liveblog
NOS NieuwsAangepast

Nederland levert voor 65 miljoen aan militaire goederen aan Oekraïne • Frankrijk verhuist ambassade terug naar Kiev

liveblog gesloten

Russisch vlaggenschip Moskva gezonken

Het Russische oorlogschip Moskva is gezonken, zegt het Russische ministerie van Defensie. Het schip zou tijdens een storm zijn gezonken. Het kantelde door de schade aan de romp, aldus het ministerie van Defensie.

Eerder vandaag ontstond brand op het oorlogsschip, dat gold als het vlaggenschip van de Russische oorlogsvloot. Oekraïne claimt dat het schip zwaar beschadigd was geraakt door een raketaanval.

Nederlandse F-35's in actie in Bulgarije: 'De Russische agressie dwingt ons hiertoe'

Tijdens een welkomstceremonie vandaag voor de vier Nederlandse F-35-toestellen in Bulgarije gaf luchtmachtcommandant Dennis Luyt een toespraak.

"Het is de Russische invasie van Oekraïne die ons ertoe heeft gedwongen als NAVO-bondgenoten om ons extra in te zetten", zei Luyt:

Nederlandse F-35's in actie in Bulgarije: 'De Russische agressie dwingt ons hiertoe'

Amerikaanse inlichtingendienst: 'nucleaire dreiging Rusland niet licht opvatten'

De dreiging dat Rusland mogelijk kernwapens inzet in de oorlog in Oekraïne, moet "niet lichtzinnig" worden opgevat. Dat zei William Burns, de directeur van de Amerikaanse inlichtingendienst (CIA), in een van zijn eerste uitgebreide publieke toespraken sinds het begin van de oorlog. Hij had het in het bijzonder over tactische kernwapens, die ingezet kunnen worden op het slagveld.

Toch zijn er volgens Burns nog niet veel aanwijzingen die de zorgen over zo'n nucleaire dreiging bij de inlichtingendienst versterken, ondanks "retorische toespelingen" van Rusland over het op scherp zetten van de nucleaire wapens, aldus de CIA-directeur.

Nederland levert voor 65 miljoen euro aan militaire goederen aan Oekraïne

Nederland heeft tot nu toe voor 65 miljoen euro aan militaire goederen aan Oekraïne geleverd, heeft minister Ollongren van Defensie bekendgemaakt.

Bij de Europese Unie is een declaratie van 30 miljoen ingediend. Het is nog niet duidelijk welk bedrag wordt vergoed. "Dat hangt af van de hoogte van het totaal aan declaraties van EU-lidstaten", aldus Ollongren.

In de brief staat niet om welke militaire goederen het gaat, dat is geheim. De Tweede Kamer krijgt in een vertrouwelijke bijlage deze informatie wel.

Aan het begin van de oorlog heeft Nederland al luchtdoelrakketen aan Oekraïne geleverd, net als onder meer munitie, helmen, scherfvesten en scherpschuttersgeweren.

Frankrijk verhuist ambassade terug naar Kiev

De Franse ambassade wordt binnenkort weer verhuisd van Lviv naar Kiev, heeft de Franse minister van Buitenlandse Zaken in een telefoongesprek aan de Oekraïense minister laten weten. Dat meldt persbureau Reuters.

De ambassade bevond zich sinds begin maart in Lviv.

Invallende dooi en laaghangende bewolking: hoe het weer van invloed is op de oorlog

Het Oekraïense leger heeft aan het oostfront hulp uit de lucht gekregen. Niet in de vorm van straaljagers of helikopters, maar in de vorm van stevige regenbuien.

Lees hier hoe het weer de oorlog beïnvloedt:

Pindakaas en knakworsten mee naar Slowakije

150 Nederlandse militairen zijn vanochtend met Patriot-luchtafweersystemen naar Slowakije vertrokken. Zij worden daar samen met Duitse troepen gestationeerd om "het NAVO-verdragsgebied en de bevolking te beschermen tegen eventuele inkomende raketten", aldus het ministerie van Defensie.

