Ziekenhuizen worstelen met toestroom coronapatiënten • Bulgaren protesteren tegen coronapas

Ziekenhuisdruk neemt toe in verschillende regio's

Ziekenhuizen in de regio Haaglanden en Hollands Midden stoppen met het inhalen van operaties die door corona waren uitgesteld. Aanleiding is de toestroom van nieuwe coronapatiënten. Het gaat om zorg in het LUMC Leiden, Reinier de Graaf in Delft, HMC en Haga Ziekenhuis in Den Haag, LangeLand Ziekenhuis in Zoetermeer, Groene Hart Ziekenhuis in Gouda en het Alrijne Ziekenhuis in Leiden. "Het water staat ons aan de lippen met de snelheid waarmee we het aantal patiënten zien toenemen", zegt voorzitter van de Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) tegen Omroep West.

In Dordrecht heeft het Albert Schweitzer Ziekenhuis de afdeling spoedeisende hulp tijdelijk gesloten voor nieuwe patiënten, meldt RTV Rijnmond. Patiënten met corona worden zoveel mogelijk doorgestuurd naar Breda en Zeeland. Het sluiten van de afdeling is een tijdelijke maatregel. Vanavond wordt de spoedeisende hulp geleidelijk weer opgestart.

Ook in de Gelderse ziekenhuizen neemt de druk toe. "Overal is het vol, vol, vol", zegt een woordvoerder van het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem tegen Omroep Gelderland. Zij plaatsen er maandag een coronabed bij. Het Slingeland ziekenhuis in Doetinchem gaat van vijf naar tien coronabedden. Het Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk schaalde deze week al op met een corona-afdeling van acht bedden. En het ziekenhuis Rivierenland in Tiel stuurt al coronapatiënten naar andere ziekenhuizen.

Horecapersoneel Bulgarije protesteert tegen invoering coronapas

In Bulgarije zijn duizenden horecamedewerkers de straat op gegaan om te protesteren tegen de invoering van de coronapas. Die pas is verplicht voor iedereen die een bezoek brengt aan de horeca en culturele instellingen.

Horecapersoneel noemt de maatregel niet adequaat en discriminerend. De restaurantbranche zegt dat sinds de invoering van de pas, twee dagen geleden, het aantal gasten met 80 procent is afgenomen. Critici zeggen dat de maatregel te snel is ingevoerd en dat mensen zich er niet op konden voorbereiden.

In de hoofdstad Sofia blokkeerden demonstranten een groot kruispunt tijdens de spits, waardoor er chaos op de weg ontstond. Later trok een menigte naar het regeringsgebouw om het ontslag van de minister van Volksgezondheid te eisen.

Het aantal besmettingen en doden door corona in Bulgarije loopt op. Het is een van de landen in de EU met de laagste vaccinatiegraad. Aan het begin van deze maand was iets meer dan 27 procent van de bevolking volledig ingeënt. Het land heeft het hoogste sterftecijfer van de EU in de afgelopen twee weken. 94 procent van die coronadoden was niet gevaccineerd.

Vijf Afrikaanse landen halen dit jaar vaccinatiegraad van 40 procent

Slechts vijf van de in totaal 54 Afrikaanse landen halen dit jaar een vaccinatiegraad van 40 procent, behalve als er snel stappen worden genomen. Daarvoor waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) die de grens als doel had gesteld. Een belangrijk probleem waar Afrikaanse landen tegenaan lopen, is het grote tekort aan injectienaalden.

Tot nu toe hebben drie landen het doel van 40 procent in het eerste jaar gehaald: Marokko, Seychellen en Mauritius. Met de vaccinatiesnelheid van dit moment komen daar dit jaar twee landen bij, Tunesië en Kaapverdië.

In oktober zijn tot nu toe ongeveer 50 miljoen vaccindoses aangekomen in Afrika. Dat is bijna het dubbele van wat er in september werd verzonden. Covax, het wereldwijde platform om eerlijke toegang tot vaccins te garanderen, heeft bijna 90 procent van de vaccins die deze maand zijn ingezet geleverd.

