liveblog
NOS NieuwsAangepast

Von der Leyen overhandigt Zelensky vragenlijst EU-lidmaatschap • Dodental Kramatorsk loopt op tot 50

  • Dit is het liveblog van vrijdag 8 april over de oorlog in Oekraïne.
  • Von der Leyen overhandigt Zelensky vragenlijst EU-lidmaatschap
  • EU-buitenlandchef: diplomaten weer naar Kiev, lidstaten zullen volgen
  • Dodental Kramatorsk loopt op tot 50
  • Rutte: kapot van aanval Kramatorsk, nieuw dieptepunt
liveblog gesloten

Blog gesloten

Dit blog is gesloten. Zaterdag starten we een nieuw blog.

'Russen verkrachten Oekraïense kinderen'

Russische militairen hebben Oekraïense kinderen verkracht, zegt de Oekraïense ombudsvrouw. In een bericht op sociale media noemt Ljoedmila Denisova twee voorbeelden uit Boetsja. Een meisje van 14 zou door vijf bezetters verkracht zijn en is nu zwanger. Een jongen van 11 werd volgens Denisova verkracht terwijl zijn moeder aan een stoel was vastgebonden en toe moest kijken.

"Er is geen plaats op aarde of in de hel waar racistische criminelen zich kunnen verbergen voor vergelding!", schrijft Denisova. Ze roept de Mensenrechtencommissie van de VN op om de oorlogsmisdaden te onderzoeken.

Abramovitsj-jacht in Nederland, veranderde van eigenaar

Een jacht dat de Russische oligarch Roman Abramovitsj op de dag van de invasie in Oekraïne verkocht, is nu voor onderhoud in Vlissingen, meldt The Guardian. Abramovitsj verkocht de 50-meter-lange Aquamarine op 24 februari aan de Russische zakenman en miljardair David Davidovich, een goede bekende van Abramovitsj.

Mogelijk wilde Abramovitsj met de stap sancties tegen hem omzeilen. Het schip ligt bij de loods van Damen en is gebouwd door Heesen, die het vorig jaar opleverde. Een bron zegt tegen de Britse krant dat er na 10 maart, toen het Verenigd Koninkrijk sancties tegen Abramovitsj oplegde, niet meer aan is gewerkt. "Alleen de crew mag aan boord van de boot werken."

Woensdag werd bekend dat de Nederlandse douane bij jachtbouwers veertien jachten van Russische eigenaren onder verscherpt toezicht heeft gesteld. Volgens The Guardian wijst niets erop dat Aquamarine een van die veertien is.

Finland geeft in beslag genomen kunst terug aan Rusland

Finland geeft Russische kunst die in beslag was genomen terug aan Rusland, meldt het Finse ministerie van Buitenlandse Zaken.

De kunstwerken uit Russische musea waren uitgeleend aan Italië en Japan. Ze werden op 1 en 2 april in beslag genomen door de Finse douane omdat ze mogelijk vielen onder de EU-sancties tegen het land. De kunstwerken zijn in totaal zo'n 42 miljoen euro waard.

De douane wilde bepalen of de kunstwerken als luxegoederen kunnen worden aangemerkt. Als dat het geval zou zijn geweest, zouden ze niet worden teruggegeven. Maar morgen gaan nieuwe EU-sancties in waarin een uitzondering wordt gemaakt voor 'culturele artefacten'. Hierdoor kunnen de kunstwerken toch worden teruggegeven.

'Pentagon ziet Rusland als verantwoordelijke voor raketaanval Kramatorsk'

Rusland is verantwoordelijk voor de aanval op het treinstation in Kramatorsk en heeft daarvoor gebruikgemaakt van een korteafstandsraket. Dat zeggen functionarissen van het Amerikaanse ministerie van Defensie tegen Amerikaanse media. "We geloven niks van de bewering van de Russen dat ze niet verantwoordelijk zijn", citeert Reuters de functionaris.

Een medewerker van het Pentagon zegt tegen Reuters dat Rusland vermoedelijk een SS-21-Scarab-raket heeft ingezet. Dat is de naam die de NAVO gebruikt voor dit soort ballistische raketten. In veel voormalige Sovjet-staten staan ze bekend als Totsjka-Oe-raketten.

