Nederlandse banken zijn onderdeel geweest van een witwascarrousel waarbij miljarden euro's zijn witgewassen in Europa en de Verenigde Staten. Het toezicht bij de banken zelf, en door De Nederlandsche Bank (DNB), lijkt tekort te zijn geschoten.
Dat blijkt uit 1,3 miljoen gelekte banktransacties, contracten en e-mails van twee Litouwse banken die in handen zijn van het journalistencollectief OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project) en in Nederland zijn gedeeld met het platform voor onderzoeksjournalistiek waar Investico, Trouw en De Groene Amsterdammer onderdeel van uitmaken.
Magnitsky-zaak
Onderzoekers noemen het de 'Troika Laundromat'. Een deel van het geld in de 'witwasmachine' komt van bedrijven die betrokken waren bij georganiseerde misdaad of fraude in Rusland. De sporen leidden ook naar de jeugdvriend van de Russische president Vladimir Poetin, de cellist Sergei Roldoegin. Hij dook eerder ook op in de Panama Papers.
Roldoegin, zo schrijft Investico, ontving bijna 2 miljoen dollar van bedrijven die betrokken waren bij de Magnitsky-zaak, een grote belastingfraudezaak die is genoemd naar de advocaat Sergej Magnitsky. Die werd nadat hij de fraude aan het licht had gebracht, gevangengenomen en mishandeld en overleed daarna.
Bankvergunning
In totaal gaat het tussen 2006 en 2013 om zo'n 4 miljard euro aan betalingen. Scheepsbouwer Heesen uit Oss ontving via een Rabobankrekening 43 miljoen uit de 'witwasmachine' voor de bouw van twee jachten voor de Russische senator Valentin Zavadnikov.
Ook ING en ABN Amro waren betrokken bij betalingen die kenmerken hebben van witwassen, schrijven de journalisten. ING werkte in Moskou tot 2013 met een bedrijf waarvan het al vier jaar vermoedde dat het betrokken was bij witwassen. En via een rekening van een voormalig onderdeel van ABN Amro verliepen transacties ter hoogte van 190 miljoen euro.
Geen van de genoemde banken wilde inhoudelijk op de onthullingen reageren. Ook DNB, die erop moet toezien dat bedrijven hun Nederlandse bankvergunning niet misbruiken om dubieuze transacties mogelijk te maken, wil niet ingaan op de vraag of het toezicht heeft gefaald.