Om het doel van 40 procent voor het einde van dit jaar te halen, komt Afrika nog zo'n 275 miljoen doses tekort. In het hele continent zijn ongeveer 77 miljoen mensen volledig gevaccineerd, dat komt neer op 6 procent van de bevolking. Ter vergelijking: in meer dan 70 procent van de rijke landen, is meer dan 40 procent van de bevolking volledig ingeënt.

'Sturen op laaghouden besmettingen was beter geweest'

Intensivist Diederik Gommers en ziekenhuisbestuurder Ernst Kuipers zeggen tegen Nieuwsuur dat het veel verschil had gemaakt als Nederland een strategie had gekozen om het aantal coronabesmettingen laag te houden.

Op de vraag aan Kuipers of het beter was geweest als Nederland had gestuurd op het lager houden van infecties, antwoordt hij: "Ja, dat had zeker gescheeld. Dan had je veel minder belasting gehad."

Gommers: "Als we minder covid-19 hadden gehad, hadden we meer reguliere zorg door kunnen laten gaan. We kunnen pas over een aantal jaar zeggen wat dat gedaan heeft met mortaliteit voor aandoeningen zoals kanker."

NZA: Afschaling ziekenhuiszorg dreigt door coronadruk

De ziekenhuizen staan op het punt om de planbare zorg opnieuw af te schalen vanwege de toenemende coronadruk. Dat zegt de Nederlandse Zorgautoriteit. Op dit moment kunnen de ziekenhuizen de druk nog wel aan, maar vanwege de toename van het aantal coronapatiënten op de IC's en andere ziekenhuisafdelingen wordt dat steeds moeilijker.

"We verwachten dat de druk op de zorg de komende tijd weer verder zal toenemen", zegt de NZA. Dat komt volgens de toezichthouder niet alleen door de toename van het aantal IC- en ziekenhuisopnames, maar ook door het ziekteverzuim onder het personeel.

Corona-achterstand groot voor vmbo'ers

Op middelbare scholen zijn door de coronapandemie forse achterstanden ontstaan, met name bij leerlingen op het vmbo. Ook bij de basisscholen zijn er vertragingen, maar die zijn kleiner, blijkt uit een rapportage van het ministerie van Onderwijs. Behalve achterstanden bij het leren zijn er ook zorgen over het welbevinden van kinderen op scholen.

Het is voor het eerst dat zo uitgebreid is gekeken naar wat de coronamaatregelen hebben betekend voor de schoolprestaties. De rapportage is ook bedoeld om te kijken of het extra geld dat het kabinet beschikbaar heeft gesteld, goed wordt besteed. Het is nu nog te vroeg om daar conclusies over te trekken, maar in vervolgrapporten komt dat wel aan de orde.

7717 positieve tests, gemiddeld stijging

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 7717 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 431 meer dan gisteren.

Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vrijwel altijd hoger dan in de rest van de week. Dat komt omdat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 6273 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 56 procent meer dan de zeven dagen daarvoor.

15 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM werden 15 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 13 doden per dag, tegen 7 doden per dag een week eerder.

Aantal coronapatiënten in ziekenhuizen stijgt naar 944

In de ziekenhuizen is de bezetting van het aantal coronapatiënten toegenomen. Er liggen nu 944 mensen met corona in het ziekenhuis, dat waren er gisteren 859. Op de IC's liggen 203 coronapatiënten (gisteren: 200), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

De laatste keer dat er meer dan 900 coronapatiënten in de ziekenhuizen lagen, was op 7 juni. Dat ging toen om 937 mensen.

Ook op de verpleegafdelingen nam het aantal patiënten toe. Er zijn 154 mensen op de afdelingen opgenomen, gisteren waren dat er 113. De laatste keer dat er meer dan 150 patiënten op de verpleegafdelingen werden opgenomen, was op 18 mei, toen het aantal 158 was.

