Israël staat stil bij verjaardag jongste gijzelaar • 'Aanvallen Houthi's blijven doorgaan'

VS: oprichten Palestijnse staat enige oplossing

Het oprichten van een Palestijnse staat is de enige manier om de problemen tussen Israël en Hamas op te lossen, zegt woordvoerder Miller van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij deed die uitspraak kort nadat de Israëlische premier Netanyahu een persconferentie had gegeven over de toekomst van Israël.

Die maakte bezwaar tegen een Palestijnse staat die de veiligheid van Israël niet kan garanderen. Daarom wil Netanyahu dat Israël veiligheidscontroles kan uitvoeren in het hele gebied ten westen van de rivier de Jordaan; wat hem betreft een noodzakelijke voorwaarde.

Tijdens het bezoek van de Amerikaanse buitenlandminister Blinken begin deze maand is al met Israëlische leiders gesproken over de mogelijke oprichting van een Palestijnse staat. Blinken zei toen dat een aantal Arabische landen openstaat voor toenadering tot Israël, maar alleen als er een Palestijnse staat komt.

Nederlandse fysiotherapeut in Gaza: 'Het is één grote ellende'

De Nederlandse Guido Versloot werkt voor het Rode Kruis in de Gazastrook. Als fysiotherapeut helpt hij slachtoffers van de oorlog, onder wie kinderen die weer moeten leren lopen:

Israël staat stil bij jongste gijzelaar: vandaag 1 jaar geworden

In Israël is stilgestaan bij de verjaardag van Kfir Bibas, die vorig jaar door Hamas werd gegijzeld toen hij acht maanden oud was. Het jongetje is daarmee de jongste gijzelaar.

Zijn familie hield een bijeenkomst in Tel Aviv en had het over de "treurigste verjaardag ooit". Veel mensen waren naar een plein gekomen om de verjaardag te 'vieren'. Ze namen oranje ballonnen mee, een knipoog naar het rode haar van Kfir, er was taart gemaakt en overal hingen foto's van de jongen.

Kfir werd op 7 oktober samen met ongeveer 240 anderen gegijzeld, toen Hamas de kibboets Nir Oz bestormde. Ook zijn ouders en 4-jarige broer werden meegenomen naar de Gazastrook. Hamas heeft gezegd dat Kfir, zijn moeder en zijn broertje zijn omgekomen bij een militaire operatie van Israël. Zijn vader zou het overleefd hebben. Maar omdat de bewuste actie niet door Israël is bevestigd, hoopt de familie nog steeds op een veilige terugkeer van Kfir en zijn gezin.

Biden: aanvallen Houthi's blijven doorgaan

De aanvallen op Houthi-doelen in het Rode Zee-gebied bij Jemen hebben volgens president Biden nog geen effect gehad. Toch blijven de Verenigde Staten doorgaan met luchtaanvallen op de Houthi's, zoals afgelopen nacht en vanmorgen.

De Amerikanen en Britten voeren sinds vorige week raket- en droneaanvallen uit om een einde te maken aan de agressie van Houthi's tegen schepen. Ze richten zich op schepen die banden zouden hebben met Israël en willen met hun acties de Palestijnen steunen. De Houthi's hebben hebben gezegd met de aanvallen door te gaan tot de oorlog voorbij is.

Minister Gallant waarschuwt voor verslechtering situatie aan grens met Libanon

Defensieminister Gallant waarschuwt dat Israël er rekening mee moet houden dat de situatie in het noorden, aan de grens met Libanon, kan verslechteren. Er zijn dagelijks aanvallen over en weer tussen Israël en Hezbollah.

"Als dat gebeurt, zullen Hezbollah en Libanon een hoge prijs betalen, maar zullen er ook aan onze kant slachtoffers vallen", zegt Gallant.

De minister zegt dat Israël er alles aan doet om de inmiddels 80.000 Israëlische ontheemden te laten terugkeren naar hun huizen in Noord-Israël. Dan moet hun veiligheid wel zijn gegarandeerd.

