liveblog
NOS NieuwsAangepast

Brexitblog: Groot-Brittannië krijgt tot 31 oktober uitstel van de brexit

  • De Britten krijgen uitstel om een no-deal-brexit op 12 april te voorkomen
  • De nieuwe deadline is 31 oktober
  • Premier May hoopt ver voor die datum met afspraken uit de EU te kunnen treden
liveblog gesloten

Reacties Juncker, Merkel en Macron

Europese Commissie-voorzitter Juncker zegt dat een no-deal-brexit "een complete ramp" zou zijn. "We zullen er alles aan doen om dat te voorkomen."

De Franse president Macron was eigenlijk voor een kortere verlenging voor de Britten. Hij pleitte voor een uitstel van de brexit tot 30 juni en niet later, zodat de druk op de Britse politiek maximaal bleef om tot een oplossing te komen. Hij ging toch akkoord met langere uitstel om "de eenheid in de EU te waarborgen".

May wil zo snel mogelijk uit de EU

De Britse premier May benadrukte op haar persconferentie dat ze zo snel mogelijk met een deal uit de EU wil. "Als we de afspraken kunnen ratificeren voor 22 mei dan hoeven we niet mee te doen aan Europese verkiezingen."

Verder zegt ze dat ze nog altijd op zoek is naar een manier om de brexit-deal door het Britse parlement te krijgen. "Ik weet dat er veel frustratie is over het feit dat ik om dit uitstel heb moeten vragen. Ik heb er spijt van dat ik niet in staat ben geweest om het parlement achter de afspraken te krijgen."

De afspraken op papier

De afspraken die vannacht gemaakt zijn tussen premier May en de regeringsleiders van de 27 andere EU-lidstaten zijn hier zwart-op-wit terug te lezen.

Ook Rutte heeft een verklaring gegeven

Premier Rutte noemt de afspraken tussen Groot-Brittannië en de andere landen "als compromis heel acceptabel". Hij vindt het goed dat er een besluit is genomen dat ervoor zorgt dat de Britten niet aankomende vrijdag zonder afspraken uit de EU moeten treden. "Het is belangrijk dat de unie goed blijft functioneren."

Volgens Rutte is in de deal opgenomen dat er een brexit komt zonder afspraken als er in het Verenigd Koninkrijk geen Europese verkiezingen worden gehouden.

Tusk geeft een persconferentie

EU-president Tusk doet in zijn persconferentie een oproep aan de Britten: "Verspil deze tijd alsjeblieft niet."

Hij noemt de afspraken "zo flexibel als ik had gedacht" en het het uitstel naar 31 oktober "een beetje korter dan gedacht, maar nog steeds genoeg tijd om tot de beste oplossing te komen."

Witte rook in Brussel

Er is een akkoord gesloten tussen Groot-Brittannië en de 27 regeringsleiders. EU-president Donald Tusk twittert dat er een flexibel uitstel komt tot 31 oktober.

In het voorstel dat op tafel ligt zou een 'meetmoment' zitten

De inhoud van het voorstel waar nu met premier May over wordt gesproken is niet officieel naar buiten gebracht. Maar in de wandelgangen wordt gesproken over een uitstel tot eind oktober met een 'meetmoment' in juni.

Tusk bevestigt nieuw uitstel brexit

EU-president Donald Tusk twittert zojuist dat de 27 regeringsleiders overeenstemming hebben bereikt over een nieuw uitstel voor de brexit. Tusk noemt in zijn tweet geen datum. Hij gaat nu overleggen met de Britse premier May of zij met het nieuwe uitstel akkoord gaat.

Nieuwe datum: 31 oktober

Volgens onze correspondent Sander van Hoorn is er een compromis bereikt over een nieuwe datum voor de brexit-deadline: 31 oktober. Dat betekent dat de Britten wel gewoon meedoen aan de Europese verkiezingen van eind mei. May zou nu onderweg zijn naar de vergaderzaal om haar mening over het voorstel te geven.

Macron ligt op ramkoers

De EU-top is tijdelijk onderbroken, direct nadat de Franse president Macron had gesproken. Volgens correspondent Tijn Sadée is dat slecht nieuws. "Ze zijn nog helemaal nergens. Macron wil geen uitstel meer voor May, hij vertrouwt het niet. Hij heeft echt zijn hakken in het zand gezet."

Andere landen, zoals ook Nederland en Duitsland, voelen wel voor een langer uitstel van de brexit. De regeringsleiders moeten met een unaniem besluit komen.

Diplomaten zijn nu druk bezig om naar een oplossing te zoeken. Sadée: "We gaan kijken hoe het verdergaat."

