Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

VS: bijna 30 locaties in Jemen aangevallen • Stroom in Al-Aqsa-ziekenhuis uitgevallen

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen van de situatie in het Midden-Oosten. Dit is het belangrijkste nieuws:

liveblog gesloten

Demonstratie in Iran tegen aanvallen in Jemen

  • AFP
    Demonstraties in Iran tegen aanvallen in Jemen
  • AFP
    Demonstraties in Iran tegen aanvallen in Jemen
  • AFP
    Demonstraties in Iran tegen aanvallen in Jemen

Al Jazeera: kinderen omgekomen bij Israëlische aanval

Nieuwszender Al Jazeera meldt dat een huis in het uiterste zuiden van de Gazastrook is getroffen door een Israëlische aanval. Het huis bood onderdak bood aan ontheemden. Op een door Al Jazeera geverifieerde video is te zien hoe de lichamen van een aantal slachtoffers van de luchtaanval, voornamelijk kinderen, aankomen in het Abu Youssef al-Najjar ziekenhuis in Rafah, bij de grens met Egypte.

Stroom in Al-Aqsa-ziekenhuis uitgevallen, brandstof op

De stroom in het Al-Aqsa-ziekenhuis in het midden van de Gazastrook is uitgevallen. Volgens een journalist van het Amerikaanse persbureau AP die ter plaatse is, is de brandstof voor de hoofdgenerator op. Artsen waarschuwen dat patiënten snel zullen sterven als de elektriciteit niet wordt hersteld.

Nadat de stroom aan het begin van de avond uitviel, hield het personeel de ventilatoren en couveuses draaiende met behulp van batterijen die overdag door zonne-energie waren opgeladen. Maar medici waarschuwden dat dit maar voor een paar uur mogelijk zou zijn. "Over maximaal twee uur, als de elektriciteit niet terugkomt, zullen deze patiënten die je hier ziet sterven," zei een arts tegen AP.

Het ziekenhuis is overspoeld met gewonden na Israëls bombardementen in het midden van de Gazastrook. Vorige week zei de Wereldgezondheidsorganisatie dat de helft van de 36 ziekenhuizen in Gaza buiten werking is en de overige 13 nog slechts gedeeltelijk in functie zijn.

VS: vannacht bijna 30 plaatsen aangevallen in Jemen

De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hebben afgelopen nacht bijna 30 plaatsen in Jemen aangevallen. Dat heeft een hoge Amerikaanse functionaris gezegd. Het aantal is een stuk hoger dan het getal dat eerder vandaag bekend was gemaakt. Vanochtend zeiden de Britten dat er twee afzonderlijke locaties in Jemen waren bestookt, die door de Houthi's werden gebruikt om drones en raketten te lanceren.

Luitenant-generaal Douglas Sims voegde eraan toe dat hij niet verwacht dat er bij de aanval veel mensen zijn omgekomen, omdat de doelen zich in landelijke gebieden bevonden. Hij zei dat de VS een vergeldingsaanval van de Houthi's verwacht.

Eerder vandaag vuurden de rebellen volgens de luitenant-generaal al een ballistische antischipraket af, maar die had geen schepen geraakt.

De Amerikaanse president Biden noemde de Houthi's een "terroristische" groepering. Hij herhaalde dat de VS zal reageren als de Houthi's doorgaan met wat hij omschreef als "schandalig" gedrag.

VS: geen interesse in oorlog met Jemen

De Verenigde Staten zeggen geen oorlog met Jemen te willen, maar zullen niet terugdeinzen om verdere actie te ondernemen als reactie op Houthi-aanvallen in de Rode Zee.

"We zijn niet geïnteresseerd in een oorlog met Jemen", zei Witte Huis-woordvoerder Kirby. "We zijn niet geïnteresseerd in een conflict van welke aard dan ook. Alles wat de president heeft gedaan is geprobeerd om escalatie van een conflict te voorkomen, inclusief de aanvallen van gisteravond."

Kirby zei ook dat de VS nog de impact van de luchtaanvallen op de Houthi's aan het evalueren is. "Ik denk dat we in de komende uren een beter beeld zullen krijgen van de specifieke schade die is aangericht", zei Kirby tegen Amerikaanse media.

