Opnieuw aarzelt Duitsland over wapenlevering aan Oekraïne
De komende maanden worden "zwaar, zeer zwaar" voor Oekraïne. "Het wordt koud, modderig en nat." Met die woorden blikte de Duitse staatssecretaris Siemtje Möller van Defensie gisteren vooruit tijdens een bijeenkomst op luchtbasis Ramstein. Daar maakten vertegenwoordigers uit zo'n 50 landen afspraken over verdere militaire steun aan Oekraïne.
Naast Nederland, Tsjechië en Denemarken kwam ook Duitsland met een nieuw steunpakket, met onder meer munitie, kleding en verwarmingsgeneratoren. Daarmee wil Duitsland het 'doorzettingsvermogen' van het Oekraïense leger in de komende tijd ondersteunen. Geen onderdeel van dat pakket: de Duitse Taurus-raketten waar Oekraïne sinds een aantal maanden om vraagt.
Grote Duitse steun
Wel of niet wapens leveren is sinds de inval van Rusland in Oekraïne begin vorig jaar een terugkerende discussie in Duitsland. Het leverde bondskanselier Scholz aan het begin van de oorlog het imago op van een treuzelaar.
Inmiddels heeft Duitsland naar eigen zeggen zo'n 8 miljard euro aan militaire bijdragen geleverd en is het land daarmee uitgegroeid tot de grootste militaire steunpilaar voor Oekraïne na de VS. Maar nu Oekraïne om Taurus-raketten vraagt, lijkt de twijfel terug.
Vernietigend wapen
De Taurus is een machtig wapen: 5 meter lang en 1350 kilo zwaar, aldus de website van het Duitse leger. Eenmaal uit een vliegtuig geworpen kan de raket op eigen kracht tot 500 kilometer verder vliegen. Daarbij blijft die zeer laag en daardoor slecht zichtbaar, totdat de eigen sensoren het doelwit vinden en de raket omhoog sturen. Vervolgens boort de raket zich met grote kracht in het doelwit.
Dat maakt de Taurus vooral geschikt voor belangrijke doelen die diep in vijandig gebied liggen, zoals luchthavens en bunkers. Een 400 kilo zware metalen pin kan zich door verschillende bunkerlagen boren voordat de explosieven uiteindelijk ontploffen.
Het Duitse leger heeft volgens mediaberichten 600 stuks in de opslag liggen, waarvan er 150 klaar voor gebruik zijn. Kosten: 1 miljoen euro per stuk.
Zorgen over escalatie
Toch zijn het niet de hoge kosten die in Duitsland tot kopzorgen leiden. Eerst moet er duidelijkheid komen over "vele politieke, juridische, militaire en technische punten", aldus defensieminister Boris Pistorius in een interview met Bild.
Een van de gevoeligste punten is de lange afstand die een Taurus kan afleggen. Daarmee zou het Oekraïense leger, naast doelen in door Rusland bezet Oekraïens gebied, ook doelen in Rusland kunnen raken. En dat wekt zorgen over een verdere escalatie van de oorlog.
Ondertussen groeit de druk om een besluit te nemen. Afgelopen week stuurden vooraanstaande politici van de drie regeringspartijen een brief aan bondskanselier Scholz, die uiteindelijk de knoop moet doorhakken. "Vertegenwoordigers van de Oekraïense regering hebben ons verzekerd dat dit wapen uitsluitend op Oekraïens territorium wordt ingezet. We zien geen reden hieraan te twijfelen."
Anderen noemen Scholz opnieuw een kwalijke, bewuste treuzelaar. "Hij wil zich presenteren als de kanselier die de Duitsers buiten de oorlog heeft gehouden", aldus Norbert Röttgen van oppositiepartij CDU.
Volgens recente peilingen is een kleine meerderheid van de Duitsers tegen de levering van Taurus-raketten. Bij veel Duitsers zit de afkeer van inmenging in oorlog en van confrontatie met Rusland sinds de Tweede Wereldoorlog en de DDR-tijd nog altijd diep. Toch is de tegenstand aan het afnemen.
'Uiteindelijk leveren jullie sowieso'
Lever nou gewoon, zei de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Kuleba vorige week bij een bezoek van zijn Duitse collega Annalena Baerbock in Kyiv. "Uiteindelijk leveren jullie sowieso", voegde hij toe. Zo ging dat namelijk ook bij andere wapens, zoals Leopard-tanks. Daaraan ging in Duitsland veel wikken, wegen en onderhandelen over leveringen met andere landen vooraf.
Bij de Duitse defensieminister Pistorius zorgt het aandringen intussen voor irritatie, nadat Kyivs burgemeester Klitschko hem op een conferentie in Duitsland enkele dagen geleden opnieuw om Taurus-raketten vroeg. "Waarom benadrukt u juist dit kleine punt, waarop we het niet helemaal met elkaar eens zijn?", reageerde de minister.
"Ja, de Duitse regering heeft geaarzeld bij het leveren van Leopard-tanks. Klopt. Omdat we hebben gewacht op de Amerikanen", zei Pistorius. Intussen levert Duitsland de meeste tanks, vervolgt hij, en is het land zelfs opnieuw begonnen met het produceren van munitie voor Gepard-tanks. "Waarom altijd deze ene kleine vraag benadrukken en niet wat voor enorme steun we al geven?"
Uitgesloten is het niet dat Duitsland ook Taurus-raketten zal leveren. Maar een beslissing daarover kan volgens de minister zeker nog twee weken op zich laten wachten.