Ze is het nationale symbool van Frankrijk en ligt in gruzelementen: de buste van Marianne in de Arc de Triomphe. Het beeld dat de overwinning van de revolutie verbeeldt. Kapotgeslagen door de 'gilets jaunes', de gele hesjes. Volgens sommigen de revolutionairen van 2018, volgens de Franse president Emmanuel Macron criminelen die zich voordoen als actievoerders.
Bij de gewelddadige protesten en rellen raakten inmiddels 133 mensen gewond en meer dan 400 mensen zijn volgens de politie opgepakt. Auto's werden in brand gestoken, ruiten van bankfilialen ingegooid. Macron is woedend over het geweld. De relschoppers "zullen worden achterhaald en ze zullen voor de rechter verschijnen", zei hij.
Achilleshiel
De protesten van de gele hesjes begonnen ruim twee weken geleden. De actievoerders protesteren tegen prijsverhogingen voor brandstof en andere hoge dagelijkse kosten. De protesten zijn inmiddels uitgegroeid tot een algemeen protest tegen het economische beleid van Macron, die grote hervormingen wil doorvoeren. De actievoerders organiseren zich met behulp van sociale media.
Historicus en Frankrijk-deskundige Niek Pas ziet het somber in voor de Franse president. "De gele hesjes zijn nadrukkelijk niet zijn electoraat. Hij kan demonstraties moeilijk verbieden, maar hij moet wel iets doen. Macron is nu anderhalf jaar aan de macht. Een deel van Frankrijk accepteert dit niet. Accepteert niet wat hij met die macht doet."
Pas denkt dat de achilleshiel van Macron zijn gebrek aan didactisch vermogen is. "Ondanks al zijn brille, zijn intelligentie ontbreekt er iets. Hij toont weinig empathie voor de groep. Het is een rol waarmee hij worstelt."
De gele hesjes schreeuwen om aandacht van de president. Willen over de bol worden geaaid. En Macron geeft geen sjoege.
In plaats van zelf met de demonstranten te gaan praten, heeft de Franse premier Edouard Philippe die opdracht gekregen. Hij moet met vertegenwoordigers van de gele hesjes en de fractieleiders uit het parlement gaan praten.
"Er komt dus geen verklaring van de president zelf. Geen tv-verklaring, geen optreden. Dat is de kern van het probleem", zegt Pas. "De gele hesjes schreeuwen om aandacht van de president. Willen over de bol worden geaaid. En de president geeft geen sjoege."
Infiltratie
"Macron moet deze groep aandacht schenken voor het te laat is en zelf gaan overleggen", zegt Pas, die denkt dat de protestbeweging voortkomt uit een breed gedeelde frustratie over Macrons beleid. Van de 300.000 demonstranten waar het protest mee begon, zijn er nu nog 130.000 over. "Maar de overblijvers radicaliseren. En de demonstraties worden (deels) overgenomen door extreem-links en -rechts. Dat komt ook door de gele hesjes zelf. Zij zijn niet goed georganiseerd. En dus kwetsbaar voor infiltratie."
Veel opties zijn er niet, denkt de Frankrijk-kenner. "Macron heeft ook de financiële middelen niet om ze tegemoet te komen. Meer marktwerking, wat hij wilde, valt juist bij deze groep heel slecht. De beste opties is wellicht de mensen tegemoet te komen op onderdelen. Dat is een oplossing voor de middellange termijn. Maar op de lange termijn moet er structureel iets veranderen."
