Nederland komt met nieuw steunpakket • Zweden levert munitie
In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.
De belangrijkste ontwikkelingen uit september hebben we hier op een rij gezet.
VS zet twee Russische diplomaten uit
De Verenigde Staten hebben twee Russische diplomaten uitgezet en tot persona non grata verklaard. Ze waren werkzaam in de Russische ambassade in Washington en worden nu uitgezet in reactie op twee vergelijkbare uitzettingen van Amerikaanse diplomaten door Rusland, vorige maand.
"Het ministerie van Buitenlandse Zaken tolereert de aanhoudende intimidatie van onze diplomaten niet", schrijft het Amerikaanse departement. "Het optreden van het ministerie geeft de boodschap af dat er consequenties zitten aan onacceptabel optreden jegens ons ambassadepersoneel in Moskou."
Sinds de Russische invasie van Oekraïne zijn de toch al ijzige betrekkingen tussen de VS en Rusland nog verder bekoeld. Beide landen treffen met enige regelmaat maatregelen tegen elkaars diplomatieke missies.
Nieuw Nederlands steunpakket Oekraine: 102 miljoen
Nederland trekt 102 miljoen euro uit voor het derde steunpakket van dit jaar voor Oekraïne, staat in een brief van het kabinet aan de Tweede Kamer.
60 miljoen euro van het pakket gaat naar de ondersteuning van Nederlandse bedrijven die een bijdrage willen leveren aan de wederopbouw van het land. Om Oekraïne te helpen met de voorbereidingen op de winter gaat daarnaast 30 miljoen euro naar aankoop van gas en de levering van onderdelen voor het elektriciteitsnetwerk. De overige 12 miljoen euro gaat naar steun aan recent bevrijde gebieden en naar het Internationaal Monetair Fonds dat Oekraïne helpt met het doorvoeren van hervormingen.
Het kabinet schrijft dat de Nederlandse bijdrage aan herstel en wederopbouw cruciaal is voor Oekraïne om zich staande te houden.
464 miljoen dollar van Russische zakenmannen die oorlog financieren, in Oekraïne bevroren
Een rechtbank in Oekraïne heeft de Oekraïense tegoeden van drie Russische zakenmannen bevroren. Ze worden verdacht van steun aan de Russische oorlog tegen Oekraïne. Volgens de Oekraïense veiligheidsdienst (SBU) gaat het om de bezittingen van Michaïl Fridman, Pjotr Aven en Andrej Kosogov.
Zij zouden onderdeel zijn van de nauwe kringen rond de Russische president Poetin. In het rapport van de SBU staat dat zij bijdroegen aan "grootschalige financiering van de gewapende agressie van de Russische Federatie".
Omgerekend gaat het in totaal om ruim 460 miljoen dollar, meldt het Openbaar Ministerie van Oekraïne. Het gaat onder meer om belangen in mobiele telefonie-exploitanten, verzekeringsmaatschappijen en een mineraalwaterproducent.
Zweden levert voor 190 miljoen aan munitie aan Oekraïne, overweegt ook straaljagers te geven
Zweden stuurt een nieuw militair steunpakket aan Oekraïne, ter waarde van omgerekend zo'n 190 miljoen euro. Defensieminister Pal Jonson maakte bekend dat het pakket vooral bestaat uit munitie voor artillerie. Jonson zei op een persconferentie dat zijn ministerie ook onderzoekt of het JAS Gripen-straaljagers kan sturen naar Oekraïne. Dat land vraagt al geruime tijd om westerse straaljagers, vooral F-16's. Uiterlijk 6 november verwacht Jonson hier duidelijkheid over te hebben.
Voordat Zweden de vliegtuigen kan sturen, waarschuwde hij, moet het land wel lid geworden zijn van de NAVO, om het risico op een Russische aanval te verkleinen. De ratificatie van die beslissing wordt op dit moment nog tegengehouden door de NAVO-leden Hongarije en Turkije. Onduidelijk is of en wanneer zij van plan zijn om akkoord te gaan.
Zweden heeft tot nu toe omgerekend voor 1,9 miljard euro aan wapensteun aan Oekraïne gegeven.
Jongen van 10 komt om bij Russische aanval op Charkiv, 16 gewonden
Bij een Russische raketaanval op de stad Charkiv, in het noordoosten van Oekraïne, is een tienjarige jongen om het leven gekomen. 16 mensen raakten gewond, onder wie een baby van 11 maanden, meldt het Oekraïense ministerie van Defensie. Gisteren werden bij een Russische raketaanval op een supermarkt en een café in het dorp Hroza 51 inwoners gedood.
