Kabinet ziet af van coronapas voor amateursport in buitenlucht • Fed bouwt coronasteun af

Liveblog gesloten

Dit liveblog is nu gesloten. De komende dag is er een nieuw liveblog met het laatste coronanieuws. Goedenacht!

Voorbereiding parlementaire enquête coronabeleid start volgend jaar

Een meerderheid van de Kamer geeft formeel steun aan een parlementaire enquête naar de aanpak van de coronacrisis. Dat zo'n enquête er zou komen stond al vast, maar de komende dag zal een Kamermeerderheid instemmen met de start van de voorbereidingen ergens volgend jaar.

Verschillende fracties twijfelden of het niet te vroeg is daar al mee te beginnen, nu de coronacrisis en het nemen van maatregelen nog in volle gang is. Maar VVD-Kamerlid Aukje de Vries, indienster van het voorstel, houdt de mogelijkheid open de enquête uit te stellen als het nog te vroeg blijkt te zijn om terug te blikken. De motie werd mede ingediend door de SP, D66, PvdA, CDA, GroenLinks, ChristenUnie en SGP.

Ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid doet onderzoek naar de crisisaanpak van de coronapandemie.

Kabinet ziet af van plan voor coronapas in buitenlucht amateursport

Er komt geen verplicht coronatoegangsbewijs voor buitenruimtes in de amateursport. Dat zei demissionair premier Rutte zojuist in het coronadebat. Het demissionaire kabinet trekt het plan in na felle kritiek van onder meer de Tweede Kamer en de sportsector.

Sporters en toeschouwers bij buitensporten krijgen dus geen verplichte controle van het coronatoegangsbewijs. Eerder had Rutte al gezegd "te zullen gaan kauwen" op een oplossing voor de bezwaren die in de Kamer leefden. PvdA-Kamerlid Kuiken sprak namens een groot deel van de Kamer toen zij het kabinet vroeg de maatregel voor buitensporten zoals voetbal, honkbal, rugby en atletiek in te trekken.

Ook de sportkoepels hadden grote bezwaren tegen het plan vanwege onder meer de uitvoerbaarheid. Demissionair premier Rutte zegt dat de pas voor buitensporters niet meer nodig zal zijn, maar vanwege de handhaafbaarheid kan dan ook niet aan bezoek gevraagd worden om buiten een QR-code te laten zien.

Wie de kantine van een sportclub ingaat moet wel een QR-code laten zien. Dat kan voor sportclubs ook lastig zijn qua handhaving, maar het kabinet wil vasthouden aan de code voor binnenruimtes om de toename van het aantal coronabesmettingen terug te dringen. Op terrassen op een sportlocatie moet vanaf komende zaterdag ook om een QR-code gevraagd worden.

Roemeense coronapatiënten aan zuurstof in auto

In Roemenië zijn veel te weinig IC-bedden. Zuurstofflessen zijn er nog wel. Coronapatiënten in de stad Buzau krijgen daarom zuurstof toegediend in hun auto, op de parkeerplaats bij het ziekenhuis, in afwachting van een ziekenhuisbed.

De meeste mensen die bij het ziekenhuis om hulp vragen zijn volgens de Roemeense publieke omroep niet gevaccineerd.

'Grote kans op meer maatregelen'

Internist-infectioloog Chantal Bleeker-Rovers van het Radboudumc acht de kans groot dat er meer maatregelen nodig zijn om de besmettingen omlaag te krijgen. Dat vertelde ze in Nieuwsuur.

QR-codes scannen bij sportclubs: 'Ik denk dat er weinig mensen staan te popelen'

De Kamer is inmiddels tegen invoering van de coronapas voor de amateursport. Overdag lieten ook tal van sportclubs en -bonden van zich horen: de maatregel is volgens hen lastig uitvoerbaar en kan volgens hen ook leiden tot spanningen. We gingen langs bij deze club in Haarlem:

Kabinet bereid na te denken over deels intrekken coronapas amateursport

Demissionair premier Rutte heeft de Tweede Kamer toegezegd dat hij tijdens het debat over de coronamaatregelen gaat nadenken over de coronapas voor de amateursport. Mogelijk is hij bereid om de maatregel deels in te trekken, omdat de Tweede Kamer en de sportsector zelf grote bezwaren zien.

Rutte: "Ik zeg u toe, alle bezwaren gehoord hebbend, dat ik er even op ga kauwen." Het kabinet zegt met de maatregel het OMT-advies te volgen. Dat luidt volgens het kabinet dat sportorganisaties het coronatoegangsbewijs moeten controleren van sporters, publiek en andere bezoekers. Dat geldt voor binnen- en buitenlocaties inclusief sportkantines van sportscholen, groepslessen, zwemmen, voetbal en dergelijke.

Maar de Kamer zegt dat het OMT niet zo streng is in het advies over buitensporten. Ook Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad, heeft gezegd dat de handhaving voor sportclubs eigenlijk niet te doen is.

