Gemeenten, boeren, politie en justitie moeten snel in actie komen, om te voorkomen dat drugscriminelen het platteland van Oost-Nederland ondermijnen. Nu in Brabant hard wordt opgetreden tegen dit soort criminelen, is de kans groot dat leegstaande boerderijen en schuren op het platteland in het oosten worden gebruikt voor drugslaboratoria en hennepkwekerijen.
De waarschuwing komt van Otwin van Dijk van Oude IJsselstreek en Joost van Oostrum van Berkelland, beiden burgemeester in de Gelderse Achterhoek. Recente vondsten van drugslaboratoria en hennepkwekerijen tonen volgens de burgemeesters aan dat het platteland kwetsbaar is voor dit soort criminelen.
Een ton winst per dag
Zo werd in een loods in Terborg, deel van de gemeente Oude IJsselstreek, in april dit jaar het een na grootste drugslab ooit gevonden. Verborgen achter een grote hoop schroot. In de loods waren mensen schroot aan het sorteren, maar via een gat in een dubbele wand bleek een groot lab bereikbaar.
"Er werden duizenden pillen per dag gemaakt. Het ging dus om enorme bedragen. Er werd per dag een ton winst gemaakt. En de eigenaar, die het pand verhuurde, had niks in de gaten", zegt burgemeester Van Dijk (PvdA).
Volgens hem is Oost-Nederland een logische keus voor criminelen. "We moeten er niet naïef over zijn. We hebben hier een uitgestrekt platteland, een lage politiedichtheid, we zitten dicht bij de grens en hebben te maken met veel lege stallen en schuren. Dat zijn ingrediënten die zomaar kunnen leiden tot laboratoria."
Krimpregio
Ook burgemeester Van Oostrum (VVD) van Berkelland maakt zich zorgen. "De Achterhoek is een krimpregio. Er wonen hier steeds minder mensen en dat betekent dat er ook agrarische gebouwen leegstaan. Als het niet lukt om daar een nieuwe bestemming voor te vinden, dan kunnen ze ook voor criminele bestemmingen worden gebruikt."
De gemeente probeert de alertheid te verhogen. "Eigenaren van panden moeten goed opletten aan wie ze verhuren en maatregelen nemen. Ze moeten zorgen dat ze zelf binnen in de panden kunnen kijken. En ze moeten aan de omgeving vragen om verdachte zaken te melden."
Op het moment dat je een crimineel van je erf weet te jagen, kun je er vanaf zijn. Maar de kans bestaat dat diegene weer terugkomt.
De gemeente Berkelland heeft ook een agrarische coach ingeschakeld die boeren actief benadert. Volgens Paulien Hogenkamp, de coach die is ingehuurd, is een boer in problemen een makkelijke prooi voor criminelen.
"Het gaat om bedrijven die al generaties in handen zijn van de familie. En als jij als boer er dan de stekker wil uittrekken gaat dat gepaard met een enorm gevoel van schuld en schaamte. Als er dan iemand je erf komt lopen die zegt: ik kan je uit de financiële problemen helpen, dan is dat wel heel aanlokkelijk."
Het buitengebied veiliger maken
Verder moet het 'Keurmerk Veilig Ondernemen Buitengebied' de veiligheid in het buitengebied vergroten. Het keurmerk, een initiatief van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid, brengt onder meer politie, justitie, gemeenten, boeren en boswachters samen.
Het doel van het keurmerk is dat deze partijen intensiever met elkaar samenwerken en informatie uitwisselen. Twee weken geleden ondertekende de gemeente Dronten als vijfde gemeente het keurmerk.
Van Oostrum: "We willen ondernemers helpen. Het is belangrijk dat ze weerbaar worden. Op het moment dat je een crimineel van je erf weet te jagen, kun je er vanaf zijn. Maar de kans bestaat dat diegene weer terugkomt."