VS keurt aanval op Rafah nu af • Irak waarschuwt VS na uitschakeling militieleider
In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten, zoals de oorlog tussen Hamas en Israël en de situatie in Jemen. Dit is het belangrijkste nieuws:
- Blinken ziet nog ruimte voor potentiële deal
- VS: commandant militie gedood in Irak bij luchtaanval
Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.
VS: aanval op Rafa nu zou op ramp uitdraaien
De Amerikaanse regering denkt dat een aanval van Israël op de stad Rafah op een ramp uitdraait als Israël geen rekening houdt met de meer dan 1 miljoen Palestijnen die daar bijeengedreven zijn. Dat heeft een woordvoerder van het Witte Huis gezegd.
Minister Blinken van Buitenlandse Zaken zou die boodschap aan Israël hebben overgebracht. De woordvoerder voegde eraan toe dat de VS geen aanwijzingen heeft dat zo'n aanval op korte termijn begint.
Rafah ligt in het zuiden van de Gazastrook in het gebied waar de inwoners van Gaza van Israël naartoe moesten vluchten als ze het grondoffensief in het noordelijker gelegen gebied wilden ontlopen.
Israël pakt Amerikaanse broers en hun Canadese vader op in Gaza
Het Israëlische leger heeft de afgelopen nacht twee Amerikaanse broers en hun Canadese vader opgepakt in hun woning in Gaza. De Amerikaanse ambassade in Israël zei tegen persbureau AP van de situatie op de hoogte te zijn.
Een nicht van de broers (18 en 20) die in de VS woont, zei tegen het persbureau dat Israëlische militairen de woning binnenvielen, de vrouwen en kinderen blinddoekten en vastbonden en de mannen naar buiten leidden. Dat waren behalve de broers en de vader ook een oom met een verstandelijk handicap en twee andere familieleden. De familie weet niet waar ze nu zijn.
De broers horen bij de enkele tientallen Amerikanen die nog niet weg kunnen uit Gaza. Dat geldt ook voor naaste familieleden van de Amerikanen en voor Gazanen met een verblijfsvergunning in de VS voor onbepaalde tijd. Sinds het begin van de oorlog hebben 1300 Amerikanen, Gazanen met een verblijfsvergunning en hun familieleden het gebied mogen verlaten.
Irak dreigt Amerikanen de deur te wijzen vanwege aanvallen op militanten
De Amerikaanse aanvallen op pro-Iraanse milities in Irak, doen de relatie met de Iraakse regering geen goed. Een woordvoerder van het Iraakse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het gevolg kan zijn dat de Amerikaanse militairen in Irak dat land moeten verlaten.
Het Amerikaanse leger maakte vannacht bekend dat het woensdag in de hoofdstad Bagdad een leider van de Kataib Hezbollah-militie heeft uitgeschakeld. Hij zou medeverantwoordelijk zijn geweest voor aanvallen op Amerikaanse troepen in het Midden-Oosten.
De woordvoerder noemde deze aanval "een duidelijk voorbeeld van Amerikaanse staatsterrorisme" en een schending van de Iraakse soevereiniteit. Een woordvoerder van premier Sudani zei dat de door de VS geleide internationale coalitie in Irak "een instabiele factor is geworden die Irak in het conflict dreigt te trekken".
De internationale troepenmacht in Irak is daar om tegen de restanten van Islamitische Staat te vechten. Ook Nederland doet daaraan mee, onder meer met stafofficieren en een infanterie-eenheid.
VN-gezant waarschuwt voor catastrofe bij Israëlisch offensief naar Rafah
VN-gezant Tor Wennesland zegt dat de gevolgen catastrofaal zullen zijn als Israël zijn plannen doorzet om zijn offensief tegen Hamas tot Rafah in het uiterste zuiden van de Gazastrook uit te breiden. Bij Rafah, waar overigens al Israëlische aanvallen zijn geweest, ligt de enige grenspost waarlangs humanitaire hulp het gebied wordt binnengebracht. Als daar zware gevechten uitbreken komt de aanvoer van hulpgoederen stil te liggen.
In het gebied zijn honderdduizenden Palestijnse burgers samengedrongen. Ze hebben veelal hun huizen in het noordelijker gelegen deel moeten verlaten. Bij een groot offensief zouden zij in de verdrukking komen, al heeft Israël gezegd dat het burgers probeert te ontzien.
Egypte vreest dat het niet kan voorkomen dat Palestijnen de grens oversteken, als het Israëlische leger Rafah probeert te veroveren. Caïro ziet dit als een veiligheidsrisico.