PvdA-Kamerlid Kuiken sprak namens een groot deel van de Kamer toen zij vroeg het kabinet de maatregel voor buitensporten, zowel voor bezoekers als voor de sporters zelf, in te trekken. Rutte zegt dat het kabinet is geadviseerd zo min mogelijk uitzonderingen op de regel te maken. "Ik ben bang dat het met allemaal uitzonderingen een puinhoop wordt." Maar hij gaat er nu toch over nadenken.

Amerikaanse centrale bank gaat coronasteun afbouwen

De Federal Reserve, het stelsel van centrale banken van de Verenigde Staten, gaat de komende tijd zijn coronasteun aan de Amerikaanse economie verminderen. Vanwege de groeiende economie is er minder steun nodig, vindt de Fed.

Tot nu toe kocht de Fed nog maandelijks voor 120 miljard dollar (103,6 miljard euro) aan obligaties op. Dat wordt deze maand 15 miljard dollar (12,9 miljard euro) minder en volgende maand gaat er hetzelfde bedrag vanaf. Als de Fed in dat tempo doorgaat komt er aankomende zomer een einde aan het opkoopprogramma.

Nu de Amerikaanse economie goed draait, zal de Fed zich naar verwachting meer gaan richten op het beteugelen van de inflatie. Tussen september vorig jaar en diezelfde maand dit jaar stegen de consumentenprijzen in de VS met 5,4 procent.

Utrechtse schaatsbaan sluit vanwege coronapas bij amateursport

Schaatsbaan De Vechtsebanen in Utrecht sluit als vanaf zaterdag alle sportverenigingen moeten vragen om een coronatoegangsbewijs, zoals gisteren werd aangekondigd in de coronapersconferentie. Het sportcomplex vindt het logistiek lastig om alle schaatsers te controleren en medewerkers hebben morele bezwaren tegen de maatregel.

"Alles opgeteld: het operationele, morele en financiële afgewogen, doen wij hier niet aan mee. We gaan dicht. Dat is het verstandigste", zegt eigenaar Michael van de Kuit tegen RTV Utrecht. Hij vertelt dat er soms 600 schaatsers tegelijk zijn. "Je moet zo verschrikkelijk veel mensen gaan controleren. Dat is niet te doen."

Hij vindt verder dat de schaatsbaan voor iedereen toegankelijk moet zijn. "Mensen die niet lekker zijn, moeten gewoon lekker thuisblijven. Je hebt een eigen verantwoordelijkheid. Als je gevaccineerd bent, kan je ook ziek zijn. Zo'n QR-code is schijnveiligheid", vindt Van de Kuit.

Veel bezwaren in Tweede Kamer tegen coronapas bij amateursport

Inmiddels lijkt zich in de Tweede Kamer een meerderheid te vormen die tegen het coronatoegangsbewijs in de amateursport is.

GroenLinks-Kamerlid Westerveld vertrouwt de bedoelingen van het kabinet niet. "Ik wil van het kabinet weten: is dit nou een afleidingsmanoeuvre zodat we het daar vandaag de hele tijd over hebben en het kabinet ons dan tegemoet kan komen? Of is dit echt een serieus voorstel?" De SP en PvdA noemen de maatregel totaal onuitvoerbaar. Eerder wezen ook D66 en CDA erop dat de amateursport problemen voorziet bij de handhaving en de normale toegang tot sportbeoefening.

Het kabinet wil dat sportorganisaties het coronatoegangsbewijs controleren van sporters, publiek en andere bezoekers. Het gaat om binnen- en buitenlocaties inclusief sportkantines van sportscholen, groepslessen, zwemmen, voetbal en dergelijke.

Premier Rutte en minister De Jonge gaan later vanavond op de bezwaren in.

Lange rij bij priklocatie Den Bosch: 'Omdat ik anders nergens meer heen kan'

CDA en D66: hoe gaat coronapas werken bij de amateursport?

In het Kamerdebat over de coronamaatregelen die het kabinet gisteren aankondigde, hebben CDA en D66 vraagtekens gezet bij de coronapas voor sportvelden. Het kabinet wil dat sportorganisaties het coronatoegangsbewijs controleren van sporters, publiek en andere bezoekers. Het gaat om binnen- en buitenlocaties inclusief sportkantines van sportscholen, groepslessen, zwemmen, voetbal en dergelijke.

De partijen wijzen erop dat de amateursport zelf heeft aangegeven dat de coronapas voor problemen gaat zorgen. De handhaving is lastig en sporten wordt onnodig ontmoedigd, zeggen de sportkoepels. De SP noemt de maatregel zelfs totaal onuitvoerbaar.

Het Kamerdebat is om 15.00 uur begonnen. Later vanavond geven demissionair premier Rutte en minister De Jonge antwoord op de vragen.

VWS vernietigt miljoenen sneltesten met verlopen houdbaarheidsdatum

Het ministerie van Volksgezondheid vernietigt 4,1 miljoen sneltesten omdat de uiterste houdbaarheidsdatum is overschreden en de kwaliteit niet gewaarborgd kan worden. Dat staat in een brief die demissionair minister De Jonge gisteren naar de Tweede Kamer stuurde. Deze voorraad antigeentesten komt ook niet in aanmerking voor donatie of verkoop.