Hier leggen de militairen uit wat ze gaan doen:

Militair Fleur rijdt een luchtafweersysteem naar Slowakije: 'We worden niet snel ingezet'

Vraagtekens bij ING-actie tegen rijke Russen in Nederland

De bank blokkeert tegoeden van rijke Russen en Belarussen en zegt hiermee een Europese sanctie uit voeren. ING gaat hiermee verder dan andere Nederlandse banken, lees er hier alles over:

Gevolgen van de oorlog voelbaar in 143 landen, zegt het IMF

De oorlog in Oekraïne veroorzaakt een economische klap die in het overgrote deel van de wereld wordt gevoeld. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) ziet zich daarom genoodzaakt om in 143 landen, goed voor 86 procent van de wereldeconomie, de verwachtingen voor de economische groei naar beneden bij te stellen. Zowel dit jaar als volgend jaar wordt wereldwijd op een groeivertraging gerekend, heeft IMF-topvrouw Kristalina Georgieva gezegd in een toespraak in Washington.

Volgende week presenteert het IMF nieuwe economische ramingen. Het is gebruikelijk dat de baas van het fonds in de week voorafgaand al een tipje van de sluier oplicht. Ze wijst erop dat de oorlog niet alle economieën even hard raakt. De ergste klap valt natuurlijk in Oekraïne zelf, maar ook in Rusland, dat door internationale sancties zwaar geïsoleerd is geraakt, zal waarschijnlijk sprake zijn van "ernstige krimp". In andere landen zijn het vooral de verstoringen van leveringsketens en extra schaarste op de grondstoffenmarkten die de meeste pijn veroorzaken. Daardoor zijn de prijzen overal flink gestegen.

83 Russen vroegen in maart asiel aan, veel meer dan normaal

In maart hebben 83 Russen voor het eerst asiel aangevraagd in Nederland en dat is een record: gemiddeld gaat het maandelijks om nog geen 20 aanvragen uit Rusland, meldt de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

De IND registreert geen motieven en beschikt dus niet over exacte cijfers over de achtergrond van Russische asielaanvragen. Uit de ervaring blijkt wel dat asielzoekers uit Rusland die recent zijn binnengekomen om uiteenlopende redenen gevlucht zijn. "Er bevinden zich mensen onder die kritiek hebben geuit op de huidige regering, dienstweigeraars, mensenrechtenactivisten, journalisten, lhbti's en Jehovagetuigen", zegt een woordvoerder tegen de NOS.

Gegronde vrees voor vervolging kan een reden zijn om een asielaanvraag in te willigen. De IND en de ministeries van Buitenlandse Zaken en Justitie & Veiligheid volgen de ontwikkelingen in Rusland op de voet. Ook bij hulporganisatie Vluchtelingenwerk zien ze meer Russen arriveren op Schiphol en in Ter Apel, waar asielzoekers zich moeten melden als ze in Nederland aankomen.

Nieuwe gevangenenruil tussen Rusland en Oekraïne

Rusland en Oekraïne zijn het eens over een nieuwe gevangenenruil. Dertig Oekraïners gaan vandaag naar huis, heeft de vicepremier van Oekraïne bekendgemaakt.

Volgens haar gaat het om vijf officieren, zeventien soldaten en acht burgers. Het is niet bekendgemaakt hoeveel Russische krijgsgevangenen ervoor in ruil worden vrijgelaten door Oekraïne.

'Aanval of niet, militaire rol van vlaggenschip Moskva is voorlopig uitgespeeld'

Hoe de brand op de Moskva in de Zwarte Zee ook is ontstaan, het Russische oorlogsschip is zwaar beschadigd en dat is een enorme klap voor het Russische leger, zeggen experts. "Het is een behoorlijk verlies voor de vloot", zegt Peter Wijninga, oud-luchtmachtofficier en nu militair expert bij The Hague Centre for Strategic Studies.

"De militaire rol van de Moskva is voorlopig uitgespeeld. Als het in de haven ligt, is het niet van militaire betekenis. Repareren gaat lange tijd duren. En blijkbaar kan het zichzelf niet meer voortbewegen, want het moet worden gesleept." De Moskva kan in ieder geval niet meer bijdragen aan het blokkeren van havenstad Odessa, of die onder vuur nemen.

