liveblog
NOS NieuwsAangepast

Fractievoorzitters vallen Baudet aan op zijn vermeende discriminatie

  • Pechtold beschuldigt Baudet van racisme en discriminatie.
  • Baudet vindt dat zijn tegenstanders hem demoniseren.
  • Marijnissen wil dat woningen alleen voor Amsterdammers toegankelijk zijn.
  • GroenLinks wil grachtengordel verboden terrein maken voor auto's.
liveblog gesloten

Einde liveblog

Het debat is afgelopen en daarmee komt ook een einde aan dit liveblog. Het eerste debat van de landelijke partijleiders in Amsterdam verliep tumultueus door een discussie over racisme. D66-leider Pechtold en Forum voor Democratie-leider Baudet kwamen in aanvaring over de stelling over discriminatie:

Gemoederen tussen Pechtold en Baudet lopen hoog op

Als je geen zin of tijd hebt om het hele liveblog terug te lezen, vind je een beknopter verslag van het debat in onderstaand artikel:

Om welke uitspraken ligt Baudet onder vuur?

Verschillende fractievoorzitters kwamen in het debat van vanavond hard in aanvaring met Forum-leider Baudet over enkele van zijn uitspraken of over die van zijn partijgenoten. Het ging onder meer over:

Wat wensen de fractievoorzitters Amsterdam

Het debat besluit met een rondje langs de zeven fractievoorzitters en hun wensen voor de stad:

CDA-leider Buma gaat eerst. "Ik wens deze stad toe, dat de gewone Amsterdammer ook na de verkiezingen centraal staat en niet de toerist of de uitbuiter."

Pechtold (D66) zegt: "Ik wens dat deze stad blijft samenwerken, net als afgelopen jaren. D66 is hier een grote partij, dat betekent dat Amsterdam voor ons heel belangrijk is."

Marijnissen refereert aan de afgelopen vier jaar, toen haar SP in het college zat: "Ik ben er heel trots op dat we hier hebben laten zien dat besturen en activisme hand in hand gaan. Wij willen in Amsterdam knokken voor een gemeentelijke thuiszorgorganisatie en we moeten een eind maken aan onzekere contracten."

Baudet (Forum voor Democratie) wil dat de Amsterdamse bestuurders kunnen worden afgerekend op hun prestatie. "Forum wil duidelijke targets en de verantwoordelijken daarvoor aanwijzen."

PvdA-leider Asscher zegt dat hij als geboren Amsterdammer trots is op de stad. Hij komt met de slogan: "Minder markt, meer mensen, Amsterdam voor ons allemaal."

Klaver (GroenLinks): "Ik gun Amsterdam een links stadsbestuur, dat ervoor zorgt dat deze stad zijn unieke en open karakter kan behouden. En dat Amsterdam koploper wordt op het gebied van klimaatverandering."

Kuzu van Denk tenslotte hoopt "dat we in Amsterdam kloven gaan overbruggen. Dat iedereen zich in Amsterdam een Amsterdammer voelt."

De laatste stelling over tweedeling

"Amsterdammers hebben meer gemeen met inwoners van Londen of Parijs dan met mensen in Etten-Leur", is de laatste stelling. SP'er Marijnissen en Klaver van GroenLinks trappen het debat af.

Klaver gelooft er niets van. Hij zegt dat het verschil tussen de stad en het platteland niet te groot moet worden gemaakt. Marijnissen is het eigenlijk wel met Klaver eens. "Ik denk dat de gemiddelde inwoner gewoon een betaalbare woning, eerlijke zorg en een goede baan." Dat is in Oss, waar zij vandaan komt, niet anders.

Pechtold: geschiedenis niet wegstoppen

De D66-leider verwijst naar de dichter Lucebert, van wie deze week bekend werd dat hij fout was in de oorlog. Hij zegt dat hij diens bekende dichtregel "Alles van waarde is weerloos" blijft gebruiken, maar zijn kinderen er dan wel bij zou zeggen dat de schrijver een vlekje had. "Je moet het verleden niet wegstoppen, maar bespreken."

