de bewoners en het personeel van verpleeghuizen terecht moeten komen. Het aantal locaties met besmette bewoners liep de afgelopen weken snel op naar 510, twintig procent van het totaal aantal verpleeghuizen.
Het meest pijnlijke is dat mensen toch weer op hun kamer moeten blijven.
Een van de zorgorganisaties met veel besmettingen is Sensire met instellingen in Gelderland. "We hebben in een periode van twee weken ineens veel zieken. We zien nu dat bewoners ook weer echt flink ziek worden", vertelt woordvoerder Arend Pleysier. "Het tempo waarin het gaat, baart ons grote zorgen."
Brancheorganisatie Actiz herkent dit. "Het meest pijnlijke van de situatie is dat mensen toch weer op hun kamer moeten blijven", zegt vicevoorzitter Ronald Schmidt. "Dat is heel erg moeilijk voor deze mensen en doet veel verdriet."
De Jonge: proces vergt tijd
Vorige week dinsdag adviseerde de Gezondheidsraad om onder andere bewoners van instellingen en het zorgpersoneel een extra prik te geven om de bescherming tegen het coronavirus te verbeteren. Het ministerie van Volksgezondheid kondigde aan dat de eerste zorginstellingen in december beginnen met het geven van de boosters, maar anderen doen dat pas in januari.
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid zegt vandaag te bekijken of de extra prikronde in verpleeghuizen eerder kan starten. "Of het sneller kan hangt ervan af of het sneller lukt om dit georganiseerd te krijgen."
"We moeten niet onderschatten wat dit betekent", stelt De Jonge. Hij noemt daarbij de uitnodigingen die verpleeghuisbewoners moeten krijgen en de toestemming die zij of hun familie moeten geven voor de prik. "Dat is nog los van het werkelijk toedienen van de vaccins en de levering ervan aan deze instellingen. Het is met name het proces wat eraan voorafgaat wat veel tijd vergt."
Het is niet nodig zo lang te wachten met boosters. We kunnen over een à anderhalve week beginnen.
Verpleeghuisbestuurders en deskundigen zijn kritisch over de gang van zaken. "We hebben de booster nodig en dat weten we al heel lang", zegt hoogleraar ouderengeneeskunde Wilco Achterberg. "De immuniteit van verpleeghuispatiënten gaat vrij snel omlaag, dat betekent dat we voor de zomer al wisten dat we die moesten geven. Het is logisch dat zij als eersten aan de beurt zouden zijn."
"We willen de boosters zo snel mogelijk aan bewoners geven", zegt Arend Pleysier van Sensire. "December is te laat, het is nergens voor nodig om het zo lang te laten duren. Als we de vaccins nu hebben kunnen we er over een à anderhalve week mee beginnen."
Al sinds zomer overleg
De betrokken organisaties, waaronder branchevereniging Actiz, overleggen al sinds de zomer met het ministerie over de inzet van de boostervaccins. Toch kan er volgens die partijen niet meteen begonnen worden met prikken omdat er nog allerlei organisatorische zaken geregeld moeten worden. "De booster is heel erg welkom, hoe eerder hoe beter", zegt Ronald Schmidt van Actiz. "Maar het moet wel verantwoord en zorgvuldig. Onderschat ook niet de enorme administratieve rompslomp. Het moet snel, maar ook zorgvuldig."
Maar volgens hoogleraar Achterberg is dit geen argument. "Verpleeghuizen kunnen snel dingen regelen, dat doen ze met vaccinaties, met covidbedden. Als andere instanties dat niet kunnen, dan denk ik: doe daar dan wat aan. Je moet zo snel mogelijk beginnen."
'GGD weet pas net dat ze gaan prikken'
In het voorjaar liep het vaccineren in de verpleeghuizen niet op rolletjes. Toen werden sommige bewoners door in allerijl opgezette huisartsenteams gevaccineerd en anderen door de instelling zelf. Hierdoor waren binnen één verpleeghuis sommige bewoners al wel gevaccineerd, terwijl anderen nog weken moesten wachten op hun prik.
De rol van de huisartsen is nu overgenomen door de GGD, maar het is de bedoeling dat alle bewoners van een locatie nu wel in één keer worden gevaccineerd. Hoe dit precies wordt uitgevoerd is nog onbekend.
"We weten nog niet wanneer we kunnen prikken", zegt Andrea Reidsma, directeur van Valuas Zorggroep en SPOT. "Onze huizen vallen onder de regie van huisartsen. Zij gaan niet prikken. Dat is terecht, want ze zijn al overbelast. Ik heb de GGD gebeld en zij weten nog niet hoe ze dit gaan organiseren, omdat ze ook pas net weten dát ze het gaan doen. Daar maken we ons grote zorgen over."