Jorn Jonker en Jeroen Stans
Jorn Jonker en Jeroen Stans
Na de verbazing over een voorgenomen verhoging van de bonus voor KLM-topman Pieter Elbers, zijn Kamerleden nu zeer geërgerd door KLM-piloten die geen inkomstenbelasting betalen in Nederland. Daarmee is er wederom politieke ophef over KLM, het bedrijf dat waarschijnlijk snel staatssteun nodig heeft. Minister Wopke Hoekstra (Financiën) belooft het concern ook op dit punt aan te spreken.
Uit navraag van Nieuwsuur blijkt dat ongeveer één op de tien KLM-piloten (350 van de 'ruim drieduizend' volgens KLM) in het buitenland woont. Dat kan heel gunstig uitpakken bij hun belastingaangifte.
Bij meerdere belastingadviseurs valt te horen dat zij vliegers helpen met hun vestiging in het buitenland. Vooral Spanje is volgens hen populair, omdat piloten daar een vrijstelling van tienduizenden euro's kunnen krijgen op hun inkomstenbelasting.
Niet in de haak
Kamerleden van in elk geval PvdA, SP en PvdD vinden dat het kabinet de luchtvaartmaatschappij erop moet aanspreken. Zeker nu minister Hoekstra achter de schermen onderhandelt over miljarden staatssteun voor het bedrijf dat door het coronavirus in een crisis verkeert. Ook al mogen de piloten dit volgens de regels wel doen en mag KLM de praktijk faciliteren, de politici vinden het moreel niet in de haak.
Kamerleden willen sowieso voorwaarden stellen aan de eventuele staatssteun voor KLM. Het punt van de piloten zal één van de vele gespreksonderwerpen worden, maar niet het belangrijkste. Sommige politici eisen van KLM ook verduurzaming of de terugkeer van flexkrachten die de laan zijn uitgestuurd, in ruil voor steun. Nu komt daar dus het gespreksonderwerp van de piloten bij.
Goedkoop vliegen
De piloten die lagere inkomstenbelasting betalen in het buitenland en vanaf Schiphol werken, kunnen dat onder meer doen omdat zij tegen sterk gereduceerd tarief vliegen met hun eigen maatschappij. De piloten van KLM vliegen vanuit hun woonplaats in het buitenland goedkoop naar Schiphol als passagier, werken vanuit daar een periode en vliegen dan weer goedkoop terug naar hun huis in het buitenland.
Het is een regelmatig gebruikte constructie. De Amsterdamse fiscalist Erik Jan Peffer van Maguire Tax & Legal zegt dat hij om deze reden op vaste basis samenwerkt met een kantoor in Spanje. Dat regelt vanuit daar de zaken voor Nederlandse piloten. Een andere belastingadviseur vertelt dat hij een cliënt in Zuid-Afrika heeft die ook vanaf Schiphol werkt. Bij KLM-dochter Transavia komt het minder voor, daar gaat het om ongeveer één op de twintig piloten die in het buitenland woont (32 van de 666).
De Kamer vindt het ongehoord dat piloten in het buitenland wonen en daarmee belasting ontwijken. (Tekst loopt onder de video door)
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer vindt dat Hoekstra "als harde voorwaarde" voor staatssteun moet stellen dat KLM hier iets aan doet. "Ze wonen met honderden in het buitenland om belasting in Nederland te ontwijken en daar gaan we wat ons betreft als staat niet aan meebetalen."
SP-leider Lilian Marijnissen wil dezelfde harde lijn tegenover KLM, dat volgens haar de constructie met goedkope woon-werkvluchten voor piloten faciliteert. "Dit is niet de bedoeling."
Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren voelt zich niet geroepen "om met Nederlands belastinggeld deze mensen ook te redden. Als ze niet willen bijdragen met belastinggeld, waarom zouden ze dan gebruik moeten maken van ons sociale vangnet dat daarmee gefinancierd wordt?"
KLM mag aankloppen
Het stellen van voorwaarden aan KLM is precies wat de overheid ook zal doen, zegt minister Hoekstra. "Want aan de ene kant vind ik het reëel dat bedrijven die echt vitaal zijn voor de Nederlandse economie bij ons kunnen aankloppen voor hulp, voor maatregelen en voor steun. Maar de andere kant daarvan is wel dat dit op een eerlijke en redelijke manier moet richting de belastingbetaler."
Hoekstra: "Vanzelfsprekend is dat als die situatie zich straks zou voordoen, dat we dan ook met ondernemingen en óók met deze onderneming in gesprek zullen gaan over wat reëel is. Ook op het gebied van bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden."
Overigens betaalt KLM wel premies voor de vliegers. De Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers - de vakbond van Nederlandse burgerluchtvaartpiloten - benadrukt dat volgens hen privé-redenen een hoofdrol spelen om in het buitenland te gaan wonen.