Klaver (GroenLinks) vindt dat Coen een prominente plaats moet krijgen in Nederland, maar dan in een slavernijmuseum. Zijn naam moet niet op een tunnel staan, vindt hij. Hij is samen met Kuzu als enige voor een naamsverandering.

Marijnissen (SP) vindt het jammer dat het vanavond niet over de zorg of het onderwijs is gegaan en wel over de Coentunnel. Verreweg de meeste mensen associëren die tunnel sowieso niet met het verleden, maar vooral met files.

Moet de Coentunnel een andere naam krijgen?

De volgende stelling gaat over de Nederlandse identiteit en de band met het verleden. "Het heden kunnen we niet los zien van verleden", vindt Kuzu van Denk, die met CDA-leider Buma in debat gaat. "Vroeger hadden we in Amsterdam de Stalinlaan. Dat is nu de Vrijheidslaan."

Buma wil niet dat het in Amsterdam gaat over tunnels en slavernij van 300 jaar geleden. "De Coentunnel is niet het probleem, het probleem zit op de Wallen." Hij vindt dat de "moderne slavernij" die daar zou plaatsvinden, moet worden aangepakt. Hij noemt het een schandvlek die de stad niet zou moeten willen hebben.

Terugkijken: clash Pechtold en Baudet

Gemoederen tussen Pechtold en Baudet lopen hoog op

Pechtold: u discrimineert op geslacht, geaardheid en ras

Pechtold valt Baudet aan op zijn eigen uitspraken. "U discrimineert op geslacht als je zegt dat vrouwen overmand moeten worden. Op geaardheid als je zegt dat homoseksuele leraren geweigerd mogen worden of zelfs ontslagen." Ook zou Baudet het hebben gehad over de afrikanisering van Europa, wat volgens Pechtold wijst op racisme.

"Ik heb heel vaak verklaard dat we tegen racisme zijn", reageert Baudet. "Deze waanzin en deze demonisering moet nu stoppen." Na gejoel uit de zaal: "Ik snap dat de gemoederen hoog oplopen van deze demonisering van Pechtold." Pechtold reageert laconiek: "Ach, bel ome Theo", zegt Pechtold in een verwijzing naar Baudets fractiegenoot en advocaat Hiddema.

Ook PvdA-leider Asscher valt Baudet aan op zijn uitspraken en die van zijn partijgenoot Ramautarsing. Die komt op aandragen van Baudet het podium op om zijn standpunt toe te lichten. Maar hij komt niet aan het woord, de debatleider grijpt in. Even later noemt Kuzu Baudet hypocriet.

Pechtold: geen zetel voor Forum in de raad

Stelling 5 gaat over integratie. Gaat het daar nou goed of slecht mee, is de vraag aan Pechtold en Baudet. Pechtold vindt van wel, "maar het is nooit af". Hij verwijst naar de verbroedering van de Amsterdammers na de dood van Van der Laan en het ongeluk van Ajacied Nouri. "Dit is de stad waar het Forum geen zetel in de raad heeft en dat moet zo blijven." Hij oogst een groot applaus.

Baudet zegt dat de integratie is mislukt. Hij benadrukt dat hij tegenstander is van racisme en discriminatie, maar dat het volgens hem een feit is dat twee derde van de politiecapaciteit wordt ingezet voor de bestrijding van wat de Mocro-maffia wordt genoemd.

Weer links/rechts-scheiding

CDA, D66 en Forum zijn voor het verkopen van sociale huurwoningen. De linkse partijen zijn tegen. "Als we de middenhuur aan de markt geven, krijgen we casinohuur", zegt Marijnissen. "50 vierkante meter voor 1100 euro, dat is het probleem", zegt Kuzu. Hij wil marktregulering: afspraken met corporaties over het type woning en de prijs van de woning. Baudet zegt dat mensen bang zijn om huurders in huis te nemen, omdat die laatsten zo goed beschermd worden.

