Hoe Kameroense scholieren helpen de bedreigde goliathkikker te beschermen
Een gigantische foto van een gigantische kikker. Zo trekt een basisschool in Ebone, een dorpje in de tropische bossen van Kameroen, de aandacht van elke voorbijganger. "De goliathkikker hoort bij ons erfgoed", staat er op de poster aan de buitenmuur. "Laten we hem beschermen."
De school staat midden in het leefgebied van de Conraua goliath: de goliathkikker, die zijn naam te danken heeft aan zijn imposante grootte. 3,5 kilogram kan hij wegen, ongeveer net zo veel als een pasgeboren baby.
Maar de kikker is in de Kameroense bossen steeds zeldzamer. Naar schatting is het aantal goliathkikkers in de afgelopen decennia met meer dan 70 procent afgenomen.
Delphia (12) schudt haar hoofd wanneer ze de vraag krijgt of ze de kikker ooit in het echt heeft gezien. Wel weet dat ze 'ie ver kan springen, "wel drie meter".
Aan een houten bankje zit ze gebogen over een tekening die ze van de kikker maakt. Streepje voor streepje, stipje voor stipje tekent ze een ingewikkelde krijtbordtekening na, net als een dertigtal klasgenoten die vandaag een speciale les krijgen over de Goliathkikker.
"Het is een zeldzame kikker want er wordt veel op ze gejaagd", zegt Leonel (10). "Stropers vangen ze om ze te verkopen." In Kameroen belanden de gestroopte kikkers vaak op de zwarte markt, waar ze worden verkocht voor consumptie.
De kikker wordt beschouwd als een lekkernij. Sommigen geloven dat het dier ook geneeskrachtige werkingen heeft. Regelmatig gebeurt het dat kikkers over de grens worden gesmokkeld en in het buitenland worden verkocht.
Wet niet gehandhaafd
Maar er speelt meer, zegt Robillard Kouekam, natuurbeschermer bij ASCOBIO (Association pour la Conservation de la Biodiversité). "Door het gebruik van landbouwgif, zoals pesticiden, zijn veel kikkers verdwenen", zegt hij. "Andere kikkers hebben zich dieper teruggetrokken in het regenwoud."
De jacht vormt nog altijd het grootste probleem. "In Kameroen is het verboden om op ze te jagen," zegt Kouekam, op grond van een speciale natuurwet uit 1994. "Maar de wet wordt niet gehandhaafd. Nog altijd wordt er op ze gejaagd, zonder dat mensen eigenlijk doorhebben dat de kikker daardoor uitsterft."
Basisschoolleerlingen zijn voor natuurbeschermers zoals Kouekam een belangrijke doelgroep. Vandaar dat ze op scholen, zoals op de basisschool in Ebone, eenmaal per jaar langskomen voor een speciale les over de Goliathkikker. Daarmee leren de kinderen niet alleen over de bijzonderheden van het dier, maar komen ze ook te weten welke gevolgen uitsterven kan hebben voor het ecosysteem. Zo eet de kikker larven van insecten die ziektes bij zich dragen, zoals malaria en dengue.
Via de basisschoolkinderen hoopt Kouekam een grotere groep te bereiken. "Als je een kind voorlichting geeft, dan komt het ook bij de ouders. Dat is waarom we ons op kinderen richten." Daarnaast helpt de organisatie stropers om andere activiteiten te ondernemen, zoals het verbouwen van champignons en het kweken van slakken.
Beter bewust
Volgens de organisatie werpt dit alles zijn vruchten af. In de omgeving van Ebone zijn mensen zich volgens Kouekam en zijn organisatie al veel beter bewust van het uitsterven van hun stukje nationaal erfgoed. "Als je het nu waagt om een goliathkikker te vangen, dan fluiten je buren je direct terug."