Verbazing in Tweede Kamer over luchtaanvallen zonder 'vooroverleg'

In de Tweede Kamer reageert een aantal partijen verbaasd op de steun van Nederland aan de luchtaanvallen op Houthi-doelen. De partijen, waaronder NSC, SP en Forum voor Democratie, vinden dat het demissionaire kabinet de Tweede Kamer vooraf had moeten informeren over hun betrokkenheid bij de aanval. In principe moet het kabinet dit ook doen via een zogenoemde artikel 100-brief, tenzij er een dwingende reden is om vooraf geen informatie te geven.

NSC-Kamerlid Veldkamp noemt het onbegrijpelijk dat de Tweede Kamer niet op de hoogte is gesteld, ook niet vertrouwelijk. Hij vindt het ook wringen dat er steeds meer bewindspersonen uit het demissionaire kabinet-Rutte IV vertrekken en "men anderzijds eigenstandig zonder vooroverleg denkt te kunnen beslissen over deelname aan internationale missies", zo laat Veldkamp via X weten.

De SP wil een debat over de luchtaanvallen en het niet informeren van de Tweede Kamer. "Niet meer geweld en geen verdere escalatie, maar een staakt-het-vuren tussen Israël en Palestina is de oplossing", aldus SP-fractievoorzitter Dijk.

De VVD, CDA en BBB betuigen via X hun steun aan de luchtaanvallen. "Goed dat Nederland haar verantwoordelijkheid neemt", stelt BBB. De VVD vindt de actie "zeer terecht".

Israël: medicijnen naar gijzelaars in Gaza

Israël heeft een akkoord bereikt met Qatar over de levering van medicijnen aan gijzelaars die door Hamas vastgehouden worden in Gaza. Dat heeft het kantoor van de Israëlische premier Netanyahu bekendgemaakt. In een verklaring schrijft Israël dat de gijzelaars "in de komende dagen" medicijnen zouden krijgen.

Qatar treedt, net als Egypte, al langer op als bemiddelaar tussen Israël en Hamas. Eind vorig jaar kwam er na bemiddeling door dat land een gevechtspauze. Ook werden er gijzelaars overgedragen van Hamas aan Israël, in ruil voor Palestijnen die vastzaten in Israëlische gevangenissen.

Beelden van massademonstratie in Jemen tegen luchtaanvallen

Massademonstratie in Jemen tegen luchtaanvallen op Houthi's

Telefoon- en internetverkeer opnieuw plat in Gazastrook

Al het telefoon- en internetverkeer in de Gazastrook is na Israëlische aanvallen opnieuw uitgevallen, meldt de grootste provider Paltel. Het gaat zowel om mobiele als vaste telefonie en internet.

"Tot onze spijt moeten we meedelen dat alle telecomdiensten in de Gazastrook zijn uitgevallen als gevolg van de aanhoudende agressie. Gaza is weer van de wereld afgesneden", schrijft de provider in een verklaring. Het is niet duidelijk wanneer de diensten van de provider weer beschikbaar zullen zijn.

Het is de zesde keer dat het communicatieverkeer in de Gazastrook platligt als gevolg van de oorlog. Zonder telefoon- en internetverkeer is het voor reddingswerkers en hulporganisaties moeilijker om hulp te leveren in de Gazastrook.

NAVO: aanvallen VS en VK was zelfverdediging

De NAVO zegt dat de luchtaanvallen van de VS en het VK op locaties van Houthi-rebellen in Jemen defensief van aard waren en gericht op "de vrijheid van scheepvaart op een van de belangrijkste waterwegen ter wereld".

Het westerse militaire bondgenootschap wees na de aanvallen op de verantwoordelijkheid van Iran. De Houthi-strijdkrachten worden gesteund, bevoorraad en uitgerust door Iran, zei een woordvoerder van de NAVO. Teheran heeft daarom een speciale verantwoordelijkheid om zijn "proxies" onder controle te houden. "Er moet een einde komen aan de aanvallen van de Houthi's", zei de woordvoerder.