Sociale woningen verkopen om middenhuur te stimuleren?

PvdA-leider Asscher is tegen. "Een bizarre stelling", vindt hij. "We moeten betaalbare woningen bouwen en woningen voor de middenhuur."

Pechtold is juist voor. Hij verwijst naar de decennia die de PvdA het voor het zeggen heeft gehad in de stad, waar zijn partij de afgelopen periode in het college zat. "In vier jaar lukt het niet om 60 jaar beleid om te draaien. De PvdA zegt sociaal te zijn, maar zorgt niet voor doorstroming op de woningmarkt."

Pechtold versus Asscher over doorstroming en sociale huur

Marijnissen is enige met groen bordje

De SP-leider is de enige die voor de stelling is dat Amsterdammers meer recht hebben op een woning in Amsterdam dan nieuwkomers. Baudet heeft zijn bordje weer op zijn kant gezet, de anderen zijn tegen.

"Waarom hebben zo veel mensen de stad verlaten?", wil Marijnissen van de rest weten. "U zegt: 'Amsterdam gaat op slot'. Maar de stad is allang op slot." Mensen gingen de afgelopen jaren niet voor niets weg, zegt zij.

Asscher wil dat de markt wordt gereguleerd en er meer wordt gebouwd. "De markt niet zijn gang laten gaan, alleen in het heel hoge segment, waar meneer Baudet woont".

Nu verder over de woningmarkt: Kuzu versus Marijnissen

Marijnissen wil alleen nieuwe woningen voor Amsterdammers, dat zijn mensen die minstens drie jaar in de hoofdstad wonen. Die grens geeft aan dat mensen geworteld zijn, een baan hebben en er wellicht familie hebben wonen.

Kuzu ziet dat niet zitten. "We kennen al fort Europa. Er zijn partijen die pleiten voor fort Nederland. De SP komt nu met een voorstel voor een soort fort Amsterdam. Wij willen Amsterdam voor iedereen."

Kuzu zegt dat er buurten zijn waar de oude bewoners worden weggedrukt door nieuwkomers die wel de hoge huren "en de 4 euro kostende cappuccino" kunnen betalen.

Marijnissen wijst op het bouwrecord van haar wethouder Ivens, die afgelopen jaar meer huizen heeft gebouwd dan welke wethouder dan ook sinds de jaren 70. Zij benadrukt dat haar partij knokt voor betaalbare woningen.

Terugkijken: Baudet versus Klaver over Schiphol en klimaat

Baudet versus Klaver over de uitbreiding van Schiphol

Marijnissen: best lastig

Lilian Marijnissen doet als enige vrouw mee aan het debat en komt er niet altijd tussen. "Het is best lastig tussen kibbelende stropdassen", grapt ze.

CDA, D66 en Forum willen meer groei Schiphol, de rest niet

Nu alle partijen mogen meepraten tekent zich een klassiek verschil tussen links en rechts af: de rechtse partijen vinden dat Schiphol moet doorgroeien. PvdA, GroenLinks, SP en Denk willen dat de groei stopt. "Laten we werken aan alternatief vervoer", zegt Asscher (PvdA). D66-leider Pechtold hamert op het economische belang van de nationale luchthaven.

Klimaatdiscussie Baudet en Klaver

Baudet: "Er is vrijwel geen invloed van de mens op klimaatverandering. Het Parijs-akkoord moeten we zo snel mogelijk opzeggen, want het is een grote hoax. Dat 97 procent van de wetenschappers menen dat de mens grote invloed heeft op het klimaat is niet waar. Het is allemaal flauwekul." Klaver: "Dat meen je niet?!"

Volgende stelling: moet Schiphol blijven groeien?