Oekraïense journaliste verdwenen na reportage in bezette regio
Vitstjorja Rosjtsjyna, een Oekraïense journaliste, is al een paar dagen vermist. Dat schrijft de Washington Post. De journaliste ging twee maanden geleden op reportagereis naar een door Rusland bezette regio in Oekraïne. Welke regio precies, wordt niet beschreven. Sinds 3 augustus is er niets meer van haar gehoord.
Familieleden en collega's trokken in de media aan de bel omdat ze zich zorgen maken. Zo liet een ngo voor vrouwelijke journalisten (International Women's Media Foundation) weten "extreem bezorgd over haar veiligheid" te zijn. De angst is dat de journaliste gevangen is genomen door Rusland. Het afgelopen jaar werden er zeventien journalisten in Oekraïne gedood.
Opnieuw Oekrainse graansilo beschadigd door Russische drones
Het Russische leger heeft met drones een Oekraïense graanopslag beschadigd. Dat zou vanmorgen gebeurd zijn in de buurt van de haven van Izmajil. Die ligt aan de Donau, dicht bij de Roemeense grens, en is een van de belangrijkste havens vanuit waar Oekraïens graan naar andere landen wordt uitgevoerd.
Rusland voert sinds het deze zomer de graandeal stopzette vaker aanvallen uit op Oekraïense landbouw- en havendoelen. De graanprijs loopt daardoor op.
Turks vrachtschip op Zwarte Zee beschadigd door mijn
Een Turks vrachtschip is op de Zwarte Zee, voor de kust van Roemenië, op een mijn gevaren. De schade valt mee en het schip kon verder varen. Het is niet duidelijk om wat voor mijn het ging: een Oekraïense regeringswoordvoerder zegt tegen persbureau Reuters dat het mogelijk een mijn uit de Tweede Wereldoorlog was.
Volgens Kyiv en westerse inlichtingendiensten probeert Rusland met zeemijnen de toegang tot Oekraïense havens te blokkeren. Oekraïne probeert met de Verenigde Naties en een aantal andere landen een corridor in de Zwarte Zee open te houden voor de handel.
De Russen vallen regelmatig met onder meer raketten en drones de havens in de buurt van Odesa aan.
Poetin: granaatscherven in lichamen slachtoffers vliegtuigcrash Prigozjin
De Russische president Poetin suggereert dat het vliegtuig met Wagner-leider Prigozjin is opgeblazen door een handgranaat aan boord. Volgens hem heeft een Russische onderzoekscommissie scherven van handgranaten gevonden in de lichamen van de inzittenden. Er is geen manier om de verklaring van Poetin onafhankelijk te verifiëren.
Eind augustus stortte het vliegtuig neer in de buurt van Moskou. Alle inzittenden kwamen om, onder wie Prigozjin en twee andere belangrijke Wagner-officieren. Het gebeurde twee maanden nadat Prigozjin met zijn huurlingenleger een korte opmars naar Moskou had gemaakt.
Poetin zei vandaag in een toespraak in Sotsji dat de onderzoekscommissie geen reden heeft om aan te nemen dat het vliegtuig is geraakt van buitenaf. Dat verklaarde hij eerder ook al. De VS zei kort na de crash ook dat het waarschijnlijk is dat het vliegtuig is neergestort door een explosie aan boord, en niet door een raketaanval.
Internationaal werd na de crash al snel gespeculeerd dat Poetin erachter zou zitten. De Amerikaanse president Biden zei te vermoeden dat het een doelbewuste aanslag was: "Ik ben niet verbaasd. Er gebeurt niet veel in Rusland waar Poetin niet de hand in heeft."
Duitsland stuurt extra Patriot-luchtverdedigingssysteem naar Oekraïne
De Duitse bondskanselier Scholz heeft Oekraïne nog een Patriot-luchtverdedigingssysteem beloofd voor de wintermaanden. Dat maakte Scholz bekend na een gesprek met president Zelensky tijdens de Europese top in Spanje.
Patriot is een geavanceerd systeem om raketten en vliegtuigen van kilometers hoog uit de lucht te schieten. Eerder dit jaar stuurde Duitsland al drie van dit soort systemen naar Oekraïne. "Dit is wat nu hard nodig is", zei Scholz over de nieuwe belofte. Volgens de bondskanselier zullen raket- en drone-aanvallen van Rusland deze winter opnieuw een bedreiging vormen voor Oekraïense steden.