Zowel de Russen als de Oekraïners zeggen dat deze Totsjka-Oe-raketten zijn gebruikt bij de aanval op het station. Het Russische ministerie van Defensie beweerde vandaag bovendien dat alleen Oekraïne die raketten heeft. De NOS heeft echter onder meer op basis van beelden van TV Zvezda - dat eigendom is van het Russische ministerie van Defensie - overtuigend bewijs gevonden van het bestaan van Russische Totsjka-raketsystemen. Die waren bijvoorbeeld in februari van dit jaar te zien bij een Russische militaire oefening in Belarus.

EU-buitenlandchef: diplomaten weer naar Kiev, lidstaten zullen volgen

Op de bijeenkomst met de Oekraïense president Zelensky en Europese Commissievoorzitter Von der Leyen heeft EU-buitenlandchef Borrell aangekondigd dat de EU zijn diplomatieke missie in Kiev weer opent. Een dag na de Russische invasie van Oekraïne had de EU besloten de volledige delegatie terug te trekken.

Veel lidstaten, waaronder Nederland, hebben hun diplomaten en consulaire afdeling na de invasie ook verplaatst, in veel gevallen naar het westelijke Lviv. Kort na de verplaatsing naar Lviv heeft Nederland zijn delegatie nog verder teruggetrokken, naar Polen.

Borrell verwacht dat veel Europese lidstaten het voorbeeld van de EU zullen volgen en hun ambassades in Kiev zullen heropenen.

Rusland trekt vergunningen Amnesty en HRW in

Rusland heeft de vergunningen ingetrokken van vijftien internationale mensenrechten- en non-profitorganisaties, waaronder Amnesty International en Human Rights Watch (HRW). Ze zouden de wet hebben overtreden, al wordt niet duidelijk hoe dat is gebeurd. De organisaties delen details over de oorlog in Oekraïne, die op basis van een nieuwe wet zijn aangemerkt als "valse informatie". Het verspreiden daarvan is in Rusland strafbaar.

HRW meldde een paar dagen geleden nog dat Rusland het oorlogsrecht meerdere keren heeft geschonden in Oekraïne. Rusland wijst alle beschuldigingen van oorlogsmisdaden van de hand. De Nederlandse afdeling van HRW heeft gereageerd op de bekendmaking. "Het ministerie kwam met een vage verklaring, maar het lijdt geen twijfel dat dit besluit verband houdt met ons onderzoek naar oorlogsmisdaden in Oekraïne", schrijft de organisatie op Twitter.

Zelensky grapt na ontvangen EU-vragenlijst: 'We zijn over een week klaar'

De Oekraïense president kreeg van voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie het aanmeldformulier voor de EU. "Het zal geen jaren duren, zoals gebruikelijk", zei ze. Zelensky reageerde met een grap: "We hebben onze antwoorden over een week klaar."

Zelensky grapt na ontvangen EU-vragenlijst: 'We zijn over een week klaar'

Frankrijk: aanval treinstation is misdaad tegen menselijkheid

De raketaanval op het treinstation in Kramatorsk, waarbij zeker 50 mensen om het leven zijn gekomen, is een misdaad tegen de menselijkheid, zegt de Franse minister van Europese en Buitenlandse Zaken, Le Drian. Bij de televisiezender France 5 brengt hij in herinnering dat de Oekraïense autoriteiten voorafgaand aan de aanval opriepen om uit de regio te vertrekken per trein. Dat de Russen daarop uitgerekend een treinstation aanvielen, veroordeelt hij zeer.

"Het is smerig, weer een bloedbad", zegt Le Drian. "Deze misdaden kunnen niet onbestraft blijven", vindt hij, ook verwijzend naar de moorden op burgers in buitenwijken van Kiev. "We hebben daar deskundigen nodig, want we moeten snel zien wat er gebeurt. We moeten dringend zaken documenteren om misdaden tegen de menselijkheid te kunnen bewijzen."

Frankrijk wil experts naar het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag sturen en ook ondersteuning bieden aan justitie in Oekraïne.

Von der Leyen overhandigt Zelensky vragenlijst EU-lidmaatschap

Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft in Kiev de eerste documenten overhandigd aan de Oekraïense president Zelensky, waarmee zijn land kandidaat-lid kan worden van de Europese Unie. Dat is een langgekoesterde wens van Oekraïne. Ze sprak van "een eerste positieve stap richting EU-lidmaatschap", waarop ze Zelensky voor het oog van de camera een vragenlijst overhandigde op basis waarvan de commissie een advies geeft over kandidaat-lidmaatschap van een land.

