Coalitie zoekt met oppositie naar oplossingen voor onderwijsbegroting
De regeringspartijen zijn samen met een deel van de oppositie op zoek naar een oplossing voor de discussie over de onderwijsbegroting. De afgelopen dagen werd duidelijk dat de oppositie een groot deel van de bezuiniging van 2 miljard euro op onderwijs wil tegenhouden.
Omdat de coalitie geen meerderheid heeft in de Eerste Kamer, loopt het kabinet het risico dat de hele onderwijsbegroting wordt verworpen. Dat is uitzonderlijk.
Gisteren boog de Tweede Kamer zich over de plannen en toen leken de regeringspartijen PVV, VVD, NSC en BBB er tot onvrede van de oppositie nog niets voor te voelen de bezuinigingen van tafel te halen. Maar de fractievoorzitters van de regeringspartijen overleggen nu toch over mogelijkheden voor aanpassingen en in de loop van de dag sloten ook de oppositiepartijen D66, CDA, ChristenUnie en JA21 aan bij de besprekingen.
1,3 miljard terugdraaien
Die vier willen 1,3 miljard van de bezuinigingen terugdraaien. Ze stellen voor dat onder meer te betalen door specialisten in loondienst te laten komen, het eigen risico minder te verlagen dan de coalitie van plan is en mensen die langer doorwerken de mogelijkheid te geven later AOW op te nemen.
De vertegenwoordigers van de coalitie wilden voor en na de overleggen weinig kwijt. Vice-NSC-fractievoorzitter Van Vroonhoven toonde zich wel hoopvol: "We gaan er wel uitkomen; dit is een extraparlementair kabinet, met lucht en ruimte voor de Kamer; als je kijkt naar de zetelverdeling in de Tweede en Eerste Kamer moeten we samenwerken met het parlement." D66, CDA, ChristenUnie en JA21 trekken samen op. D66-leider Jetten: "Er staan niet voor niks vier namen onder het amendement."
Na afloop zei Jetten dat het gesprek van vandaag vooral bedoeld was om af te tasten of de coalitie bereid is erover te praten om iets te veranderen: "Die bereidheid is er, dus de onderwijswoordvoerders gaan daarmee aan de slag." Zijn CDA-collega Bontenbal erkende dat er mogelijk ook naar andere begrotingen zal worden gekeken, omdat daar dekking moet worden gevonden. En JA21-voorman Eerdmans is er zeker van dat de begroting wordt aangepast.
Irritatie achter de schermen
Achter de schermen was eerder te horen dat er bij de coalitie veel onderlinge irritatie bestond over het proces tot nu toe. Een deel vond dat minister Bruins van Onderwijs (NSC) te weinig heeft gedaan om een oplossing te vinden, maar Bruins zelf had het idee dat hij te weinig speelruimte had.
Naar verluidt heeft minister Heinen van Financiën (VVD) zich intern ook in de discussie over mogelijke alternatieven gemengd. Bruins wil in het openbaar alleen kwijt dat er "voortdurend gesprekken plaatsvinden en dat hij natuurlijk op zoek is naar een oplossing".
Btw-verhoging al geschrapt
Als het verzet van de oppositie om de begroting aan te passen tot resultaat leidt, is dat voor de tweede keer in korte tijd. Pasgeleden dwong de oppositie al wijzigingen in het Belastingplan af. De meest in het oog springende aanpassing daarin is dat de verhoging van de btw op cultuur, media en sport in 2026 van tafel gaat.
De Tweede Kamer ging wel akkoord met de oorspronkelijke btw-plannen en de Eerste Kamer zal dat binnenkort waarschijnlijk ook doen, maar het kabinet heeft toegezegd in het voorjaar op zoek te gaan naar alternatieven voor de verhoging.
De behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede Kamer gaat morgen verder. Dan antwoordt Bruins de Kamer. Het ziet er niet naar uit dat er voor die tijd al overeenstemming is tussen coalitie en oppositie.
