Ombudsman: burger wil een eerlijke, begripvolle en benaderbare overheid

De Nederlandse burger wil in 2030 te maken hebben met een overheid die eerlijk en begripvol is en die de mensen snel en met kennis van zaken helpt als er iets geregeld moet worden. Het liefst heeft de burger te maken met één loket om te voorkomen dat hij vastloopt in de bureaucratie.

De Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen, heeft bureau Kantar gevraagd om onderzoek te doen naar wat wij van onze overheid verwachten in 2030. Op dit moment waardeert de Nederlander zijn relatie met de overheid met een 6 en typeert hij die met de termen noodzakelijk, ingewikkeld en ver weg.

Versimpelen

Het belangrijkste verbeterpunt voor veel mensen is versimpelen, dus begrijpelijke taal en eenvoudige procedures. Op twee staat het al genoemde ene loket, opdat het kastje en de muur vermeden kunnen worden. Ook belangrijk vinden de burgers dat de bureaucratie vermindert en dat medewerkers weten waar ze het over hebben.

In de top-5 van wensen staan daarnaast nog dat burgers serieus genomen willen worden en dat er goed naar hen wordt geluisterd bij problemen.

Privacy

Opvallend in het onderzoek is dat burgers de deskundigheid van de betrokken ambtenaar vaker als belangrijk noemen dan het waarborgen van hun privacy (75 tegen 60 procent). Contact met de overheid leggen Nederlanders het liefst per mail en telefoon, maar ook persoonlijk contact is nog lang niet uit de mode. WhatsApp wordt door 16 procent genoemd als manier van communiceren.

Ombudsman Van Zutphen merkt op dat de Nederlanders kritisch zijn en hun relatie met de overheid een kleine voldoende geven. "Burgers maken zich zorgen over een overheid die zich steeds verder terugtrekt. Ze moeten het zelf oplossen of kunnen terecht bij particuliere organisaties die publieke taken uitvoeren.

Contact verliezen

"Maar waar kunnen ze heen als zij daar vastlopen? Dit onderzoek laat zien dat burgers niet altijd weten waar ze kunnen aankloppen voor hulp en dat zij vooral behoefte hebben aan versimpeling van de overheid", zegt Van Zutphen.

Volgens de ombudsman hebben met name mensen onder aan de sociale en economische ladder het gevoel dat ze het contact met de overheid verliezen. Zij willen één loket, in de buurt en met één contactpersoon.

Dat past enerzijds bij de verwachting dat de gemeente steeds meer rijkstaken overneemt, schrijft de ombudsman, maar wringt anderzijds met de verwachting van bijna de helft van de respondenten dat er steeds meer verantwoordelijkheid bij henzelf komt te liggen.