Deze procedure duurt normaal gesproken vele jaren. Een kandidaat-lid moet voldoen aan allerlei voorwaarden en een aanvraag doen bij de Europese Raad (waar de regeringsleiders in zitten). Die vraagt dan weer aan de Europese Commissie om na te gaan of het land aan alle zogeheten Criteria van Kopenhagen voldoet, wat nodig is voor kandidaat-lidmaatschap. Alleen dat al kost jaren, maar wat Von der Leyen betreft kan het nu in weken worden geregeld.

Ze zegt dat de commissie 24 uur per dag klaarstaat om Oekraïne te helpen met het invullen van de lijst. Zelensky verzekerde dat het invullen van de vragenlijst binnen een week rond zal zijn. Von der Leyen is ervan overtuigd dat Oekraïne en de democratie de winnaar zullen blijken in deze oorlog. "Mijn boodschap aan het Oekraïense volk is dat de verantwoordelijken voor de gruwelijkheden berecht zullen worden. Jullie gevecht is ons gevecht. Ik ben vandaag in Kiev om jullie te vertellen dat Europa aan jullie kant staat." In het associatieverdrag dat Oekraïne sinds 2017 met de Europese Unie heeft, zijn juist bepalingen opgenomen die erop neerkomen dat het land voorlopig niet aanmerking komt om aspirant-lid van de EU te worden.

Het moment van de overhandiging

Rutte: kapot van aanval Kramatorsk, nieuw dieptepunt

Ook premier Rutte heeft gereageerd op de aanval op het station in Kramatorsk, waarbij zeker 50 doden zijn gevallen. "Geschokt door het onvoorstelbare leed dat is veroorzaakt door de Russische raketaanval op het treinstation van Kramatorsk in Oekraïne, een plek waarvan duizenden het geweld probeerden te ontvluchten", schrijft hij op Twitter. "Na de verschrikkelijke berichten uit Boetsja is dit een nieuw dieptepunt."

Op zijn persconferentie na afloop van de ministerraad stond hij nader stil bij de aanval. "Gisteren hebben we nog beelden gezien van tienduizenden mensen die proberen vanaf dat treinstation zichzelf in veiligheid te brengen. Dat nou juist op dat treinstation zo'n aanval plaatsvindt, laat wel zien tot welke cynische daden de Russen bereid zijn te gaan."

Rutte zegt dat Nederland alles zal doen om bewijsmateriaal te verzamelen zodat de verantwoordelijken voor de aanval voor het gerecht gebracht kunnen worden. "Het is echt verschrikkelijk, ik ben er echt kapot van."

Von der Leyen bezoekt Boetsja, brandt kaarsjes voor de slachtoffers

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft als eerste westerse leider een bezoek gebracht aan Boetsja, waar al dagen gruwelijke beelden en ooggetuigenverslagen vandaan komen over Oekraïense burgers die zijn vermoord. Von der Leyen, die in het verleden minister van Defensie was in twee kabinetten-Merkel, was onder meer op een plek waar de lichamen lagen van mensen die waren geborgen uit een massagraf. Ook brandde ze een kaars voor de slachtoffers.

"We hebben hier het wrede gezicht gezien van het leger van Poetin", reageerde Von der Leyen. "We hebben de meedogenloosheid en koelbloedigheid gezien waarmee ze een stad bezetten. Hier in Boetsja zagen we onze menselijkheid verbrijzeld worden, en de hele wereld rouwt mee met de mensen in Boetsja."

  • Reuters
    Ursula von der Leyen brengt een bezoek aan Boetsja
  • Reuters
    Ursula von der Leyen brengt een bezoek aan Boetsja
  • Reuters
    Ursula von der Leyen in gesprek met de burgemeester van Boetsja

Von der Leyen kwam vanmiddag met de trein aan in Kiev, waar ze samen met EU-buitenlandchef Borrell en de Slowaakse premier Heger de Oekraïense president Zelensky zal bezoekt. Als onderdeel van die ontmoeting blijkt ze nu de westelijke voorstad van Kiev te hebben bezocht. Haar bezoek aan Boetsja moet volgens Von der Leyen "een duidelijk teken zijn" voor de Oekraïners, dat ze er niet alleen voor staan. Ze zegt dat de Oekraïners in de plaats hebben gevochten voor de democratie, tegen autocratie.

De Eurocommissaris stond verder nog stil bij de grote wens van Oekraïne om snel lid te worden van de EU. "We zullen er alles aan doen om Oekraïne te ondersteunen bij het nemen van de nodige stappen", aldus Von der Leyen.