'Polen moet tuchtkamer afschaffen als het coronasteun wil krijgen'

Polen moet zijn nieuwe tuchtkamer voor rechters afschaffen als het in aanmerking wil komen voor miljarden euro's aan coronasteun van de Europese Unie die bedoeld is om binnenlandse economische groei te stimuleren.

"We willen in dat herstel- en veerkrachtplan een duidelijke toezegging dat de tuchtkamer ontmanteld wordt, het tuchtregime wordt beëindigd of te hervormd en een procedure gestart wordt om rechters te herinstalleren", zei Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, op een persconferentie vandaag.

"Ik denk dat het haalbaar is, ik hoop dat we tot een akkoord komen. Maar het hervormingsgedeelte is een absolute voorwaarde."

Gemeenten Biblebelt voelen niets voor lokale lockdowns

Gemeenten in de Biblebelt zien niets in het instellen van lokale lockdowns om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De burgemeesters van Nunspeet, Ede en Neder-Betuwe, waar relatief veel bewoners niet gevaccineerd zijn, noemen het onuitvoerbaar.

"We zitten ingeklemd tussen andere regio's. Inwoners gaan voor hun werk en andere activiteiten toch wel de gemeente of regio uit", zegt burgemeester Jan Kottelenberg (CDA) van Neder-Betuwe tegen Omroep Gelderland. Liever zet hij in op vaccinatie. Gisteren riep Kottelenberg inwoners nog op zich te laten prikken.

Ook de gemeente Ede zegt in een reactie niets voor een lokale lockdown te voelen. "Die is zeer lastig uitvoerbaar en is vrijwel niet te handhaven." Ook Nunspeet sluit zich daarbij aan. "Wij zien er geen heil in. We kunnen bijvoorbeeld wel horeca sluiten, maar dan gaan mensen naar een andere plaats. We zien meer in het naleven van algemene maatregelen."

Dinsdag is er een coronapersconferentie. Er wordt volop gespeculeerd over welke maatregelen het demissionair kabinet kiest. Zo zouden regionale maatregelen een optie zijn. Het Outbreak Management Team (OMT) overlegt vandaag over een advies.

Meer vraag naar kantoor- en winkelruimte na versoepeling maatregelen

In het derde kwartaal van dit jaar is er weer meer kantoor- en winkelruimte verhuurd. Beide sectoren profiteren volgens makelaarsvereniging NVM van de versoepeling van de coronamaatregelen.

De verhuur van kantoorruimte steeg met 27 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Vooral bij start-ups en scale-ups nam de verhuur toe. Ook de vraag naar flexkantoren stijgt. Grote bedrijven en andere grote kantoorgebruikers zoeken nog vaak naar een vorm om thuiswerk en werken op kantoor te combineren. "Centrale vraag daarbij is hoe de rol en functie van het kantoor in de toekomst vorm krijgt", schrijft NVM Business, de commerciële vastgoedtak van de NVM.

Het aantal verhuurde vierkante meters winkelruimte steeg de afgelopen periode met 21 procent. Ook hier wijst de NVM naar de opgeheven coronabeperkingen. Dat neemt niet weg dat de leegstand net als in het vorige kwartaal is toegenomen. Er kwam een groter aantal vierkante meters aan winkelruimte vrij dan er werd verhuurd. Vooral grote winkelruimtes zijn minder populair.

De vraag naar bedrijfsruimte nam toe, maar de verhuur is met 15 procent gedaald ten opzichte van vorig kwartaal. Door een tekort aan aanbod zijn de prijzen gestegen.

Vierde prik voor Amerikanen met verzwakt immuunsysteem

Amerikanen vanaf 18 jaar met een verzwakt immuunsysteem die al een derde coronadosis hebben gekregen zouden minimaal zes maanden later een vierde prik moeten kunnen halen. Die maatregel heeft de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC aan de eigen coronarichtlijnen toegevoegd.

