Whatever it takes. In de zomer van 2012, midden in de eurocrisis, beloofde toenmalig president van de Europese Centrale Bank (ECB), Mario Draghi, alles te doen om het financiële systeem overeind te houden.
Met zijn toespraak wist Draghi de financiële markten te kalmeren en uiteindelijk de euro te redden. Door het op grote schaal opkopen van schulden hield de ECB de economieën overeind van zuidelijke landen, waaronder Draghi's eigen Italië.
En nu krijgt hij opnieuw de taak Italië uit een crisis te leiden. Dit keer als premier. Hij krijgt de steun van vrijwel het hele parlement om een nieuwe regering te vormen. "Italianen zijn misschien sceptisch maar toch is er hoop", zegt historicus en Italië-kenner Pepijn Corduwener. "Draghi heeft tijdens de eurocrisis de EU gered, en daarmee ook Italië. Hij heeft veel persoonlijk prestige en is als technocraat iemand die boven de niet altijd geliefde politici staat."
Weet hoe de hazen lopen
Als iemand Italië vooruit kan helpen, is het Draghi wel, zegt oud-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem. Hij werkte tijdens de eurocrisis nauw samen met Draghi. "Hij heeft een enorme staat van dienst en enorm gezag. Hij heeft zo lang gefunctioneerd in de politieke omgeving van Rome en daarna in de Europese Unie. Hij weet heel goed hoe de hazen lopen."
Dijsselbloem is duidelijk niet de enige die er zo over denkt. Het nieuws dat Draghi mogelijk premier wordt, was al genoeg om de rente op Italiaanse staatsleningen flink omlaag te stuwen - een teken dat de financiële markten alle vertrouwen hebben in hem.
Italië kan 209 miljard euro uit het Europees herstelfonds verwachten. Dan wil je aan tafel zitten en invloed uitoefenen.
Draghi wacht dit keer een dubbele crisis. Het coronavirus heeft zowel de gezondheidszorg als de economie van Italië keihard geraakt. Meer dan 90.000 inwoners zijn aan corona overleden en 450.000 banen zijn sinds maart vorig jaar verloren gegaan. De Italiaanse politiek kon het tot nu toe niet eens worden over herstelplannen.
Dat nu toch "de grootste meerderheid in het parlement ooit" Draghi steunt om een zakenkabinet te vormen, kan Corduwener wel verklaren. "Er is een groot gevoel van urgentie, een breed gevoel dat er een soort regering van nationale eenheid nodig is om massaal te vaccineren en een plan te maken voor economisch herstel."
"Daarnaast is het zo dat Italië de komende jaren 209 miljard uit het Europees herstelfonds kan verwachten aan leningen en giften. De komende maanden worden plannen gemaakt waar dat geld aan besteed gaat worden. Dan wil je aan tafel zitten en invloed uitoefenen."
Slangenkuil
Zelfs de partijen op de flanken, Lega Nord op rechts en de Vijfsterrenbeweging op links, steunen Draghi als nieuwe premier. Corduwener: "Zij hebben eerder het verwijt gekregen dat ze niet kunnen of willen regeren. Beide willen laten zien dat ze dat wél willen en kunnen."
De vraag is wel hoelang de samenwerking duurt en of de verdeeldheid niet snel terugkeert. "Als het land bijna failliet is, dan trekt men samen op. Als de crisis wat minder is, zullen de verschillen tussen de partijen weer belangrijk worden."
Eigenlijk zou Draghi allereerst het politieke systeem in Italië moeten hervormen, vindt Dijsselbloem. "Het wordt echt heel moeilijk en dat zal Draghi zich ook realiseren. Maar als iemand de politieke slangenkuil kent zonder er partij in te zijn, dan is hij het".