Von der Leyen bezoekt Boetsja: 'De hele wereld rouwt mee'

Dodental Kramatorsk loopt op tot 50

Het dodental als gevolg van de raketaanval op het treinstation in Kramatorsk, vanochtend, is opgelopen tot 50. Dat zegt de gouverneur van de regio Donetsk, in het oosten van Oekraïne. Onder de doden zijn zeker vijf kinderen. "De Russische bezetters moeten gestraft worden voor al hun misdaden in ons land", schrijft gouverneur Kyrylenko van Donetsk op Telegram.

Volgens Kyrylenko zijn er direct na de aanval 98 mensen naar ziekenhuizen gebracht, onder wie zestien kinderen. Twaalf slachtoffers zijn tot nu toe in het ziekenhuis aan hun verwondingen bezweken. De 38 anderen zijn op het station omgekomen.

De gouverneur verwacht dat het dodental de komende dagen nog oploopt.

Hier ligt Kramatorsk

Tsjechië heeft "voor honderden miljoenen" aan wapens geleverd aan Oekraïne

Tsjechië heeft tanks, raketwerpers, houwitsers en infanterievoertuigen geleverd aan Oekraïne, meldt persbureau Reuters op basis van twee bronnen in Praag. De waarde van de Tsjechische leveringen loopt inmiddels in de honderden miljoenen dollars, zeggen die bronnen. Hoeveel Tsjechische wapens er precies in Oekraïne zijn, is niet bekend.

Tsjechië heeft veel wapentuig waarmee de Oekraïense troepen bekend zijn. Sinds het begin van de invasie hoort Tsjechië bij de groep Europese lidstaten die relatief veel steun geven aan Oekraïne.

Von der Leyen in Kiev: aanval Kramatorsk verachtelijk

Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, die op dit moment in Kiev is, veroordeelt de aanval op het treinstation in Kramatorsk. "De raketaanval van vanochtend op een treinstation dat werd gebruikt voor de evacuaties van burgers in Oekraïne is verachtelijk", schrijft ze. "Ik ben geschokt door de levens die hierbij verloren zijn en ik zal persoonlijk mijn condoleances aanbieden aan president Zelensky."

Behalve Von der Leyen is vandaag ook de EU-buitenlandchef, Josep Borrell, in Kiev. Ze zijn daar met premier Heger van Slowakije. Volgens Heger zullen ze met Zelensky onder meer praten over handel en humanitaire steun aan Oekraïne.

Topman Russische aluminiumgigant: onderzoek moorden Boetsja

De topman van de Russische aluminiumgigant Rusal, Bernard Zonneveld, roept op tot een onafhankelijk onderzoek naar de moorden op burgers in de Oekraïense plaats Boetsja, ten westen van Kiev. De Nederlandse oud-bankier spreekt in een korte verklaring op de Engelstalige website van het bedrijf van een misdaad, zonder een schuldige aan te wijzen. Op de Russischtalige website is de verklaring niet terug te vinden.

De berichten uit Boetsja, waarin het onder meer gaat over Oekraïense burgers die gekneveld op straat zijn geëxecuteerd, choqueren Zonneveld naar eigen zeggen. "We zijn voorstander van een objectief en onafhankelijk onderzoek naar deze misdaad, en roepen op tot een zware straf voor de verantwoordelijken".

Zonneveld legt de Russische invasie van Oekraïne uit als "broedermoord". "We roepen op tot een snelle vreedzame oplossing van dit conflict, om zo mensenlevens - die van onschatbare waarde zijn - te sparen en terug te keren naar een normale situatie."

Openlijke kritiek van grote Russische bedrijven op de oorlog in Oekraïne is relatief zeldzaam. De oprichter van Rusal, Oleg Deripaska - tegenwoordig grootaandeelhouder - noemde de oorlog eerder op eigen titel "waanzin". Deripaska staat sinds 2018 niet meer aan het roer bij Rusal, in verband met sancties die destijds door de VS tegen hem zijn getroffen.

VS: verschrikkelijke en verwoestende beelden van dodelijke aanval

Het Witte Huis reageert op de "verschrikkelijke en verwoestende beelden" van de dodelijke aanval op het treinstation in Kramatorsk. "De Verenigde Staten zullen Oekraïne blijven steunen tegen Russische agressie", zegt communicatiechef Kate Bedingfield in een interview met CNN.

Slowakije schenkt luchtverdedigingssysteem aan Oekraïne

Slowakije gaat een S-300-luchtverdedigingssysteem aan Oekraïne geven.