Hamas verzwakt

Over Gaza zei Gallant dat Hamas zwakker wordt. "Ze hebben geen voorraden, ze hebben geen personele reserves, ze hebben niet de organisatorische capaciteiten om stappen te zetten en ze hebben niet echt de controle over wat er gebeurt."

Volgens Gallant was Hamas van plan om elke dag honderd raketten af te vuren op verschillende plekken in Israël, maar slaagt het er nu niet in om meer dan een handvol raketten af te schieten op een enkel doel. Toch zegt hij Hamas niet te onderschatten.

Deel UvA gesloten vanwege pro-Palestina-protest

De Universiteit van Amsterdam heeft vanmiddag de gebouwen op het Roeterseiland gesloten vanwege een sit-in van pro-Palestina-demonstranten. De universiteit had geen toestemming gegeven voor de demonstratie. Ook waren de demonstranten opgeroepen om in gezichtsbedekkende kleding te komen.

De universiteit laat weten dat de gebouwen uit voorzorg waren gesloten, om te voorkomen dat er een onveilige situatie kon ontstaan.

Colleges die al waren begonnen gingen door, maar studenten die buiten stonden, konden niet naar binnen. De demonstranten vertrokken later van de UvA naar het Centraal Station om ook daar een sit-in te houden. De universiteitsgebouwen gingen toen weer open.

De oorlog tussen Israël en Hamas leidt al langer tot protest en discussie op Nederlandse universiteiten.

Politie staat eerste anti-oorlogsprotest toe

De politie in Haifa heeft na een uitspraak van het hooggerechtshof toestemming gegeven voor een anti-oorlogsdemonstratie. Het is de eerste keer dat er toestemming voor is gegeven sinds de oorlog met Hamas uitbrak.

Het protest staat gepland voor zaterdagmiddag. Er mogen maximaal 700 demonstranten aan deelnemen.

De politie verbood eerdere demonstraties met het argument dat dat tegendemonstraties zou uitlokken, waardoor de openbare veiligheid in het geding zou kunnen komen. De demonstranten beriepen zich op hun recht van vrijheid van meningsuiting en demonstratie en zeiden dat de politie dat recht systematisch schendt.

Het hooggerechtshof zegt nu dat het de taak van de politie is om een manier te vinden om veilig te kunnen protesteren.

Grootschalige wapenproductie vernietigd

Het Israëlische leger zegt dat het klaar is met het ontmantelen van de grootste raket- en wapenfabriek en een groot tunnelstelsel in Gaza, meldt The Times of Israel. Het leger ontdekte de ondergrondse wapenproductie vorige maand in Bureij en toonde daar een deel van aan journalisten.

Volgens het leger zijn er tientallen tunnelgangen in Midden-Gaza ontdekt en vernietigd. Eén tunnelingang bevond zich in het huis van een hoge Hamas-commandant die verantwoordelijk was voor de raketproductie, zegt het leger. De tunnels zouden wapenproductieplekken met elkaar hebben verbonden en functioneren als munitie naar alle delen van Gaza te vervoeren.

In Maghazi, Bureij en Nuseirat heeft het leger naar eigen zeggen zowel onder als boven de grond staalwerkplaatsen, chemische en wapenfabrieken en opslagplaatsen voor langeafstandsraketten gevonden.

Israël hoog op de lijst van landen die journalisten vasthouden

Het Comité ter Bescherming van Journalisten (CBJ), een onafhankelijke organisatie die opkomt voor de persvrijheid en de rechten van journalisten, heeft bekendgemaakt dat Israël (inclusief de bezette Palestijnse gebieden) voor het eerst behoort tot de landen waar de meeste journalisten gevangen zitten. Op 1 december stond het mondiaal op de zesde plaats; er zaten toen 17 Palestijnse journalisten in de gevangenis. Een jaar eerder ging het om één journalist.