Wennesland zegt dat Israël en Egypte onderzoeken of voor de Philadelphia Corridor een oplossing kan worden gevonden. Die corridor is een smalle strook land tussen Egypte en de zuidgrens van de Gazastrook. Israël zei vorige maand dat terreurorganisatie de corridor gebruikt om wapens te smokkelen. Egypte, dat ervoor verantwoordelijk is om dat te voorkomen, ontkent dat daarvan sprake is.
Drie Israëlische militairen gewond door raket uit Libanon
De Israëlische legerleiding zegt dat bij een raketaanval uit Libanon drie Israëlische militairen gewond zijn geraakt, van wie een ernstig. De Israëliërs beantwoordden de aanval door doelen van Hezbollah in Libanon onder vuur te nemen. Of daarbij ook slachtoffers zijn gevallen is niet bekend. Sinds het begin van de Gaza-oorlog vinden in het grensgebied tussen Israël en Libanon dagelijks beschietingen plaats. Hezbollah is een bondgenoot van Hamas in Gaza.
De beschietingen vanuit Libanon hebben sinds het begin van de oorlog aan Israëlische kant aan achttien mensen het leven gekost, 170 mensen raakten gewond. In Libanon vielen 200 doden, merendeels Hezbollahstrijders maar ook zeker 20 burgers. Aan beide kanten van de grens hebben tienduizenden mensen hun woning verlaten voor een veiliger plek elders.
'Newton van Gaza' zorgt voor elektriciteit in vluchtelingenkamp
Met behulp van twee ventilatoren die hij van een schrootmarkt heeft opgepikt, creëert de 15-jarige Hussam Al-Attar zijn eigen elektriciteit. Zo verlicht hij de tent van zijn familie in het vluchtelingenkamp in Rafah, in het zuiden van Gaza.
Leger VS: lancering van kruisraketten door Houthi's voorkomen
Het Amerikaanse leger heeft gisteren meerdere luchtaanvallen uitgevoerd op mobiele lanceerinstallaties van de Houthi-beweging in Jemen, zo meldt het leger op sociale media. Met deze lanceerinstallaties stonden de Houthi's naar verluidt op het punt om kruisraketten te lanceren richting Amerikaanse oorlogsschepen en koopvaardijschepen in de Rode Zee.
De eerste Amerikaanse aanval was rond 19.00 uur Nederlandse tijd op twee lanceerinstallaties, zegt het leger, en rond 21.30 uur volgde er nog een aanval. Waar de lanceerinstallaties zich bevonden, is niet bekendgemaakt.
'Blinken richtte zich in toespraak over Netanyahu heen, tot Israëlische bevolking'
De toespraak van Buitenlandminister Blinken bevatte gisteravond laat enkele elementen waarin een duidelijk verschil van mening te zien was met de Israëlische premier Netanyahu, zo zegt verslaggever Sander van Hoorn. Netanyahu wees gisteren een akkoord met Hamas af. "Blinken denkt op de korte termijn aan doorpraten tussen de partijen, in Egypte", zegt Van Hoorn. "Maar hij sprak ook over een langetermijnvisie voor vrede in het Midden-Oosten, met een Palestijnse staat en normale relaties tussen Israël en de buurlanden. Groepen als Hamas en landen als Iran zullen dan automatisch gemarginaliseerd worden."
Het opvallende was volgens Van Hoorn dat "Blinken zich eigenlijk over Netanyahu heen leek te richten, tot de Israëlische bevolking: 'het vergezicht dat ik schets, het wat, hoe en wanneer, dat is aan jullie'. Daarmee suggereerde hij dat daarvoor misschien een andere regering nodig is. Hij deed ook de oproep aan radicaal-rechtse leden van de Israëlische regering om te stoppen met uitspraken die 'niet behulpzaam' zijn."
Ten slotte deed Blinken nadrukkelijk de oproep aan de Israëlische regering om rekening te houden met de meer dan een miljoen gevluchte burgers die nu schuilen in Rafah, een zuidelijke stad in Gaza waar het Israëlische leger nu naar wil oprukken. "En hij riep de regering op om de grensovergang bij Erez te openen voor hulpgoederen, tussen het noorden van Gaza en Israël."
Jordaanse koning Abdullah op 'vredestour' langs westerse hoofdsteden, ook ontmoeting met Biden
De Jordaanse koning Abdullah is begonnen aan een serie bezoeken aan westerse regeringsleiders, in een poging om vrede in Gaza te bewerkstelligen. Dat heeft het Jordaanse koningshuis bekendgemaakt.
