Het idee om minimumprijzen voor vliegtickets in te voeren is "totaal geschift", vindt Michael O'Leary, de topman van vliegtuigmaatschappij Ryanair. Een minimumprijs zou het vrije verkeer van personen binnen Europa aantasten, zegt hij in gesprek met Nieuwsuur.
"Je bent straks alleen nog vrij om te bewegen binnen Europa als je rijk bent en hogere ticketprijzen wilt betalen. Het is volslagen knettergek."
Stuntprijzen
In navolging van Oostenrijk willen D66 en ChristenUnie ook in Nederland een minimumticketprijs. Vliegtickets zouden niet goedkoper mogen zijn dan 35 euro om zo te voorkomen dat maatschappijen na de coronacrisis gaan stunten met prijzen. Veel vliegen heeft grote gevolgen voor het milieu, benadrukken de partijen.
O'Leary vindt het plan veel te ver gaan. "De enige andere overheid die zulke gekke plannen bedenkt is die van Noord-Korea. Zij leggen centraal vast wat prijs en aanbod moeten zijn. Gaat Nederland straks ook de prijzen in de Ikea en in supermarkten verdubbelen?"
"De parlementariërs die pleiten voor hogere ticketprijzen om het gefaalde high cost-bedrijfsmodel van KLM te beschermen, moeten maar hun zetel opgeven en in Noord-Korea gaan werken."
Juridische stappen
Al langer heeft O'Leary kritiek op de mate waarin de Nederlandse overheid volgens hem KLM beschermt. De minimumticketprijzen zouden ook in dit protectionistische beleid passen. "Wie denkt de Nederlandse regering wel niet dat ze is dat wij veel duurdere tickets moeten verkopen omdat KLM geen geld verdient met goedkope tickets?"
Hij is ook fel gekant tegen de staatssteun die KLM en een aantal andere grote maatschappijen krijgen om de coronacrisis te doorstaan. De overheidssubsidies leiden tot oneerlijke concurrentie, vindt hij.
Consumenten worden door KLM afgezet met hoge ticketprijzen.
Maar de Europese Commissie lijkt van mening dat de staatssteun mag. De Commissie keurde onder voorwaarden al de steun van Frankrijk en Duitsland aan Air France en Lufthansa goed. O'Leary is van plan deze beslissingen aan te vechten bij het Europees Hof van Justitie.
"We gaan ervan uit dat we gelijk krijgen van de rechter. Maar tegen de tijd dat de Nederlandse overheid en KLM weer in beroep zijn gegaan, zijn we drie, vier jaar verder. En dan is de schade al aangericht. Niet alleen bij de concurrenten van KLM maar ook bij consumenten die door KLM worden afgezet met hoge ticketprijzen."
Geen staatssteun nodig
O'Leary zegt zelf geen subsidie te willen. Volgens hem laat de coronacrisis zien dat prijsvechters als Ryanair een beter bedrijfsmodel hebben dan de traditionele maatschappijen zoals KLM en Lufthansa. "Wij verkopen tickets voor 10, 20, 30 euro en maken toch winst. We hebben niet eens staatssteun nodig om te overleven."
Prijsvechters als Ryanair en Easyjet staan er financieel inderdaad beter voor, zegt luchtvaarteconoom Rogier Lieshout. "Ze hadden voor de crisis een relatief lage schuldenlast en ook grotere financiële reserves." Dankzij hun bedrijfsmodel overleven zij deze crisis makkelijker. "Door hun lage kosten teren ze nu minder in op hun reserves."
Deze bedrijven willen überhaupt geen staatssteun willen, zegt Lieshout, "omdat ze dan jaren aan voorwaarden ten aanzien van duurzaamheid en landingsrechten gebonden zouden zijn." Bovendien zouden ze jarenlang een schuldenlast meetorsen.
Prijsvechters 'komen gezonder uit crisis'
Uiteindelijk komen prijsvechters zelfs beter uit deze crisis dan de grote maatschappijen, verwacht hij. "Low-cost-maatschappijen opereren vooral binnen Europa, en dat is de markt die zich als eerste gaat herstellen. Maatschappijen als KLM en Lufthansa zijn afhankelijk van markten naar Noord-Amerika en Azië, die pas veel later open zullen gaan."
Over een minimumprijs van 35 euro voor tickets denkt Lieshout dat die weinig effect heeft. "Ryanair kan dan wat minder stunten met de prijs, maar nu verkopen ze al niet veel tickets onder die prijs. En ik denk ook niet dat mensen zich heel erg laten beïnvloeden door of een ticket nou 20 of 35 euro kost."