Het CBJ bracht in kaart dat vorig jaar wereldwijd zeker 320 journalisten werden vastgehouden vanwege hun werk. In 2022 waren dat er 363, het hoogste aantal sinds 1992, toen het Comité begon met het bijhouden van deze gegevens.

Sinds de oorlog tussen Israël en Hamas uitbrak op 7 oktober zijn 83 journalisten om het leven gekomen: 76 Palestijnse, 4 Israëlische en 3 Libanese.

De lijst van 2023 wordt aangevoerd door China (44 journalisten in de cel), Myanmar (43) en Belarus (28), die samen meer dan een derde van de gevangen journalisten wereldwijd vasthouden. Rusland (22) en Vietnam (19) staan op plek 4 en 5.

Leven in de Gazastrook

Het leven in de Gazastrook staat inmiddels al maanden op zijn kop. Duizenden mensen zijn ontheemd, totale wijken zijn platgebombardeerd. Dat betekent dat veel mensen hun onderkomen zoeken in een steeds kleiner wordend gebied. Vier à vijf uur in de rij staan voor een zakje brood of een pan rijst is daarbij geen uitzondering. En tientallen telefoons worden opgeladen op dat kleine beetje elektriciteit.

Bekijk in de video hieronder beelden van hoe het leven in Gaza er momenteel uitziet:

Herzog spreekt wereldleiders toe in Davos

De Israëlische president Herzog heeft op het World Economic Forum in Davos gesproken over de situatie en toekomst van Gaza. "Israël wil een toekomst waarin we samen kunnen leven en Gaza goed wordt beheerd. Hamas is daarbij uitgesloten." Volgens Herzog moet Israël "hard werken om nieuwe manieren en middelen te vinden om het gesprek aan te gaan met onze buren, de Palestijnen, en een toekomst te bieden."

Tijdens zijn speech zat hij naast een foto van de jongste gijzelaar die Hamas vasthoudt: Kfir Bibas. Vandaag is hij één jaar geworden. Samen met zijn 4-jarige broer Ariel en zijn ouders werd hij op 7 oktober ontvoerd uit de kibboets Nir Oz.

Ook haalde Herzog aan dat de bevolking van Gaza "verwikkeld is in een netwerk van terreur". Terreur die vanuit "het kwade rijk uit Teheran" bestuurd wordt, zei Herzog.

VN: Tienduizenden gewonden, maar veel te weinig artsen

Artsen en verpleegkundigen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die na weken werken in de Gazastrook het gebied weer hebben verlaten, beschrijven de erbarmelijke omstandigheden in het gebied. Waar Gaza eerst 36 draaiende ziekenhuizen had, zijn dat er nu nog maar 16 die gedeeltelijk functioneren. En dat terwijl er volgens het door Hamas gecontroleerde Palestijnse ministerie van Gezondheid meer dan 60.000 gewonden zijn.

"Vijf of zes artsen en verplegers zien honderden patiënten per dag", zegt coördinator Sean Casey van de WHO. Op een persconferentie van de organisatie vertelt hij hoe ziekenhuizen zijn veranderd in geïmproviseerde vluchtelingenkampen. In het al-Shifa-ziekenhuis, met 700 bedden ooit het belangrijkste ziekenhuis van Gaza, zijn de operatiekamers, gangen en trappenhuizen gevuld met duizenden mensen die zijn gevlucht. Het behandelt alleen nog maar noodtrauma's, aldus Casey.

De coördinator, die het gebied na vijf weken weer heeft verlaten, vertelt hoe hij patiënten op kerkbanken zag liggen, "wachten op hun dood door een tekort aan medische voorzieningen en slechts een handvol personeel dat er over is om voor hen te zorgen".