De Franse president Macron in de vergaderzaal in Brussel

'Allesbehalve dicht bij akkoord'

"Het wordt heel erg lastig", zegt EU-correspondent Tijn Sadée in NOS Met het Oog op Morgen. "Dat heb je altijd als regeringsleiders, op het hoogste niveau dus, tot een besluit moeten komen."

Volgens Sadée zijn ze nog allesbehalve dicht bij een akkoord, ook al omdat de Franse president de onderhandelingen met zijn kritische houding behoorlijk op scherp heeft gezet. "Het gaat het misschien nog wel uren duren."

Macron wil kort uitstel

De Franse president Macron sprak zojuist als een van de laatste op de EU-top. Hij pleitte voor een uitstel van de brexit tot 30 juni en niet later. Macron had eerder al aangegeven dat hij niet langer wil dat de EU door de Britse politiek wordt gegijzeld. EU-president Tusk vindt juist een langer uitstel noodzakelijk.

Nederlandse EU-lijstrekkers: lang uitstel favoriet

Terwijl de EU-regeringsleiders vergaderen wordt op nauwelijks 200 meter afstand van de zaal gedebatteerd door tien Nederlandse lijsttrekkers die meedoen aan de Europese verkiezingen van eind mei.

Het ging ook even over de brexit, waarbij lang uitstel de favoriete oplossing is. "Maar daar zitten ook negatieve kantjes aan, dus wel met duidelijke voorwaarden", stelt Esther de Lange (CDA). Sophie in 't Veld (D66) vindt het vooral belangrijk dat de Europese Unie niet in de chaos van de Britse politiek wordt gezogen. "De overige 27 landen moeten besluitvaardig blijven."

Anderen wijzen juist naar de andere kant van het kanaal. De Britten kunnen niet onderhandelden, concludeert Marcel de Graaff (PVV). Volgens hem is een Nexit sneller geregeld.

'Sfeer is goed'

Informatie over wat er binnen in de vergaderzaal gebeurt komt maar mondjesmaat naar buiten, zegt EU-correspondent Sander van Hoorn. "President Macron zet zijn verzet binnen door, horen we. Hij vindt dat de EU bij uitstel gegijzeld zou worden door een lid dat geen lid meer is."

Je hoort wel dat de sfeer beter is dan eerder, zegt Van Hoorn. "En dat is belangrijk op dit soort toppen."

May's optreden 'steviger dan normaal'

Er komen meer details naar buiten over wat premier May tegen de andere EU-leiders heeft gezegd. Volgens diplomaten was haar optreden steviger dan normaal. Wel zou de speech van May weinig details bevatten, dus is het nog maar de vraag of het voor de regeringsleiders voldoende is.

Dit eten de 27-regeringsleiders

De 27 leiders van EU vergaderen momenteel tijdens een diner over de brexit. Op het menu staat een salade met warme coquilles, kabeljauwfilet, garnalen en arancini gevuld met mini-champignons.

Als toetje krijgen de regeringsleiders een parfait van ijs en macadamianoten.

Krijgt May haar uitstel?

Op dit moment vergaderen de 27 leiders van de Europese lidstaten over de vraag of het VK de uitstel krijgt van de brexit en hoeveel. Eigenlijk moet het VK komende vrijdag op 12 april de EU verlaten. Vorige week vroeg premier May om uitstel tot 30 juni.

Als de regeringsleiders klaar zijn met vergaderen wordt May teruggeroepen voor de slotronde. Ook zij moet akkoord gaan met het plan. Tot slot zullen de leiders naar buiten komen een toelichting geven aan de media.

Dit liet Merkel lachend zien aan May

Wat was er te zien op de iPad van bondskanselier Merkel, waar zowel zij als premier May smakelijk om moesten lachen?

Op sociale media wordt al druk gespeculeerd. Sommigen denken dat het ging om kattenplaatjes of de video van een niezende panda. Ook babyfoto's en de foto van het zwarte gat komen langs.

Premier May en bondskanselier Merkel tijdens de EU-top

Een journalist van de BBC lijkt nu het antwoord te weten. Ze schrijft op Twitter dat het ging om een foto waarop zowel May als Merkel te zien zijn in hetzelfde kleur jasje.

Duitse media: moeder van Merkel onlangs overleden

Duitse media berichten dat de moeder van de Duitse bondskanselier Merkel, Herlind Kasner, op 90-jarige leeftijd is overleden.

Ze zou al aan het begin van de maand zijn overleden. Het overlijden lijkt om die reden geen gevolgen te hebben voor de deelname van Merkel aan de EU-top.

Foto's van de vergadering

De persvoorlichter van de Europese Raad maakte deze foto van de regeringsleiders tijdens EU-top:

En wat laat bondskanselier Merkel hier zien aan premier May vlak voordat de vergadering begon?

