'Brits kabinet in overleg over maatregelen tegen Houthi's'

'Brits kabinet in overleg over maatregelen tegen Houthi's'

De Britse premier Sunak heeft volgens verschillende Britse media zijn kabinet bijeengeroepen voor digitaal overleg. Het gaat waarschijnlijk over militaire maatregelen van de Britten, samen met de Amerikanen, tegen Houthi-rebellen in Jemen. Onder meer Sky News, de BBC en The Guardian berichten erover.

De afgelopen dagen waarschuwde minister Shapps van Defensie al voor consequenties als de aanvallen van de Houthi's niet zouden stoppen. Ook de Amerikanen waarschuwden voor "gevolgen" als de aanvallen op schepen door zouden gaan.

De VN-veiligheidsraad eiste vannacht dat de Jemenitische rebellengroep onmiddellijk stopt met hun aanvallen op schepen in de Rode Zee. Elf leden stemden voor de resolutie en vier landen, waaronder Rusland en China, onthielden zich van stemming.

De Houthi's steunen in de oorlog tussen Israël en Hamas de Palestijnen. Ze zeggen dat zolang Israël doorgaat met de aanvallen op Gaza, zij schepen zullen aanvallen die iets met Israël te maken hebben.

De route via de Rode Zee is van groot belang voor de internationale handel. Verschillende rederijen varen inmiddels om en gaan om Afrika heen. Dat kost veel extra geld.

Israël op persconferentie in Den Haag: beweringen Zuid-Afrika onjuist en ongegrond

De beweringen die Zuid-Afrika vandaag deed voor het Internationaal Gerechtshof zijn "onjuist en ongegrond". Dat zei een woordvoerder van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken op een persconferentie in Den Haag, voor een spandoek waarop mensen te zien zijn die zijn ontvoerd door Hamas. De Zuid-Afrikaanse aanklager zorgt er met zijn beweringen voor "dat Hamas verder zou kunnen gaan met terroristische daden tegen Israël", zei de woordvoerder.

"Israël zal verder gaan met het beschermen van zijn burgers en er alles aan doen om Hamas te stoppen en ervoor te zorgen dat alle ontvoerden weer thuis komen", staat in een statement van Israël dat de woordvoerder voorlas.

Op de persconferentie deden meerdere familieleden van ontvoerde en omgekomen Israëliërs hun verhaal. In die verhalen werd een persoonlijk beeld van de slachtoffers geschetst en werd verteld wat de familieleden weten van hun naasten die slachtoffer zijn geworden van de oorlog.

Het was vandaag de eerste dag van de zaak tegen Israël, dat door Zuid-Afrika wordt beschuldigd van genocide. De aanklager zei dat de manier van oorlog voeren door Israël in de Gazastrook een systematisch patroon toont, waaruit kan worden afgeleid dat er sprake is van volkerenmoord op Palestijnen. Morgen verdedigt Israël zich in de rechtszaal.

Begrotingstekort Israël loopt op door oorlog met Hamas

Israël heeft door de oorlog met Hamas een begrotingstekort van 4,2 procent van het bruto binnenlands product. Het Israëlische ministerie van Financiën heeft dat bekendgemaakt. Het tekort is omgerekend bijna 19 miljard euro. In 2022, voor de oorlog met Hamas, had het land nog een begrotingsoverschot van 0,6 procent.

Israël heeft te maken met belastinginkomsten die onder druk staan, omdat de economie kampt met de gevolgen van de oorlog. Zo zijn de inkomsten uit toerisme weggevallen. Ook is er een personeelstekort, onder meer omdat werknemers vertrokken om te vechten aan het front en Palestijnse werknemers worden geweerd uit Israël. Ook zijn er plaatsen bij de grenzen met Gaza en Libanon ontruimd sinds het begin van de oorlog.

De Israëlische centralebankpresident, Amir Yaron, roept de overheid op tot discipline en vermindering van uitgaven aan niet-essentiële zaken omdat het tekort anders dit jaar verder zou kunnen oplopen tot 6 procent.

Adviseur EU-hof: Palestijnen moeten asiel kunnen aanvragen

Als Palestijnen uit de Gazastrook asiel aanvragen in de Europese Unie, moet die aanvraag gewoon in behandeling worden genomen. Dat vindt de advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie, een belangrijke adviseur van de instantie. Een dergelijk advies wordt vaak overgenomen door het hof, maar de rechters zijn daar niet toe verplicht.