Van de 4,1 miljoen testen is de houdbaarheidsdatum tot en met oktober overschreden. Tot en met eind 2021 gebeurt dit met naar schatting nog eens 5,3 miljoen testen. Voor de overige 20,1 miljoen antigeentesten ligt de uiterste houdbaarheidsdatum in 2022.

Het streven is om zo veel mogelijk testen in te zetten, schrijft De Jonge. Zo maken de testaanbieders van Stichting Open Nederland gebruik van deze voorraad antigeentesten, op volgorde van het verstrijken van de houdbaarheidsdatum. Ook zijn 100.000 antigeentesten gedoneerd aan Suriname. Andere mogelijkheden voor tijdig gebruik en donatie worden nog onderzocht.

Onduidelijk is wat de tot nu toe verlopen antigeentesten het ministerie hebben gekost. Dagblad Trouw, dat eerder onderzoek deed naar de kosten van de sneltests, schrijft over een "miljoenenstrop". De krant meldt dat de overheid in het najaar 38 miljoen tests kocht voor 354 miljoen euro; gemiddeld 9,31 euro per stuk. De kostprijs van de 4,1 miljoen antigeentesten met een verlopen houdbaarheidsdatum ligt dus vermoedelijk boven de 30 miljoen euro, schrijft de krant.

Meer personeel ingezet bij priklocaties vanwege toegenomen drukte

Op GGD-locaties waar mensen zonder afspraak een coronavaccinatie kunnen krijgen, is het drukker dan normaal. "We zien een toename op veel locaties. Het is bijvoorbeeld drukker dan gebruikelijk bij de GGD-priklocaties in Limburg-Noord, Zuid-Limburg, Drenthe, Twente, Gelderland-Zuid en Brabant-Zuidoost", zegt woordvoerder Jacqueline Toonen van GGD-koepel GGD GHOR. "Een aantal van deze regio's laat weten extra personeel te hebben ingezet."

De drukte betekent volgens de woordvoerder dat mensen iets langer moeten wachten dan gebruikelijk. Volgens haar was het vrijwel nergens nodig om mensen door te verwijzen naar andere locaties, met uitzondering van een nieuwe priklocatie in Den Bosch.

Meer afspraken bij callcenter

Ook bij het callcenter van de GGD is het drukker dan voorheen. Gisteren zijn 70 procent meer nieuwe eerste afspraken voor een prik gemaakt dan gebruikelijk. 17.491 ongevaccineerde mensen maakten een afspraak, terwijl dat aantal de laatste tijd volgens de GGD "rond de tienduizend schommelt". Ook vandaag is het drukker dan gebruikelijk.

De GGD-woordvoerder kan niet met zekerheid zeggen of de toegenomen drukte komt door de persconferentie van gisteren. "Wij voeren uit. Het is heel lastig om aan dit soort getallen en ontwikkelingen kleur te geven. Maar ja, het zou gerelateerd kunnen zijn aan de persconferentie."

Ziekenhuis Dordrecht: verdeel coronapatiënten eerlijker

Het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Dordrecht roept sinds vanmiddag huisartsen en de ambulancezorg op om patiënten met coronaklachten of een bewezen besmetting door te verwijzen naar andere ziekenhuizen in de regio. Aan die ziekenhuizen wordt dringend gevraagd om die coronapatiënten op te nemen. Het ziekenhuis doet dit omdat het sinds twee weken te maken heeft met een "onevenredig grote toestroom van covidpatiënten", waardoor de druk op het personeel en op de patiëntenzorg "zorgwekkende vormen" heeft aangenomen.

Het Albert Schweitzer vindt dat het systeem van eerlijke spreiding van coronapatiënten, zoals afgesproken binnen het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ), niet goed werkt. Volgens die afspraken zouden er nu achttien coronapatiënten in het Dordtse ziekenhuis moeten liggen, maar het zijn er circa 40. "Deze onverantwoorde situatie kan niet langer in stand blijven", aldus voorzitter Peter van der Meer van de Raad van Bestuur.

De roep om samenwerking van het ziekenhuis wordt volgens Van der Meer al geruime tijd niet gehoord. 'Vandaag roepen we het krachtiger. We kunnen en willen patiënten geen acute zorg weigeren, maar we vragen huisartsen en ambulancezorg nu om proactief te beoordelen of patiënten naar elders kunnen." De oproep geldt niet voor patiënten die instabiel zijn, en voor verloskunde en kindergeneeskunde. Ook patiënten die worden verwezen voor ernstige aandoeningen waarmee ze al bekend zijn in het Albert Schweitzer, blijven welkom.

"Niet alleen voor het zorgpersoneel is de last scheef verdeeld, ook voor alle inwoners van de Drechtsteden geldt dit", vindt Van der Meer. "Zij zijn mede de dupe van het feit dat wij deze en volgende week honderd geplande operaties hebben moeten uitstellen, omdat steeds zo'n 40 bedden bezet zijn voor covidzorg. Dat onze regio nu relatief veel besmettingen kent, mag niet leiden tot een oneerlijke verdeling van zorg in de samenleving."