Premier May en bondskanselier Merkel tijdens de EU-top

Tajani wil meer duidelijkheid

Antonio Tajani, de voorzitter van het Europees Parlement heeft zojuist een persconferentie gegeven. Hij zei de regeringsleiders tijdens de vergadering om meer informatie te hebben gevraagd. Bijvoorbeeld over de toekomstige relatie van het VK met de EU. Ook zei Tajani dat hij graag ziet dat er een einde komt aan de onzekerheid rondom de brexit.

Nu Tajani zijn persconferentie heeft afgesloten, is het de beurt aan premier May.

Terugkijken: May staat journalisten te woord

"Het doel van deze top is om ons uitstel te geven, meer tijd, zodat we op een georganiseerde manier de EU kunnen verlaten", zei Theresa May bij haar aankomst op de EU-top.

'Ik weet dat veel mensen gefrustreerd zijn dat deze top wordt gehouden'

Dit gaat er nu gebeuren:

  • Antonio Tajani, de voorzitter van het Europees Parlement zal de regeringsleiders eerst toespreken. Daarna verlaat hij de zaal en geeft hij een persconferentie.
  • Vervolgens mag premier May uitleggen waarom ze uitstel wil.
  • Als alle regeringsleiders hun vragen aan haar hebben gesteld, verlaat May de zaal en gaat elders eten.
  • De 27 regeringsleiders vergaderen dan over de vraag of ze uitstel krijgt en hoeveel.
  • Daarna wordt premier May teruggeroepen voor de slotronde. De regeringsleiders hebben in de tussentijd een diner met elkaar.
  • Tot slot zullen de leiders naar buiten komen een toelichting geven aan de media.

Rutte: het wordt een ingewikkelde discussie

Ook premier Rutte is inmiddels gearriveerd bij de EU-top. "We moeten het bezien vanavond. Het wordt nog een ingewikkelde discussie", zegt hij.

"Wat iedereen wil voorkomen is een brexit zonder deal. Tegelijkertijd moeten we er ook voor zorgen dat de Unie goed kan blijven functioneren in de tussentijd. Dus er zullen heel veel vragen gesteld gaan worden aan Theresa May. Wat is nou haar plan? En hoe zorgt ze ervoor dat het VK een loyale lidstaat blijft in een tijd waarin ze bezig zijn eruit te gaan maar er nog wel inzitten?"

Alles is nog denkbaar, zegt de premier. "Maar de hoofdkeuzes die op tafel liggen is een wat beperkter uitstel of een wat langer uitstel."

'Het wordt nog een ingewikkelde discussie'

Sander van Hoorn: uitstel nog niet zeker

Het is nog lang niet zeker dat het VK vanavond ook daadwerkelijk uitstel krijgt, zegt EU-correspondent Sander van Hoorn. "Hoe lang wordt het uitstel en welke voorwaarden verbindt je eraan? Dat moet allemaal nog duidelijk worden. President Macron zei net vol ongeduld naar May te gaan luisteren."

Ierse premier: we kunnen leven met uitstel

"De consensus is om het VK iets meer tijd te geven en daar kunnen we mee leven", zegt de Ierse premier Varadkar.

Merkel en Macron komen tegelijk binnen

De Duitse bondskanselier Merkel en Franse president Macron komen vrijwel gelijktijdig binnen. Merkel zegt tegen de verzamelde journalisten dat ze het een goed teken vindt van het VK dat ze zich voorbereiden op de Europese verkiezingen. "Daarmee wordt het functioneren van de EU gegarandeerd".

Macron zegt dat het 'Europese project' nog altijd wordt bedreigd door de brexit. Hij zegt dat vanavond duidelijk moet worden waarom het VK uitstel nodig heeft. "De geloofwaardigheid van de EU staat op het spel".

De Franse president zegt dat er in zijn ogen op dit moment nog niets is beslist. "Het belangrijkste is dat niets het Europese project de komende maanden in gevaar mag brengen. We gaan richting een hergeboorte van de EU en ik wil niet dat de brexit ons blokkeert. We willen duidelijkheid, we hebben nu twee jaar gesproken over terugtrekking en nu moeten we tot een beslissing komen. Het is met veel ongeduld dat ik naar Theresa May ga luisteren."

Macron en Merkel tijdens de EU-top over de Brexit

Nederlandse douane oefent voor no deal-brexit

Uitstel of geen uitstel, de Nederlandse douane is op alles voorbereid. In totaal trekt de douane ruim 900 nieuwe medewerkers aan om het werk bij een harde brexit aan te kunnen. In Hoek van Holland werd vandaag geoefend met een accijnscontrole.

Douane oefent voor no deal-brexit: 'Papieren graag!'

Regeringsleiders druppelen binnen

Een voor een worden de regeringsleiders van de EU-lidstaten afgezet voor het gebouw waar de EU-top over de brexit wordt gehouden. Ze lopen over een rode loper langs een haag aan journalisten. De top begint straks om 18.30 uur.