Oekraïne heeft westerse landen gevraagd om luchtafweersystemen te leveren om de Russische aanvallen af te weren. NAVO-lid Slowakije had het S-300-afweersysteem in 1993 gekregen nadat Tsjecho-Slowakije uiteen was gevallen.

Oekraïne: dodental station opgelopen tot 39

Het totaal aantal dodelijke slachtoffers bij de raketaanval op een station in de oostelijke stad Kramatorsk is opgelopen tot 39. Dat heeft de gouverneur van Donetsk, Pavlo Kyrylenko, gemeld. Ook raakten 87 mensen gewond.

Volgens president Zelensky waren er geen Oekraïense strijdkrachten aanwezig bij het station. "Russische troepen troffen treinstation in Kramatorsk, ze schoten op een gewoon treinstation, op gewone mensen, er waren daar geen soldaten", zei hij in een toespraak aan het Finse parlement.

De NOS heeft geverifieerd dat deze beelden van vandaag uit Kramatorsk zijn:

Dertig mensen zijn overleden in Kramatorsk
Hier ligt Kramatorsk

Bijna 30 miljard euro aan Russische bezittingen bevroren in EU

De Europese Commissie heeft bijna 30 miljard euro aan Russische tegoeden in de EU bevroren die worden gelinkt aan Russische oligarchen. De EC zegt dat de EU-lidstaten voor 29,5 miljard euro aan jachten, helikopters, vastgoed en kunstwerken hebben bevroren.

Daarnaast is voor ongeveer 196 miljard euro aan transacties geblokkeerd, zegt de Commissie. Volgens de EC heeft de helft van de 27 EU-landen tot nu toe gemeld dat ze maatregelen hebben genomen om tegoeden te bevriezen.

'Dochters Poetin op Europese sanctielijst'

De twee volwassen dochters van de Russische president Poetin zijn op de Europese sanctielijst gezet, melden twee EU-functionarissen aan persbureau AP. Ook de echtgenote en de dochter van minister Lavrov van Buitenlandse Zaken staan op de lijst.

De sancties betekenen onder meer een inreisverbod. Ook hun tegoeden worden bevroren. De EU volgt daarmee het voorbeeld van de Verenigde Staten die de vrouwen twee dagen geleden sancties oplegden. Ook het Verenigd Koninkrijk heeft zich erbij aangesloten.

De sancties zijn onderdeel van het vijfde pakket aan maatregelen dat de EU aan Rusland oplegt. Zo is er een importverbod op Russisch steenkool en mogen Russische schepen niet aanmeren in EU-havens. Ook is de zwarte lijst met personen tegen wie maatregelen zijn opgelegd uitgebreid met 217 mensen. De EU heeft hun namen niet bekendgemaakt.

"Deze laatste sancties zijn aangenomen naar aanleiding van de wreedheden die de Russische strijdkrachten in Boetsja en andere plaatsen hebben begaan", zegt EU-buitenlandchef Borrell in een verklaring.

Rusland ontkent schuld, wijst naar Oekraïne

Rusland ontkent dat het een aanval op een treinstation heeft uitgevoerd, meldt het Russische ministerie van Defensie. Volgens de Russen is er een raket gebruikt die alleen door het leger van Oekraïne wordt ingezet.

Een soortgelijke raket zou zijn gebruikt bij een Oekraïense aanval in maart op het centrum van Donetsk waarbij zeventien doden zouden zijn gevallen. Het ministerie van Defensie zegt bovendien dat het vandaag geen doelen had geselecteerd in Kramatorsk.

Een leider van de pro-Russische separatisten in de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk zegt dat de raketaanval op het station in Kramatorsk een "provocatie" is van Oekraïne, meldt het Russische staatspersbureau TASS.

Zelensky noemt aanval op station kwaadaardig

De Oekraïense president Zelensky noemt de raketaanval op het treinstation in Kramatorsk "kwaadaardig". Hij zegt dat de Russen geen grenzen kennen, meldt persbureau AFP.

De burgemeester van Kramatorsk zegt dat er zo'n 4000 mensen bij het station waren op het moment van de aanval. Dat waren voornamelijk ouderen, vrouwen en kinderen, zegt hij.

Voedselprijzen wereldwijd op recordhoogte door oorlog

De wereldwijde prijzen voor voedsel zijn in de afgelopen 32 jaar niet zo hoog geweest als in maart, meldt de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO). De oorlog in Oekraïne is een van de belangrijkste oorzaken voor de stijging. Zowel Rusland als Oekraïne is een belangrijke exporteur van granen.