Zelensky had Scholz eerder ook meermaals gevraagd om Taurus-raketten. Maar kort voor de ontmoeting tussen de twee werd bekend dat die voorlopig niet geleverd worden. Duitsland twijfelde afgelopen maanden ernstig of het die wilde sturen, met name vanwege de lange afstand die de raketten kunnen afleggen. Dat zou kunnen leiden tot een escalatie van de oorlog.
VN-chef veroordeelt aanval op burgers Hroza
Secretaris-generaal Guterres van de Verenigde Naties heeft de aanval op een supermarkt en café in het Oekraïense dorp Hroza veroordeeld. Bij de aanval zij meer dan 50 doden gevallen. Veel slachtoffers vielen in het café, waar een uitvaartdienst plaatsvond.
"Aanvallen tegen burgers en burgerinfrastructuur zijn verboden onder het internationale humanitaire recht. Ze moeten onmiddellijk stoppen", aldus een VN-woordvoerder.
Poetin: meer dan 90.000 doden aan Oekraïense kant
Sinds het begin van het Oekraïense tegenoffensief in juni zijn aan Oekraïense kant meer dan 90.000 militairen omgekomen, heeft president Poetin gezegd. Verder heeft Oekraïne volgens hem de afgelopen maanden 557 tanks verloren en zo'n 1900 pantservoertuigen.
De Russische leider noemde de aantallen in een toespraak in de badplaats Sotsji. Het is onduidelijk waarop hij zich baseert. Oekraïne zelf heeft zich er nooit over uitgelaten.
Poetin haalde in de toespraak ook opnieuw uit naar het Westen. Volgens hem hebben de leiders van westerse landen hun realiteitszin verloren door wat hij het "koloniale denken" van de Verenigde Staten noemde. Hij vroeg zich af welk recht de VS heeft om andere landen zoals Rusland de les te lezen.
Rutte wil niet vastleggen dat Oekraïne in 2030 toetreedt tot EU
Premier Rutte denkt niet dat Oekraïne in 2030 al klaar is voor het lidmaatschap van de EU. "Ik ben het zeer oneens met die datum", zei hij bij aanvang van de top van de Europese Politieke Gemeenschap in Spanje. Hij wil niet dat de EU een tijdstip vastlegt. "Het is niet de vraag wanneer landen er klaar voor zijn, het is de vraag óf landen er klaar voor zijn."
In de EU is een discussie losgebarsten over verdere uitbreiding. De voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel, wil wel dat Oekraïne in 2030 tot de EU toetreedt.
Lees hier waarom Rutte tegen een snelle uitbreiding is:
Oekraïne: zeker 50 doden bij aanval op supermarkt bij Charkiv
Bij een Russische aanval op een supermarkt in Hroza, een dorp in de regio Charkiv, zijn zeker 50 doden gevallen, melden Oekraïense autoriteiten. Onder de slachtoffers is een 6-jarige jongen. Er zijn ook minstens zes gewonden gevallen. Het is een van de dodelijkste aanvallen in de afgelopen maanden.
De aanval vond plaats rond 13.15 uur plaatselijke tijd. De gouverneur van de regio Charkiv zei dat ook een café is geraakt. Op het moment van de aanval waren er veel mensen aanwezig.
Het is niet duidelijk of het ging om een artillerieaanval of een raket. Reddingswerkers zoeken tussen betonresten en verwrongen staal naar slachtoffers.
President Zelensky noemde de aanval op zijn Telegramkanaal "een wrede Russische misdaad". Hij is in Spanje, waar Europese leiders bijeen zijn voor een top. Hij dringt daar aan op hulp bij het versterken van de luchtverdediging. "In het bijzonder vanwege het beschermen van ons land tegen terreur, wij zullen het terrorisme beantwoorden."
Rusland krijgt marinebasis in Abchazië
De leider van Abchazië zegt een overeenkomst met Rusland te hebben gesloten voor een permanente marinebasis in de separatistische regio van Georgië. De aankondiging van Aslan Bzjanieja komt een dag na overleg met president Poetin.
Een marinebasis in de Zwarte Zee is van groot belang voor Rusland. Tot nu toe was de Zwarte Zeevloot gevestigd in de haven van Sevastopol op de door Rusland geannexeerde Krim, maar de Wall Street Journal meldt dat die schepen worden geëvacueerd nu Oekraïne er vaker aanvallen op uitvoert. Een marinebasis iets verder zuidelijker in Otsjamtsjire is dan een uitkomst.
