Burgers geven hun relatie met de overheid een mager zesje. Voor de toekomst vragen zij een overheid die eerlijk en begripvol is en die de mensen snel en met kennis van zaken helpt als er iets geregeld moet worden. Het liefst met één loket om vastlopen in de bureaucratie te voorkomen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Nationale Ombudsman.
Van bureaucratie weet stichting Wigwam inmiddels alles. Wigwam organiseert zomerkampen voor gehandicapte jongeren met een beperking en hun ouders. De zorgkosten daarvan worden vergoed, maar het papierwerk is enorm.
Marion Storms heeft een zoon Max die naar het zomerkamp gaat. "Je hebt in mijn geval dus een kind met een beperking waar hij al mee geboren is. Iedere keer word ik gevraagd om al die beperkingen openbaar te maken. Maar die formulieren veranderen niet als een handicap eenmaal gediagnosticeerd is. Dan is dat zuur om steeds weer formulieren te moeten opsturen."
Papierwinkel
"Elke keer weer opnieuw dezelfde formulieren", zegt Hanny van Leeuwen, die het zomerkamp runt. "En vul je ze niet goed in en maak je een foutje of je bent te laat, dan volgen er heel veel brieven achteraan. Dat is zeer belastend. En deze ouders hebben al de enorme zorg van hun kind en dat is heel zwaar."
Storms zegt dat ze met de administratie voor allerlei zorgaanvragen per week wel een uur of drie bezig is. "En dat is alleen de administratie." Om bureaucratie het hoofd te bieden ontstaan nu ook nieuwe initiatieven, zegt Van Leeuwen. "Coaches voor de papierwinkel. Maar ik denk dat we dan omgedraaid bezig zijn: we creëren bureaucratie omdat er weer iemand nodig is. Dat is heel erg jammer."
Apotheker Marcel Kooij woonde in het centrum van Amsterdam en ging verhuizen naar Amsterdam-West. Voor zijn verhuizing moest hij de straat afzetten. De aanvraag daarvoor kost de burger gemeentelijke leges, ongeacht of de aanvraag wordt toegekend. Door een systeemfout werden de leges per ongeluk dubbel afgeschreven.
"Ik heb betaald voor het oude adres én voor het nieuwe adres. Inmiddels ben ik vijf maanden verder en heb nog steeds geen euro terug gekregen", zegt Kooij.
De voorbeelden van burgers die zich niet gehoord voelen en niet verder komen, zijn legio. Van de familie Kuipers werd ten onrechte de kinderopvangtoeslag stopgezet en teruggevorderd. Het ging om tienduizenden euro's. "Wij dachten dat we alles netjes hadden geregeld. Maar daar dacht de belastingdienst anders over", zegt Steve Kuipers.
De Raad van State beoordeelde dat de maatregel van de Belastingdienst onrechtmatig, onzorgvuldig en disproportioneel was. Kuipers: "Maar tot op de dag van vandaag zegt men dat ons dossier incompleet is, niet wat we verkeerd hebben gedaan, alleen 'het dossier is incompleet'."
Kuipers heeft voor zijn derde kind maar geen kinderopvangtoeslag meer aangevraagd. "We zouden het graag willen maar we durven het gewoon niet. Het vertrouwen is er niet in de Belastingdienst."
De affaire rond de onrechtmatige stopzetting van toeslagen door de Belastingdienst kan inmiddels rekenen op forse kritiek van de Tweede Kamer. CDA, SP en VVD eisen nog deze week opheldering van de staatssecretaris Menno Snel. Ook wil de Kamer weten of er door de Belastingdienst op andere gebieden ook stelselmatig onwettig is gehandeld.
De staatssecretaris sluit niet uit dat er veel meer ouders de dupe zijn geweest van fouten bij de Belastingdienst. Mogelijk gaat het om duizenden huishoudens. Terwijl dat onderzoek loopt, is hij bereid om vorderingen van mensen die een rechtszaak hebben lopen, stop te zetten. Alle ouders die gedupeerd zijn in de toeslagenzaak krijgen een schadevergoeding, beloofde de staatssecretaris vorige week.
"De Belastingdienst heeft vijf keer met 130 door rood gereden, en niemand roept ze terug", zei CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt gisteren.
De Algemene Rekenkamer onderzocht de problemen bij de Belastingdienst al meerdere keren. "Er is sprake van een giftig mengsel van rare dingen: een enorme dienst die in het leven is geroepen om geld binnen te halen, maar nu met toeslagen uitgaven moet doen. Dat is een andere tak van sport", zei Francine Giskes van de Rekenkamer daarover gisteren in Nieuwsuur.