Aanhoudingen in Stein na onrustige avond • Grootscheepse controle op A2

Liveblog gesloten

Dit liveblog is gesloten. Morgenochtend is er een nieuw blog met het laatste nieuws over het coronavirus.

Aanhoudingen in Stein na onrustige avond

In Stein zijn twaalf jongeren opgepakt die de avondklok negeerden. De politie houdt er rekening mee dat er nog meer aanhoudingen volgen na de onrustige avond in het Limburgse dorp.

Volgens de politie verzamelden mensen zich vanaf 19.00 uur in het centrum van het dorp om samen muziek te draaien en alcohol te drinken. Rond 21.00 uur was de groep gegroeid tot ongeveer honderd mensen, die weigerden naar huis te gaan. Ook werd er met vuurwerk gegooid naar de politie.

Later is de ME ingeschakeld, waarna de groep zich in kleinere groepjes door het centrum verspreidde. Daar ontstond een kat-en-muisspel waarbij agenten met wapenstokken door straten en zijstraatjes achter de jongeren aan renden.

Rond 23.00 uur keerde de rust volgens de politie terug in Stein. Algemeen commandant Bert Vermariën van de politie: "Het is onbegrijpelijk dat mensen ondanks de gezondheidscrisis en de maatregelen die genomen zijn moedwillig samenkomen en doelbewust proberen de situatie te laten escaleren."

45 boetes bij controle langs A2 bij Zaltbommel

Bij de grootscheepse politiecontrole op de A2 bij Zaltbommel zijn 45 bekeuringen uitgedeeld. De boetes werden gegeven aan mensen die geen geldige verklaring hadden waarmee ze na 21.00 uur de weg op mochten. Op het overtreden van de avondklok staat een boete van 95 euro.

Iedereen die richting het zuiden over de A2 reed, werd bij Zaltbommel van de snelweg gehaald. Weggebruikers bij wie het vermoeden was dat ze daar niet hoorden te zijn, werden gecontroleerd, meldt Omroep Gelderland. Vrachtverkeer mocht van de politie doorrijden.

Burgemeester Urk kondigt noodbevel af

De burgemeester van Urk heeft gereageerd op de onrust in zijn dorp. "Dramatisch zoals deze avond nu verloopt. Ik schaam me voor de gebeurtenissen. Op dit moment rest mij als burgemeester, samen met de politiechief en de officier van justitie, maar een middel: het noodbevel met de inzet van de ME. We willen rust op Urk", schrijft burgemeester Van den Bos op Twitter.

Een noodbevel kan worden ingezet bij bijvoorbeeld een oproer, ramp of zware ongevallen. Als een noodbevel wordt afgegeven is de burgemeester bevoegd om alle bevelen te geven die hij nodig acht voor handhaving van de openbare orde of om gevaar te beperken.

Vorige maand, op 5 december, kondigde Van den Bos ook al een noodbevel af in verband met onrust in Urk. Toen werden al dagen brandjes gesticht en vuurwerk naar hulpverleners gegooid.

Haventerrein Urk ontruimd, centrum nog druk

Het haventerrein in Urk, waar na het ingaan van de avondklok een teststraat van de GGD in brand werd gestoken, is ontruimd door de politie. Daarbij is een nog onbekend aantal mensen opgepakt. Inmiddels is het havengebied verlaten.

In het centrum is het nog steeds druk. De politie probeert iedereen naar huis te krijgen. Sinds ongeveer 22.45 uur cirkelt er een politiehelikopter boven Urk, meldt Omroep Flevoland.

De politie zegt van tevoren op de hoogte te zijn geweest van een protestactie in het havengebied. Op sociale media werd opgeroepen om om 20.45 uur naar de haven te komen voor een demonstratie.

Politie op zoek naar vuurwerkgooiers in Stein

De politie in Stein heeft met veel agenten in een woonwijk gezocht naar jongeren die met vuurwerk hadden gegooid. Ook de ME kwam in actie in de Limburgse plaats. Er werden enkele arrestaties verricht.

ChristenUnie Urk: brandstichting teststraat 'kansloos dieptepunt'

De ChristenUnie in Urk zegt het vreselijk te vinden dat na het ingaan van de avondklok in de haven een teststraat van de GGD in brand is gestoken. Eerder waren bij de teststraat al vernielingen aangericht. Jongeren reden in auto's rond bij de haven.