Bzjanieja zegt dat de basis ook zijn opstandige regio versterkt. Abchazië scheidde zich net als Zuid-Ossetië in 2008 af van Georgië met Russische steun. Rusland is met vier bondgenoten de enige landen wereldwijd die de afscheiding erkennen. Rusland had ten tijde van de Sovjetunie ook al een marinebasis in Otsjamtsjire.
Zelensky aangekomen op Europese top
De Oekraïense president Zelensky meldt op X dat hij gearriveerd is op de Europese top in het Zuid-Spaanse Granada. Bijna vijftig landen zijn daar bijeen om te praten over veiligheid. Naast vertegenwoordigers van de EU zijn ook kandidaat-lidstaten als Oekraïne en andere Europese landen uitgenodigd.
Zelensky laat weten dat hij het vooral wil hebben over veiligheid rond de Zwarte Zee. Rusland bedreigt daar de scheepvaart sinds het land de graandeal met Oekraïne opzegde. Zelensky zegt op de top aandacht te zullen vragen voor vrij scheepvaartverkeer en wereldwijde voedselzekerheid.
Daarnaast zal hij er pleiten voor meer militaire steun voor zijn land, met name luchtverdediging nu de winter weer nadert. Vorig jaar richtte Rusland zijn aanvallen op de Oekraïense stroomvoorziening, waardoor veel mensen in de strenge winter in de kou zaten. Zelensky wil voorbereidingen treffen voor nieuwe defensieovereenkomsten en afspraken maken over de implementatie daarvan. "Dit zal een productieve dag worden voor Oekraïne en Europa als geheel."
Lees hier meer over wat er in Granada op de agenda staat:
Oekraïne: 24 van de 29 Russische drones neergehaald
Oekraïne heeft afgelopen nacht 24 Russische drones neergehaald, van de in totaal 29 die Rusland lanceerde. Dat zegt de legerleiding in een persverklaring. De drones werden neergehaald boven de zuidelijke regio's Odesa en Mykolajiv, en het centraal gelegen Kirovohrad. In die laatste regio werd een niet nader genoemd infrastructureel bouwwerk geraakt door een drone, de brand die daarna ontstond zou al geblust. Voor zover bekend vielen er geen doden of gewonden.
"De vijand blijft doorgaan met zijn pogingen om de havens en andere infrastructuur te vernietigen", aldus de legerleiding in een reactie, "en ze blijven ook de centrale regio's terroriseren."
Geconfisqueerde Iraanse munitie naar Oekraïne
De VS heeft 1,1 miljoen Iraanse kogels die vorig jaar werden geconfisqueerd overgedragen aan Oekraïne. De munitie komt van een wapentransport dat werd tegengehouden op weg naar Jemen.
Het gaat om munitie die afgelopen december in een zeilschip naar Houthi-rebellen in het land moest worden gesmokkeld via de Golf van Oman. Onder een lading fruit en frisdrank ontdekte de Amerikaanse marine honderdduizenden kogels en onderdelen voor raketgranaten. Volgens de VS was dat een wapenleverantie door de Republikeinse Garde van Iran, die de opstandelingen steunt.
De VS beschouwt de Garde als een terroristische organisatie. Bovendien zijn wapenleveranties aan de Houthi's sinds 2015 verboden door de VN. De rebellengroep nam in 2014 de hoofdstad Sanaa over in een bloedige burgeroorlog.
Zelensky wil nog voor de winter meer luchtverdedigingssystemen
Zelensky zegt binnenkort besluiten te verwachten van bondgenoten over de levering van meer luchtverdedigingssystemen. "We doen ons best om Oekraïne voor de winter van meer luchtverdedigingssystemen te voorzien", zegt Zelensky in zijn dagelijkse videotoespraak op sociale media.
Rusland viel vorige winter veel infrastructuur aan in Oekraïne, waardoor Oekraïners vaak zonder stroom en gas zaten. Met meer luchtverdedigingssystemen hoopt Oekraïne te voorkomen dat dit opnieuw gebeurt. Ook de wederopbouw van de infrastructuur moet daarom "zoveel mogelijk voltooid zijn" voor de winter, zei Zelensky.
NAVO-topman: 'voorraden wapens en munitie raken op'
De defensie-industrie moet de productie flink gaan opschroeven, omdat de wapen- en munitievoorraad van de NAVO opraakt, stelt NAVO-topman Rob Bauer. Bauer, hoofd van de militaire commissie van de NAVO en Nederlands luitenant-admiraal, zei dat op een tweedaags congres in Warschau.