De NAVO zelf was niet betrokken bij de aanvallen, maar zowel de VS als het VK zijn NAVO-leden en twee andere NAVO-leden, Nederland en Canada, boden ondersteuning. Ook de internationaal erkende regering van Jemen zegt dat de aanvallen van de Amerikanen en Britten een reactie zijn op de voortdurende aanvallen van de Houthi's op schepen in de Rode Zee. De door Saudi-Arabië gesteunde regering voegde eraan toe dat de door Iran gesteunde Houthi's verantwoordelijk zijn voor het feit dat ze het land in "een arena van militaire confrontaties" hebben meegesleurd.

VS: luchtaanvallen zijn voorlopig afgerond succes

De Verenigde Staten zien de bombardementen en luchtaanvallen op Jemen als een "voorlopig afgerond succes". Volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie worden er nu niet meer militairen naar de regio gestuurd.

Defensieminister Austin zegt dat de Houthi-rebellen "een duidelijke boodschap" hebben ontvangen. "Ze weten nu dat ze een hoge prijs betalen als ze hun illegale aanvallen niet stoppen."

De VS blijft volgens hem wel alert. "We zullen niet aarzelen met onze strijdkrachten de wereldeconomie, en de vrije doorvaart voor legale handel in een van de drukste waterwegen van de wereld, te verdedigen."

Austin ligt sinds 1 januari in het ziekenhuis, maar kon volgens het Pentagon wel meebeslissen over de operatie tegen de Houthi-rebellen.

Demonstraties in Jemen tegen luchtaanvallen

In de Jemenitische hoofdstad Sanaa zijn tienduizenden mensen de straat op gegaan om te demonstreren tegen de aanvallen van de VS en het VK op locaties in Jemen van de Houthi's. Het aan de Houthi's gelieerde televisiestation Al-Masirah toonde beelden van de menigte boze demonstranten. "We laten ons niet ontmoedigen. Laat er een grote wereldoorlog komen", schreeuwden ze.

Sanaa staat onder controle van de Houthi-rebellen. Ook in rebellenbolwerk Saada, in het noorden van het land, zouden al demonstraties hebben plaatsgevonden. De Jemenieten demonstreren elke vrijdag tegen Israël en de oorlog in Gaza. De Houthi's roepen regelmatig op tot demonstraties na het vrijdaggebed. Nu richten ze hun woede vooral tegen de luchtaanvallen.

In Sanaa protesteren mensen tegen de luchtaanvallen van de VS en het VK

Baggeraar Boskalis mijdt voorlopig Rode Zee

Baggerbedrijf Boskalis stopt met het varen via de Rode Zee. Het Nederlandse bedrijf laat de schepen omvaren via het Afrikaanse continent. Dat gebeurde al, maar dat besluit wordt nu verlengd vanwege de onveilige situatie op de Rode Zee.

De schepen waren al bewapend, maar Boskalis-topman Peter Berdowski laat weten dat dit onvoldoende de veiligheid van de bemanning waarborgt bij raket- en droneaanvallen.

Israël aan het woord bij Internationaal Gerechtshof

Bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag heeft Israël fel van zich afgebeten over de Zuid-Afrikaanse aanklacht van genocide in Gaza. "Dit is geen genocide. Zuid-Afrika vertelt maar het halve verhaal", zei een Israëlische vertegenwoordiger over de beschuldigingen die gisteren werden geuit.

"Het burgerleed in deze oorlog is zoals in elke oorlog tragisch. Hartverscheurend. Maar de keiharde waarheid is dat de huidige strijd vooral burgers schaadt doordat Hamas zoveel mogelijk burgerschade wil, zowel onder Israëliërs als onder Palestijnen, terwijl Israël dat probeert te beperken." Israël zegt het recht te hebben om zich te beschermen na de grootschalige aanval van Hamas op 7 oktober, vorig jaar.

Zuid-Afrika betoogde gisteren dat de bijna 25.000 doden die vielen bij Israëlische aanvallen, de 1,9 miljoen ontheemden en de grote verwoesting in Gaza onderdeel uitmaken van een bewuste genocide van Israël op het Palestijnse volk.