Groningers over de avondklok in hun stad

ANWB ziet nauwelijks nog verkeer op de wegen

De ANWB constateert dat er nauwelijks verkeer op de weg is. "Het beeld lijkt wel stil te staan", zegt een woordvoerder tegen Nieuwsuur.

Burgemeester Paul Depla van Breda zegt dat het heel erg rustig is in zijn stad. Volgens hem heeft 95 procent van de mensen die op straat zijn een werkgeversverklaring. "Die andere 5 procent wordt beboet. Je komt niet weg met het negeren van de avondklok."

De eerste boetes zijn al uitgedeeld zegt Jan Struijs, voorzitter van de politiebond. Volgens hem heeft de politie een megaprestatie geleverd en zijn agenten met een duidelijke opdracht op pad gestuurd.

Op een aantal plekken zijn mensen snel beboet. "We zijn net begonnen natuurlijk, het wordt een project van de lange adem. Maar de politie zit er bovenop."

Politiecontrole op de A2 bij Zaltbommel, volop bekeuringen

De politie houdt een grootscheepse controle op de A2, waarbij tientallen politieauto's zijn ingezet. Iedereen die naar het zuiden gaat, wordt naar de parkeerplaats De Lucht gedirigeerd en daar gecontroleerd, meldt Omroep Gelderland. Er zou volop bekeurd worden.

Binnenstad Utrecht vrijwel leeg na ingang avondklok

Verslaggever Kees van Dam staat in een zo goed als verlaten centrum van Utrecht:

Onrustig begin avondklok, brandstichting in Urk, ME opgeroepen in Stein (L)

Het ingaan van de avondklok gaat niet overal zonder slag of stoot. In Stein in Limburg zorgen tientallen jongeren voor overlast. De ME is onderweg om de orde te herstellen. Op Urk is de GGD-teststraat in de haven in brand gestoken, nadat in eerste instantie vernielingen waren aangericht.

Kabinet wijzigt testregels voor vliegtuigbemanning, intercontinentale vluchten blijven mogelijk

Het kabinet ziet af van de verplichte sneltest voor vliegtuigpersoneel. Lange vluchten blijven hierdoor mogelijk.

Luchtvaartmaatschappijen, waaronder KLM, hadden laten weten dat een verplichte sneltest vlak voor vertrek niet werkbaar is, omdat de kans aanwezig is dat positief geteste bemanningsleden moet achterblijven. Ze dreigden te stoppen met intercontinentale vluchten op Nederland.

Het kabinet heeft nu ingestemd met een alternatief protocol, dat volgens het OMT net zo veilig is. De bemanning moet zich laten testen voor vertrek en moet in het buitenland zoveel mogelijk op een hotelkamer blijven en contact met de lokale bevolking zoveel mogelijk beperken.

Zo ging in Rotterdam en Amsterdam de avondklok in

Arrestatie bij demonstratie tegen avondklok in Rotterdam

In Rotterdam hebben mensen gedemonstreerd tegen het instellen van een avondklok. Enkele tientallen deelnemers kwamen samen bij de Markthal na oproepen op sociale media, meldt Rijnmond. Na negen uur stuurde de politie de mensen weg.

De meesten gaven gehoor aan dat bevel. Een aantal demonstranten kreeg een boete voor het overtreden van de avondklok. Er zijn verscheidene mensen gearresteerd.

Avondklok in heel Nederland ingegaan

In heel Nederland geldt vanaf dit moment een avondklok. Wie tussen nu en 04.30 uur morgenvroeg zonder geldige reden op straat is, riskeert een boete van 95 euro. Belangrijk: er wordt niet eerst een waarschuwing gegeven.

De maatregel geldt in elk geval tot en met de nacht van 9 op 10 februari. Het openbaar vervoer en taxi's blijven wel rijden en tankstations zijn open.

Wie een geldige reden heeft om zich toch buitenshuis op te houden, moet dat kunnen bewijzen. Wie bijvoorbeeld voor zijn werk op straat is, moet een werkgeversverklaring laten zien.

Tsjechische horeca opent de deuren uit protest tegen de coronamaatregelen

Uit protest tegen de strenge coronamaatregelen in het land hebben cafés en restaurants in Tsjechië vandaag hun deuren geopend. Het protest was georganiseerd door de Chcipl pes (hond is dood)-beweging. De naam verwijst naar de regeringsmaatregelen tegen corona (PES).