Premier May staat de pers te woord voorafgaand aan de EU-top over de brexit

Eerder vandaag al mini-top van Noordzee-landen

Vanmiddag was er al een mini-top in Brussel, het ging daarbij om een zogenoemde Noordzee-top, waarin landen als België, Nederland, Denemarken, Zweden en Frankrijk aan tafel zaten. Een onderonsje waar de Italianen, die niet uitgenodigd waren, zich aan ergerden. De Italiaanse premier vond het jammer dat er in een klein clubje werd vergaderd terwijl de EU-landen nu juist de afgelopen drie jaar als één blok tegenover het Verenigd Koninkrijk stonden.

Volgens de initiatiefnemers van de mini-top moest er niets kwaads achter worden gezocht. De Noordzeelanden, die bij een brexit zonder deal het hardst worden getroffen, willen op alles voorbereid zijn en gebruiken de bijeenkomst om de laatste afspraken te maken. Volgens betrokken gaat het vooral over zaken als waar vinden precies de controles plaats op dieren, als er opeens een harde grens is met het Verenigd Koninkrijk.

'Blah Blah Brexit'

Greenpeace grijpt de EU-top aan om een boodschap over het klimaat te brengen. De organisatie heeft een grote banner opgehangen aan het gebouw van de Europese Commissie in Brussel. "Blah Blah Brexit... Stop Climate Chaos", staat er geschreven.

May: uitstel is doel van de top

"Het doel van deze top is om ons uitstel te geven, meer tijd, zodat we op een ordentelijke manier de EU kunnen verlaten", zegt May bij haar aankomst op de EU-top.

May had het druk

De Britse premier May heeft voorafgaand de top in Brussel al veel regeringsleiders en ambtenaren gesproken. Eerder vandaag sprak ze met de voorzitter van de Raad Donald Tusk. Vanochtend belde May met premier Rutte, de Belgische premier Michel en de Deense premier Rasmussen. Gisteren sprak ze al met de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron.

Vaststellen nieuwe EU-begroting

De enige harde deadline, zo wordt vlak voor het begin van de top door diplomaten gezegd, is het vaststellen van de nieuwe begroting. "Dat gaat om duizend miljard euro voor de komende zeven jaar en het zou vreemd zijn als de Britten daar over zouden meepraten", aldus een diplomaat tegen redacteur Bert van Slooten in Brussel.

De nieuwe begroting wordt pas volgend voorjaar besproken door de lidstaten, dus tot die tijd hebben de Britten maximaal de tijd om uit de EU te stappen.

Lidstaten zijn verdeeld

De EU-lidstaten zijn verdeeld over lengte van het uitstel dat de Britten kunnen krijgen. Vooral Frankrijk wil slechts een beperkte verlenging zodat de druk op de Britse politiek maximaal blijft om tot een oplossing te komen.

Andere landen waaronder Nederland willen liever een langere periode zodat de Britten de tijd krijgen om de zaak ordentelijk af te handelen, waardoor de kans op ongelukken (zonder deal de EU verlaten) zo klein mogelijk is.

Rutte: ik ben voor uitstel van brexit

Premier Rutte sprak eerder vandaag met voorzitter van de Europese Commissie, Juncker, en de voorzitter van de Europese Raad, Tusk, om de strategie te bespreken. In Brussel wordt verwacht dat premier Rutte een grote rol gaat spelen vanavond om de meningsverschillen tussen de lidstaten te overbruggen.

Hij wil voorafgaande aan de speciale brexit-top nog niet in z'n kaarten laten kijken. "Ik ben voor uitstel van de brexit, maar er zijn verschillende standpunten in de EU en die wil ik eerste op me laten inwerken", zei Rutte

Programma van de EU-top

  • 17.00 uur: aankomst van de regeringsleiders
  • 18.00 uur: gesprek met Antonio Tajani, de voorzitter van het Europees Parlement
  • 18.30 uur: de EU-top begint en vindt achter gesloten deuren plaats
  • Het is nog onbekend hoe laat de top is afgelopen

Speciale EU-top over de brexit

In Brussel praten de leiders van de EU-lidstaten over de brexit. Premier May krijgt vandaag tijdens de EU-top in Brussel uitstel, zodat ze meer tijd heeft om de brexit-deal door haar parlement te laten goedkeuren. De regeringsleiders zijn bereid haar extra tijd te gunnen, maar wel met een aantal strikte voorwaarden.

Hoelang dat uitstel gaat zijn, is nog niet duidelijk, blijkt uit een concepttekst die via diplomaten naar buiten is gekomen. Daarin staat dat het uitstel zolang als nodig moet zijn, maar in elk geval "niet langer dan ..." Op de plek van de puntjes is geen datum ingevuld.