Experts van de Verenigde Naties gaan de aanval met vermoedelijk chemische wapens in het Syrische Idlib onderzoeken. Internationaal is de aanval scherp veroordeeld.
Het Witte Huis liet weten de chemische aanval verwerpelijk te vinden en dat dit niet genegeerd kan worden. De Verenigde Staten veroordelen "deze onacceptabele daad", zegt woordvoerder Sean Spicer. Volgens Spicer zijn de acties een consequentie van het "slappe" gedrag van de Obama-regering.
De kans dat de Amerikanen nu iets gaan doen, is er niet, denkt Joost Hiltermann, van de International Crisis Group. "Ook Trump zal hier niets aan doen", zegt hij.
Rode lijn
De oorlog in Syrië is al een jaar aan de gang als president Obama in de zomer van 2012 een uitspraak doet die hem lang zal blijven achtervolgen. Een dwingende waarschuwing aan het adres van de Syrische president Assad.
"We zijn heel duidelijk geweest naar het Assad-regime, en ook andere spelers, dat een rode lijn voor ons wordt overschreden als chemische wapens worden gebruikt. Dat zou alles veranderen."
Maar een jaar later doet Assad het toch: hij zet chemische wapens in tegen zijn eigen bevolking. Maar Obama kondigt niet, zoals beloofd, een militaire actie aan. Hij wil eerst toestemming van het Amerikaanse Congres.
Voorraden
Met het fiasco van de Irakoorlog nog in het achterhoofd, kan een nieuw militair avontuur op weinig steun rekenen in het Congres. Het plan gaat helemaal van tafel, als Syrië - na Russische druk - bereid blijkt om al zijn chemische wapens op te geven. Ze worden het land uitgevoerd en vernietigd.
Maar in de jaren die volgen blijven verhalen opduiken over aanvallen met chemische wapens, door zowel de regeringstroepen van Assad als door rebellen en Islamitische Staat.
"Ik acht het heel waarschijnlijk dat Assad nog voorraden chlorinegas had, ondanks het programma om chemische wapens te vernietigen. Er wordt gesproken over chlorinegas en saringas, het kan allebei", zegt Hiltermann.
In 2016 wordt Donald Trump gekozen als president, tot verrassing en waarschijnlijk ook wel tot vreugde van het bewind in Damascus. Trump zoekt toenadering tot Assads bondgenoot Rusland. En hij maakt duidelijk niet meer de politieman van de wereld te willen spelen.
Trump: "Ik zeg niet dat Assad een goede vent is, want hij is waarschijnlijk een slechte kerel. Maar ik heb hem vele malen gezien in interviews. En als je kijkt naar Libië, kijk naar wat we daar deden, een rotzooi. Kijk naar Saddam Hussein en Irak, kijk wat we daar deden, een rotzooi. En in Syrië zal het hetzelfde zijn."
Dit soort acties zijn een gevolg van de zwakheid en de besluiteloosheid van de vorige regering.
De Amerikaanse minister Rex Tillerson van Buitenlandse Zaken zegt het ook, nog geen week geleden: het is niet aan Amerika om Assad uit het zadel te wippen. "Ik denk dat de toekomst van president Assad zal worden beslist door het Syrische volk."
In feite was dat de laatste jaren ook het standpunt van de regering-Obama, maar zo helder als minister Tillerson het deed, werd het niet eerder uitgesproken.
Ongestraft
De vraag is of dit signaal vanuit Washington president Assad het laatste beetje vertrouwen heeft gegeven dat een aanval met chemische wapens ongestraft blijft. Als Assad er tenminste achter zit.
Want volgens het Russische ministerie van Defensie hebben gevechtsvliegtuigen geen chemische wapens gebruikt, maar een depot met chemische wapens van rebellen geraakt. Daardoor zijn volgens de Russen gassen vrijgekomen.
Hiltermann: "In Idlib zitten geen eenheden van ISIS. De kans dat andere rebellen beschikken over voorraden chlorine is bijzonder klein. Assad heeft een lange geschiedenis van chemische wapens."