Dat er behoefte was aan vertier was duidelijk gezien de flinke omzetten die sommige etablissementen draaiden. De uitbaters van de cafés en restaurants zijn boos op de autoriteiten en wilden op deze wijze laten zien dat die "op de verkeerde weg zitten".

Een woordvoerder van de gemeente Praag zei dat de restaurants een boete riskeren tot 20.000 Tsjechische kroon, ongeveer 750 euro.

De horeca en niet-essentiële winkels zijn in Tsjechië al sinds oktober dicht, met een korte uitzonderingsperiode voor Kerstmis. Tsjechië zit sinds die tijd in een tweede lockdown met besmettingscijfers die tot de hoogste ter wereld behoren.

Nederlanders zonder sneltest vast op Canarische Eilanden

Zo'n 25 Nederlandse toeristen op de Canarische Eilanden is de toegang geweigerd tot het Transavia-vliegtuig dat hen terug zou vliegen naar Schiphol, meldt NRC. Ze hadden weliswaar een PCR-test bij zich, maar konden geen negatieve test overleggen die sinds vandaag verplicht is en die maximaal vier uur oud mag zijn als je aan boord van je vliegtuig stapt.

De meeste van deze toeristen zijn al enkele weken op Gran Canaria en kwamen aan toen er minder scherpe maatregelen golden. Voor een aantal van hen kwamen de nieuwe eisen dan ook als een verrassing.

De vicevoorzitter van de federatie van horeca en toerisme op Gran Canaria vindt dat sprake is van chaos, waarbij geen toerist meer weet waar hij aan toe is. Hij is bang dat het toeristen onmogelijk wordt gemaakt om nog terug te keren. "Daar heeft niemand wat aan."

Bijwerkingen gemeld bij iets meer dan 0,1 procent van de vaccinaties tot nu toe

In Europa zijn inmiddels meer dan vijftien miljoen vaccinaties uitgevoerd. Bij iets meer dan 0,1 procent van de prikken zijn er klachten gemeld, heeft RTL Nieuws onderzocht. Daarbij zijn cijfers gebruikt van een grote database van het Europese geneesmiddelenbureau EMA.

Veruit de meeste meldingen (16.479) zijn gedaan over het BioNTech/Pfizer-vaccin, dat als eerste in ruime mate beschikbaar was in Europa. Enkele honderden klachten ontstonden naar aanleiding van vaccinaties met het Moderna en Oxford/AstraZeneca.

De meeste klachten zijn licht, zoals pijn op de plek waar is geprikt, vermoeidheid, duizeligheid en spierpijn. Er zijn ook overlijdens gemeld, maar dat betekent volgens deskundigen niet direct dat het vaccin onveilig is.

In Nederland zijn er tot nu toe 506 gevallen geweest waarbij vermoedens van bijwerkingen zijn gemeld. De ernst van deze bijwerkingen is nog niet bekend.

Verenigd Koninkrijk op weg naar zes miljoenste vaccinatie

In het Verenigd Koninkrijk zijn gisteren bijna een half miljoen mensen gevaccineerd tegen corona, een dagrecord. In totaal zijn nu 5,86 miljoen mensen voor de eerste keer ingeënt.

Tegelijkertijd nadert het aantal doden in het land de 100.000. De teller staat nu op 97.329. Gisteren kwamen er ruim 1300 overledenen bij. Dat waren er iets minder dan de dag ervoor.

Premier Johnson baarde gisteren opzien door te stellen dat de nieuwe Britse variant van het virus veel dodelijker is dan de originele variant. Deskundigen trokken die beweringen daarna in twijfel. Ze wezen erop dat er op basis van de weinige beschikbare data nog geen conclusies te trekken zijn.

Grote uitbraak Zuid-Afrikaanse variant in Oostende

In de Belgische kustplaats Oostende is een grote uitbraak van de Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus. Er zijn vijftien nieuwe besmettingen vastgesteld, heeft de burgemeester van de stad bevestigd tegenover Belgische media.

Deze week werden verschillende zorginstellingen in Oostende geconfronteerd met nieuwe vastgestelde besmettingen bij bewoners en personeel. Het gaat onder meer over de afdeling geriatrie van de campus Serruys van het ziekenhuis Sint-Jan, een revalidatiecentrum met 23 bewoners en 24 personeelsleden en een woonzorgcentrum met 22 bewoners en 4 personeelsleden.