RIVM: 9195 positieve tests, gemiddeld stijging

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 9195 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 1459 meer dan gisteren. Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vrijwel altijd hoger dan in de rest van de week. Dat komt omdat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 7975 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 35 procent meer dan de zeven dagen daarvoor.

In de ziekenhuizen bleef de bezetting min of meer stabiel. Er liggen nu 1310 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1312), van wie 250 op de IC (gisteren: 240), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Bij het RIVM werden 33 overleden covidpatiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 17 doden per dag, tegen 12 doden per dag een week eerder.

Doktersassistenten opgepakt wegens handel in vaccinregistraties

De Amsterdamse politie heeft twee doktersassistenten aangehouden die worden verdacht van handel in valse vaccinatiebewijzen. Uit onderzoek blijkt dat de vrouwen van 30 en 31 tientallen mensen hielpen aan een vaccinatiebewijs, zonder dat deze mensen daadwerkelijk ingeënt waren. De vrouwen zijn gisteren en vandaag aangehouden nadat de marechaussee in een lopend onderzoek naar verdovende middelen was gestuit op deze specifieke vaccinbewijshandel.

De twee doktersassistenten kregen volgens de politie per vals vaccinatiebewijs tussen de 500 en 1000 euro. Hun afnemers konden door deze frauduleuze invoer in het vaccinatieregistratiesysteem ten onrechte een QR-code ontvangen en een ingevuld vaccinatiepaspoort met stempels van de dokterspraktijk.

De politie meldt dat er onderzoek wordt gedaan naar de tientallen mensen die een valse vaccinregistratie hebben gekocht van de twee vrouwen.

GGD: kom niet meer naar priklocatie Den Bosch

De GGD Hart voor Brabant roept op vandaag niet meer naar een nieuwe priklocatie te komen in Den Bosch. De prikpost ging vandaag open. Mensen met en zonder afspraak voor een vaccinatie kunnen er terecht. Het is er zo druk, dat mensen te lang moeten wachten. De GGD Hart voor Brabant doet daarom een oproep: kom vandaag niet meer naar deze locatie.

Mensen die zonder afspraak een vaccin willen halen, kunnen volgens de GGD uitwijken naar Waalwijk en Uden. Wie voor vandaag wel een afspraak heeft, kan naar het Jeroen Bosch Ziekenhuis.

Volgens de GGD is de drukte van vandaag "niet één op één te herleiden tot de coronapersconferentie van gisteren". Maar de meeste bezoekers van de nieuwe locatie in Den Bosch laten Omroep Brabant weten dat ongevaccineerden straks niet zomaar meer toegang krijgen tot onder meer terrassen en sportclubs. "Ik moet nu wel, anders kan ik nergens meer binnen."

'Niet te controleren', geen intocht in Roermond

De sinterklaasintocht in Roermond gaat niet door. Het bestuur van het intochtcomité zegt niet te kunnen instaan voor de gezondheid van het publiek en de talloze vrijwilligers in verband met corona, meldt persbureau ANP.

Zondag 14 november zouden zo'n duizend mensen "vier rijen dik" langs de Roerkade staan. "Het is daar niet mogelijk mensen op hun QR-code te controleren", zegt de bestuurssecretaris van het comité.

De gemeente benadrukt dat het besluit door het intochtcomité is genomen en dus niet door de gemeente.

Sportclubs willen uitstel of afstel van coronapas

Amateurclubs zoals de Harkemase Boys en vv Staphorst hopen dat de KNVB de invoering van de coronapas op sportlocaties kan uitstellen of zelfs tegenhouden. Direct na de persconferentie riep de voetbalbond samen met de sportkoepel NOC-NSF, de Tweede Kamer op om sporten bij amateurvereniging zonder coronatoegangsbewijs voor iedereen mogelijk te maken.

Vanaf zaterdag moet iedereen van 18 jaar en ouder een coronapas laten zien om toegang te krijgen tot een sportcomplex.

"Wij zijn als voetbalclub toch niet de partij die mensen moet dwingen zich te laten vaccineren?", zegt Sippe Heeringa, de voorzitter van Harkemase Boys tegen persbureau ANP. Heeringa wacht voorlopig nog even af en hoopt nog dat de KNVB iets kan betekenen. "En anders gaan we donderdag met het bestuur om de tafel en gewoon onze stinkende best doen en controleren waar het kan. Maar eigenlijk is het niet te doen, want het is gewoon te kort dag."

Kabinet betreurt uitlekken coronamaatregelen

Het kabinet vindt het onwenselijk dat coronamaatregelen voortijdig uitlekken en begrijpt de onvrede daarover in de Tweede Kamer. Dat schrijft demissionair premier Rutte in antwoord op kritische vragen daarover.

De meeste maatregelen worden vaak al bekend voor de persconferentie en de Kamer ergert zich daaraan. PVV-leider Wilders noemde het gisteren "schandalig dat de Kamer zo ongeveer als laatste in Nederland wordt geïnformeerd". Hij wilde uitleg van de premier en voorzitter Bergkamp en de rest van de Kamer vielen hem bij. Rutte schrijft nu dat "bij de voorbereiding van de besluitvorming van het kabinet van 2 november helaas voornemens geheel of gedeeltelijk voortijdig naar buiten zijn gekomen".