Normaal gesproken krijgen Palestijnse vluchtelingen uit Gaza geen asiel omdat er al een regeling is dat zij door de Verenigde Naties beschermd worden. Een belangrijke rol daarbij speelt de UNRWA, de United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East. Die organisatie werd in 1949 opgericht om Palestijnen te helpen die vanwege oorlog zijn gevlucht.

Maar omdat de UNWRA door de hevige oorlog in de Gazastrook nauwelijks hulp kan verlenen, zouden rechters in EU-lidstaten asielaanvragen wel gewoon moeten behandelen, vindt de advocaat-generaal. Hij concludeert dat de bescherming van de VN in de Gazastrook is "gestopt".

De zaak werd aangespannen door twee Palestijnen in Bulgarije in augustus 2022, nog voor het uitbreken van de huidige oorlog. De rechter wees hun asielverzoek af, maar toen ze een tweede aanvraag deden, besloot de rechter advies te vragen aan het Europees Hof.

Volgens de advocaat-generaal houdt de bescherming van Palestijnen op als ze de Gazastrook moeten verlaten buiten hun wil, omdat de levensomstandigheden daar zo goed als onmogelijk zijn. Daarbij is niet het moment dat de Palestijnen zijn gevlucht doorslaggevend, maar de vraag of ze op dit moment door de UNWRA beschermd kunnen worden in de Gazastrook en er eventueel kunnen terugkeren.

Zuid-Afrikaanse jurist: alleen een vonnis kan een einde aan dit leed maken

In het Vredespaleis in Den Haag is Zuid-Afrika begonnen aan het pleidooi in de genocidezaak tegen Israël. De Zuid-Afrikaanse jurist Adila Hassim stelt dat de manier van oorlog voeren door Israël in de Gazastrook een systematisch patroon toont, waaruit kan worden afgeleid dat er sprake is van volkerenmoord.

"Palestijnen worden gedood door wapentuig op de grond, bommen uit de lucht en geschut vanaf zee. En als gevolg van de verwoesting van Palestijnse plaatsen dreigt er hongersnood en heersen er ziekten. Daarnaast laat Israël weinig hulp toe. En die kan door de voortdurende bombardementen ook moeilijk daadwerkelijk worden geboden. Dit maakt leven onmogelijk", zegt Hassim.

Israël schendt daarmee het Genocideverdrag, volgens Zuid-Afrika. "Alleen een vonnis in deze zaak kan een einde aan dit leed maken."

Internationale aandacht voor strafzaak

Zowel journalisten als demonstranten zijn vanuit de hele wereld naar Den Haag gekomen voor de genocidezaak bij het Internationaal Gerechtshof. Bij de pro-Palestina-demonstranten hebben zich mensen uit onder meer Duitsland, Engeland, Frankrijk en orthodoxe joden uit New York en Londen gevoegd.

Wat is genocide?

De rechters van het Internationaal Gerechtshof moeten bepalen of in Gaza sprake is van genocide. Genocide is een doelbewuste poging om een groep te vernietigen op basis van nationaliteit, ras, religie of etniciteit. Dat is vastgelegd in een verdrag van de Verenigde Naties. Vooral de voorwaarde van 'duidelijke opzet' maakt het aantonen van genocide juridisch extreem lastig.

Slechts enkele massamoorden zijn door internationale rechtbanken als genocide bestempeld, waaronder de moord op honderdduizenden Tutsi's in Rwanda in 1994 en die op 8000 Bosnische moslims na de val van Srebrenica in 1995.

Verslaggever Sander van Hoorn in Den Haag

Honderden betogers in Den Haag

In Den Haag zijn honderden demonstranten op de been vanwege de genocidezaak bij het Internationaal Gerechtshof die Zuid-Afrika heeft aangespannen tegen Israël. Zowel voor de Palestijnse als de Israëlische zaak zijn betogingen rondom de hoorzitting in het Vredespaleis. Het gaat om ongeveer 1500 pro-Palestijnse betogers en enkele honderden pro-Israël-demonstranten.

De betogers voor de Palestijnse zaak werden gemaand weg te gaan van het Vredespaleis, en zijn nu op de plek die de gemeente eerder voor hen had aangewezen. Daar wordt de rechtszaak op een groot scherm uitgezonden. Volgens de gemeente zijn de plekken aangewezen op basis van het verwachte aantal demonstranten en in overleg met de politie. De demonstraties verlopen vooralsnog rustig, zegt de politie.