Het is de eerste grootschalige uitbraak van de extra besmettelijke variant in België. Tot dusver waren er slechts acht gevallen bekend. Deskundigen achten de kans groot dat de Zuid-Afrikaanse variant nog vaker zal opduiken.

Famke Louise leidt politie naar illegaal geopende kapsalon

De politie heeft vrijdagmiddag een kapsalon op een industrieterrein in Wateringen in het Westland aangetroffen, meldt de nieuwssite WOS. Vier stoelen waren bezet en een vijfde klant wachtte op zijn beurt. De aanwezige personen hebben een proces verbaal gekregen.

De agenten kwamen de zaak op het spoor door een Instagrambericht van BN'er Famke Louise. Zij haalde een vriend op die bij de bewuste kapsalon was geweest. De agenten herkenden de omgeving en kwamen in actie.

Anderhalve week geleden kwam Famke Louise ook in het nieuws toen bleek dat ze in een loods in het Noord-Hollandse dorp Lijnden met een grote groep mensen een muziekclip opnam. Er werden 66 coronaboetes uitgedeeld.

Montferland sluit weg naar hondenopvang vanwege coronadrukte

De gemeente Montferland heeft de weg naar een hondenopvangcentrum in het dorpje Loerbeek afgesloten, meldt Omroep Gelderland. De laatste weken is het zo druk bij hondenopvang Zalikas dat de coronaregels volgens de gemeente niet in acht worden genomen.

Hekken en twee verkeersregelaars houden sinds gisteren het verkeer tegen. Politie en handhavers controleerden de afgelopen periode meerdere keren bij hondenopvang Zalikas. Ze zagen dat zich daar herhaaldelijk grote groepen mensen verzamelden. Daarnaast hielden mensen onvoldoende afstand van elkaar.

Volgens Daniëlle Kalshoven van Zalikas komen alle bezoekers op afspraak en kruisen ze elkaar niet. Wie nu nog naar de opvang wil moet zijn auto op afstand neerzetten en het laatste stuk lopen. De afsluiting geldt voor vijf weken.

Zorgkoepel ActiZ bezorgd dat Nederland minder vaccins krijgt van AstraZeneca

ActiZ, de branchevereniging van zorgorganisaties, reageert bezorgd op het bericht dat Nederland minder vaccins krijgt van farmaceut AstraZeneca. De vaccinatie van circa 170.000 zorgmedewerkers met het vaccin in onder meer de wijkverpleging staat gepland vanaf 8 februari, maar op dit moment is onduidelijk of dit doorgang kan vinden, zo laat een woordvoerder weten.

De branchevereniging benadrukt dat de zorgmedewerkers bij veel kwetsbare mensen komen en dat het daarom belangrijk is dat ze zichzelf, maar ook hun cliënten goed kunnen beschermen.

Minder besmettingen gemeld maar nog wel meer dan het weekgemiddelde

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 5487 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 289 minder dan gisteren. Het is nog wel hoger dan dan het gemiddelde van afgelopen week, toen er per dag gemiddeld 5340 mensen positief getest werden.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er zijn dus meer patiënten uit het ziekenhuis ontslagen of overleden dan dat er werden opgenomen. Er liggen nu 2306 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2358), van wie 673 op de IC (gisteren: 674), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Bij het RIVM werden 89 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er ook 89. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 81 doden per dag, tegen 94 doden per dag een week eerder.

Boa's gaan vanaf maandag de avondklok handhaven

De buitengewoon opsporingsambtenaren (Boa's) mogen vanaf maandag meehelpen bij de handhaving van de avondklok. Dat is besloten in een overleg tussen de organisaties van boa's, het ministerie van Veiligheid en Justitie en het Openbaar Ministerie.

De boa's zijn vanaf maandag gerechtigd om op te treden als mensen de avondklok negeren. Dat betekent dat ze in het uiterste geval ook een boete kunnen uitdelen.

Het is nu aan de gemeenten om te bepalen of en waar ze hun boa's gaan inzetten. De verwachting is dat boa's met name in grote gemeenten een belangrijke bijdrage zullen leveren aan de handhaving.

Voorzitter Richard Gerrits van de vakbond BOA ACP noemt het "mooi nieuws" dat de boa's de avondklok gaan handhaven. "Het is belangrijk dat we alle handjes inzetten om corona terug te dringen."