Volgens Bauer is de defensie-industrie het afgelopen anderhalf jaar niet meer gaan produceren, terwijl de vraag naar uitrusting en munitie wel is toegenomen. Dat komt doordat de NAVO-landen niet alleen veel aan Oekraïne hebben gegeven, maar ook zelf hun eigen voorraden wilden aanvullen. Doordat het aanbod niet meegegroeid is met de vraag, stijgen ook de prijzen. Dat betekent dat de gestegen defensie-uitgaven niet altijd betekenen dat er meer gekocht wordt, maar mogelijk zelfs minder voor meer geld.
VS wil in beslag genomen Iraanse wapens overbrengen naar Oekraïne
De Verenigde Staten willen Iraanse wapens en munitie die in beslag zijn genomen naar Oekraïne sturen. Dat melden Amerikaanse functionarissen aan CNN. De in beslag genomen wapens moeten helpen om de tekorten van het Oekraïense leger aan te vullen.
Het is nog niet duidelijk hoe de VS dit op een legale manier kan doen. De wapens liggen nu opgeborgen op verschillende plekken in het Midden-Oosten. De Verenigde Naties eisen normaal gesproken dat in beslag genomen wapens worden vernietigd of opgeslagen. Het Amerikaanse ministerie van Defensie zal volgens de CNN daar deze week duidelijkheid over geven.
Zelensky erkent dat tegenoffensief traag verloopt
Het tegenoffensief verloopt traag en er heerst oorlogsmoeheid, zegt de Oekraïense president Zelensky tegen de Italiaanse nieuwszender Sky TG24. In juni gaf hij ook al aan dat het offensief langzaam verloopt, wat volgens de president zou komen door landmijnen.
Toch gaat het offensief gewoon verder, zegt Zelensky. Rusland zou zwakker zijn dan bij de inval in 2022, maar wil het front "bevriezen". Dat is volgens Zelensky niet in het belang van Oekraïne. Hij zegt er alles aan te doen om de oorlog te winnen en wil met Europese leiders in gesprek over meer luchtafweer voor zijn land.
'Oekraïense droneaanval op luchtafweersysteem in Rusland'
Afgelopen nacht heeft Oekraïne een droneaanval uitgevoerd op Russisch grondgebied, in de buurt van Belgorod. Daarbij zou een belangrijk luchtafweersysteem zijn geraakt, meldt een bron van de Oekraïense veiligheidsdienst aan Reuters. Het gaat om een S-400, dat is een geavanceerd afweersysteem dat vliegtuigen naar beneden kan halen.
Eerder vandaag meldde Moskou juist dat een droneaanval was verijdeld. Volgens het Russische ministerie van Defensie waren er 31 Oekraïense drones neergehaald. Ze lieten daarbij niks weten over eventuele schade of slachtoffers.
Oud-journalist Russische staats-tv veroordeeld tot 8,5 jaar cel
Een rechtbank in Moskou heeft een oud-journalist van de Russische staatstelevisie bij verstek veroordeeld tot 8,5 jaar cel. Marina Ovsyannikova was aangeklaagd vanwege het "verspreiden van valse informatie over het Russische leger", een misdaad in Rusland.
Ze hield in juli 2022 in Moskou een bord omhoog met daarop de tekst: "Poetin is een moordenaar. Zijn soldaten zijn fascisten. 352 kinderen zijn gedood (in Oekraïne, red). Hoeveel kinderen moeten er nog sterven voor je stopt?"
Ovsyannikova kwam vorig jaar maart wereldwijd in het nieuws toen ze verscheen in de studio van de Russische zender Kanaal 1. "Stop de oorlog, geloof de propaganda niet. Ze liegen u hier voor", had ze op een bord geschreven, dat ze achter de presentator toonde. Daarna vertrok ze bij de zender en werd ze aangeklaagd. Daarvoor kreeg ze een boete van zo'n 300 euro.
Waar Ovsyannikova op dit moment verblijft is niet bekend. Duidelijk is wel dat ze met haar dochter naar een Europees land is gevlucht. Haar advocaat wil tegenover persbureau Reuters alleen zeggen dat ze niets te melden heeft.
Oekraïne: schepen liggen klaar om uit havens te vertrekken
De Oekraïense marine zegt dat er twaalf handelsschepen klaarliggen om via de Zwarte Zee naar havens in Oekraïne te varen. Ook liggen er tien schepen klaar om Oekraïense havens te verlaten, zegt een marinezegsman.
Oekraïne probeert een Russische blokkade van Oekraïense havens tegen te gaan. Moskou zegt dat de havens gebruikt kunnen worden om wapens te importeren. Oekraïne wijst er op zijn beurt op dat het land een van de grootste exporteurs van graan ter wereld is.