De index waarmee de FAO de prijzen van veel grondstoffen meet, steeg in maart met 13 procent ten opzichte van februari. Vooral granen stegen in prijs (+17 procent) vanwege de oorlog in Oekraïne.

Plantaardige olie werd bijna 25 procent duurder. Oekraïne is de belangrijkste exporteur wereldwijd van zonnebloemolie. Dat leidt er onder meer toe dat de schappen met olie in Nederlandse supermarkten leeg zijn.

'Meer dan dertig doden bij aanval treinstation'

Bij de aanval op een treinstation in de Oost-Oekraïense plaats Kramatorsk zijn dertig doden en meer dan honderd gewonden gevallen. Dat meldt de Oekraïense staatsspoorwegmaatschappij. Het aantal slachtoffers is niet onafhankelijk geverifieerd.

Gevreesd wordt voor veel burgerslachtoffers omdat volgens de spoorwegmaatschappij het station werd gebruikt om mensen te evacueren naar veiligere gebieden in Oekraïne. Rusland heeft nog niet gereageerd op de berichten over de aanval. Moskou heeft tot nu toe altijd ontkend dat het burgers als doel heeft.

De spoorwegdienst heeft beelden op Telegram gedeeld van vlak na de aanval. De NOS heeft vastgesteld dat die beelden inderdaad uit Kramatorsk komen.

De Oekraïense spoorwegmaatschappij plaatste deze foto op Telegram vlak na de aanval op het station

'In Finland inbeslaggenomen kunstwerken terug naar Rusland'

Finland gaat Russische kunstwerken die eerder deze week in beslag waren genomen dit weekend terugsturen naar Rusland. Dat zegt de Russische minister van Cultuur Ljoebimova. Het gaat onder meer om schilderijen en standbeelden met een totale waarde van ongeveer 42 miljoen euro.

De douane onderschepte de kunstwerken afgelopen woensdag. Ze waren vanuit Italië en Japan via Finland op weg naar Rusland. De douane wilde van de EU-autoriteiten weten of de werken als luxegoederen moesten worden geclassificeerd en dus onder de Russische sancties vallen.

De Russische minister zegt nu dat de Europese Commissie duidelijk heeft gemaakt dat de werken die gebruikt worden in tentoonstellingen niet op de sanctielijst staan. De Finse overheid heeft het bericht niet bevestigd.

'Treinstation in Oost-Oekraïne geraakt door raketten'

Twee Russische raketten hebben een treinstation in Kramatorsk in het oosten van Oekraïne geraakt. Daarbij zijn slachtoffers gevallen, zegt de Oekraïense staatsspoorwegmaatschappij. Hoeveel slachtoffers er vielen, is niet bekend.

In dezelfde regio zijn gisteren drie treinen met geëvacueerde burgers geblokkeerd na luchtaanvallen, meldt de spoorwegdienst.

Rusland: trainingscentrum voor buitenlandse huurlingen bij Odessa verwoest

Rusland zegt dat het een trainingscentrum voor buitenlandse huurlingen in de buurt van Odessa in Zuid-Oekraïne heeft verwoest. Het Russische ministerie van Defensie zegt dat er raketten zijn gebruikt die heel precies hun doel weten te vinden.

Details over het bombardement gaf Rusland verder niet. Oekraïne heeft nog niets over de aanval bekendgemaakt.

OM: 169 kinderen omgekomen in Oekraïne

Zeker 169 kinderen zijn sinds het begin van de oorlog om het leven gekomen. Dat meldt het Oekraïense Openbaar Ministerie op berichtenapp Telegram. 306 kinderen raakten gewond.

In Boetjsa werd onlangs een 15-jarig meisje in een massagraf met verder alleen maar volwassenen aangetroffen, zegt het OM. Het werkelijke aantal kinderdoden zal waarschijnlijk hoger zijn. Maar omdat er beperkte informatie uit frontlinies in bijvoorbeeld Marioepol komt, is dat aantal niet bekend.

Premier Oekraïne: dit jaar 20 procent minder graanoogst door oorlog

De Oekraïense premier Sjmyhal verwacht dat de graanoogst van dit jaar waarschijnlijk 20 procent minder zal zijn dan vorig jaar. Dat komt doordat er een kleiner gebied is ingezaaid vanwege de Russische invasie.

Hij zegt dat er een tekort aan brandstof is voor boeren. Maar volgens de premier zijn er grote voorraden graan en plantaardige olie om de bevolking te kunnen voeden.