Volgens de premier komt informatie daardoor "veelal onvolledig of soms zelfs onjuist" in de media en worden Kamer en publiek daarmee niet goed geïnformeerd. Rutte wil er alles aan blijven doen om het voortijdig openbaar maken van mogelijke besluiten en het lekken van informatie te voorkomen, schrijft hij. Hij voegt eraan toe dat hij de oorzaken van de recente lekken niet kent. Maar hij wijst er wel op dat het kabinet "grote belangen heeft af te wegen en met verschillende belangengroepen overlegt." Volgens Rutte zijn er dus veel mensen bij betrokken en is dan niet uit te sluiten dat met enige regelmaat voornemens uitlekken.

Bekladding gezondheidscentrum in Ede

Onbekenden hebben afgelopen nacht een gezondheidscentrum in Ede beklad. Op de muren staan leuzen als 'no vaccins' en 'moord' en de entree zit onder de witte verf. In het gezondheidscentrum aan de Doornlaan zitten onder meer drie dokterspraktijken, een apotheek, een psychologenpraktijk en een verloskundigenpraktijk.

De medici die aan het gezondheidscentrum verbonden zijn kunnen of willen woensdagochtend nog niet reageren op het incident. Een doktersassistente laat Omroep Gelderland weten dat de zorg momenteel prioriteit heeft.

De Kamerbriefing wordt een paar minuten geschorst

En voorzitter Bruls van het Veiligheidsberaad komt daarna vertellen hoe de burgemeesters tegen de huidige stand van zaken aankijken. Kamerbodes gebruiken de schorsing om snel wat microfoons en stoelen schoon te maken.

Buls begint zijn briefing met een pleidooi voor duidelijke regels vanuit de overheid. Hij zegt dat het heel moeilijk is om te controleren of mensen die een sportpark bezoeken een coronapas hebben. "Daar lopen jong en oud door elkaar, dat is voor een vrijwilligersorganisatie lastig te controleren".

Coronaherstelbewijs half jaar langer geldig

De geldigheid van een coronaherstelbewijs wordt met een half jaar verlengd, staat in de Kamerbrief die demissionair minister De Jonge heeft gestuurd. Nu is zo'n bewijs waarmee mensen kunnen aantonen dat ze corona hebben gehad 180 dagen geldig en dat wordt binnenkort 365 dagen.

Het herstelbewijs is straks te gebruiken als coronatoegangsbewijs en toe te voegen aan de CoronaCheck-app.

Van Dissel: aantal ziekenhuis- en IC-opnames gaat oplopen

Het verwachte aantal ziekenhuis- en IC-opnames gaat stijgen, zegt Van Dissel. "Er is een kans dat er een behoorlijk aantal opnames gaat volgen, vandaar het advies om het aantal contacten terug te brengen."

Bij de huidige maatregelen verwacht hij een piek van 400 patiënten op de IC. Die piek volgens de modellen van het RIVM begin december te liggen. Er is veel onzekerheid over die voorspelling, want bij veel meer contacten kan er een veelvoud van het aantal patiënten op de IC belanden.

Volgens Van Dissel moeten de cijfers overeenkomen met cijfers die door andere sprekers tijdens de technische briefing zijn genoemd. Maar dat is niet zo: Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg had het over 500 IC-patiënten per eind november.

Van Dissel: effectiviteit vaccins tegen besmetting afgenomen

De effectiviteit van de vaccins tegen besmetting is gedaald. Dat was 75 procent in juni en is nu 50 procent, zegt Van Dissel. Dit betekent dat gevaccineerden dus makkelijker andere mensen kunnen besmetten. De vaccins beschermen nog wel 75 procent tegen infectie (waar je milde klachten krijgt). Tegen ernstige ziekte (waarbij ziekenhuisopname nodig is ) beschermen de vaccins voor zo'n 95 procent.

PVV en Forum boos vanwege ontbreken cijfers in cirkeldiagram

De PVV en Forum voor Democratie maken bezwaar tegen twee cirkeldiagrammen die Van Dissel in een presentatie toont over het aandeel van gevaccineerden en ongevaccineerden in het ziekenhuis en op de IC. Er staan geen exacte cijfers genoemd, terwijl minister De Jonge die wel volgens de partijen had toegezegd.

De diagrammen lijken te wijzen op een aandeel van 40 procent gevaccineerden en 60 procent ongevaccineerden in het ziekenhuis. Op de IC gaat het om zo'n 30 en 70 procent. Van Dissel stuurt de exacte cijfers vanmiddag nog toe, zegt hij. Van Dissel benadrukte erbij dat er veel meer mensen gevaccineerd zijn, waardoor de percentages maar beperkt wat zeggen over het risico van de verschillende groepen om in het ziekenhuis te belanden.