Mensen met een verzwakt immuunsysteem krijgen in de Verenigde Staten standaard een derde prik, omdat hun weerstand tegen het coronavirus na de eerste twee prikken onvoldoende wordt geacht. De vierde prik kan volgens de CDC worden gezet met de vaccins van Pfizer/BioNTech, Moderna of Janssen, ongeacht welk vaccin de eerste drie keer is gegeven. Als de eerste inenting is gezet met Janssen, dan volstaan overigens drie prikken.

Een vierde prik is erg ongebruikelijk. Nederland heeft wel een derde prik goedgekeurd voor risicogroepen. De Gezondheidsraad komt deze week bij elkaar om zich te buigen over een zogenoemde 'boosterprik' voor gezonde mensen. Demissionair gezondheidsminister De Jonge wil voor 2 november een advies van de raad over zo'n extra prik. Ook wil hij weten welke groepen als eerste een extra prik zouden moeten krijgen.

Hongaarse medewerkers overheid krijgen vaccinatieplicht

Werknemers van overheidsinstellingen in Hongarije moeten zich verplicht laten vaccineren. Dat heeft de stafchef van premier Orbán laten weten. De maatregel volgt op een stijging van nieuwe coronabesmettingen in het land. Onduidelijk is nog per wanneer de maatregel wordt ingevoerd.

Daarnaast krijgen particuliere bedrijven de bevoegdheid om werknemers te verplichten om zich te laten vaccineren als zij denken dat dat nodig is. Het dragen van mondmaskers wordt vanaf 1 november verplicht in het openbaar vervoer.

Japan komt met extra prik voor iedereen die wil

Alle Japanners die al twee vaccindoses hebben gehad, kunnen een extra prik krijgen. Dat heeft het Japanse ministerie van Volksgezondheid aangekondigd, meldt persbureau Jiji. Er geldt geen prioriteit meer voor medisch personeel of ouderen en het is de bedoeling dat mensen acht maanden na de tweede vaccinatie een boosterprik moeten kunnen krijgen.

In Japan is ruim 70 procent van de volwassenen volledig gevaccineerd. Japan telt zeven keer meer inwoners dan Nederland, maar er zijn ongeveer evenveel coronadoden gevallen: ongeveer 18.000.

Singapore onderzoekt 'ongewone' stijging van besmettingen

Singapore doet onderzoek naar een "ongewone" stijging van 5324 corona-infecties, het hoogste aantal sinds het begin van de pandemie. Gisteren overleden er tien mensen aan corona, waarmee het totaal komt op 349 doden. Daarbij is nu bijna 80 procent van de beschikbare IC-bedden bezet, hoewel de vaccinatiegraad in het land nu 84 procent is en 14 procent van de bevolking ook boosterprikken krijgt, meldt Reuters.

Het ministerie van Volksgezondheid heeft in een verklaring aangegeven de snelle stijging van het aantal positieve tests nauwlettend in de gaten te houden. Deze maand ging het in 98,7 procent van de 90.203 coronagevallen om mensen met geen of slechts milde klachten. Ongeveer 0,2 procent overleed, en 0,1 procent werd opgenomen op de intensive care. Gisteren waren 72 IC-bedden leeg en bezetten 142 covid-patiënten ongeveer de helft van de beschikbare bedden.

Het ministerie heeft gezegd dat er op korte termijn 100 IC-bedden bij gaan komen. De overheid verlengde vorige week de coronamaatregelen met een maand. Sociale interacties en uit eten gaan zijn beperkt tot maximaal twee personen.

Nederlanders gaan meer thuiswerken en online vergaderen

Nederlanders verwachten dat ze door de coronapandemie structureel vaker gaan thuiswerken en online gaan vergaderen. Dat meldt het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) op basis van onderzoek. Dit leidt vooral in de spits tot minder drukte op de weg en in het openbaar vervoer.

Scholieren en studenten blijven waarschijnlijk meer vanuit huis onderwijs volgen: 25 tot 30 procent van hen verwacht volgens het KiM nadat de coronamaatregelen beëindigd zijn vaker thuisonderwijs te volgen dan voor corona.