Waarom spant juist Zuid-Afrika de genocidezaak aan?

Betogingen in Den Haag rond internationale genocidezaak tegen Israël

Conflict kan in Libanon escaleren, maar Blinken sloeg land over

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken rondt vandaag zijn reis door het Midden-Oosten af. Hij deed meerdere landen aan met als doel om de oplopende spanningen in de regio te verminderen, maar Libanon werd overgeslagen. Terwijl juist in dat land het conflict kan escaleren.

Genocide-zaak tegen Israël van start in Den Haag

In het Vredespaleis in Den Haag wordt vandaag de aanklacht behandeld in de zaak die Zuid-Afrika tegen Israël heeft aangespannen over de oorlog in Gaza. De rechters van het Internationaal Gerechtshof gaan uiteindelijk bepalen of in Gaza sprake is van genocide. Volgens Zuid-Afrika worden Palestijnen in Gaza "vermoord, lichamelijk en geestelijk geschaad en moedwillig blootgesteld aan omstandigheden die tot doel hebben hen als groep fysiek te vernietigen".

In de aanklacht van 84 pagina's somt het land een reeks gruwelijkheden op. Zo heeft het berekend dat er gemiddeld elke zes minuten een Palestijn wordt gedood en haalt het land VN-cijfers aan die stellen dat 85 procent van de bevolking op de vlucht is, 1,9 miljoen mensen.

Zuid-Afrika beschuldigt Israël ook van oproepen tot genocide, wat makkelijker te bewijzen is dan genocide. De verwoestingen op zichzelf zullen niet voldoende zijn om Israël voor volkerenmoord te veroordelen, denkt Larissa van den Herik van de Universiteit Leiden, gespecialiseerd in genocidewetgeving.

Lees verder:

Veiligheidsraad eist dat Houthi's aanvallen op schepen stoppen

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties wil dat de Jemenitische Houthi-rebellen onmiddellijk stoppen met hun aanvallen op schepen in de Rode Zee. Dat staat in een resolutie die is aangenomen. Er wordt bovendien geëist dat de groepering de Galaxy Leader laat gaan, een vrachtschip dat de Houthi's in november kaapten en dat sindsdien in een Jemenitische haven ligt. De 25-koppige bemanning wordt gegijzeld.

De resolutie stelt ook dat lidstaten van de VN onder internationaal recht hun schepen mogen verdedigen tegen aanvallen. Dertien landen, waaronder Nederland, de VS en het Verenigd Koninkrijk, kwamen vorige week met een naar eigen zeggen laatste waarschuwing aan de rebellen: als die hun aanvallen niet staken, dreigen "consequenties". De Veiligheidsraad zegt voor escalatie te vrezen.

Elf van de vijftien leden van de Veiligheidsraad stemden voor de resolutie, terwijl vier landen zich van stemming onthielden, waaronder Rusland en China. Een woordvoerder van de Houthi's noemde de resolutie "een politiek spelletje".

De Houthi's zijn al jaren in een burgeroorlog verwikkeld met de Jemenitische regering en worden daarin gesteund door Iran. In de oorlog tussen Israël en Hamas steunen de Houthi's de Palestijnen. Ze zeggen dat zolang Israël doorgaat met de aanvallen op Gaza, zij schepen zullen aanvallen die iets met Israël te maken hebben.

Burgemeester in Libanon: burger gedood door Israël

Israëlische beschietingen hebben in Zuid-Libanon een burger het leven gekost, zegt de burgemeester van grensdorp Kafr Kila. Het slachtoffer bevond zich volgens de lokale autoriteiten in zijn tuin toen hij werd beschoten.

Het Israëlische leger heeft nog niet gereageerd op het bericht. Wel liet het eerder op de dag weten dat er een Hezbollah-commandopost was aangevallen in Zuid-Libanon. Ook een locatie van waaruit raketten werden gelanceerd richting Israël werd gebombardeerd.

Sinds het begin van de oorlog zijn er dagelijks schermutselingen tussen Hezbollah en het Israëlische leger. De spanningen tussen de twee landen zijn recent hoog opgelopen. Israël zat zeer waarschijnlijk achter de dodelijke aanval op een Hamas-commandant in Beiroet op 2 januari.

Welkom

Welkom in het liveblog van donderdag 11 januari over de oorlog tussen Israël en Hamas. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.