Nieuwsuur-econoom Mathijs Bouman: "Op het eerste gezicht is dit een feestbegroting; meer uitgeven, de lasten verlagen en toch blijft de begroting in de plus. Dat is knap van het kabinet. Aan de andere kant: de mooie cijfers komen vooral doordat de economie hard groeit. Ze hebben de wind momenteel vol in de zeilen."
Er vallen hem drie dingen op. "Een begrotingsoverschot. Het is het vierde jaar op rij dat de overheid niet hoeft bij te lenen. Maar dit nieuws komt met een waarschuwing van de economen van het Centraal Planbureau: zonder de meevallers was er wel degelijk een tekort.
"Zo gezien geeft de overheid nu teveel uit. Men zou in de huidige goede tijden misschien beter wat meer geld kunnen oppotten, zodat we straks, in de volgende recessie niet meteen weer moeten bezuinigen. Wie tijdens hoogconjunctuur zuinig is, kan in tijden van economische tegenspoed wat guller zijn."
In het boodschappenmandje van arm en rijk zitten ongeveer evenveel producten met het lage btw-tarief.
Nog iets opvallends: "Het kabinet is bereid tot een impopulaire maatregel, het lagere btw-tarief van 6 procent gaat naar 9 procent. Dat levert 3 miljard euro op dat via andere belastingen weer terugvloeit. Veel mensen denken dat dat oneerlijk is omdat die 6 procent vooral op goedkope - en voor minder bemiddelde mensen - noodzakelijke goederen zit."
"Maar de 6 procent zit ook op luxe producten als kaviaar en kreeft. En dat zijn producten die rijke mensen kopen. Uit eerder onderzoek blijkt dat in het boodschappenmandje van arm en rijk ongeveer evenveel producten met het lage tarief zitten. De verhoging raakt dus iedereen min of meer gelijk."
Bedreigingen zijn er altijd. En soms vallen die uiteindelijk allemaal mee.
Het laatste dat Bouman opvallend noemt is de verwachte economische groei. "Het kabinet denkt dat we volgend jaar 2,6 procent kunnen groeien, maar de vraag is of we daar de mensen wel voor hebben. Op zich is het natuurlijk goed nieuws dat de werkloosheid daalt en het aantal vacatures stijgt. Maar de krapte op de arbeidsmarkt kan volgend jaar een rem zetten op de groei."
"Het CPB waarschuwt zelfs dat er voor de extra uitgaven voor onderwijs en zorg mogelijk zelfs niet genoeg onderwijzers en verpleegkundigen te vinden zijn. Als dat zo is, dan gaat het straks niet over een meevallende, maar over tegenvallende economische groei."
Mathijs nuanceert ook meteen de bedreigingen waar minister van Financiën Wopke Hoekstra vandaag voor waarschuwde. "Bedreigingen als de brexit, de onvoorspelbaarheid van Donald Trump en handelsoorlogen zijn er natuurlijk. Maar bedreigingen zijn er altijd. En soms vallen die uiteindelijk allemaal mee."