Lees verder:

Russische gouverneur: Oekraïne beschiet dorp over de grens

Oekraïense strijdkrachten beschieten woonwijken over de grens in Rusland, stelt de gouverneur van de regio Brjansk. Volgens hem zijn er in het dorp Klimovo meerdere burgers gewond geraakt bij mortieraanvallen, meldt het Russische persbureau RIA.

In dezelfde regio is volgens Rusland gisteren ook een grenspost onder vuur genomen vanaf Oekraïens grondgebied. De NOS heeft beelden van die aanval gecontroleerd en het klopt dat er op die locatie een aanval is geweest, vermoedelijk vanuit Oekraïne, maar onduidelijk blijft wanneer dat precies is gebeurd.

Persbureau RIA schrijft verder dat er tijdens de oorlog in de Donbass in totaal 78 burgers zijn gedood door Oekraïense strijdkrachten. Deze informatie valt niet verifiëren.

Jetten: ook niet via sluipweg in roebels betalen

Het kabinet wil niet dat Nederlandse bedrijven Rusland via een omweg in roebels betalen voor gas. President Poetin wil dat de betalingen alleen nog met de Russische munteenheid worden gedaan. Volgens de Russen kan dat ook door euro's aan de Gazprombank over te maken, en die zou de valuta dan moeten omzetten in roebels.

Maar minister Jetten voor Klimaat en Energie verwijst naar de Europese Commissie, die ook adviseert dat niet te doen. "De Russische centrale bank is daarbij betrokken en ook dat is omzeiling van de sancties. Daarom is de boodschap aan energiebedrijven om niet mee te werken aan deze Russische eisen", zegt Jetten.

Hij verwacht dat andere landen in de EU dezelfde lijn zullen volgen: "Dit is een belangrijke inkomstenbron van Poetin, en daarom is het belangrijk dat we één blok blijven."

'Nog eens 134 Oekraïense militairen geven zich over in Marioepol'

Volgens het Russische ministerie van Defensie hebben nog eens 134 Oekraïense militairen zich overgegeven in Marioepol. Volgens Russische media wordt er nog altijd gevochten in de havenstad, met name rondom staalfabriek Azovstal.

De afgelopen 24 uur hebben ruim 1300 Oekraïense soldaten hun wapens neergelegd, beweren Russische en pro-Russische strijdkrachten. Beelden van deze krijgsgevangenen zijn op de Russische staatstelevisie vertoond, maar het valt niet te zeggen om hoeveel Oekraïners het exact gaat.

Om de belangrijke havenstad wordt al 50 dagen op een rij zwaar gevochten. Volgens de burgemeester van Marioepol zijn ruim 20.000 burgers bij beschietingen gedood.

Oekraïne: zware schade na raketaanval op oorlogsschip, dat begon te zinken

Het Russische oorlogsschip Moskva is zwaar beschadigd door een Oekraïense raketaanval, zegt het Oekraïense ministerie van Defensie. Volgens de verklaring was het vlaggenschip vlak na aanval zelfs al begonnen met zinken, maar onduidelijk blijft volgens Oekraïne of het daadwerkelijk is gezonken.

Volgens Rusland drijft het schip nog en is de brand aan boord geblust. Het Kremlin zegt niets over een eventuele raketaanval en stelt dat de oorzaak van de brand, die leidde tot een reeks explosies nog wordt onderzocht.

Rusland: brand op oorlogsschip onder controle

De brand aan boord van het Russische vlaggenschip Moskva is volgens het ministerie van Defensie onder controle. De belangrijkste raketinstallaties zouden niet beschadigd zijn geraakt en het oorlogsschip wordt volgens het Kremlin naar een haven gesleept.

Gisteravond meldde Rusland nog aanzienlijke schade als gevolg van een brand en explosies aan boord van de Moskva. Volgens Oekraïne hebben hun strijdkrachten het schip getroffen met twee raketten. Rusland zegt de oorzaak van de brand nog te onderzoeken.

De bemanning van het schip, naar schatting zo'n 500 militairen, is volgens het Kremlin in veiligheid gebracht.