Burgemeester Boetsja: 163 doden geïdentificeerd

In Boetsja, een plaats bij Kiev waar Russische militairen waarschijnlijk honderden burgers hebben gedood, zijn tot nu toe 163 slachtoffers geïdentificeerd. Dat zegt de burgemeester van de stad tegen Voice of America. "Dit zijn burgers van onze stad die op cynische wijze zijn vermoord, op brute wijze gemarteld door de Russen. We kennen hun achternaam, voornamen, waar ze woonden en wie ze waren."

Hij zegt dat er nu 320 lichamen van burgers zijn gevonden in zijn stad. Ze zijn bijna allemaal doodgeschoten. Hij zegt dat nu ongeveer 80 procent van de gemeente is doorzocht, maar dat er nog steeds lichamen worden aangetroffen. Zo werden in een kelder vijf vermoorde jongeren gevonden van wie de handen waren vastgebonden.

Vrijwilligers dragen de lichamen van vermoorde burgers naar een begraafplaats in Boetsja

Britten: Russisch leger volledig weg uit noorden Oekraïne

Volgens het Britse ministerie van Defensie hebben de Russen zich volledig teruggetrokken uit het noorden van Oekraïne. Die militairen zijn volgens het ministerie naar Rusland en Belarus getrokken.

Een deel van die manschappen wordt ingezet in het oosten van Oekraïne, zegt het ministerie op Twitter. Het ministerie meldt dat Russische beschietingen op steden in het oosten en zuiden doorgaan en dat Russische strijdkrachten verder naar het zuiden zijn opgetrokken. Dat gebeurde onder meer vanuit de oostelijke stad Izium die in Russische handen is.

Het Britse ministerie van Defensie openbaart al sinds het begin van de oorlog voorheen geheime informatie over de Russische invasie. Het hoofd van de Britse inlichtingendienst GCHQ zei onlangs dat de Britten dat doen om er zeker van te zijn dat de waarheid naar buiten komt en om de Russische desinformatiestroom te bestrijden. Volgens hem is het naar buiten brengen van inlichtingen daarbij cruciaal.

Von der Leyen en Borrell onderweg naar Kiev

Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie is per trein onderweg naar de Oekraïense hoofdstad Kiev. Ze is vanochtend samen met EU-buitenlandchef Borrell vanuit het Poolse Przemysl richting Oekraïne vertrokken.

Von der Leyen gaat in gesprek met de Oekraïense president Zelensky. Ze is de eerste leider uit het Westen die naar Oekraïne reist sinds het bloedbad in Boetsja bekend werd. Eerder gingen de regeringsleiders van Polen, Slovenië en Tsjechië al per trein naar Kiev om met Zelensky te spreken. En vorige week ging de voorzitter van het Europese Parlement, Roberta Metsola, onaangekondigd naar de hoofdstad.

Von der Leyen per trein onderweg naar Kiev

Zwaargewonde journalist Fox News: gelukkig leef ik nog

De journalist van Fox News die vorige maand zwaargewond raakte in Kiev heeft voor het eerst sinds toen weer van zich laten horen. Op Twitter deelt Benjamin Hall een foto waarop hij in een ziekenhuisbed ligt. Hij schrijft dat hij een deel van zijn been en een voet kwijt is, dat hij niet meer kan zien met een oog en dat hij slechthorend is geworden. "Maar al met al ben ik toch verdomde gelukkig dat ik nog leef."

Bij de aanval op 14 maart kwamen twee journalisten om het leven toen hun voertuig werd geraakt door artillerievuur.

WHO: meer dan 100 aanvallen op zorginstellingen

Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne zijn er meer dan 100 aanvallen uitgevoerd op zorginstellingen, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie. De WHO meldt 103 aanvallen waarbij 73 mensen om het leven zijn gekomen en 51 mensen gewond zijn geraakt. WHO-baas Tedros noemt dat een akelige mijlpaal.

Bij het merendeel van de aanvallen waren gebouwen zoals ziekenhuizen het doelwit. Voor de rest gaat het onder meer om ambulances. "We zijn verontwaardigd dat de aanvallen op zorginstellingen blijven aanhouden", zegt Tedros.

Volgens de WHO hebben meerdere gebieden in Oekraïne al medische hulp kunnen krijgen, maar zijn er nog altijd regio's nagenoeg onbereikbaar, zoals de belegerde havenstad Marioepol.