Van Dissel: effectiviteit vaccins neemt iets af, maar nog heel hoog

De effectiviteit van de vaccins tegen ziekenhuisopnames en opname op de IC nemen af, zegt Van Dissel. "Het gaat nog wel om cijfers die vallen in de onzekerheidsmarges en we moeten het langer monitoren".

Uit cijfers die Van Dissel presenteert, blijkt dat een vaccin nu 94 procent beschermt tegen ziekenhuisopname en 97 procent tegen IC-opname. De cijfers lopen iets achter en hij zegt te verwachten dat dit vandaag is afgenomen tot 93 procent en 96 procent. "Dit betekent dat de bescherming van de vaccins onveranderd heel erg hoog is."

In de grote steden worden meer mensen opgenomen, zegt Van Dissel. Dat heeft volgens hem te maken met een lagere vaccinatiegraad. "De verbinding tussen gebieden waar de vaccinatiegraad laag ligt is een risico", zegt hij. Als mensen uit zulke gebieden elkaar besmetten kan het aantal ziekenhuisopnames in korte tijd snel stijgen."

Waar raken we besmet?

De besmettingen vinden nog altijd het vaakst in de thuissituatie plaats, laat Van Dissel in een tabel zien. Een kanttekening hierbij is wel dat maar in een derde van de gevallen de plaats van besmetting bekend is geworden na bron- en contactonderzoek van de GGD. Bezoek thuis, op het werk, bij onderwijs/kinderopvang en in de horeca zijn verder de belangrijkste plaatsen volgens Van Dissel waar besmettingen plaatsvinden.

Jaap van Dissel neemt 35 slides mee

Directeur Jaap van Dissel van het Centrum voor Infectieziektebestrijding van het RIVM komt aan het woord in de Kamerbriefing. Hij heeft 35 slides meegenomen om zijn verhaal mee te illustreren. De voorzitter van de briefing vraagt, gezien de beschikbare tijd, om daar "in sneltreinvaart" doorheen te gaan.

Van Dissel begint met het schetsen van de stand van de epidemie in Nederland. "We zien een evidente toename van de ziekenhuis- en IC-opnames, waar we actie voor nodig hebben", zegt hij. "In verpleeghuizen zien we dat er nu 11 procent van de locaties een besmetting heeft. Wel zie je dat hier veel bewoners gevaccineerd zijn". Volgens hem betekent dat dat de ziekte in de meeste gevallen mild verloopt.

Het aantal positieve tests wordt nu het vaakst gemeten bij de 20 tot 40-jarigen, maar er is een toename bij alle leeftijdsgroepen aan de gang.

Campagne begint in december

Het RIVM probeert de vaccinatiegraad verder te verhogen met een scala aan maatregelen Een daarvan is het wegnemen van desinformatie over vaccinatie, zegt Van Blankers. Volgens haar gaat de GGD nu ook starten met het geven van informatie over de vaccins in de vaccinatielocaties.

Over de boostercampagne zegt Van Blankers dat de eerste groepen van 60-plussers en bewoners van verpleeghuizen en instellingen in december kunnen starten. Dat geldt waarschijnlijk ook voor zorgpersoneel. Van Blankers krijgt de vraag waarom de boostercampagne niet eerder start. Volgens haar komt dat omdat er nog afspraken moeten worden gemaakt met uitvoerders, zoals met de instellingen waar veel kwetsbare mensen wonen.

Minister De Jonge maakte gisteren bekend dat boosters op termijn ook voor mensen onder de zestig jaar beschikbaar gaan komen. Dat is volgens Van Blankers vooral belangrijk voor mensen die in aanmerking komen voor de griepprik. "Zij hoeven dan niet apart uitgenodigd te worden."

RIVM: vaccinatiegraad blijft licht stijgen

"We zien de vaccinatiegraad nog steeds licht stijgen", zegt Mariska van Blankers van het RIVM. "Met name in de jongste leeftijdsgroepen komt er wekelijks een paar procent bij."

Het RIVM heeft verder onderzocht dat 7 tot 10 procent van de mensen zegt dat ze niet van plan zijn om zich te laten vaccineren. Dat is meer dan bij andere vaccinatieprogramma's.

Een derde van het aantal ongevaccineerden heeft een niet-westerse achtergrond, stelt het RIVM. Orthodox-gereformeerden maken 12 procent uit van de groep ongevaccineerden in Nederland, zegt Van Blankers.

Kamerbriefing gaat verder met het RIVM

Na een korte pauze geeft Mariska van Blankers haar presentatie aan de Kamerleden. Ze is programmadirecteur van het COVID-19-vaccinatieprogramma van het RIVM. Ze vertelt onder meer dat de meeste ongevaccineerden in steden wonen: niet alleen in de Randstad, maar ook in de regio.

Amsterdam en Rotterdam springen er qua vaccinatiebereidheid slecht uit. Van de grote steden doet Utrecht het op dit vlak beter.

Van Blankers legt uit dat mensen die geen vaccin willen veel vragen hebben, bijvoorbeeld over bijwerkingen op de lange termijn. Ook speelt bij deze groep maatschappelijke en sociale druk om geen prik te nemen. De mate van vertrouwen in de overheid speelt ook een rol.

