De moord op advocaat Derk Wiersum laat zijn sporen na bij strafrechtadvocaten. Ze vrezen voor hun persoonlijke veiligheid, blijkt uit een rondgang van Nieuwsuur. Ze pleiten voor meer persoonsbeveiliging door het Openbaar Ministerie en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.
Dreigingen in de richting van advocaten zijn niet nieuw. Zo werd Vito Shukrula, één van de advocaten die Nieuwsuur sprak, bedreigd door een criminele organisatie nadat hij twee jaar geleden een cliënt had gekregen die verdacht werd van grootscheepse wapen- en harddrugshandel. De criminelen waren het niet eens met de verdedigingslijn van Shukrula en dat lieten ze hem op steeds dreigender toon weten. Hij moest zelfs onderduiken en op een gegeven moment besloot hij de verdediging neer te leggen.
Hij is nog steeds bang. "Ik doe vaak de rolluiken dicht en parkeer nooit voor de deur, maar altijd een aantal straten verder. Mijn bank in de woonkamer stond eerst onder het raam, maar die heb ik nu verplaatst, zodat als ze schietend voorbij rijden, ze mij niet in mijn rug raken."
Behalve Shukrula wilde uit angst geen van de advocaten met naam genoemd worden. Sinds de moord op Wiersum raden ze elkaar aan nóg voorzichtiger te zijn. Ze gaven allemaal aan onvoldoende beveiligd te worden. Zo zegt iemand: "Wat mij opvalt is dat bij risicovolle zittingen (bijvoorbeeld liquidatierisico van je cliënt) de rechtbank zwaar beveiligd is, maar zodra jij of je cliënt naar buiten loopt, je aan de goden bent overgeleverd."
Ethisch dilemma
Het is vandaag tweeënhalve week geleden dat Wiersum voor zijn huis werd vermoord. Hij was de advocaat van kroongetuige Nabil B. in de zaak tegen de voortvluchtige crimineel Ridouan Taghi. Inmiddels heeft de politie een verdachte aangehouden. Vanavond is er een grote herdenking in Amsterdam, waar collega-advocaten samenkomen om bij zijn dood stil te staan.
In Nieuwsuur spraken advocaten en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid over de moord op Wiersum en de beveiliging van advocaten:
Ondanks het gevoel van onveiligheid en het gevoel onvoldoende beveiligd te worden, doen advocaten niet snel aangifte van bedreiging en vragen ze ook niet snel om extra beveiliging.
Aangifte doen vormt voor een advocaat een ethisch dilemma, omdat ze dan hun geheimhoudingsplicht opgeven. Datzelfde geldt voor het vragen van extra beveiliging, zegt een van de advocaten. "Ik zou nooit zelf om beveiliging vragen. Omdat ik uit ervaring weet dat je dan moet uitleggen waarom je beveiligd wilt worden en je daarmee direct je geheimhouding schendt."
Vito Shukrula maakte dat zelf mee. Toen de politie erachter kwam dat hij bedreigd werd, vroeg de officier van justitie hem te getuigen tegen de oude cliënt in ruil voor bescherming. "Dat kan niet, dan kan je je toga net zo goed aan de wilgen hangen", zegt Shukrula. "Justitie wilde dat ik dan mijn beroepsgeheim ging schenden, maar dan kan ik net zo goed stoppen met dit beroep."
Eerst heel lang vergaderen
Volgens de bevraagde advocaten schort het bij de politie aan de organisatie van hun beveiliging. Zo zegt een advocaat dat ze door het Team Criminele Inlichtingen benaderd worden "als ze op een dodenlijst voorkomen of het punt staan geliquideerd te worden". Maar vervolgens zou de politie weigeren aan te geven uit welke hoek de dreiging komt.
Ook het feit dat de hoofdofficier per arrondissement bepaalt of een advocaat beveiligd wordt of niet, zou al zorgen voor problemen met de beveiliging. "Het wordt al problematisch als bijvoorbeeld het onderzoek zich in Utrecht afspeelt en de moord op de broer van de kroongetuige in Amsterdam plaatsvindt. Ze moeten eerst heel lang vergaderen voordat men weet wie nu waar verantwoordelijk voor is."
De advocaten pleiten ervoor dat hun beveiliging veel meer geprofessionaliseerd wordt. Ook worden ideeën geopperd zoals een vergoeding voor advocaten voor het nemen van beveiligingsmaatregelen zoals camera's en de mogelijkheid om "een veiligheidssituatie" te melden bij een speciale commissie van de Orde van Advocaten.
Voorlopig lijkt het opvoeren van persoonsbeveiliging lastig: de politie gaf eerder al aan onder druk te staan door de extra beveiligingstaken na de moord op Wiersum.
