Angst in overvol Rafah voor Israëlisch grondoffensief
VN secretaris-generaal Guterres is "sterk gealarmeerd" over berichten dat het Israëlische leger zich binnenkort op de stad Rafah wil richten, in het uiterste zuiden van Gaza. "Dat zou de humanitaire nachtmerrie die er al is nog vergroten, met immense gevolgen voor de regio", zei Guterres bij de VN in New York.
Na de inval van het Israëlische leger vanwege de terreuraanval van Hamas op 7 oktober zijn bijna alle inwoners van Gaza op de vlucht geslagen. De meesten kwamen uiteindelijk terecht in Rafah, aan de grens met Egypte. Het is het eindpunt. Verder dan de grens kunnen ze niet.
Intussen zet het Israëlische leger het offensief tegen Hamas voort. Volgens de Israëlische minister van Defensie Gallant "totdat het de volledige heerschappij heeft" over het zuiden. Op dit moment voert het leger zware gevechten in Khan Younis. Als Israël die stad onder controle heeft, wil het verder oprukken naar Rafah.
Willekeurige bombardementen
"We gaan door met deze operatie," zei Gallant. "En we zullen ook die delen in het zuiden bereiken waar we nog niet hebben gevochten. Vooral de laatste belangrijke plek die nog in handen is van Hamas: Rafah."
Vorige week beschoot Israël de buitenwijken van Rafah al met artillerie. En sinds afgelopen weekend wordt een toename van Israëlische luchtaanvallen gemeld. "Willekeurige bombardementen van een dichtbevolkt gebied zouden kunnen neerkomen op oorlogsmisdaden," zegt woordvoerder Jens Laerke van VN-hulporganisatie OCHA.
De laatste dagen komen weer duizenden vluchtelingen met hun laatste bezittingen naar Rafah. Daar zit al meer dan de helft van de volledige bevolking van Gaza. De Verenigde Naties omschrijven de plek als 'een snelkookpan van wanhoop'.
"Rafah had 200.000 inwoners en nu zijn er zo'n anderhalf miljoen," zegt arts Mohammad Abu Mughaiseb van Artsen Zonder Grenzen tegen de NOS. "Mensen slapen hier in zelfgemaakte tenten en wassen zich in zee. Velen zijn hier halsoverkop naartoe geëvacueerd. Daarom zijn er niet genoeg wc's. Sommigen graven gaten in de grond als primitief toilet, als je dat zo kan noemen."
Ondervoeding en bloedarmoede
Door de slechte hygiëne is het risico op een cholera-uitbraak groot. Bovendien is er een groot tekort aan voedsel en medicijnen. De arts zegt dat rijst en suiker inmiddels tien keer zo duur zijn geworden. "Je ziet dat de gezichten van mensen bleek zijn. Dat zijn tekenen van ondervoeding en bloedarmoede."
Ook voor hem is de situatie zwaar. "We moesten al weg uit het noorden naar het midden van de Gazastrook, toen naar Khan Younis en nu zitten we in hier in Rafah. We leven onder voortdurende stress. Wij artsen moeten ook voor onze gezinnen zorgen. En nu komt er de dreiging bij van een nieuwe militaire operatie in Rafah."
En niet alleen de Palestijnen maken zich zorgen over dat mogelijke nieuwe offensief. Ook Egypte waarschuwt ertegen. Duizenden Palestijnen leven nu in veelal provisorische tenten vlak langs het grenshek. De Egyptenaren zijn bang dat zij bij een Israëlische aanval uit paniek massaal de grens zullen bestormen.
Daarom wil Egypte dat Israël de Palestijnen eerst laat terugkeren naar het noorden van de Gazastrook, en dan pas met een offensief begint, zegt een anonieme Egyptische functionaris tegen persbureau AP.
Grootste slachting
De twee landen hebben al tientallen jaren de afspraak dat militairen niet vlak bij de grens mogen komen. Als het Israëlische leger toch oprukt tot aan die gedemilitariseerde zone kan zelfs het vredesverdrag tussen Israël en Egypte in gevaar komen. Egypte zou hebben gewaarschuwd dat een militaire operatie tot aan de grens "onze vrede zou vernietigen".
"Als de Israëlische tanks komen hebben we twee keuzes: blijven en sterven, of over de muur naar Egypte klimmen", zegt de 55-jarige zakenman Emad tegen persbureau Reuters. "Het grootste deel van de bevolking is nu in Rafah. Als de tanks aanvallen zal dat de grootste slachting van de oorlog betekenen."