Op sociale media verschijnen de afgelopen dagen opnieuw berichten waarin radicale Trump-aanhangers oproepen tot geweld. Dit keer is het doelwit de inauguratie van aankomend president Joe Biden op 20 januari. De FBI waarschuwt vandaag voor gewapend protest rond de inauguratie, niet alleen in Washington, maar door het hele land.
In filmpjes worden mensen opgehitst om massaal naar de hoofdstad te komen om zich te verzetten tegen de inauguratie. Ook moedigen gebruikers elkaar aan om onder anderen journalisten, Democratische leiders en vicepresident Mike Pence aan te vallen of zelfs te executeren.
In chats maken rechts-extremisten elkaar warm voor nieuwe rellen. Zeer zorgelijk, vindt Jessica Reaves van de Anti-Defamation League. Haar organisatie strijdt tegen haat en zoekt online naar extremistische content. "We zien elke vier jaar wel berichten online over potentieel geweld rond de inauguratie. Maar in aanloop naar deze inauguratie zien we een ongekende hoeveelheid georganiseerde gesprekken over geweld en over protest tegen wat een democratisch proces is. We zijn zeer alert."
Een greep uit de extremistische berichten van Trump-aanhangers op sociale media:
Nieuwsuur
Nieuwsuur
Nieuwsuur
Nieuwsuur
De meeste posts en chats komen van het socialemediaplatform Parler. Dat medium is een stuk kleiner dan bijvoorbeeld Twitter, maar wordt veel gebruikt door radicale aanhangers van Trump omdat zij op grote platforms geweerd worden.
'Politie nu beter voorbereid'
De vraag is hoe reëel de kans is op geweld rond de inauguratie. Volgens Reaves laat de bestorming van het Capitool zien dat bovenstaande berichten heel serieus moeten worden genomen. Ondanks vergelijkbare extremistische oproepen in aanloop naar 6 januari, was het Congres onvoldoende beveiligd. "Er waren heel veel aanwijzingen, die iedereen kon zien, dat er woensdag extremistische activiteiten zouden zijn en er enorme menigten naar het Capitool zouden gaan. Maar er kwam geen reactie op van de politie."
Dat zal dit keer anders zijn, zegt Terry Gainer, oud-politiechef van het Capitool. Vorige week uitte hij nog stevige kritiek op de beveiliging op 6 januari en op het optreden van de politie. "De veiligheidsdiensten hebben de omvang, de woede en de gewelddadigheid van de menigte, onderschat. Ook hebben ze onderschat dat de president een lucifer in een kruitvat kon gooien en dit soort geweld bij zijn aanhangers kon aanwakkeren."
Maar de diensten hebben hun lesje wel geleerd, denkt Gainer. Ze zullen zich een stuk beter voorbereiden. Bovendien wordt de inauguratie altijd al zeer streng beveiligd, benadrukt hij. "Er zullen duizenden agenten zijn en het leger en de Nationale Garde worden ingezet. Ik ben ervan overtuigd dat het een goede inauguratie wordt."
Zolang rechts-extremisten zich aangemoedigd voelen en boos zijn over wat zij zien als een gestolen verkiezing, zullen we dit soort activiteiten blijven zien.
Gainer hielp bij de beveiliging tijdens de inauguratie van oud-president Barack Obama, waar volgens een telling van de veiligheidsdiensten 1,8 miljoen toeschouwers bij waren. "De inauguratie is een gigantische gebeurtenis en is van gigantische symbolische waarde. Er zijn zeker risico's en we moeten het zeker niet onderschatten, maar we zullen voorbereid zijn."
Parler onbereikbaar
Daar komt bij dat Trump verbannen is van Twitter en andere sociale media, wat een belangrijke mogelijkheid wegneemt om zijn achterban op te ruien. Bovendien hebben Google en Apple Parler uit hun appwinkels gehaald. Amazon heeft de webhosting van de site stopgezet vanwege het "zeer reële risico voor de openbare veiligheid", waardoor de site nu onbereikbaar is.
Daarmee is een belangrijk communicatiemiddel voor rechts-extremisten verdwenen. Maar er blijven platforms over waar ze wel terechtkunnen, benadrukt Reaves. "We houden de gesprekken daar heel nauwgezet in de gaten en rapporteren zoveel als mogelijk bij de politie. Zolang rechts-extremisten zich aangemoedigd voelen en boos zijn over wat zij zien als een gestolen verkiezing, zullen we dit soort gewelddadige activiteiten en protesten blijven zien."