Pro-Israëlische en pro-Palestijnse demonstranten aanwezig in Den Haag

Pro-Israëlische en pro-Palestijnse demonstranten in Den Haag

Erdogan: 'VS en VK veranderen Rode Zee in zee van bloed'

De Turkse president Erdogan heeft de aanvallen op de Houthi's veroordeeld. "Groot-Brittannië en de Verenigde Staten proberen de Rode Zee te veranderen in een zee van bloed", aldus Erdogan. De Turkse president zegt dat de Houthi's met een succesvolle reactie zullen komen tegen beide landen.

'Italië weigerde om deel te neem aan operatie tegen Houthi's'

Een bron binnen de Italiaanse regering zegt tegen persbureau Reuters dat het land geweigerd heeft om deel te nemen aan de Amerikaans-Britse operatie tegen de Houthi's. Volgens de bron zijn de Italianen bang voor escalatie en geven ze de voorkeur aan een kalmerend beleid in de Rode Zee.

Daarnaast had het Italiaanse parlement toestemming moeten geven voor deelname aan de operatie, waardoor een snelle goedkeuring onmogelijk was.

De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hadden de leiding over de aanval tegen de Houthi's, die verder gesteund werd door Australië, Canada, Bahrein en Nederland.

Israël bij Internationaal Gerechtshof: wij beschermen volk

Op dag twee van de genocidezaak van Zuid-Afrika tegen Israël, is vandaag het woord aan de verdediging. Advocaat Tal Becker zei in het Internationaal Gerechtshof dat juist Hamas uit is op genocide en verantwoordelijk is voor de situatie in Gaza. Volgens Becker handelt Israël uit zelfverdediging en probeert het land juist een volk te beschermen.

Naar verwachting zal de Israëlische verdediging tot aan het begin van de middag aan het woord zijn.

Buiten staan, net als gisteren, pro-Israëlische en pro-Palestijnse demonstranten. Bij het Israëlische protest zijn lege tafels en stoelen gezet om aandacht te vragen voor de mensen die in Gaza worden gegijzeld. Zo'n 250 meter verderop is de pro-Palestijnse betoging, waar veel mensen met Palestijnse vlaggen rondlopen. De groepen worden door de politie op afstand van elkaar gehouden.

  • ANP
    Bij de Israëlische betoging zijn lege stoelen en tafels neergezet voor ontvoerde landgenoten
  • ANP
    Pro-Palestijnse betogers in de buurt van het gerechtshof

Demissionair premier Rutte reageert op aanvallen op Houthi's

Rutte over Nederlandse hulp bij aanval Houthi-doelen: 'Vrije doorvaart is cruciaal'

Houthi's: 'Vijf mensen omgekomen bij aanvallen VS en VK'

Volgens een woordvoerder van de Houthi's hebben de aanvallen van de VS en het VK aan zeker vijf mensen het leven gekost. Ook zouden er zeker zes mensen gewond zijn geraakt. De woordvoerder spreekt van 73 aanvallen op vijf regio's in Jemen die onder controle staan van de Houthi's. Volgens hem zullen de aanvallen niet onbeantwoord en onbestraft blijven.

Houthi's: 'Dit zal niet onbestraft blijven'

Rutte: inzet Nederlandse stafofficier was principiële kwestie

Het besluit om een Nederlandse stafofficier te leveren ter ondersteuning van de aanvallen op doelen van Houthi-rebellen in Jemen, was "een principiële kwestie". Dat zei demissionair premier Rutte voor aanvang van de ministerraad. "Voor Nederland is een vrije doorvaart cruciaal. We zijn een zeevarend land, we zijn een van de grootste handelsnaties van de wereld."

Rutte noemt de aanvallen door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk op onder meer raketinstallaties, lanceerplatformen en radarsystemen een "chirurgische operatie", die er "heel precies" op gericht is om de middelen van de rebellen uit te schakelen.

Hij wijst erop dat de Nederlandse steun niet operationeel was. "Maar zo'n stafofficier denkt mee, is daar ook aanwezig en ziet wat er gebeurt. Dat zorgt ervoor dat wij een goede informatiepositie hebben en laat ook zien dat Nederland verder gaat dan alleen politieke steun geven."

Bestookte doelen in Jemen

Britse luchtmacht deelt details over aanval

Bij de BBC heeft de Britse luchtmacht details gedeeld over de aanval van vannacht. Vanaf een basis op Cyprus zijn er rond 19.30 uur lokale tijd vier gevechtsvliegtuigen opgestegen. Onderweg werden de vliegtuigen in de lucht bijgetankt.