In de grensstad Rafah is het aantal mensen dat daar verblijft volgens Casey gestegen van 270.000 een paar weken geleden naar bijna een miljoen nu. En dat terwijl de stad niet beschikt over voldoende gezondheidsfaciliteiten. Een arts van de International Rescue Committee noemt de situatie in de ziekenhuizen van Gaza "de grootste ramp" die ze ooit heeft gezien. Vannacht zijn er wel weer een hulpgoederen het gebied binnengekomen voor zowel gijzelaars als Palestijnse burgers.

Israëlische leger claimt dood 60 Hamas-strijders

Het Israëlische leger zegt in de afgelopen 24 uur zo'n 60 "terroristen" te hebben gedood bij operaties in de Gazastrook. In een update op Telegram claimt het leger dat 40 strijders van Hamas zich in de omgeving van Khan Younis begaven en dat er wapens en ander oorlogsmateriaal in beslag is genomen. De claim kan niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Opnieuw luchtaanvallen op Houthi-doelen

De Verenigde Staten hebben opnieuw luchtaanvallen uitgevoerd op doelen van de Houthi's in Jemen. Volgens het Amerikaanse leger zijn veertien raketten geraakt die klaarstonden om afgevuurd te worden.

Volgens het Houthi-staatspersbureau Saba werden doelen bestookt in vijf regio's. Het is de vierde westerse luchtaanval op Houthi-doelen sinds vrijdag.

De luchtaanvallen volgen op een drone-aanval door Houthi's op een Amerikaans vrachtschip gisteren. De Houthi's vallen de schepen naar eigen zeggen aan uit solidariteit met de Palestijnen. Eerst waren alleen veronderstelde Israëlische schepen en schepen van en naar Israël doelwit. Sinds de Amerikanen en Britten de Houthi's in Jemen bestoken, vallen de rebellen ook schepen van de VS en het VK aan.

De VS is inmiddels ook het proces begonnen om de Houthi's weer op de Amerikaanse lijst van wereldwijde terroristengroepen te zetten. Als dat proces over een maand is afgerond, kunnen er sancties worden aangenomen tegen bijvoorbeeld bedrijven die steun leveren.

Hulp voor gijzelaars en burgers aangekomen in Gaza

De hulpgoederen voor hulpverleners en Israëlische gijzelaars zijn aangekomen in de Gazastrook. Dat heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken van Qatar bekendgemaakt. De medicijnen en andere goederen werden gisteren met twee vliegtuigen ingevlogen in Egypte en zijn vandaaruit na controle door Israël naar Gaza gebracht.

De hulpgoederen en medicijnen zijn naar het Palestijnse gebied gestuurd dankzij bemiddeling van Qatar en Frankrijk. Aan boord waren onder meer medische middelen voor 45 van de 132 gijzelaars die volgens Israël nog vastgehouden worden door Hamas. Ze zouden daarmee drie maanden lang behandeld kunnen worden aan hun chronische ziekten. In ruil daarvoor worden ook hulpgoederen verspreid onder Palestijnse burgers in Gaza.

Amerikaans schip geraakt door Houthi-drone

Een Amerikaans schip in de Golf van Aden is geraakt door een drone die werd gelanceerd uit Houthi-gebied in Jemen. Dat heeft het Amerikaanse leger bekendgemaakt in een verklaring. Er zijn geen gewonden gevallen, maar het schip raakte wel beschadigd.

Het gaat om de M/V Genco Picardy, een vrachtschip dat vaart onder de vlag van de Marshall Eilanden en eigendom is van een bedrijf uit de VS.

Palestijnen terug naar verwoeste huizen in noorden Gaza

Het Israëlische leger trekt steeds meer troepen terug uit het noorden van Gaza. Duizenden Palestijnen zijn al teruggekeerd naar hun huis, in de hoop dat er nog wat van over is. Door de vele duizenden Israëlische bombardementen ligt een groot deel van Gaza in puin.

Haythem en zijn gezin keerde terug naar hun zwaar beschadigde huis in Jabalia in het noorden:

Welkom

Welkom in het liveblog van donderdag 18 januari over de oorlog tussen Israël en Hamas. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.