Vliegtuigpassagiers KLM zonder sneltest achtergebleven in New York

Een aantal passagiers van een KLM-vlucht is afgelopen nacht achtergebleven in New York omdat ze geen negatieve sneltest konden overhandigen. Die is verplicht op vluchten uit zogenoemde hoogrisicolanden, waaronder Amerika. Een passagier of bemanningslid met een positieve testuitslag mag niet mee en moet in het land achterblijven.

KLM wil niet zeggen hoeveel passagiers de vlucht noodgedwongen moesten laten schieten en spreekt van een incident. "De kans bestaat dat de passagiers te laat informatie hebben gekregen, omdat we de maatregel op korte termijn moesten invoeren", zegt een woordvoerder.

Illegaal feest met ruim honderd jongeren beëindigd in Hoofddorp

In Hoofddorp is afgelopen nacht een illegaal feest onder een spoorviaduct beëindigd door de politie. Agenten telden zo'n 100 tot 150 jongeren in de leeftijd van 18 tot 22 jaar.

Op Facebook laat de politie Haarlemmermeer weten dat feestgangers op de uitkijk stonden, waardoor de feestlocatie "lastig te isoleren" was. Veel jongeren vluchtten weg toen de politie arriveerde. Er is een aantal personen bekeurd.

Hoge baas Guardia Civil ontslagen vanwege vaccinvoordringen

Een hoge baas van de Spaanse politie-eenheid Guardia Civil is op staande voet ontslagen, omdat hij heeft voorgedrongen bij het vaccineren. De man, een officier, negeerde met de prik het vaccinatieprotocol van de Spaanse krijgsmacht, waarbij eerst medisch personeel en deelnemers aan internationale missies ingeënt worden met het beperkte aantal beschikbare vaccins. Hij werd ontslagen door minister van Binnenlandse Zaken Grande-Marlaska. De Guardia Civil wordt overzien door zowel het ministerie van Binnenlandse Zaken als Defensie.

Door het ontslag van de Guardia Civil-baas groeit volgens dagblad ABC de druk op minister van Defensie Robles om ook maatregelen te nemen tegen de Spaanse Commandant der Strijdkrachten Miguel Ángel Villaroya, die samen met andere hooggeplaatste militairen ook al zou zijn ingeënt. Eerder erkenden diverse burgemeesters in Spanje zich voor hun beurt te hebben laten vaccineren, wat tot ophef leidde in het land.

Start van vaccinatie medewerkers huisartsenposten

In twaalf ziekenhuizen wordt er dit weekeinde begonnen met het vaccineren van huisartsen en medewerkers van huisartsenposten.

De huisartsen worden ingeënt met het Moderna-vaccin. Deze week besloot demissionair minister De Jonge (Volksgezondheid) huisartsen toch eerder te vaccineren dan gepland vanwege de zorgen rond de verspreiding van de Britse variant van het coronavirus.

In de huidige eerste ronde worden 6000 van de 15.000 huisartsen en medewerkers ingeënt. Door de vertraagde levering van het Moderna-vaccin worden de overige medewerkers vanaf 3 februari gevaccineerd.

'Uitstel tweede prik kan oplossing zijn voor vertraging AstraZeneca'

De tweede prik uitstellen zou een mogelijke oplossing kunnen zijn voor de vertraging in de levering van het AstraZeneca-vaccin. Dat zegt zegt Ben van der Zeijst, emeritus hoogleraar vaccins en oud-directeur van het Nederlandse Vaccin Instituut tegen de NOS. "Het blijkt dat hoe langer je de tweede prik bij AstraZeneca uitstelt, des te beter die werkt", zegt Van der Zeijst. "Dat gaat waarschijnlijk het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) vrijdag bij de goedkeuring van het vaccin ook vertellen."

Van der Zeijst legt uit: door de eerste prik worden antilichamen gecreëerd die een tijdelijke immuniteit kunnen veroorzaken voor de tweede prik. Daardoor kan die prik minder effectief worden. Er is dus een lange(re) periode tussen de twee prikken nodig.

Hoogleraar immunologie Marjolein van Egmond is minder enthousiast over het uitstellen van de tweede prik. Volgens haar is zo'n inenting doorgaans wel echt nodig om een goede afweerreactie te krijgen, vooral omdat de bescherming tegen het virus dan beter en sterker wordt. Van Egmond: "We hebben die data natuurlijk nog niet voor de coronavaccins, maar het is zeer waarschijnlijk dat je bij twee prikken ook langer beschermd bent".