In juli 2022 gingen de havens weer open dankzij de graandeal, maar Moskou schortte de deal in juli van dit jaar op. Oekraïne zette daarop een "humanitaire corridor" op voor schepen. Sindsdien zijn er schepen via die corridor vertrokken uit Oekraïense havens. Kyiv lijkt erop in te zetten dat Rusland geen handelsschip zal aanvallen, onder meer vanwege de internationale gevolgen die dat kan hebben.
Volgens de legerwoordvoerder doet de Oekraïense marine er alles aan om de veiligheid van civiele schepen in zijn wateren te waarborgen.
Oekraïens graan straks mogelijk via Litouwen
Oekraïne, Polen en Litouwen hebben een plan bedacht om Oekraïens graan uit te voeren. De overeenkomst houdt in dat de inspecties worden verplaatst van de grens tussen Polen en Oekraïne naar een Baltische Zeehaven in Litouwen. Vanuit die haven, Klaipeda, kan het graan over de hele wereld worden vervoerd. Dat heeft het Oekraïense ministerie van Landbouw bekendgemaakt.
Het akkoord, dat morgen ingaat, kan ook helpen om de spanning over de graanprijzen tussen Oekraïne en Polen te verminderen. Polen vindt het in verkiezingstijd belangrijker om de eigen landbouw te beschermen en houdt daarom Oekraïens graan tegen. Een corridor naar Litouwen zou een uitkomst kunnen zijn.
President Zelensky heeft met EU-voorzitter Von der Leyen ook gesproken over alternatieve corridors voor de graanexport. Ze hebben afgesproken daarover met elkaar in gesprek te blijven in een poging om de exportrestricties die sommige buurlanden Oekraïne hebben opgelegd op te heffen.
De graanexport is een van de belangrijkste pijlers van de Oekraïense economie.
Leiders G7, NAVO en EU vergaderen over steun voor Oekraïne
De Amerikaanse president Biden heeft de leiders van de G7 en Europese landen ervan verzekerd dat de VS Oekraïne zal blijven steunen, vooral militair. De leiders van de G7, NAVO en EU spraken elkaar in een video-conferentie. Washington komt later met meer details.
Ook de Britse premier Sunak zei dat zijn land Oekraïne zal blijven steunen zolang het nodig is.
Het Pentagon maakte eerder vandaag bekend dat het geld om wapens die aan Oekraïne zijn geleverd te vervangen bijna op is. Ook bestond de vrees dat de hulp aan Oekraïne in gevaar zou komen doordat het Huis van Afgevaardigden gisternacht instemde met noodfinanciering om het stilleggen van de federale regering te voorkomen. Daarin was de hulp voor Oekraïne niet opgenomen.
Cubanen geronseld voor Russisch leger: 'Mijn zoon stond al op het vliegveld'
Meer geld nodig voor steun aan Oekraïne
Oekraïne is van plan om 700 miljoen dollar te lenen van de Wereldbank om de landbouwsector dit jaar en volgend jaar te steunen. Vooral kleine boeren en landbouw- en voedselproducenten hebben steun nodig, zegt het Oekraïense ministerie van Landbouw op Telegram. De landbouw is de motor van de Oekraïense economie.
De Europese Unie probeert ondertussen ook aan extra geld te komen om Oekraïne te kunnen blijven steunen. Overwogen wordt om Hongarije toegang te geven tot fondsen die waren bevroren, onder meer omdat het land de corruptie de afgelopen jaren niet genoeg heeft aangepakt. Ook ligt het land onder vuur omdat het onafhankelijke rechters, officieren van justitie en media aanpakt.
Als de EU het geld vrijgeeft, is Hongarije mogelijk bereid steun aan Oekraïne goed te keuren en in te stemmen met toetredingsbesprekingen voor het EU-lidmaatschap. Hongarije heeft nauwere banden met Rusland dan de overige EU-landen en wordt gezien als grootste tegenstander van de Oekraïense toelating. Een beslissing daarover staat op de agenda voor december.
Scheepsbouwer Damen eist compensatie voor sancties tegen Rusland
Scheepsbouwer Damen Shipyards eist compensatie van de Nederlandse staat, omdat het bedrijf vanwege de sancties enkele opdrachten in Rusland niet kan uitvoeren.
Lees hieronder meer:
Oekraïne: drones en kruisraket neergehaald
Oekraïne heeft vannacht 29 van de 31 door Rusland gelanceerde drones neergehaald en één kruisraket, zegt de luchtmacht van het land. De meeste aanvallen hadden de regio's Mykolajiv en Dnipropetrovsk als doel, zeggen de Oekraïners.
