De KNVB wil op termijn een scheiding tussen investeerders en bestuurders bij voetbalclubs. Het zou volgens de bond problemen met clubeigenaren kunnen voorkomen, zoals recent bij ADO Den Haag.
Clubovernames worden nu pas achteraf beoordeeld door de KNVB, waarbij de investeerder een informatieplicht heeft aan de KNVB. Mark Boetekees, hoofd juridische zaken van de KNVB: ''Het liefst willen wij een stuk verder gaan. En een soort Chinese Wall tussen de financier enerzijds en de bestuurder anderzijds."
Op dit moment kunnen investeerders wel lid worden van het bestuur van een club en zo rechtstreeks invloed uitoefenen op het beleid.
Informatieplicht
Over de huidige informatieplicht voor clubs bij overnames, zegt Boetekees: ''Wij willen nu antwoord op vragen als: Waar komt het geld vandaan? Wat zijn de plannen? Hoe onderbouwt de investeerder dat?'' De nieuwe eigenaar moet ook langskomen in Zeist om zijn plannen toe te lichten.
Waar komt dat geld vandaan? Zijn er criminele activiteiten zoals witwassen, matchfixing of drugsgeld?
De huidige regelgeving is echter niet afdoende. Boetekees schetst het dilemma wanneer een rijke zakenman, uit binnen- of buitenland, een Nederlandse club overneemt. ''Aan de ene kant is het heel positief, want het betekent geld voor het Nederlandse voetbal. Aan de andere kant zijn wij er ook om de integriteit van het Nederlandse voetbal te bewaken.''
Hij licht toe: ''Daar ligt natuurlijk een risico, want waar komt dat geld vandaan? Zijn er criminele activiteiten zoals witwassen, matchfixing of drugsgeld? Dus dat is lastig. Daar moeten we uitkomen met z'n allen.''
Fortuna Sittard
Naast het dossier ADO Den Haag buigt de KNVB zich nu ook over eerste divisieclub Fortuna Sittard, waar de Turkse investeerder Isitan Gün in de zomer van 2016 de club voor 1,3 miljoen euro kocht. In september diende de club de eerste plannen met het Turkse geld in bij de voetbalbond.
Maar de Turkse overname van Fortuna Sittard is zeven maanden na de aankondiging nog steeds niet afgerond. De nieuwe eigenaar Isitan Gün wacht op groen licht van de licentiecommissie van de KNVB. "We zijn nog steeds aan het praten en moeten het afmaken, maar ik denk dat alles helder is," zegt Gün tegen Nieuwsuur.
Fortuna Sittard is de derde Nederlandse voetbalclub die in buitenlandse handen valt. Vitesse werd in 2010 gekocht door de Georgiër Merab Jordania, die de club later doorverkocht aan de Rus Alexander Tsjigirinski.
ADO Den Haag is sinds twee jaar eigendom van de Chinees Wang Hui, maar dat leidde vanaf het begin tot conflicten over geld en uiteindelijk zelfs tot rechtszaken tussen club en eigenaar.
Forensisch accountants
De KNVB wil niet ingaan op individuele situaties bij clubs, maar is duidelijk niet tevreden met de huidige ontwikkelingen. Om nieuwe problemen te voorkomen, werkt de bond ook voor het komend seizoen aan strenger beleid.
Hoofd juridische zaken, Mark Boetekees: ''Wij willen graag dat de licentiecommissie vóóraf toestemming geeft over de overdracht van eigenaarschap. Dus voordat de transactie heeft plaatsgevonden.''
Forensisch accountants weten echt wel hoe ze bepaalde informatie boven water kunnen krijgen.
Ook is de KNVB van plan met ingang van september dit jaar specialisten inzetten. 'We willen dat de licentiecommissie een forensisch accountant in kan schakelen, om dingen te onderzoeken.'' Boetekees doelt op de herkomst van het geld. Dat is in landen als China en Turkije geen eenvoudige zaak. ''Dat is ingewikkeld inderdaad. Maar deze forensisch accountants hebben daar ervaring in en weten echt wel hoe ze bepaalde informatie boven water kunnen krijgen.'' De clubs moet er dit voorjaar nog wel mee instemmen.
Duitse model
Het is de vraag of het genoeg is om nieuwe problemen te voorkomen. PSV-directeur Toon Gerbrands pleit in Nieuwsuur voor het Duitse model, waarbij een vereniging altijd de meerderheid van stemmen heeft en investeerders dus geen beslissende invloed kunnen hebben. Gerbrands maakte eerder bij AZ mee hoe een club in problemen kan komen als de eigenaar ermee ophoudt.
"Het allergrootste risico is de continuïteit. Een eigenaar kan zelf beslissen wat hij doet en dat kan heel positief werken, maar hij kan ook besluiten dat hij er tabak van heeft. En dan heb je een hele gemeenschap van supporters, die seizoenkaarten kopen, waarvan de club wegvalt. Dat is het risico van een eigenaar die het niet goed met de club voor heeft," meent Gerbrands.
De KNVB denkt dat het Duitse model voordelen biedt, maar in Nederland niet zomaar uitgevoerd kan worden. ‘’Wij zijn er geen tegenstander van. Wij zijn in gesprek met de Duitsers, willen ook meer informatie van hen, hoe dat model er precies uitziet. Maar dat zal niet van vandaag op morgen zijn geregeld.’’