'EU beëindigt laatste wapenexporten aan Rusland'

Ondanks de oorlog in Oekraïne hebben EU-landen tot vorige week nog voor miljoenen euro's aan wapens geëxporteerd naar Rusland. Maar de maas in de wet die dat mogelijk maakte is nu gedicht, schrijft persbureau Reuters op gezag van EU-diplomaten.

Het vorig week aangenomen vijfde sanctiepakket zou het onmogelijk maken om nog wapens te verkopen aan Rusland. Vorig jaar verdienden EU-landen nog zo'n 39 miljoen euro aan deze handel. Landen als Frankrijk en Duitsland waren de grootste exporteurs.

Sinds de annexatie van de Krim door Rusland in 2014 is het exporteren van wapens naar Rusland officieel verboden voor EU-lidstaten. Maar door een clausule in dit sanctiepakket was het in de praktijk dus toch nog mogelijk, tot aan vorige week.

Gecheckt: raketaanval op Russische grenspost vanuit Oekraïne

Gisteravond is beeld verschenen van schade door een mortier- of raketaanval op een Russische douanepost aan de grens met het drielandenpunt tussen Belarus en Oekraïne. De locatie is geverifieerd door de NOS. Het is niet met zekerheid te zeggen dat de aanval daadwerkelijk op 13 april plaatsvond.

Het lijkt inderdaad te gaan om een beschieting vanuit Oekraïne op Russisch grondgebied. Verschillende Russische media melden het incident. Bij de aanval op Russisch grondgebied zijn volgens lokale media geen gewonden gevallen.

Rusland heeft allang kernwapens in Oostzeeregio, zegt Litouwen

Dat Rusland dreigt om kernwapens op te stellen in de Oostzeeregio, als reactie op verdere NAVO-uitbreiding, is volgens Litouwen een loos dreigement. De minister van Defensie zegt dat het Russische leger allang kernwapens in de regio van de Baltische staten heeft.

Volgens de Litouwse minister Anusauskas liggen de nucleaire wapens opgeslagen in Kaliningrad, een Russische enclave tussen NAVO-landen Polen en Litouwen. "De internationale gemeenschap en de landen in de regio zijn hiervan op de hoogte", zegt hij tegen landelijke media.

Nederlandse Patriots op weg naar Slowakije

Op dit moment zijn 150 Nederlandse militairen met Patriot-luchtafweersystemen vanaf de Limburgse Luitenant-generaal Bestkazerne onderweg naar Slowakije. Zij worden daar samen met Duitse troepen gestationeerd om "het NAVO-verdragsgebied en de bevolking te beschermen tegen eventuele inkomende raketten", aldus defensie.

Slowakije stuurt op zijn beurt S-300 luchtafweersystemen naar Oekraïne. En die lijken in functie erg op de Patriot-systemen. Dat wekt de suggestie van een simpel een-tweetje, waarbij Nederland Patriots levert aan Slowakije, in ruil waarvoor Slowakije luchtraketten doorschuift naar Oekraïne. Maar waar de Amerikaanse regering dat wel openlijk doet, is daar volgens Nederland in dit geval geen sprake van.

Rusland: geen kernwapenvrije Oostzeeregio als Zweden en Finland bij NAVO gaan

Vanuit het Kremlin is dreigende taal geuit over een mogelijk aanstaand NAVO-lidmaatschap van Zweden en Finland. Als die landen zich bij het bondgenootschap aansluiten, is een kernwapenvrije Oostzeeregio onmogelijk, zegt voormalig president Medvedev.

Wat dit precies betekent is nog onduidelijk. Het Kremlin lijkt te suggereren dat er kernwapens in het gebied kunnen worden opgesteld. Op twee plekken grenst Russische grondgebied aan de Oostzee: bij Sint-Petersburg en de Russische enclave Kalingrad, die tussen Litouwen en Polen ligt ingeklemd.

Als Zweden en Finland daadwerkelijk overgaan tot NAVO-lidmaatschap, dan moet volgens Medvedev "de balans worden hersteld". Rusland ziet de uitbreiding van de NAVO als een bedreiging voor de eigen veiligheid. Finland grenst direct aan Rusland.