De aanvallen duurden meer dan drie uur, zei het zuidelijke commando van het Oekraïense leger eerder. Gouverneur Lysak van de regio Dnipropetrovsk meldt op Telegram dat neerkomend puin op enkele plekken op de grond brand veroorzaakte. Daarbij raakten bedrijfsgebouwen en woningen beschadigd. Hij maakt geen melding van slachtoffers.
Pentagon: geld om wapens aan te vullen bijna op
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft bijna geen geld meer om de wapenvoorraad in eigen land aan te vullen. Het land is veruit de belangrijkste wapenleverancier van Oekraïne. Daardoor is echter geld nodig om de binnenlandse voorraad op peil te houden.
In een brief aan het Congres die is ingezien door persbureau AP, meldt de financiële topman van het Pentagon dat er nog maar 1,6 miljard dollar over is van de in totaal 25,9 miljard, die eerder door het parlement was vrijgemaakt voor het vervangen van de munitie die naar Oekraïne gaat.
Afgelopen weekend dreigde er een 'shutdown' voor de Amerikaanse overheid, doordat Republikeinen en Democraten in het Huis van Afgevaardigden het niet eens konden worden over een nieuw budget. Daarbij zou de hele federale regering zonder geld komen te zitten. Dat werd op het laatste moment voorkomen door de aanname van een noodbudget, maar steun aan Oekraïne is daar niet in opgenomen. Veel van de felste tegenstanders van president Biden en de Democraten in het Congres zijn ook fel gekant tegen steun aan Oekraïne, die volgens hen te veel geld zou kosten.
Topman Michael McCord van het Pentagon waarschuwt in de brief dat als er geen geld bij komt, het moment dichterbij komt dat de wapensteun aan Oekraïne afgeknepen moet worden.
Oekraïense minister wil snel onderhandelen over EU-lidmaatschap
De Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken wil dat de onderhandelingen over een EU-lidmaatschap van zijn land nog voor het einde van het jaar beginnen. Dat zei hij na afloop van de bijeenkomst met buitenlandministers van de EU vandaag in Kyiv. Tot nu toe heeft Oekraïne daarover geen toezeggingen gekregen, aldus Koeleba.
"De inhoud en de sfeer van de gesprekken onderstreept dat we spreken als een familie... we hebben één doel en dat was vandaag in Kyiv duidelijk te merken", zei hij in een persconferentie met EU-buitenlandcoördinator Josep Borrell. Die zei op zijn beurt dat de buitenlandministers vandaag een "lange discussie" hebben gevoerd. "We hebben gesproken over de veiligheidsgaranties die we Oekraïne willen bieden, daarmee tonend dat we vastberaden zijn om Oekraïne op lange termijn te steunen."
Oekraïne is op dit moment kandidaat-lid van de Europese Unie. Koeleba zegt ervan uit te gaan dat de EU niet met meer aanbevelingen komt dan de huidige zeven om toelating van Oekraïne mogelijk te maken. Zo moet Oekraïne bijvoorbeeld aan de slag met corruptiebestrijding, persvrijheid en de bescherming van minderheden in het land.
Twee doden bij beschietingen Cherson
Bij Russische beschietingen van de Oekraïense stad Cherson en de directe omgeving afgelopen nacht zijn twee mensen om het leven gekomen. Dat melden Oekraïense regionale bestuurders; de berichten zijn niet onafhankelijk geverifieerd.
Onder de doden zou een politieagent zijn. Ook zijn er tien gewonden zijn gevallen, onder wie een aantal kinderen, zegt de regionale gouverneur Oleksandr Prokoedin. Volgens de gouverneur werden er woonwijken, winkels, medische instellingen en infrastructuur beschoten. Rusland heeft zich vooralsnog niet uitgelaten over de gebeurtenissen van afgelopen nacht.
Na de Russische bezetting van enkele maanden heroverden Oekraïense troepen bijna een jaar geleden een deel van de zuidelijke regio Cherson. Het gebied - en met name de hoofdstad Cherson - wordt echter nog altijd onder vuur genomen door Russische troepen vanaf de andere oever van de rivier Dnjepr.
Volgens het Oekraïense leger zijn er in september in totaal 22 doden gevallen door het oorlogsgeweld in de stad en de omliggende dorpen.
Musk plaatst meme over Zelensky, voorzitter van parlement reageert
De voorzitter van het Oekraïense parlement heeft boos gereageerd op de Amerikaanse miljardair Elon Musk, nadat hij een meme op X had geplaatst waarin hij president Zelensky belachelijk maakt.