Het is bij dit debatonderdeel in eerste instantie Baudet versus Klaver. Baudet vindt dat Schiphol moet blijven groeien. Hij noemt het een van de peilers van onze economie. "Je kunt vanuit Nederland de hele wereld bevliegen en dat moet zo doorgaan." Klaver zegt dat het klimaatakkoord van Parijs ons dwingt om de groei van Schiphol te beperken. Ook wil hij dat het nieuwe vliegveld Lelystad niet open mag gaan.

Klaver wil auto weren uit centrum Amsterdam

De GroenLinks-leider wil dat de grachtengordel verboden wordt voor auto's. "Het is misschien geen populaire boodschap, maar het is wel nodig om de stad bereikbaar te houden." Nu is volgens Klaver 40 procent van de openbare ruimte in het centrum bestemd voor auto's, hij vindt dat te veel.

Marijnissen en Baudet willen betaalbaar ov

SP-leider Marijnissen wil toegankelijk, goed, snel en betaalbaar openbaar vervoer. "Het kabinet heeft de btw verhoogd. Daarmee motiveer je mensen niet om het ov te gebruiken."

Baudet wil dat de Noord/Zuidlijn doortrekken naar Schiphol en grote parkeergarages aan de rand van de stad. "Ik verheug me erop om samen met het CDA dingen te veranderen hier in Amsterdam." En hij zegt: "Veiligheid en betaalbaarheid in het openbaar vervoer zijn een probleem. Wij willen het ov gratis maken voor politiemensen."

Klaver wil meer investeringen in ov en fiets

"Geld is schaars, moet je keuzes maken, meneer Baudet", zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. "Het is heel duidelijk wat we moeten doen: kiezen voor openbaar vervoer, lightrail en in de fiets."

Rode en groene bordjes

De stelling is dat het Rijk niet voor meer asfalt moet kiezen, maar meer geld moet vrijmaken voor snelle ov-verbindingen. Alle partijen zijn voor, behalve het CDA. Buma draait zijn rode bordje om. Baudet vindt dat het een het ander niet uitsluit en wil allebei.

Meer asfalt of sneller openbaar vervoer?

Eerste stelling gaat over bereikbaarheid van de hoofdstad

CDA-leider Buma en PvdA-leider Asscher gaan 1 op 1 in debat over de bereikbaarheid. "Het is ongelooflijk dat er voor gezinnen geen toekomst is in deze stad. Dat je wel naar buurgemeenten moet, zoals Almere. Dit is niet een stad alleen voor toeristen", zegt Buma, die meer ruimte voor auto's wil. Asscher wil juist niet dat er meer asfalt bij komt. "Laten we investeren in het openbaar vervoer."

Baudet gaat in de raad, maar niet met voorkeursstemmen

Forum-leider Thierry Baudet doet als lijstduwer op plaats 18 mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Hij belooft plaats te nemen in de raad als zijn partij achttien zetels haalt. Alleen dan doet hij het, niet als hij genoeg voorkeursstemmen krijgt. Hij wil "jong talent" niet in de weg lopen.

Asscher maakt grapje over partijschandalen

De PvdA-leider had geen makkelijk week, met het vertrek van Eerste Kamerfractievoorzitter Marleen Barth. Hij hoopt dat het debat "een nieuwe start" vormt. Hij ziet wel de positieve kanten van afgelopen week. "Het is even investeren in retourtje Malediven, maar we hebben wel veel aandacht te pakken." Barth stapte onder meer op omdat ze tijdens het belangrijke orgaandonordebat op vakantie was in de Malediven.

Asscher: 'Even investeren in retourtje Malediven, maar wel veel aandacht voor de PvdA'

Regels en onderwerpen

Een van de drie debatleiders legt de spelregels en onderwerpen van het debat uit. De drie thema's van het debat zijn: groei van de stad, de woningmarkt en identiteit en integratie. Bij elk thema zijn zeven stellingen, voorafgegaan door een-op-eendebat met twee fractievoorzitters. Ze mogen elk 30 seconden een openingsstatement geven en gaan dan 4 minuten in debat. Daarna mogen de anderen meedoen en dat duurt dan nog 10 minuten.

