De ouderenzorg is bang dat ze weer op de tweede plek komt en dat fouten uit het begin van de coronacrisis herhaald worden. Nu een tweede golf van het coronavirus voor de deur staat, slaan deskundigen uit de sector alarm.
"We zien nu weer dat de verpleeghuizen niet meer op de eerste rij zitten. De cure, dat is de ziekenhuiszorg, heeft nog altijd voorrang boven de care, de zorg in verpleeghuizen", zegt Nienke Nieuwenhuizen, voorzitter van de vereniging van specialisten ouderengeneeskunde, Verenso.
Verpleeghuizen zijn ook niet vertegenwoordigd in het wekelijkse overleg tussen vertegenwoordigers in de zorgsector en minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. "Wij horen achteraf wat er besproken is. Ik vind dat jammer", zegt Nieuwenhuizen.
Ik zie nog steeds dat de prioriteit wordt gelegd bij de ziekenhuizen. Maar als wij ons werk kunnen doen in de verpleeghuizen, helpen we daar ook mee te voorkomen dat de ziekenhuizen vollopen.
Volgens Nieuwenhuizen is het tijd voor actie. Er zijn corona-uitbraken in het Gooi, in Nijmegen, in Groningen. "We willen voorkomen dat verpleeghuizen weer op slot moeten, dat we bewoners moeten isoleren. Maar dan moet je ook optimale veiligheid kunnen bieden. Daarvoor hebben we beschermingsmiddelen nodig en testcapaciteit nodig. Ik zie nog steeds dat de prioriteit wordt gelegd bij de ziekenhuizen. Maar als wij ons werk kunnen doen in de verpleeghuizen, helpen we daar ook mee te voorkomen dat de ziekenhuizen vollopen."
Op 1 september besloot het kabinet, na een advies van het Outbreak Management Team, al dat het coronabeleid in verpleeghuizen ingrijpend moet veranderen. Zodra er in een verpleeghuis een besmetting is geconstateerd, adviseren de onderzoekers en het OMT een systematisch testbeleid in te voeren. Bewoners en personeel worden dan wekelijks getest, ongeacht of ze klachten hebben.
In april filmt Nieuwsuur de stille ramp die zich voltrekt in een door corona getroffen verpleeghuis:
De thuis- en verpleegzorg vreest voor een gebrek aan personeel, zegt bestuurder Inge Borghuis van Amstelring. Borghuis is bang dat medewerkers thuis komen te zitten omdat ze ziek zijn of wachten op de testuitslag. "We wachten met smart op sneltesten, dat zou heel veel kunnen schelen."
Bij Amstelring zijn medewerkers opgeleid om zelf te testen, waardoor de organisatie minder afhankelijk is van de GGD. Er is geleerd van de eerste golf. "We hebben voldoende testmateriaal. Dat geldt ook voor persoonlijke beschermingsmiddelen. Voor onze 3500 tot 4000 medewerkers hebben we genoeg op voorraad, maar ja, wat is genoeg", zegt Borghuis. "Je weet natuurlijk niet hoe erg het nog gaat worden."
"Er zit natuurlijk altijd een grens aan de voorraad", zegt Eric Bosman, woordvoerder van ActiZ. Hij schat in dat er voldoende op voorraad is en zegt dat er een goed verdeelmodel is. Volgens Bosman komt de verpleeg- en ouderenzorg niet op de tweede plaats, maar hij heeft nog wel zorgen over de testcapaciteit. "Iedereen moet veilig en verantwoord kunnen en blijven werken."
Wanneer testcapaciteit op orde?
"De GGD kan haar beloften op dit moment niet waarmaken", zegt Nienke Nieuwenhuizen. "Eind oktober is de testcapaciteit op orde, zei minister De Jonge. Dat is voor ons wel erg ver weg. Wij willen graag dat elke zorgmedewerker getest kan worden als een collega op dezelfde afdeling met corona is besmet. Ook als die zorgmedewerker zelf nog geen verschijnselen heeft", zegt Nieuwenhuizen.
Dat is hard nodig, zegt de voorzitter van Verenso. "Wat nu wel duidelijk is geworden, is dat je ook als je nog geen verschijnselen hebt anderen kunt besmetten. Dat moeten we ten koste van alles voorkomen."