Op zijn socialemediaplatform schrijft Musk bij een bewerkte foto van Zelensky: 'Wanneer vijf minuten voorbij zijn en je nog niet om een miljard dollar aan hulp gevraagd hebt'. Daarmee doelt hij op de president die sinds de Russische invasie van zijn land sterk afhankelijk is van westerse wapensteun en daarom geregeld om financiële steun en wapenleveranties vraagt. Musk heeft ruim 158 miljoen volgers op X.
Roeslan Stefantsjoek, de voorzitter van het parlement, reageerde op het bericht. "Wanneer een gast de ruimte probeert te veroveren, maar er iets misgaat in de eerste vijf minuten en hij tot zijn oogballen in de stront zit", schrijft Stefantsjoek op X. Hij verwijst daarmee onder meer naar de mislukte raketlancering van Musks bedrijf SpaceX in april.
In Oekraïne was er al veel kritiek op Musk. Recentelijk bleek dat Musk een verzoek van Oekraïne geweigerd had om via zijn Starlink-satellieten de internetverbinding aan te zetten. Daardoor kon Oekraïne geen drone-aanval uitvoeren op schiereiland de Krim, dat geannexeerd is door Rusland.
EU-buitenlandministers voor het eerst samen in Kyiv
Voor het eerst zijn alle buitenlandministers van de Europese Unie afgereisd naar Kyiv. Ze zijn daar op uitnodiging van hun Oekraïense collega Koeleba. De ministers zijn er voor een informele bijeenkomst. Ook EU-buitenlandcoördinator Borrell is daarbij aanwezig.
Demissionair minister Bruins Slot, die in september de post overnam, reist voor het eerst naar het land. "Onze aanwezigheid hier laat onze standvastige steun voor Oekraïne zien", schrijft ze. Veel EU-buitenlandministers zijn al meermaals op bezoek geweest in Kyiv, onder wie de Duitse minister Baerbock, die het land een paar weken geleden nog bezocht.
Borrell: EU steunt Oekraïne sowieso
Nu de Amerikaanse hulp aan Oekraïne voorlopig is bevroren, heeft EU-buitenlandcoördinator Josep Borrell Oekraïne verzekerd van blijvende Europese steun. "We hebben te maken met een existentiële dreiging", zei Borrell bij een bezoek aan Kyiv. "Oekraïners vechten met al hun moed en mogelijkheden, en als we willen dat ze succes hebben, moeten we ze betere wapens geven, en sneller."
In Washington werd zaterdag een akkoord bereikt over noodfinanciering van de overheid tot half november. Daarin is geen hulp voor Oekraïne opgenomen. President Biden heeft al gezegd dat zijn land Oekraïne niet laat vallen en dat wordt gewerkt aan een oplossing.
Borrell denkt ook dat er nog dingen kunnen veranderen. "Ik ben hoopvol dat dit besluit niet definitief is en dat de VS Oekraïne verder blijft steunen."
Oekraïne: in gesprek met VS over veiligstellen steun
Oekraïne is naar eigen zeggen in gesprek met de Amerikaanse regering om nieuwe hulp veilig te stellen. De Amerikaanse hulp aan Oekraïne is voorlopig bevroren omdat het Huis van Afgevaardigden heeft ingestemd met noodfinanciering om een shutdown, oftewel het stilleggen van de federale regering, te voorkomen. In de noodfinanciering is geen hulp voor Oekraïne opgenomen.
"De Oekraïense regering werkt actief samen met haar Amerikaanse partners om ervoor te zorgen dat het nieuwe Amerikaanse begrotingsbesluit, dat voor de komende 45 dagen geldt, nieuwe fondsen omvat om Oekraïne te helpen", zegt een woordvoeder van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken.
President Biden maakte eerder gebruik van zijn bevoegdheden om hulpfondsen vrij te maken, en zou dat nu weer kunnen doen.
De president verzekerde Oekraïne dat de noodfinanciering niet betekent dat de VS het land in de steek laat. "We zullen niet weglopen", zei hij in een toespraak vanuit het Witte Huis. Volgens Biden bestaat er binnen het Congres een "gevoel van urgentie" om in de "komende dagen en weken" een nieuwe financieringsmaatregel voor Oekraïne goed te keuren.
Welkom
Welkom in dit liveblog over de oorlog in Oekraïne.
De laatste gebeurtenissen uit het weekend gemist? Je kunt het vorige liveblog hier teruglezen.