Rond middernacht lokale tijd werden er twee afzonderlijke locaties in Jemen bestookt die door de Houthi's gebruikt werden om drones en raketten te lanceren.

Acht uur na vertrek landden de gevechtsvliegtuigen weer op Cyprus. De Britse luchtmacht spreekt van een succesvolle missie. De Britten hebben anders dan de Amerikanen niet direct gebruik gemaakt van de twee oorlogsschepen die in de Rode Zee liggen.

Frankrijk en Denemarken steunen aanval op Houthi's

Frankrijk heeft zich achter de Amerikaans-Britse aanval op de Houthi's geschaard. "Met deze gewapende acties dragen de Houthi's de verantwoordelijkheid voor de escalatie in de regio", zei het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring.

Ook Denemarken steunt de militaire acties tegen de Houthi's. De Deense buitenlandminister Lars Løkke Rasmussen zegt dat "de rekening hoog zal zijn als de Houthi's erin slagen het internationale vrachtverkeer weg te sturen van de Rode Zee".

Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het doel blijft om de spanningen te de-escaleren en de stabiliteit in de Rode Zee te herstellen.

Olieprijs stijgt na aanval met twee procent

Naar aanleiding van de Amerikaanse-Britse aanval op Houthi's in Jemen zijn de olieprijzen met ruim twee procent gestegen. De prijsstijgingen worden veroorzaakt door zorgen over verdere escalatie van de crisis in het Midden-Oosten. De olieprijs daalde de afgelopen maanden nog door een afnemende vraag.

Zo'n een derde van de wereldwijde olieproductie komt uit het Midden-Oosten. Door de crisis rond de Rode Zee kan ook de levering van olie belemmerd worden. Dit kan de prijs nog verder opdrijven.

Britse staatssecretaris: 'Aanval was daad van zelfverdediging'

De Britse staatssecretaris van Defensie James Heappey zegt dat de aanvallen een daad van zelfverdediging waren.

"Onze actie en de actie van de Amerikanen was uit zelfverdediging en om verdere aanvallen op onze oorlogsschepen te voorkomen. Die doen daar hun legale en normale werk", zei Heappey tegen Times Radio.

Heappey noemde de aanvallen een goed antwoord op de crisis in de Rode Zee. "Natuurlijk houden we in de gaten dat dit geen verdere regionale escalatie veroorzaakt." Of er nog meer aanvallen gepland staan wilde de staatssecretaris niet zeggen. Wel zei hij dat de waarschuwing aan de Houthi's van kracht blijft.

Hamas: 'VS en VK kunnen gevolgen verwachten'

Ook Hamas heeft de Amerikaans-Britse aanval op de Houthi's in Jemen veroordeeld. In een verklaring zegt de groepering dat beide landen "gevolgen kunnen verwachten na hun aanval op de veiligheid in de regio".

Vanuit Libanon heeft ook Hezbollah de aanvallen veroordeeld.

Waarom voeren de Britten deze aanval uit?

Wie zijn de Houthi's en waarom vallen ze schepen aan?

De Houthi's zijn een Jemenitische clan van sjiitische moslims. Hun beweging kwam in de jaren 90 voort uit een aanvankelijk vreedzame organisatie die opkwam voor de zaidieten, een sjiitische stroming. Onder meer de toenemende invloed van Saudi-Arabië in Jemen en de omringende landen was en is hun een doorn in het oog.

Wat meespeelt is dat Saudi-Arabië hoofdzakelijk soennitisch is. De Houthi's worden gesteund door het eveneens sjiitische Iran. Sinds 2015 woedt in Jemen een burgeroorlog. De Houthi-rebellen hebben het in een deel van het land voor het zeggen.

De Houthi's zeggen solidair met de bevolking in de Gazastrook te zijn en eisen meer humanitaire hulp voor de Palestijnen en een staakt-het-vuren. Ze vallen schepen in de Rode Zee aan die banden hebben met Israël. De groep heeft raketten die vanaf land worden afgevuurd en meer dan 500 kilometer kunnen vliegen en kruisraketten die voor kortere afstanden worden gebruikt. Daarnaast beschikken de Houthi's over drones, helikopters en boten.