Het debat is begonnen!

Je kunt tot ca. 22.00 uur het Amsterdamse verkiezingsdebat rechtstreeks volgen via de livestream van NPO Politiek.

Pechtold en Baudet al voor debat in de clinch

D66-leider Alexander Pechtold richt zijn vizier zoals verwacht op Forum-voorman Thierry Baudet. Bij aankomst bij De Balie de Amsterdam zei hij zojuist: "Het is heel goed dat er 28 partijen meedoen in Amsterdam. Ik hoop dat er gekozen wordt voor partijen die willen samenwerken. En ik hoop dat racisme geen plek in de raad krijgt."

Baudet, ook bij binnenkomst, zei in reactie op Pechtold: "Dan hebben we genoeg om over te praten". Op de vraag of er plaats is voor zijn partij in Amsterdam, zei Baudet: "We gaan hier een eerste schot voor de boeg lossen".

'D66, GroenLinks én PvdA sluiten Baudet uit'

De drie partijen hebben al aangegeven dat ze na de verkiezingen niet in een coalitie willen samenwerken met Forum voor Democratie. Vorige week schreef Het Parool dat ze de partij uitsluiten, omdat leider Thierry Baudet geen afstand neemt van verondersteld racisme van partijgenoten. Het onderwerp zal ongetwijfeld ook vanavond besproken worden in het debat. Het Forum maakt grote kans op een aantal zetels in de gemeenteraad.

‘Linkse partijen willen Baudet als tegenpool’

Amsterdam is de enige gemeente waar het Forum voor Democratie deelneemt aan de verkiezingen. De partij doet het erg goed in de landelijke peilingen.

Volgens politiek commentator Max van Weezel proberen de linkse partijen zich te profileren als dé tegenstander van Thierry Baudet, die vanavond ook meedoet aan het debat in De Balie. "Ze weten dat een horse race in hun beider belang is." Bij een tweestrijd profiteren meestal beide partijen, legt hij uit in de podcast De stemming van Vullings en Van Weezel:

Huidige verhoudingen in Amsterdamse raad

De gemeenteraad in de hoofdstad heeft 45 leden, die van acht verschillende partijen komen. De huidige verdeling:

  • D66 - 14 zetels
  • PvdA - 10 zetels
  • VVD - 6 zetels
  • SP - 6 zetels
  • GroenLinks - 6 zetels
  • Partij voor de Dieren - 1 zetel
  • CDA - 1 zetel
  • Partij van de Ouderen - 1 zetel

Bij de verkiezingen in maart doen in Amsterdam 28 partijen mee. Dat is er eentje meer dan in 2014.

Landelijk belang van Amsterdam

Amsterdam is een interessant strijdperk voor de landelijke partijen, zegt politiek verslaggever Ron Fresen. Het hele politieke spectrum, van links tot rechts, heeft daar veel te winnen. "De linkse partijen zijn in de race wie de grootste wordt en het CDA en Forum voor Democratie willen laten zien dat de stad niet alleen maar links is."

Debat over Amsterdam met landelijke kopstukken

Over ruim vijf weken zijn de gemeenteraadsverkiezingen en nu al staan de Haagse kopstukken tegenover elkaar. Pechtold (D66), Klaver (GroenLinks), Asscher (PvdA), Buma (CDA), Marijnissen (SP), Baudet (Forum voor Democratie) en Kuzu (Denk) gaan twee uur met elkaar in debat over de Amsterdamse politiek. Voor Lilian Marijnissen is het de eerste keer dat ze buiten de Kamer debatteert in haar rol als partijleider.

Waarom Rutte en Wilders niet bij het debat zijn, lees je hier: