Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

Israël start grondoffensief in zuiden Libanon

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

  • De Israëlische premier Netanyahu heeft aan het Iraanse volk gezegd dat er een spoedig einde komt aan het regime in Teheran.
  • De plaatsvervangend leider van Hezbollah zegt dat de organisatie is voorbereid op een Israëlisch grondoffensief.
  • Volgens The Wall Street Journal hebben Israëlische commando's al operaties uitgevoerd op Libanees grondgebied.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste artikelen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen. Hier bekijk je onze interactieve special over de machtsstrijd in het Midden-Oosten.


Israël start grondoffensief in zuiden Libanon

Het Israëlische leger is begonnen met een grondoffensief in Libanon, heeft het leger zojuist bekendgemaakt. Het zou gaan om beperkte en gerichte acties tegen Hezbollah-doelen in het zuiden van Libanon. Het zou gaan om doelen in dorpen dicht bij de grens met Israël, die een bedreiging zouden vormen voor dorpen aan de Israëlische kant van de grens.

De grondtroepen krijgen volgens het leger ondersteuning van de Israëlische luchtmacht. Meer informatie is er vooralsnog niet.

'Veiligheidskabinet Israël akkoord met nieuwe fase oorlog'

Het Israëlische veiligheidskabinet heeft formeel ingestemd met verdere militaire acties in Libanon, melden onder meer de kranten Haaretz en The Jerusalem Post. In de berichten wordt gesproken over een "volgende fase" van de Israëlische acties; daarmee wordt een grondoffensief in Libanon bedoeld. Verdere details worden niet gedeeld.

In het veiligheidskabinet zitten de meest betrokken ministers, onder wie die van Defensie, Nationale Veiligheid en Buitenlandse Zaken. Premier Netanyahu zit het speciale kabinet voor. Er zitten ook leden van de oppositie in, als minister zonder portefeuille.

Nieuwe luchtaanvallen Beiroet

Beiroet is opnieuw gebombardeerd door het Israëlische leger. Op beelden zijn zware explosies te zien in een zuidelijke buitenwijk van de Libanese hoofdstad.

Kort daarvoor had Israël bewoners van het gebied gevraagd om daar te vertrekken. Het leger kondigde aan meerdere gebouwen in het zuiden van Beiroet aan te vallen, vanwege vermeende activiteiten van Hezbollah.

Bijeenkomst Israëlisch veiligheidskabinet voorbij, Netanyahu spreekt met klein groepje

Het overleg van het Israëlische veiligheidskabinet is voorbij. Naar verluidt kwamen de bewindslieden bijeen om een besluit te nemen over een grondoffensief in Libanon. Onduidelijk is nog wat het resultaat was. Volgens The Times of Israel overlegt premier Netanyahu momenteel met een klein groepje in zijn kantoor.

Netanyahu voor een ontmoeting met zijn kabinet (ter illustratie)

Israëlisch evacuatiebevel voor buitenwijken Beiroet

Het Israëlische leger heeft inwoners van enkele zuidelijke buitenwijken van Beiroet geadviseerd om weg te gaan. Het leger zegt aanvallen te zullen uitvoeren op een aantal gebouwen waarvan vermoed wordt dat Hezbollah daar opereert.

Een woordvoerder heeft kaarten gepubliceerd waarop te zien is welke gebouwen geëvacueerd dienen te worden. "U bevindt zich in de buurt van faciliteiten van Hezbollah, waar het Israëlische leger krachtig tegen zal optreden. Voor uw veiligheid en de veiligheid van uw familieleden moet u deze gebouwen onmiddellijk verlaten en zeker 500 meter afstand nemen", schrijft de woordvoerder:

Eerder op de avond kwamen er berichten over luchtaanvallen en artillerieaanvallen op meerdere dorpen in het zuiden van Libanon. Vooralsnog is er niets gemeld over eventuele slachtoffers.

De afgelopen dagen voerde Israël meerdere zware aanvallen uit op diverse plekken in Libanon, waaronder Beiroet zelf. Daarbij zijn bijna dagelijks tientallen mensen gedood. In de nacht van vrijdag op zaterdag werd de leider van Hezbollah, Hassan Nasrallah, gedood bij een dergelijke aanval.

'Iedereen denkt terug aan de oorlog in 2006'

'Wat kan Hezbollah tegenover grondoffensief zetten?'

'Libanese troepen trekken zich terug uit grensgebied'

Libanese troepen hebben zich teruggetrokken uit het grensgebied met Israël, melden lokale inwoners en een Libanese veiligheidsbron aan persbureau Reuters. De troepen zouden zich hebben teruggetrokken tot zo'n vijf kilometer van de blauwe lijn, de officieuze grens tussen Libanon en Israël.

Een legerbron zegt tegen persbureau AFP dat het leger zich "herpositioneert en hergroepeert" in afwachting van het aanstaande grondoffensief van Israël tegen infrastructuur van Hezbollah in het grensgebied. Een woordvoerder van de Libanese strijdkrachten ontkent noch bevestigt dat tegenover Reuters. De Libanese strijdkrachten staan los van Hezbollah.

Libanese militairen

Leger Israël sluit gebieden in noorden af

Het Israëlische leger heeft enkele noordelijk gelegen gebieden aangewezen als "afgesloten militaire zone". Metula, Misgav Am en Kfar Giladi zijn vanaf nu verboden gebied voor burgers. De maatregel lijkt een volgende stap te zijn in het ophanden zijnde grondoffensief in de grensregio met Libanon. Het veiligheidskabinet is op dit moment bijeengekomen, volgens Israëlische media om een besluit te nemen over zo'n offensief.

Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bevestigd dat Israël met Washington gesproken heeft over "beperkte grondoperaties", zoals diverse media in de VS vanmiddag al hadden gemeld. "Ze hebben ons geïnformeerd over enkele operaties", zegt woordvoerder Miller. "Op dit moment weten we dat het gaat om beperkte operaties, gericht op infrastructuur van Hezbollah langs de grens. Maar we blijven in gesprek hierover."

Volgens de Israëlische omroep Kan heeft het Witte Huis er bij Israël op aangedrongen om de grondoperatie beperkt te houden en niet gedurende lange tijd gebied aan Libanese zijde te bezetten. Channel 12, een andere zender, meldt dat de schaal van de geplande operatie op verzoek van de Amerikanen is verkleind.

Woordvoerder Miller van Buitenlandse Zaken benadrukt dat Israël het recht heeft om zichzelf te verdedigen tegen Hezbollah, wat dus ook betekent dat het de infrastructuur van de terroristische groep in Libanon mag aanpakken. Verder zegt hij dat de VS achter het doden van Hezbollah-leider Nasrallah staat, maar tegelijkertijd vindt de VS dat beide partijen geen escalerende stappen moeten zetten en tot een staakt-het-vuren moeten komen.

Gallant: volgende fase oorlog tegen Hezbollah begint spoedig

De Israëlische minister Gallant van Defensie zegt dat "de volgende fase van de oorlog tegen Hezbollah spoedig zal beginnen". Die uitspraak deed hij tegen burgemeesters van de noordelijke grensdorpen in Israël.

Volgens Gallant zal de volgende fase "een belangrijke factor zijn in het veranderen van de veiligheidssituatie". Ook zal die Israël in staat stellen om bewoners terug te laten keren naar hun dorpen, zegt Gallant. "We zullen dit doen. We zullen de situatie veranderen en inwoners laten terugkeren naar huis."

Meerdere Amerikaanse media, waaronder CNN en The Washington Post, melden vanmiddag dat er een Israëlisch grondoffensief in het grensgebied met Libanon ophanden is. Een functionaris zegt tegen CBS News dat het al binnen enkele uren kan beginnen.

De Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant

Bron CNN: grondoffensief in Libanon begint 'binnenkort'

Ook CNN maakt inmiddels melding van een komend grondoffensief van Israël in Libanon. Een anonieme Amerikaanse functionaris zegt tegen de tv-zender dat die inval binnenkort zal beginnen. Wanneer is nog onduidelijk.

De bron zegt dat het gaat om een beperkt offensief. Dat zou inhouden dat het Israëlische leger zich zal terugtrekken na operaties in Libanese dorpen in het grensgebied, langs wat ook wel de blauwe lijn wordt genoemd. De VS gelooft volgens de functionaris niet dat het geplande offensief zo lang zal duren als de oorlog tegen Hezbollah in 2006, die 34 dagen duurde. Het zal een "aanzienlijk afgeslankte versie" daarvan zijn en ook zal de operatie minder groot zijn dan aanvankelijk gepland was, stelt de bron.

Nederland heeft nog geen plannen om ambassadepersoneel te evacueren

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft nog geen plannen om Nederlands ambassadepersoneel uit Libanon te evacueren. "Op dit moment is dat niet aan de orde, de ambassade blijft volledig operationeel", zegt een woordvoerder tegen de NOS.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt ook niet van plan te zijn om Nederlandse burgers te evacueren uit Libanon. "We adviseren Nederlanders al bijna een jaar lang om het land te verlaten. Die oproep hebben we de afgelopen weken herhaald", zegt de woordvoerder.

Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken kondigde eerder vandaag aan dat het niet-essentiële medewerkers en familieleden van medewerkers van de ambassade gaat evacueren uit Libanon. Duitsers met een kwetsbare gezondheid worden ook geëvacueerd.

Washington Post: Israël informeert VS over plannen voor beperkt grondoffensief Libanon

Israël heeft de VS op de hoogte gebracht van plannen om een beperkt grondoffensief te beginnen in Libanon, meldt een anonieme Amerikaanse functionaris aan The Washington Post.

Volgens de bron zou het offensief van Israël kleiner van omvang zijn dan het offensief in de vorige oorlog tegen Hezbollah in 2006. De geplande invasie zou als doel hebben om infrastructuur van Hezbollah langs de grens met Israël te vernietigen, om daarmee het gevaar voor Israëlische grensdorpen te verminderen. Meer is nu niet bekend.

Eerder meldde The Wall Street Journal al op basis van anonieme bronnen dat Israëlische commando's kleine, doelgerichte invallen hebben gedaan in het zuiden van het buurland. Zij zouden inlichtingen hebben verzameld, verkenningen hebben gedaan voor een mogelijk grondoffensief en tunnels van Hezbollah hebben betreden. Dat is volgens de krant niet alleen recent gebeurd, maar ook in de afgelopen maanden.

Zes doden bij Israëlische aanval op Nuseirat

Bij een Israëlische luchtaanval op een huis in Nuseirat in de Gazastrook zijn vanmorgen vroeg zeker zes mensen gedood. Persbureau AP meldt op basis van ziekenhuisdocumenten dat onder de doden een man, zijn twee dochters en een kleinkind zijn.

Op deze beelden uit Nuseirat is te zien dat tientallen mensen proberen om slachtoffers onder het puin vandaan te halen:

Reddingswerkers halen mensen onder het puin vandaan in Nuseirat, Gaza

Netanyahu tegen Iraanse bevolking: alles wordt anders

De Israëlische premier Netanyahu heeft in een toespraak gericht op het Iraanse volk gezinspeeld op een spoedig einde aan het regime van de ayatollahs. "Als Iran eindelijk vrij is - en dat moment zal een stuk sneller komen dan menigeen denkt - wordt alles anders", sprak Netanyahu in de Engelstalige videoboodschap van 3 minuten. Volgens hem komt er dan vrede tussen "de oeroude Perzische en Joodse volkeren".

Eerder in zijn monoloog had de premier de "tirannen" en "theocratische fanaten" in Teheran de schuld gegeven van de onrust in de regio. "Met elk moment dat verstrijkt brengt het regime u, het nobele Perzische volk, dichter bij de afgrond."

Netanyahu waarschuwde dat Israël op elke plek in het Midden-Oosten kan toeslaan en niets zal nalaten om het eigen volk en grondgebied te beschermen. "Vraag maar aan Mohammed Deif. Of aan Nasrallah." De leiders van Hamas en Hezbollah, organisaties die steun krijgen vanuit Teheran, werden door Israël omgebracht.

Maar hij benadrukte dat hij het Iraanse regime verantwoordelijk houdt, niet de gewone mensen. "Ik weet dat jullie de moordenaars van Hamas en Hezbollah niet steunen, maar jullie leiders doen dat wel. Jullie verdienen beter. Israël steunt jullie."

Gedode Hamas-leider Libanon was werknemer UNRWA

Hamas-leider Fateh Sherif, die vannacht met zijn gezin door Israël werd gedood, was niet alleen de leider van de militante beweging in Libanon, maar ook een werknemer van de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA. Dat bevestigt een UNRWA-woordvoerder aan The Times of Israel.

Sherif was docent en schoolhoofd en stond al sinds eind maart op non-actief nadat er beschuldigingen waren geuit over zijn politieke activiteiten. De schorsing leidde destijds tot protest voor het UNRWA-hoofdkwartier in Beiroet als steunbetuiging aan Sherif. Daar ging al rond dat hij lid zou zijn van Hamas, tekende persbureau Reuters op.

Hamas-leider en UNRWA-docent Sherif spreekt bij een protest tegen zijn schorsing (27 maart 2024)

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken laakt het besluit van UNRWA om hem niet direct te ontslaan. Israël voert al langer een strijd tegen de VN-hulporganisatie, die het ziet als een verlengstuk van Hamas en andere terroristische organisaties in Gaza. In januari beschuldigde Israël twaalf UNRWA-medewerkers van deelname aan de terroristische aanslagen op 7 oktober. Een aantal landen schortte daarna betalingen op aan UNRWA. In de loop van het voorjaar kreeg de VN informatie van Israël over nog eens zeven verdachte UNRWA-medewerkers.

Uit onafhankelijk onderzoek bleek later dat Israël geen bewijs had geleverd dat de UNRWA als organisatie banden heeft met terreurbewegingen. Wel oordeelde de interne onderzoeksdienst van de Verenigde Naties uiteindelijk dat over negen van de negentien verdachte medewerkers bewijs is verzameld dat wijst op mogelijke betrokkenheid bij de aanslagen. Zij zijn ontslagen, zei UNRWA-topman Lazzarini begin augustus.

Nieuwe Israëlische aanvallen op Gaza

Hoewel het Israëlische leger de afgelopen week met name aanvallen uitvoert op Libanon, gaat de oorlog ook in de Gazastrook onverminderd door. In het afgelopen etmaal zijn er twintig mensen gedood en 108 gewond geraakt, zegt het Hamas-ministerie van Volksgezondheid in Gaza.

Het Palestijnse persbureau Wafa meldt dat bij een aanval op een school met ontheemden in Beit Lahiya in het noorden van de Gazastrook vanmorgen vroeg twee burgers zijn gedood. Ook zijn er mensen gewond geraakt.

Bij een luchtaanval op Deir al-Balah werd een compleet gezin gedood: vader, moeder en twee kinderen. Volgens persbureau Reuters was het vrouwelijke slachtoffer journalist Wafa Aludaini. Zij schreef onder meer voor het Palestinian Information Center en plaatste berichten vanuit Gaza op X. De NOS sprak haar vorig jaar oktober.

In totaal zijn er nu 41.615 mensen gedood in Gaza en zijn er meer dan 96.000 gewonden geteld. Ook zijn er nog duizenden mensen vermist.

Mensen tussen de puinhopen in Khan Younis op de Gazastrook (29 september)

Tweede man Hezbollah zegt dat Israël doelen niet zal halen

Videoboodschap Naim Qassem

De plaatsvervangend leider van Hezbollah, Naim Qassem, zegt dat de militante beweging is voorbereid op een Israëlisch grondoffensief. "We zijn er klaar voor. Israël zal zijn doelen niet bereiken", zei hij in de eerste toespraak van Hezbollah sinds de dood van leider Hassan Nasrallah vrijdagavond.

Qassem sprak zijn aanhangers toe in een videoboodschap. Hij zei dat de strijd van Hezbollah tegen Israël doorgaat, ondanks het verlies van Nasrallah, andere leiders en de aanval met sema- en portofoons waardoor twee weken geleden duizenden mensen gewond raakten. "Andere organisaties zouden in elkaar storten, maar wij niet. We zullen zegevieren." Wel waarschuwde hij dat het een lange strijd zal zijn. "We moeten geduld hebben."

Volgens Qassem staan er voor alle uitgeschakelde leiders en commandanten opvolgers klaar. Op een later moment wordt ook een opvolger voor Nasrallah gekozen. Hij zei niets over een uitvaart voor gedode leider, die meer dan 30 jaar aan het hoofd stond van de militante beweging.

'Israëlische commando's waren in Libanon'

Israëlische commando's hebben kleine, doelgerichte invallen gedaan in het zuiden van Libanon, schrijft The Wall Street Journal op basis van anonieme bronnen. De special forces verzamelden volgens de Amerikaanse krant inlichtingen en deden verkenningen voor een mogelijk grondoffensief, dat volgens de bronnen al deze week kan beginnen.

Militairen zouden ook tunnels van Hezbollah langs de grens met Israël hebben betreden. De invallen vonden niet alleen recent plaats, maar ook in de afgelopen maanden.

Israël trok zich in 2000 terug uit het zuiden van Libanon, na een bezetting van 18 jaar. De 120 kilometer lange grens tussen Israël en Libanon geldt sindsdien als demarcatielijn of blauwe lijn, waarachter het Israëlische leger zich terugtrok. Het is voor The Wall Street Journal niet duidelijk hoelang Israël na een grondoffensief in Libanon wil blijven of dat het offensief eigenlijk zal bestaan uit een reeks grotere invallen.

VN: 100.000 mensen naar Syrië gevlucht

Na meer dan een week van zware Israëlische luchtaanvallen op Libanon zijn nu meer dan 100.000 mensen de grens met buurland Syrië overgestoken. Dat meldt de hoge VN-commissaris voor de vluchtelingen Filippo Grandi. Gisteren stond de teller van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR nog op ruim 70.000.

Volgens Grandi gaat het zowel om mensen uit Libanon als om Syriërs. In Libanon wonen naar schatting van de overheid zo'n 1,5 miljoen Syriërs, de meesten gevlucht vanwege de burgeroorlog.

Grandi zegt verder dat de UNHCR bij vier grensovergangen helpt met het opvangen van de ontheemden, samen met onder meer de Syrische tak van de Rode Halve Maan. Die zusterorganisatie van het Internationale Rode Kruis meldt vanochtend dat het met mobiele klinieken medische hulp geeft aan vluchtelingen bij de grens. Zo zijn vorige week meer dan 2000 mensen onderzocht.

Biden: totale oorlog vermijden

De Amerikaanse president Biden zegt dat hij op korte termijn zal spreken met de Israëlische premier Netanyahu, nu de spanningen in het Midden-Oosten verder toenemen. "We moeten een totale oorlog vermijden", zei Biden. "We werken keihard samen met onder meer de Fransen en vele andere landen, maar we zijn er nog niet."

Vorige week wuifde Netanyahu een voorstel van de VS, Frankrijk en enkele bondgenoten voor een onmiddellijk staakt-het-vuren van 21 dagen tussen Israël en Hezbollah weg. Wel zei Netanyahu dat er gesprekken plaatsvinden over een staakt-het-vuren.

Afgelopen zaterdag benadrukte Biden dat de Verenigde Staten Israël steunen en dat het land het recht heeft zich te verdedigen tegen militante groeperingen als Hamas en Hezbollah. Toch wil hij de situatie in de regio de-escaleren, zo zei hij.

Hamas: leider in Libanon gedood bij aanvallen

Hamas meldt dat de leider van de terreurorganisatie in Libanon, Fateh Sherif Abu el-Amin, is gedood bij Israëlische luchtaanvallen in het zuiden van het land. Volgens Hamas zijn bij de aanval op het Palestijnse vluchtelingenkamp El-Buss bij de stad Tyrus ook zijn vrouw, zoon en dochter omgekomen.

Het Israëlische leger heeft ook opnieuw luchtaanvallen uitgevoerd in de Beka-vallei. Israël zegt dat het daarbij tientallen locaties van Hezbollah heeft geraakt. Onder meer opslagplekken van wapens en raketinstallaties zouden zijn geraakt.

Hezbollah heeft niet gereageerd op de aanvallen. Het Libanese staatspersbureau NNA meldt doden en gewonden bij verschillende aanvallen.

Israëlische aanval in centrum Beiroet

Israël heeft vannacht een luchtaanval uitgevoerd op het centrum van Beiroet, melden ooggetuigen aan onder meer persbureaus Reuters en AP. Het gaat om de eerste aanval binnen de stadsgrenzen in het afgelopen jaar, eerder werden vooral de zuidelijke buitenwijken van de stad aangevallen. De ooggetuigen melden dat een appartementengebouw is getroffen.

Het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) zegt dat er bij de aanval drie leiders zijn gedood. Het PFLP staat in veel westerse landen op de terreurlijst.

Appartement in centrum Beiroet verwoest door Israëlische aanval

105 doden door Israëlische aanvallen in Libanon

In Libanon zijn zondag 105 doden gevallen door Israëlische aanvallen. Dat heeft het Libanese ministerie van Volksgezondheid gemeld. In Sidon, ten zuiden van Beiroet, werden twee aanvallen uitgevoerd. Daarbij werden 32 mensen gedood.

Zaterdag zijn er 33 doden gemeld. Volgens het ministerie zijn dit weekend tevens veertien hulpverleners om het leven gekomen.

Het Israëlische leger heeft in een verklaring alleen gezegd 120 Hezbollah-doelen te hebben aangevallen in Libanon.

Welkom

Welkom in het nieuwe Midden-Oostenblog. Het liveblog van vorige week is hier terug te lezen.