Toerisme Spanje trekt aan, maar herstel is nog ver weg

Buitenlandse toeristen weten Spanje weer veel beter te vinden dan vorig jaar, toen het land door de coronapandemie lange periodes van strenge lockdowns kende. In september reisden er bijna 4,7 miljoen mensen naar Spanje, meer dan vier keer zo veel als een jaar eerder, maar veel minder dan de 8,8 miljoen die er in september 2019 waren. In totaal gaven toeristen iets meer dan 5 miljard euro uit, veel meer dan de relatief bescheiden 964 miljoen euro die er in coronajaar werden besteed. Maar er is nog een lange weg te gaan naar herstel: in augustus 2019 sloegen toeristen ruim 9,6 miljard euro stuk in Spanje.

Toerisme was in 2019 in Spanje goed voor zo'n 12 procent van het bruto binnenlands product (bbp). In coronajaar 2020 stortte het helemaal in: er kwamen ruim 80 procent minder toeristen dan het jaar ervoor, het laagste aantal sinds 1969.

Kuipers: houd voldoende focus op uitgestelde zorg

Kuipers zegt in zijn briefing aan de Kamer dat het verder opschalen van de IC-capaciteit niet verstandig is tot boven de 1350 patiënten. Het ministerie van Volksgezondheid had eerder wel gevraagd om een plan te maken om het aantal beschikbare bedden te verhogen.

Volgens Kuipers kan dat niet en moet er voldoende focus blijven op de uitgestelde zorg. "Anders gaan we nog verder achteropraken". Ook de belasting op het zorgpersoneel noemde hij als reden om niet meer IC-capaciteit te creëren.

Kuipers: stijging aantallen hetzelfde als vorig jaar, vooral ongevaccineerden in ziekenhuis

Als de stijging in het aantal coronapatiënten doorzet, liggen er eind deze maand al 500 coronapatiënten op de intensive care, zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg in de technische briefing voor Kamerleden.

Het aantal van 500 IC-patiënten was door het RIVM eerder pas voorzien voor medio januari. Minister De Jonge zei gisteren in de persconferentie dat dit aantal nu medio december wordt verwacht. Volgens Kuipers komt het hoge aantal dus mogelijk nog een aantal weken eerder.

Volgens Kuipers zijn de stijging en de hoogte van het aantal coronapatiënten een 'copy paste' van vorig jaar. "Het is helemaal hetzelfde als vorig jaar, met één verschil: het komt drie weken later". Dat wil niet zeggen dat de vaccins niet werken, benadrukt Kuipers. Er waren meer maatregelen en er zijn nu besmettelijkere varianten. Van de 1300 mensen in het ziekenhuis waren er volgens Kuipers ongeveer 1000 niet in een ziekenhuisbed beland als ze gevaccineerd waren.

Forum voor Democratie vraagt om cijfers per ziekenhuis, maar die kan Kuipers niet snel leveren.

Snellere opleiding tot IC-verpleegkundige in Maastricht

Het universitair ziekenhuis Maastricht pakt de tekorten aan verpleegkundigen aan door studenten versneld in het ziekenhuis op te leiden tot IC-verpleegkundige. Het ziekenhuis heeft de interne opleiding Basisopleiding Acute Zorg versneld opgezet, meldt L1.

Studenten met een afgeronde middelbare- of hogere beroepsopleiding die na een uitgebreide screening en beoordeling de testen halen, mogen beginnen aan de opleiding die een half jaar duurt. Na de basisopleiding kunnen ze zich specialiseren tot IC-verpleegkundige. Door de coronacrisis is het aantal studenten dat aan de opleiding mag beginnen flink verhoogd, van 12 vorig jaar naar 40 dit jaar.

Briefing en debat in Tweede Kamer

Vanaf 09.30 uur praten deskundigen de Tweede Kamer weer bij over de stand van zaken rond het coronavirus. Dat gebeurt onder meer door Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, Jaap van Dissel van het RIVM en Hubert Bruls, de voorzitter van het Veiligheidsberaad.

Vanaf 14.45 uur is er dan weer een Kamerdebat over de ontwikkelingen, zoals de nieuwe maatregelen die het kabinet gisteren bekendmaakte.

De briefing en het Kamerdebat zijn live te volgen op NPO Politiek, NPO Start, nos.nl en de NOS-app. Op NPO Radio 1 zijn geregeld updates te horen.

Dertien arrestaties bij demonstratie in buurt van de coronapersconferentie

De politie in Den Haag heeft dertien mensen aangehouden voor belediging en het gooien van stenen en zwaar vuurwerk naar de politie. Dat gebeurde bij de demonstratie bij het ministerie van Justitie aan de Turfmarkt in Den Haag, waar demissionair premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) gisteravond een coronapersconferentie hielden.

Een groep van ongeveer 150 demonstranten had zich op de Turfmarkt verzameld, meldt Omroep West.