Houthi-rebellen in de Jemenitische hoofdstad Sanaa

Amerikaanse luchtmacht: 'Zestig doelen aangevallen op 16 locaties'

In een verklaring zegt de Amerikaanse luchtmacht dat er meer dan zestig doelen zijn aangevallen in Jemen. Dat gebeurde op 16 locaties.

Volgens de Amerikanen zijn er onder meer opslagplaatsen, lanceersystemen, productiefaciliteiten en luchtverdedigingssystemen van de Houthi's geraakt. Bij de aanvallen werden meer dan honderd raketten gebruikt.

Iran veroordeelt aanval op Houthi's

Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Amerikaans-Britse aanval op de Houthi's krachtig veroordeeld.

"Wij veroordelen met klem de militaire aanvallen die vanochtend door de Verenigde Staten en Groot-Brittannië zijn uitgevoerd op verschillende steden in Jemen. Wij beschouwen het als een duidelijke schending van de soevereiniteit en territoriale integriteit van Jemen en als een schending van internationale wetten en voorschriften en het internationale recht", klinkt het vanuit Teheran.

De Houthi's worden gesteund door Iran.

Rusland roept Veiligheidsraad bijeen

Rusland roept de Veiligheidsraad bijeen om de aanval op Jemen te bespreken. Rusland wil dat dat vandaag nog gebeurt.

Afgelopen woensdag nam de Veiligheidsraad een resolutie aan waarin werd geëist dat de Houthi's zouden stoppen met hun aanvallen op de scheepvaart in de Rode Zee. Rusland en China onthielden zich toen van de stemming.

Eerste beelden: opstijgende straaljagers vanaf Cyprus en zee voor aanval op Houthi-rebellen

Eerste beelden: straaljagers bombarderen Houthi-doelen in Jemen

Waarom voeren Amerikanen en Britten de aanval nu uit?

Houthi's: 'Wij gaan door met bestoken schepen'

Een woordvoerder van de Houthi's zegt op social media dat er geen rechtvaardiging is voor de aanval van de Amerikanen en de Britten. Mohammed Abdulsalam zegt ook dat de Houthi's door zullen gaan met het bestoken van schepen die van of naar Israël reizen.

Saudi-Arabië bezorgd na aanval op Houthi-doelen

Saudi-Arabië heeft met "grote bezorgdheid" gereageerd op de aanvallen van de VS en het VK op Houthi-doelen in buurland Jemen. Het Saudische ministerie van Buitenlandse Zaken waarschuwt voor verdere escalatie in het Midden-Oosten. De Houthi-rebellen vallen al weken schepen aan in de Rode Zee die een link hebben met Israël.

"Het Koninkrijk Saudi-Arabië volgt met grote bezorgdheid de militaire operaties die plaatsvinden in het Rode Zeegebied en de luchtaanvallen op een aantal locaties in de Republiek Jemen", staat in een verklaring van het ministerie.

Een explosie in Sanaa in Jemen na de aanval van de VS en het Verenigd Koninkrijk

VS en VK vallen Houthi-doelen in Jemen aan

De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hebben doelen van de Houthi-rebellen in Jemen bestookt als reactie op de aanvallen van de rebellen op schepen in de Rode Zee. Daarbij zijn ze ondersteund door Nederland, Canada, Australië en Bahrein.

Britse media hadden al gemeld dat zulke aanvallen er op korte termijn aan zaten te komen. Een hooggeplaatst lid van de Houthi-rebellen zegt dat er aanvallen zijn uitgevoerd op de hoofdstad Sanaa, het gouvernement Hodeidah en de steden Sa'dah en Dhamar.

De Houthi-rebellen in Jemen vallen al weken schepen in de Rode Zee aan die banden zouden hebben met Israël. Dat doen zij uit onvrede over de oorlog in de Gazastrook.

Een toestel van de Britse luchtmacht stijgt op vanuit Cyprus om deel te nemen aan de aanvallen

Welkom

Welkom in het liveblog van vrijdag 12 januari over de oorlog tussen Israël en Hamas. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.