Zelensky: situatie in Borodjanka nog erger dan in Boetsja

De Oekraïense president Zelensky zegt dat de situatie in Borodjanka "nog veel erger" is dan in Boetsja. In die laatste stad werden dit weekend meer dan 300 dode burgers aangetroffen. Aangenomen wordt dat zeker vijftig van hen zijn geëxecuteerd door Russische troepen die zich terugtrokken uit de regio rond hoofdstad Kiev.

Uit Borodjanka, 25 kilometer ten noordwesten van Boetsja, komen vergelijkbare geluiden. "Het is daar nog veel erger", zei Zelensky in een nieuwe videoboodschap. "Er zijn nog meer slachtoffers van de Russische bezetters." Zelensky toonde verder geen bewijs voor zijn uitspraak.

Volgens Moskou zijn de doden in Boetsja in scène gezet door Oekraïne en hebben Russische militairen er niets mee te maken. Zelensky noemt dat onzin.

Een gebombardeerd appartementencomplex in Borodjanka

Op onderstaande video is goed te zien hoe delen van Borodjanka gebombardeerd zijn. De video is op 4 april gemaakt.

Duitsland stopt over vier maanden met Russische steenkolen

Duitsland heeft vier maanden de tijd nodig om het verbod op de import van Russische steenkool te kunnen implementeren. Dat zegt bondskanselier Scholz in reactie op de nieuwe sancties die de EU is overeengekomen, waaronder een steenkoolembargo.

Voor lidstaten geldt een overgangsperiode van 120 dagen voordat ze zich moeten houden aan het verbod. Duitsland zegt dus die volledige periode nodig te hebben om over te stappen op alternatieve energiebronnen. "Als het sneller gaat, is dat ook goed", zegt Scholz. "Maar we hebben wat tijd nodig, en de bedrijven ook. Al zijn die wel al een tijd op zoek naar andere leveranciers."

27.000 Oekraïners ingeschreven in Nederland

Ruim 27.000 Oekraïners hebben zich sinds het begin van de invasie op 24 februari bij een Nederlandse gemeente ingeschreven, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Een groot deel, ruim een derde van de vluchtelingen, is minderjarig. Van de volwassenen die naar Nederland kwamen is 80 procent vrouw. De meeste vluchtelingen hebben zich ingeschreven in de grotere steden.

Mensen die vanuit Oekraïne naar Nederland zijn gekomen, mogen zich direct als ingezetene inschrijven bij de gemeente waar ze verblijven. De meeste vluchtelingen deden dat in Rotterdam. Ruim 1500 Oekraïners schreven zich daar in.

Daarna volgen Amsterdam (1000) en Groningen en Eindhoven (beide 500). In Westland, Hilversum en Den Haag zijn ruim 400 mensen uit Oekraïne ingeschreven. Renswoude heeft met 14 per 1000 inwoners het hoogste aantal inschrijvingen per aantal inwoners.

Oekraïne: 4676 mensen via humanitaire corridors geëvacueerd

In totaal zijn gisteren 4676 mensen uit Oekraïense steden en dorpen geëvacueerd via tien humanitaire corridors, meldt vicepremier Iryna Veresjtsjoek.

Volgens haar zitten tussen de geëvacueerden 1205 inwoners uit Marioepol. Zij zijn naar Zaporizja gebracht, op ruim 200 kilometer van de havenstad.

Europese Unie akkoord over nieuwe sancties

De EU-lidstaten zijn akkoord over een nieuw pakket sancties tegen Rusland, meldt EU-voorzitter Frankrijk. Het sanctiepakket bestaat onder meer uit een importverbod op Russische steenkool. Die industrie is volgens de Europese Commissie goed voor 4 miljard euro per jaar.

Het is voor het eerst dat de EU sancties instelt tegen de Russische energiesector. Russische kolen zijn wel veel minder belangrijk voor de EU dan Russische olie en gas. Die inkomstenbronnen voor Rusland blijven nog buiten schot, hoewel Estland en Litouwen binnen afzienbare tijd geen Russisch gas meer zullen afnemen.

Andere sancties die opgelegd worden zijn onder meer een verbod voor Russische schepen in alle Europese havens. Een uitzondering wordt gemaakt voor schepen die essentiële goederen zoals voedsel vervoeren. De deal werd gisteren beklonken in een vergadering van EU-ambassadeurs en wordt waarschijnlijk later vandaag officieel aangekondigd.

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog van vrijdag 8 april over de ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren is hier terug te vinden.