Vijf miljoen kijkers voor coronapersconferentie

Gemiddeld 3,1 miljoen mensen hebben gisteravond naar het extra NOS Journaal op NPO 1 met de coronapersconferentie gekeken. De extra uitzending van RTL Nieuws trok 1,5 miljoen kijkers en op SBS6 stemden 331.000 mensen op de persconferentie af, meldt de Stichting KijkOnderzoek.

De vorige persconferentie van demissionair premier Rutte en demissionair minister De Jonge was op 15 september. Daar keken opgeteld 3,3 miljoen mensen naar.

Loting besliste aanbestedingsprocedure coronalabs

Een aanzienlijk deel van de in Nederland afgenomen coronatests gaat binnenkort naar een Belgisch laboratorium, waar gecontroleerd wordt of iemand het virus heeft. Bronnen bevestigen een bericht van de Volkskrant over een recent afgeronde grote aanbesteding voor de gewilde rol van landelijke testpartij.

Het Belgische Synlab en een samenwerkingsverband van laboratorium LabMicta uit Hengelo hebben de aanbesteding gewonnen. Opvallend is dat het Belgische lab evenveel punten scoorde op de prijs per test en de testverwerkingssnelheid als een groot laboratorium in Utrecht: er kwam een loting bij de notaris aan te pas om de winnaar aan te wijzen.

Nederland heeft voldoende testcapaciteit en daarom was er voor een order ter waarde van twee miljard euro een Europese aanbesteding nodig.

De Jonge wil advies over vaccineren kwetsbare kinderen

Demissionair minister De Jonge heeft de Gezondheidsraad om een advies gevraagd over de mogelijkheid om kinderen onder de 12 jaar uit medische risicogroepen te vaccineren tegen corona. In een Kamerbrief schrijft hij dat vaccinatie met name van belang is voor "kwetsbare kinderen die behoren tot een van de medische hoogrisicogroepen".

In zijn Kamerbrief schrijft minister De Jonge dat hij "de Gezondheidsraad heeft verzocht in dit kader te bezien welke patiëntengroepen in aanmerking zouden moeten komen voor vaccinatie".

De makers van het Pfizervaccin hebben een aanvraag bij het Europese geneesmiddelenagentschap EMA ingediend om hun vaccin ook te mogen gebruiken voor 5 tot 12-jarigen. De Amerikaanse Food and Drug Administration heeft eind oktober een positief advies gegeven over het inzetten van het BioNTech/Pfizer-vaccin bij kinderen tussen de 5 en 11 jaar oud.

Outbreak Management Team ziet niets in coronapas in zorg

Het Outbreak Management Team ziet op dit moment niets in het verplicht stellen van het coronatoegangsbewijs bij medewerkers en bezoekers in de zorg. Demissionair minister De Jonge (VWS) zei gisteren op de persconferentie dat het kabinet zorginstellingen de bevoegdheid wil geven om personeel en bezoekers te vragen om zo'n coronapas.

De deskundigen van het OMT laten in hun laatste advies aan de regering weten dat het niet duidelijk is of inzet van het toegangsbewijs meerwaarde heeft voor de gezondheid van kwetsbare patiënten. Ze zeggen dat besmettingen van een patiënt door een zorgmedewerker kan worden voorkomen door het dragen van een mondkapje en/of het houden van anderhalve meter afstand.

Gezondheidsraad: geen medische noodzaak voor extra prik 60-minners

Er is nog geen medische noodzaak om mensen onder de 60 jaar een extra prik te geven, zegt Bart-Jan Kullberg, voorzitter van de Gezondheidsraad in Nieuwsuur. Op dit moment is er volgens Kullberg geen aanwijzing dat de bescherming terugloopt.

In de persconferentie zei demissionair minister Hugo de Jonge dat de boosterprik eerst voor 60-plussers wordt ingezet. Daarna kunnen ook mensen onder de 60 jaar hem krijgen.

Dat komt volgens Kullberg niet overeen met het advies van de Gezondheidsraad. "Wij hebben geadviseerd om mensen een booster aan te bieden waarvoor een medische noodzaak duidelijk is. Dat zijn op dit moment de alleroudsten en de meest kwetsbaren."

Gommers verrast over maatregel in amateursport

Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care en OMT-lid, zegt verrast te zijn over de maatregel van het kabinet om het coronatoegangsbewijs ook in de amateursport in te voeren. "Volgens mij hebben we die maatregel niet zo besproken. Voor mij komt die ook een beetje uit de lucht vallen", zegt hij in het NPO Radio 1-programma Langs De Lijn En Omstreken.

Gommers zegt zich niet te kunnen herinneren of het OMT hierover gesproken heeft. Maar de beslissing an sich vindt hij niet opmerkelijk. "Het kabinet moet allerlei afwegingen maken en neemt uiteindelijk besluiten: hoe kunnen we die besmettingen met elkaar omlaag brengen? En als je geen maatregelen wil in bepaalde bedrijfstakken kun je hiervoor kiezen. Dat is niet aan Diederik Gommers."

Goedemorgen en welkom

Welkom in het coronaliveblog. Volg hier het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland van woensdag 3 november. Het blog van gisteren teruglezen kan hier.