Edith van Dijk heeft 55 uur lang met Maarten van der Weijden meegeleefd. Als meervoudig wereldkampioene openwaterzwemmen weet ze maar al te goed wat hij heeft moeten doormaken. "Alleen al bij de start. Dat je daar staat en denkt oef: morgen rond deze tijd zwem ik nog, en overmorgen ook nog. Dat is een zware psychische druk."
De 200 kilometer van zijn Elfstedenzwemtocht om geld op te halen voor kankeronderzoek, heeft Van der Weijden niet kunnen volmaken: na 163 kilometer en 55 uur moest hij stoppen. Volgens zijn arts was het medisch niet verantwoord om door te gaan. "Dat lijkt me een heel terechte beslissing", zegt Van Dijk.
Van der Weijden moest opgeven nadat geconstateerd werd dat zijn zoutgehalte te laag was. Dat is een groot risico, zegt Van Dijk. "Zouten en mineralen heb je nodig om goed te blijven functioneren, anders raak je een soort van uitgedroogd. Normaal vul je het tekort weer aan met voeding, maar dat is bij hem niet gelukt."
Maarten is een van de weinigen die wel 200 kilometer zou kunnen zwemmen. Hij heeft het gewoon net niet gehaald.
Van Dijk, zelf Sportvrouw van 2005, heeft ontzettend veel respect voor de prestatie van Van der Weijden. "Petje af! Er zijn niet zoveel mensen op de wereld die 200 kilometer willen gaan zwemmen, laat staan die het zouden kunnen. Maarten is een van de weinigen die het wel zou kunnen. Hij heeft het gewoon net niet gehaald."
Ze noemt de zwemmer "gezond gek". "Hij heeft een passie en een drive, en daar doet hij alles voor. Maar hij doet het wel op een verantwoorde manier." Van der Weijden werd onderweg begeleid door coaches en een arts. En daarbij werden zelfs technologische snufjes ingezet.
"Er is voor Maarten een speciale pil ontwikkeld met een thermometer erin. Die heeft hij ingeslikt", vertelt Van Dijk. "Hij had op zijn rug een kastje waardoor de arts die pil kon blijven volgen. Zo kon die live op zijn laptop volgen hoe het met de lichaamstemperatuur van Maarten ging. Of hij niet onderkoeld raakte."
Liedjes zingen en rekensommen maken
Maar behalve de fysieke belasting, is er natuurlijk ook een zware mentale belasting. Hoe houd je 55 uur zwemmen vol? Door jezelf af te leiden, zegt Van Dijk. "Wat hij waarschijnlijk veel heeft gedaan is liedjes zingen en rekensommen maken, want hij is wiskundige. Alles om je gedachten maar af te leiden van de pijn en vermoeidheid."
En dan zwom Van der Weijden ook nog urenlang door het donker. "Bijvoorbeeld door slootjes zonder bebouwing. Je ziet de kant dan niet, dus die hoop je maar niet te raken. Dat is best wel beangstigend. Gelukkig hadden boeren en de brandweer langs de kant lichten aangezet. Dat bracht letterlijk licht in de duisternis."
Spierpijn, vermoeidheid. Het zal nog wel een tijdje duren voordat hij daar overheen is.
Van der Weijden was vanavond weer voldoende op de been om zelf in Leeuwarden bekend te maken welk bedrag hij met zijn zwemtocht heeft opgehaald voor kankeronderzoek: ruim 2,5 miljoen euro. In een eerste reactie op zijn race zei hij al dat hij zich een stuk beter voelde dan vanmiddag.
Toch denkt Van Dijk dat hij de komende weken nog wel wat voor zijn kiezen krijgt. "Hij zal enorm spierpijn hebben, vooral in zijn schouder, en vermoeid zijn. Het zal nog wel een tijdje duren voordat hij daar overheen is. En er zullen ook wel wat spieren zijn opgebrand, maar ik weet niet of hij dat erg vindt. Ik weet niet wat zijn volgende uitdaging wordt."