Abdullah zal eerst Parijs en Berlijn bezoeken, en daarna doorvliegen naar de VS voor gesprekken met leiders van beide partijen in het Congres, en kabinetsleden van president Biden. Ook een ontmoeting met Biden staat op het programma, zegt het koningshuis, maar het is nog niet bekend wanneer die plaats zou moeten vinden.
'13 doden na Israëlische luchtaanvallen in Rafah'
Bij twee Israëlische luchtaanvallen op woningen in de buurt van Rafah, in het uiterste zuiden van de Gazastrook, zijn ten minste dertien mensen omgekomen. Onder de doden zijn twee vrouwen en vijf kinderen, zo melden gezondheidsfunctionarissen in Gaza. Tientallen anderen raakten gewond.
De aantallen zijn niet onafhankelijk te verifiëren, maar via persbureaus worden wel beelden verspreid van omgekomen en gewonde inwoners, die naar het Kuwaiti-ziekenhuis in de omgeving worden gebracht.
Op woensdag waren er ook al twee Israëlische luchtaanvallen in hetzelfde gebied, op een woning en een voertuig. Daarbij kwamen volgens woordvoerders twee vrouwen en een baby van 3 maanden om het leven.
De Israëlische minister Gallant van Defensie zei afgelopen week dat het leger ook Rafah zal bezetten, zodat Israël "totale controle" over heel Gaza zal hebben. VN-topman Guterres noemde dat scenario gisteren in een reactie een "humanitaire nachtmerrie."
Israëlische ambassade in Den Haag extra beveiligd
Bij de Israëlische ambassade in Den Haag zijn sinds gisterenavond extra veiligheidsmaatregelen genomen. Voor het pand staan zwarte schermen en er is politie aanwezig. "Er waren al extra maatregelen, maar woensdagavond is besloten tot deze extra en zichtbare maatregelen", aldus burgemeester Jan van Zanen. "Over de redenen daarvoor doen we nooit uitspraken."
Omroep West schrijft dat er veel extra politie rondom het gebouw aan de Johan de Wittlaan aanwezig is.
Israël: 20 Hamas-strijders gedood in Khan Younis
Het Israëlische leger zegt het afgelopen etmaal twintig Hamas-strijders te hebben gedood in Khan Younis, de stad in het zuiden van de Gazastrook. Twee van hen zouden betrokken zijn geweest bij de aanslagen van Hamas op 7 oktober afgelopen jaar, waarna de oorlog tussen Hamas en Israël losbarstte.
Het Israëlische leger zegt ook tientallen strijders van Hamas te hebben opgepakt. De aantallen zijn niet onafhankelijk te verifiëren.
Blinken ziet nog ruimte voor potentiële deal
Hoewel Israël het voorstel van Hamas voor een staakt-het-vuren heeft afgewezen, ziet de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken nog steeds ruimte voor een deal. Hamas wil een permanent staakt-het-vuren, wat voor Israël onacceptabel is.
"Hoewel er een paar duidelijke obstakels zitten in het antwoord van Hamas (op het voorstel, red.) , denken we dat het ruimte creëert om een overeenkomst te bereiken, en we zullen er onophoudelijk aan werken totdat we er zijn", aldus Blinken. De minister is in Israël, na een serie bezoeken aan andere landen in het Midden-Oosten.
De Israëlische premier Netanyahu noemde de voorstellen van Hamas woensdag "krankzinnig". Hij sloot de mogelijkheid van verder onderhandelen echter niet uit.
VS: commandant militie gedood in Irak bij luchtaanval
Bij een Amerikaanse luchtaanval in Irak is een commandant van een door Iran gesteunde militie is gedood. Dat heeft het Pentagon bekendgemaakt. Het gaat een leider van de militie Kataib Hezbollah die volgens de VS medeverantwoordelijk was voor het plannen en uitvoeren van aanvallen op Amerikaanse troepen in het Midden-Oosten. Er zouden geen burgerslachtoffers zijn gevallen.
Irak heeft verontwaardigd gereageerd op de aanval op Iraaks grondgebied. Een legerwoordvoerder noemt de aanval "nieuwe agressie door de Verenigde Staten", en voegt eraan toe dat die "alle overeenkomsten ondermijnt" tussen de VS en Irak.
Een Amerikaanse overheidsfunctionaris bevestigt dat Irak pas op de hoogte is gebracht van de aanval kort nadat die was uitgevoerd, meldt CNN.
Welkom!
Het Midden-Oostenblog van gisteren vind je hier.