Iets meer dan de helft van de werkende Nederlanders heeft volgens het KiM tijdens de coronaperiode al thuisgewerkt en online vergaderd. Wel zijn er grote verschillen in de manier waarop werkgevers dat thuiswerken mogelijk maken. Voor veel mensen met een kantoorfunctie blijken er weinig obstakels, maar voor ongeveer de helft van de werkenden, onder wie horecapersoneel en schilders, zijn die thuiswerkmogelijkheden er niet.

In zijn geheel wordt er niet minder gereisd, zegt het KiM, maar de afgelegde afstand neemt minder snel toe dan zonder covid het geval zou zijn. Door factoren als bevolkingstoename en economische groei neemt de mobiliteit juist toe. Echte structurele veranderingen in hoe er gewerkt en gestudeerd gaat worden hangen volgens het KiM af van het succes van hybride werkvormen.

De overheid speelt hier een belangrijke rol in, door bijvoorbeeld in te zetten op de fiscale ondersteuning van thuiswerken en door de spits te ontlasten door bijvoorbeeld prijsprikkels, zoals ingrepen gericht op de woon-werkvergoeding.

'Mexicaanse rechtbank wil dat regering jongeren vanaf 12 jaar gaat prikken'

Een Mexicaanse rechtbank heeft de gezondheidsautoriteiten opgelegd om meer covid-19-vaccinaties te geven aan jongeren van 12 tot 17 jaar, meldt Reuters op basis van lokale media. De Mexicaanse regering richt haar vaccincampagne tot nu toe op volwassenen en op een kleine groep van zeer kwetsbare kinderen.

Een federaal gerechtelijk bevel geeft het ministerie van Volksgezondheid vijf dagen de tijd om het vaccinplan aan te passen zodat ook 12- tot 17-jarigen zich moeten laten vaccineren. Doet het ministerie dat niet, dan dreigt de rechter een klacht in te dienen bij de openbaar aanklager, schrijft Reuters.

Ongeveer 40 procent van de mannen en vrouwen in Mexico is volledig gevaccineerd. De regering heeft nog niet gereageerd op het gerechtelijke bevel. Vorige maand zeiden de gezondheidsautoriteiten nog dat ze tot een miljoen kinderen van 12 tot 17 jaar zouden inenten die bijzonder kwetsbaar waren vanwege gezondheidsproblemen zoals diabetes of kanker.

AD: meer patiënten met zwaardere klachten op spreekuur

Artsen zien volgens het AD meer patiënten binnenkomen met zwaardere gezondheidsproblemen. Dat komt doordat ze niet eerder naar de dokter gingen, of er zijn complicaties door lange wachttijden. De krant meldt dat op basis van een rondgang langs artsenverenigingen en ziekenhuizen.

Als voorbeelden worden genoemd jongeren die aankloppen bij de arts met krommere ruggen (scoliose), of patiënten met artrose die te maken hebben met ernstigere slijtage. Ook hebben diabetespatiënten volgens de krant vaker ernstige voetwonden, waardoor amputaties nodig zijn.

"Ze komen slechter binnen en gaan slechter naar buiten", citeert het AD Sjoerd Bulstra, voorzitter van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging.

Bevolkingsgroei weer vergelijkbaar met pre-coronatijd

Het inwonertal van Nederland is in het derde kwartaal met bijna 59.000 mensen toegenomen. Dat kwam vooral door een toename van het aantal immigranten, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Inmiddels is de groei vergelijkbaar met die van voor de uitbraak van de coronacrisis.

De Nederlandse bevolking groeide over heel vorig jaar met zo'n 63.000 inwoners, half zo veel als in 2019. Door de vele reisbeperkingen vanwege het coronavirus kwamen weinig mensen naar Nederland. Bovendien was het aantal sterfgevallen hoger dan normaal als gevolg van de virusuitbraak.

Welkom

Goedemorgen, volg in dit liveblog al het coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het liveblog van gisteren is hier terug te vinden.