Ministerie: komende week doorpraten met AstraZeneca

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) laat weten dat er komende week verder wordt gepraat met farmaceut AstraZeneca over de vaccinleveringen in het eerste kwartaal. Gisteren maakte het bedrijf bekend dat door productieproblemen de leveringen aan de EU flink teruggeschroefd moeten worden.

"We (de EU, red.) zijn hierover nog met hen in gesprek", laat het ministerie weten in een reactie. Volgende week worden die gesprekken dus voortgezet. Mogelijk moet de vaccinatieplanning door de vertraging in de levering van het AstraZeneca-vaccin worden aangepast. Met het AstraZeneca-vaccin moet het grootste deel van de Nederlandse bevolking ingeënt worden.

Het ministerie benadrukt dat er bij die planning altijd is onderstreept dat "welk vaccin komt, wanneer en in welke hoeveelheden met de nodige onzekerheden is omgeven". Volgens het ministerie bepaalt "de snelheid van levering de snelheid van vaccineren".

'Van Dissel zette streep door uitbreiden OMT'

Leden van het Outbreak Management Team (OMT) hebben vorig jaar in de zomer onderling gediscussieerd over de vraag of er bijvoorbeeld sociologen, gedragswetenschappers en economen toegevoegd moesten worden aan het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet in de coronacrisis. De experts vroegen zich af of hun blik op de coronapandemie niet "te nauw" was, schrijft de Volkskrant in een reconstructie.

Het OMT bestaat hoofdzakelijk uit medisch experts. Wel kan het adviesorgaan "afhankelijk van de agendapunten" soms andere experts uitnodigen, schrijft het RIVM. De leden vroegen zich na de eerste coronagolf af ze in hun adviezen voldoende oog hadden voor het effect van de maatregelen op bijvoorbeeld kinderen en ondernemers. OMT-voorzitter Jaap van Dissel maakte volgens de krant een einde aan die discussie.

"Het OMT moet zich buigen over het virus, over testen, over een exitstrategie (...) We zitten er om de kwaal te bestrijden, niet voor de bijwerkingen", zou hij hebben gezegd. Het OMT zat met enkel medisch experts aan tafel lang niet altijd op één lijn. Met nog meer experts aan tafel zou het vinden van een consensus helemaal niet meer te doen zijn, zo vreesde Van Dissel.

Wat te doen met al die tegenstrijdige vaccinberichten?

Het regent op sociale media talloze berichten, filmpjes en foto's over de bijwerkingen en gevaren van de vaccins tegen het coronavirus. Ondertussen zegt de overheid dat vaccineren de manier is om corona te bestrijden. Hoe om te gaan met al die tegenstrijdige berichten en welke informatie is betrouwbaar?

Nieuwsuur maakte er onderstaande video over:

Vijftig boetes uitgedeeld in Rotterdam

In Rotterdam zijn afgelopen nacht vijftig boetes uitgedeeld aan mensen die de coronaregels overtraden op de Parkkade nabij de Maastunnel. Ze werden naast het negeren van de coronamaatregelen beboet voor onder meer overlast door het gebruik van lachgas, onnodig toeteren en het beledigen van agenten.

Meerdere OMT-leden overwogen op te stappen

Meerdere leden van het Outbreak Management Team (OMT) overwogen afgelopen jaar op te stappen. Dat blijkt uit een reconstructie van de Volkskrant. De krant sprak sinds de eerste bijeenkomst van het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet over het coronavirus, morgen een jaar geleden, meerdere keren uitgebreid met vijf OMT-leden. Uit die gesprekken blijkt dat met name na de zomer de spanningen binnen het OMT door onderlinge irritaties en ergernis over bemoeienis van het kabinet flink opliepen.

Zo stonden microbiologen Jan Kluytmans en Alex Friedrich en Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, in het najaar op het punt uit het OMT te stappen. Ze vonden dat OMT-voorzitter Jaap van Dissel door zijn bezoeken aan het Catshuis op zondag, kort voor vergaderingen van het OMT op maandag, te veel werd beïnvloed door het kabinet. De maatregelen zouden in het Catshuis al worden bepaald. OMT-leden kregen daardoor het gevoel kregen dat ze niet meer onafhankelijk konden opereren en dat ze "bij het kruisje" moesten tekenen.

