Hij zat zelf ruim een jaar in de gesloten jeugdzorg, in meerdere instellingen. En dat leverde hem een extra trauma op, vertelt Jason Bhugwandass (21). "Van opsluiting word je helemaal niet beter. Ik heb er nog steeds nachtmerries van, bang dat ik weer terug moet." Hij vindt dat we de gesloten jeugdzorg moeten afschaffen.
"Waarom stop je zieke kinderen in een soort gevangenis? Jongeren zoals ik zouden moeten worden behandeld in de geestelijke gezondheidszorg (ggz)", zegt Bhugwandass. Therapie en behandeling, dat heeft volgens hem zin. "Maar dat kreeg ik niet in de gesloten jeugdzorg, het is niet de regel."
Over het gebrek aan juiste zorg voor depressieve jongeren in de jeugdzorg en het toenemend aantal zelfdodingen, zijn al langer grote zorgen. Nieuwsuur besteedde er meerdere malen aandacht aan. Vandaag was er een debat in de Tweede Kamer met minister Hugo de Jonge over de problemen.
Bhugwandass kwam op zijn zeventiende, depressief door de vele problemen in zijn gezin, in de gesloten jeugdzorg terecht. "Ik kwam mijn bed niet meer uit en sneed mezelf. Mijn moeder maakte zich zorgen en schakelde de huisarts in. Na een korte opname in het ziekenhuis kwam ik in een instelling te zitten."
Het behandelcentrum zag er in zijn ogen uit als een gevangenis. "Ik moest lichamelijk worden onderzocht, maar dat wilde ik niet. Ik was die dag al door agenten onderzocht. Toen ik weigerde, werd ik gelijk in de isoleercel geplaatst. Dat was ontzettend angstig. Ik dacht dat ik zorg zou krijgen, maar het voelde alsof ik straf kreeg."
Volgens Bhugwandass heerste er in de instelling een tuchtregime. "Voor het minste of geringste kon je naar een afzonderingsruimte worden gebracht." Over zijn depressie kon hij met niemand praten. "De groepsleiders voelden als beveiligers. Niet als mensen waar ik met mijn problemen terecht kon. Terwijl ik juist behoefte had aan iemand die naast me zou staan."
Behoefte aan toekomstperspectief
De gesloten jeugdzorg bood hem alles behalve een oplossing. "Ik zat veel op mijn kamer, ging niet naar school. Terwijl ik juist behoefte had een een toekomstperspectief. Mijn moeder was bang dat ik mezelf wat aan zou doen en was aanvankelijk wel blij met gesloten jeugdzorg. Tot ze zag dat ik me daar alleen maar slechter ging voelen."
In anderhalf jaar tijd versleet Bhugwandass vijf instellingen en zo'n 135 hulpverleners. Nu woont hij begeleid en krijgt hij twee keer per week therapie. "De depressieve gevoelens zijn er nog steeds, maar ik heb nu wel mijn autonomie terug. Als ik nu gesloten had gezeten, was ik er veel slechter aan toe geweest."
Ik hoor minister De Jonge veel over actieplannen praten, maar ik wil dat hij handelt.
Minister De Jonge zegt na afloop van het Kamerdebat tegen Nieuwsuur dat hij wil dat de gesloten jeugdzorg beter samenwerkt met andere domeinen, zoals de jeugd-ggz. "Zodat het uiteindelijk tot één aanbod wordt gemaakt. Ook willen we kortere plaatsingen en de plaatsingen in een separeercel reduceren tot nul."
Jason Bhugwandass hoopt dat er snel actie wordt ondernomen. "Ik hoor de minister vandaag veel over actieplannen praten. Maar plannen maken is één, ik wil dat hij handelt. Dat is veel belangrijker."