Islamitische Staat lijkt steeds verder in het nauw te worden gedreven in Syrië. Dit weekend heroverde het Syrische regeringsleger de historische stad Palmyra op IS. Voor IS was Palmyra strategisch belangrijk. De stad ligt op de route naar gebieden in het oosten van Syrië die nog in handen zijn van IS.
De leiding van het leger van president Bashar al-Assad sprak gisteren zelf op de staatstelevisie van een harde klap voor IS. Volgens de legerleiding is de herovering van Palmyra het begin van de val van Islamitische Staat in Syrië.
Is IS op terugtocht in Syrië en ook in Irak? En zijn de aanslagen in Brussel een vergelding voor de verliezen op het slagveld? Arabist Leo Kwarten zit vanavond in de studio.
Steeds meer aanslagen
Volgens correspondent Sander van Hoorn heeft IS het moeilijk. "Ze krijgen klappen. Er wordt bijvoorbeeld ook gedrukt op de stad Mosul in Noord-Irak. In dorpen ten oosten van die stad wordt nu strijd geleverd. Volgens de Irakezen is daarmee het heroveren van die stad begonnen."
IS lijkt de strijd naar andere fronten te verleggen. "Ze zijn niet meer gericht op het behalen van grootse overwinningen wat betreft terrein, maar ze plegen steeds meer aanslagen. In Brussel, maar ook juist in Syrië en Irak. Zoals de recente aanslag in een stadion ten zuiden van Bagdad", zegt Van Hoorn.
IS-strijders omgekomen
Palmyra was destijds zo'n grootse overwinning voor IS. De terreurbeweging nam de stad vorig jaar mei in. Drie weken geleden startten regeringstroepen een groot offensief om de stad te heroveren. De afgelopen dagen boekte het leger veel vooruitgang, met behulp van Russische luchtaanvallen, en verjaagde IS uiteindelijk uit de stad.
De Russische luchtmacht bracht zaterdag naar buiten dat er de laatste dagen 158 doelen in de buurt van de stad zijn aangevallen. Daarbij zouden meer dan 100 strijders zijn gedood. Bij de gevechten rond Palmyra zouden in totaal zo'n 400 IS-strijders en 180 militairen zijn omgekomen.
Oude kunstschatten
In de oude stad van Palmyra staan veel gebouwen uit de eerste eeuw na Christus. De stad staat ook op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Voor de Syrische burgeroorlog gingen er jaarlijks 150.000 toeristen naar de stad.
Tijdens de bezetting door IS zijn er veel vernielingen aangericht in de historische stad. Er zijn onder meer tempels en eeuwenoude zuilen opgeblazen. Ook heeft IS de archeologische vindplaats gebruikt als executieplek.
De vernielingen die IS heeft aangericht lijken op het eerste gezicht minder erg dan gedacht. De meeste ruïnes lijken de bezetting van IS te hebben overleefd. Unesco wil zodra het veilig is naar Palmyra om de schade op te maken en de ruïnes in de stad te beschermen.
Ondertussen verlopen de Syrische vredesbesprekingen in Genève vooralsnog zeer stroef. De besprekingen werden twee weken geleden weer hervat, maar er is tot nu toe weinig vooruitgang geboekt.
De Amerikaanse minister John Kerry is met zijn Russische collega Sergei Lavrov een plan overeengekomen voor het versnellen van een oplossing voor de situatie in Syrië. De twee spraken vorige week met elkaar in Moskou. Ook president Vladimir Poetin was aanwezig bij het overleg.
Rusland en de VS hebben nu afgesproken dat ze de druk op de verschillende partijen in Syrië opvoeren. Zo zullen ze het Syrische regime aansporen tot politieke hervormingen. Ook zullen ze er bij zowel president Assad als de oppositie op aandringen om gevangenen vrij te laten.