Ook vinden de OMT-leden dat in de zomer de teugels te veel los zijn gelaten en dat er na de zomer te laat is ingegrepen. Volgens microbioloog Kluytmans had er begin september bijvoorbeeld al een lockdown ingesteld moeten worden, in plaats van half oktober. GGD-arts Anja Schreijer omschrijft de zomer als "een gigantische fout". Pas nadat Van Dissel - die door de OMT-leden vanwege zijn lastige en zware rol in de crisis wel alom wordt geroemd - had besloten de OMT-vergaderingen naar vrijdag te halen, verdween er veel ergernis. Met name omdat leden toen niet meer het gevoel hadden dat het kabinet vooraf invloed kon uitoefenen op de vergaderagenda.

'Vaccinatiepuzzel moet opnieuw worden gelegd'

Nederland krijgt in het eerste kwartaal minder vaccins van farmaceut AstraZeneca, zo werd gisteravond bekend. Het gaat daarbij niet om de geplande 2,3 miljoen, maar om 'slechts' 920.000 doses van het vaccin dat AstraZeneca ontwikkelde met de universiteit van Oxford. De farmaceut schroeft de leveringen aan de EU met 60 procent terug vanwege productieproblemen.

"Het is een flinke tegenvaller. Hoe je dit ook gaat regelen, je moet de vaccinatiepuzzel opnieuw gaan leggen", zegt Ben van der Zeijst, emeritus hoogleraar vaccins, voormalig directeur van het Nederlandse Vaccin Instituut en voormalig hoofd Vaccins van het RIVM in het NOS Radio 1 Journaal.

Het terugschroeven van de inentingen gaat waarschijnlijk tot uitstel leiden voor sommige groepen, denkt Van der Zeijst. Volgens de planning zou meer dan de helft van de vaccinaties in het eerste kwartaal door AstraZeneca worden geleverd. Van der Zeijst ziet overigens wel kansen "er nog een mouw aan te passen". Bijvoorbeeld door de tweede prik met het AstraZeneca-vaccin uit te stellen. Vrijdag keurt het Europees Geneesmiddelenbureau EMA het vaccin waarschijnlijk goed voor gebruik in de EU.

WHO: stoffen mondkapjes nog steeds effectief

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) blijft erbij dat stoffen, niet-medische mondkapjes effectief zijn om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De opkomst van besmettelijkere varianten als de Britse en de Zuid-Afrikaanse mutant verandert daar niets aan, zegt Maria van Kerkhove. Zij is bij de WHO verantwoordelijk voor het coronabeleid,

De Amerikaanse Van Kerkhove reageerde op een persconferentie op het nieuws dat meerdere landen het mondkapjesbeleid hebben aangescherpt. Zo wordt het in Duitsland en Oostenrijk verplicht om medische mondmaskers te dragen.

"Het staat landen vrij om maatregelen te treffen die ze nodig achten", zei Van Kerkhove. "Maar bij de nieuwe varianten hebben we geen aanwijzingen dat de manier waarop ze worden overgedragen anders is."

Ook in Finland verbod op niet-essentiële reizen

Finland heeft net als België een reisverbod ingesteld voor niet-essentiële reizen. Het reisverbod gaat komende woensdag in en geldt tot 25 februari. Het vliegverkeer wordt daarmee volgens Finland met 75 procent teruggebracht, net als het ferryverkeer tussen Finland en Estland. Ook verwacht de regering 50 procent minder grensoverschrijdingen tussen Zweden en Finland.

Tekort AstraZeneca-vaccins treft ook Nederland

Ook Nederland krijgt minder vaccins van farmaceut AstraZeneca. Nederland zou in het eerste kwartaal genoeg doses krijgen voor 2,3 miljoen personen. Dat worden nu doses voor zo'n 920.000 mensen.

Gisteravond werd bekend dat AstraZeneca 60 procent minder vaccins kan leveren aan de EU. Van de geplande 80 miljoen vaccins die de lidstaten zouden krijgen in het eerste kwartaal van dit jaar, blijven er 31 miljoen over.

Welkom

Welkom in het liveblog van zaterdag 23 januari. Hier vind je het belangrijkste coronanieuws in binnen- en buitenland. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.