'Verlies van oorlogsschip Moskva zou enorme dreun zijn voor Rusland'

Het belangrijkste oorlogsschip van Rusland in de Zwarte Zee is zwaar beschadigd, melden de Russische autoriteiten. Het verlies van vlaggenschip Moskva zou een enorme klap betekenen voor de Russische strijdkrachten, zeggen analisten in Amerikaanse media.

Oekraïne beweert dat het leger de Moskva heeft getroffen met twee raketten. Rusland stelt daarentegen dat er brand was uitgebroken en dat dit tot een explosie heeft geleid. In beide gevallen zou het schip verloren kunnen gaan, Mogelijk is het zelfs al gezonken.

Alleen al vanwege de slagkracht van het schip zou dat grote gevolgen hebben voor de Russische strijdkrachten. Het schip is uitgerust met een arsenaal aan raketten om allerlei doelwitten uit te schakelen: van onderzeeërs tot straaljagers en gronddoelwitten. Aanvullend zou het ook een enorme dreun zijn voor het, verondersteld al lage, moreel van de Russische troepen.

Oekraïne: brug en Russische voertuigen vernietigd

Het Oekraïense leger stelt dat het een brug heeft opgeblazen bij de oostelijke plaats Izjoem. Bij de aanval zou ook een onbekend aantal Russische legervoertuigen zijn verwoest.

Volgens berichten op Telegram hadden Oekraïense militairen een hinderlaag voorbereid. Het doel van de actie was de bevoorrading van Russische troepen tegen te houden. Volgens Oekraïne is dat gelukt.

Op Twitter heeft het Oekraïense leger deze ongeverifieerde beelden van de ravage gepubliceerd:

Nieuwe evacuatiepogingen vanuit Marioepol

Voor de belegerde stad Marioepol worden vandaag negen humanitaire corridors ingesteld, zeggen de Oekraïense autoriteiten. Het moet de naar schatting 100.000 achtergebleven inwoners van de stad een nieuwe kans geven te vertrekken, bijvoorbeeld per auto.

Behalve richting West-Oekraïne lopen er ook corridors richting de door pro-Russische milities bezette gebieden in het oosten. Maar deze zullen alleen worden opengesteld als Rusland stopt met beschietingen, stelt Oekraïne.

Volgens de burgemeester van de stad zijn in 50 dagen oorlog ruim 20.000 inwoners van de stad gedood. Deze bewering valt niet te controleren.

Nieuwe foto's tonen verwoesting in Marioepol, Rusland claimt inname haven

Op nieuwe foto's uit het belegerde Marioepol wordt de verwoesting in de havenstad nog eens duidelijk. Het Kremlin stelt dat de haven van de stad inmiddels onder controle is gebracht door Russische militairen. Oekraïne betwist dat.

Een paar dagen geleden beweerden pro-Russische milities al dat de haven van Marioepol was ingenomen. Gisteren waren op de Russische staatstelevisie beelden te zien een grote groep Oekraïense militairen die zich in de stad zou hebben overgegeven. Volgens Rusland gaat het om ruim duizend manschappen, maar die aantallen zijn niet te verifiëren.

Het blijft dus onduidelijk in hoeverre er nog wordt gevochten om Marioepol. Op vandaag gepubliceerde foto's is te zien dat de inwoners van de stad zwaar hebben geleden onder de wekenlange belegering:

  • AP Photo-Alexei Alexandrov
  • AP Photo-Alexei Alexandrov
  • Leon Klein-Anadolu Agency

Australië scherpt sancties tegen Rusland verder aan

Australië heeft financiële sancties ingesteld tegen nog eens veertien Russische bedrijven, waaronder vrachtwagenproducent Kamaz en scheepsbouwer Sevmash. Ook het elektriciteitsbedrijf Ruselectronics staat op de lijst, evenals de Russische Spoorwegen. Australië heeft inmiddels bij elkaar zo'n 600 Russische individuen, organisaties en bedrijven op een sanctielijst staan, inclusief bijna de gehele bankensector. Ook de export van Australische grondstoffen is beperkt. Het land geeft tegelijkertijd wapens en humanitaire hulp aan Oekraïne.

Mogelijk snel Amerikaans bezoek voor Zelensky

De Verenigde Staten overwegen om een hoge functionaris naar Kiev te sturen, als teken van steun aan de Oekraïners, melden Amerikaanse media. Het Witte Huis zou niet denken aan president Biden of vice-president Harris, maar eerder aan minister Blinken van Buitenlandse Zaken of zijn collega op Defensie Austin. Biden en Harris waren recent wel in Polen.

De Amerikanen zouden niet de eerste westerse politici zijn die op bezoek gaan in Kiev. Gisteren brachten de presidenten van de Baltische staten en Polen nog een bezoek aan president Zelensky. Ook onder anderen voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie en de Britse premier Johnson staken Zelensky in de Oekraïense hoofdstad een hart onder de riem.

Wanneer de Amerikaanse vertegenwoordiger zou gaan is niet duidelijk. Een bezoek zal waarschijnlijk niet vooraf bekend worden, om veiligheidsredenen. De VS heeft onder Biden al voor miljarden dollars aan steun verleend aan Oekraïne.

Precieze schade aan oorlogsschip Moskva onduidelijk

Het is nog onduidelijk hoe groot de schade is aan het Russische oorlogsschip de Moskva. Het Russische ministerie van Defensie heeft alleen bericht dat de schade "aanzienlijk" is. Er zijn onbevestigde berichten dat het schip is gezonken of aan het zinken is. Beelden van het schip van na de brand zijn voor zover bekend nog niet verschenen.

De laatste informatie over de Moskva vind je in dit artikel:

Le Pen waarschuwt tegen sturen van extra wapens naar Oekraïne

De Franse presidentskandidaat Marine Le Pen waarschuwt tegen het sturen van meer wapens naar Oekraïne. De politiek leider van het radicaal-rechtse Rassemblement National vreest naar eigen zeggen dat Frankrijk de oorlog wordt ingezogen. Ook zou de wapensteun het conflict verder kunnen doen escaleren, waardoor meer landen direct militair betrokken raken.

Le Pen vindt dat de NAVO en Rusland toenadering tot elkaar moeten zoeken zodra de oorlog in Oekraïne voorbij is. Dat zou in het belang zijn van Frankrijk, Europa en de VS. Ook zou Frankrijk meer een eigen koers moeten varen, los van de NAVO.

Eerder op de dag maakte de Franse regering bekend dat afgelopen tijd door Frankrijk voor 100 miljoen euro aan wapens is geleverd aan Oekraïne.

Le Pen neemt het over anderhalve week in de beslissende tweede ronde van de presidentsverkiezingen op tegen zittend president Macron.

Rusland meldt grote schade op oorlogsschip, na brand en explosie

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat er aanzienlijke schade is op het oorlogsschip Moskva. Volgens Rusland was er een brand op het schip, waarna munitie is ontploft. De bemanning zou zijn geëvacueerd. De oorzaak van de brand is volgens de Russen onduidelijk. De gouverneur van de regio Odessa en een adviseur van president Zelensky meldden afgelopen avond dat de Moskva door Oekraïne was aangevallen met raketten, waarna brand uitbrak.

Aan boord zouden 500 militairen zijn geweest, maar dat is niet bevestigd door Rusland.

Rusland legt Amerikaanse Congresleden sancties op

Rusland heeft 398 leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden op een sanctielijst gezet, meldt het Russische persbureau Interfax. Ook 87 Canadese senatoren staan op de lijst. Het is een reactie op sancties die vanuit het Westen zijn afgekondigd tegen Russen.

De Verenigde Staten hebben op 24 maart sancties ingesteld tegen 328 leden van de Doema, het Russische parlement. Canada heeft beperkingen opgelegd aan 351 Doema-leden.

Wat de Russische sancties precies behelzen is niet duidelijk. De Amerikanen en Canadezen mogen Rusland in elk geval niet meer in. Rusland broedt ondertussen op nieuwe sancties die binnenkort bekend worden gemaakt, meldt Interfax.

Welkom

Dit is een nieuw liveblog over de oorlog in Oekraïne, het liveblog van gisteren is via deze link terug te vinden.