Castrillo zegeviert op steile wand, winst Roglic beperkt na tijdstraf wegens stayeren
Een tactisch meesterplan van Primoz Roglic heeft de Sloveen op de zwaarste dag van de Ronde van Spanje niet gebracht wat hij ervan verwachtte. Waar hij Ben O'Connor op de flanken van de helse Cuitu Negru uit de rode leiderstrui wilde rijden, bracht hij de achterstand op de Australiër slechts terug van 1.21 tot 1.03, mede doordat hij ook nog een tijdstraf van 20 seconden kreeg wegens stayeren.
Pablo Castrillo van het kleine, maar moedig rijdende collectief van Kern-Pharma, eerder winnaar van rit 12, ging in Asturië met de etappezege aan de haal.
De Spanjaard was na een heldhaftige strijd net iets sterker dan Aleksander Vlasov. Castrillo bleef in de finale over met Vlasov en Pavel Sivakov en sprong weg in het steile slot met stukken van boven de 20 procent. Vlasov haalde hem bij, maar in een dans van stervende zwanen won Castrillo.
Aangekondigde onttroning
Een epische dag, noemde O'Connor de vijftiende etappe van de Ronde van Spanje voordat er ook maar een kilometer was gereden. De kenners wisten het zeker: de voorlaatste zondag van de Vuelta was voor de leider van het algemeen klassement weinig meer dan de kroniek van een aangekondigde onttroning.
Maar de Ronde van Spanje bleek eens te meer een koers vol verrassingen. Op de Cuitu Negru was het ook na negen dagen in het rood nog niet gedaan met de aspiraties om als eerste Australiër de Spaanse etappekoers op zijn naam te schrijven.
Waar gerekend werd op een etappe met eeuwigheidswaarde, bleef het verwachte vuurwerk uit op de Asturische berg. En dat terwijl de organisatie van de Vuelta er nog wel alles aan had gedaan om de koers juist daar te laten ontploffen.
Verrassing
Het venijn moest 'm op de derde zondag, zoals wel vaker, in de staart zitten. Aan het einde van een etappe van 142 kilometer was voor het peloton de verlossende eindstreep getrokken op de top van de Cuitu Negru in Valgrande-Pajares, een col uit de buitencategorie van 1.843 meter hoogte. Pas in 2009 werden de laatste kilometers van de helse klim geasfalteerd, omdat de Vuelta daar dat jaar ook de finish had voorzien.
Op papier leek de slotklim, zeker voor Vuelta-begrippen, geen al te overkomelijk probleem, met een gemiddelde stijging van 5,2 procent over een lengte van 19,5 kilometer. Het was de op één na langste beklimming van deze Vuelta.
Maar ook ditmaal was weinig tot niets wat het leek. Op acht kilometer van de top ging het wegdek gemiddeld 11 procent omhoog. Kinderspel vergeleken met de laatste 2,5 kilometer, waarin stijgingen tot een maximum van 24 procent door de coureurs moesten worden verteerd.
Helletocht
Vooraf werd die helletocht omschreven als kolfje naar de hand voor Roglic. De Sloveense renner toonde in de eerste twee weken aan veruit de beste klimmer van het peloton te zijn. Op de Asturische reus zou hij het gat met O'Connor eindelijk moeten kunnen slechten. Na negen dagen leken de dagen van de Aussie als leider van het algemeen klassement geteld.
De kopman van Red Bull-Bora-hansgrohe had voor de dag van de waarheid een draaiboek klaarliggen waarmee hij wilde aantonen niet alleen de snelste, maar ook de slimste van de twee te zijn.
Zijn geheim school hem in een fietswissel op 23 kilometer van de eindstreep. Zoals door de ploegleiding vooraf was voorzien verruilde hij zijn fiets met reguliere versnelling voor een exemplaar met een enkel, klein voorblad en extreem grote tandwielen achter. Daarmee ving hij de monsterlijke slotklim aan op een mountainbikeversnelling.
Tijdstraf Roglic
Probleem was wel dat Roglic na de fietswissel te lang achter een auto bleef reden. De jury was onverbiddelijk en legde hem na de etappe 20 seconden tijdstraf op.
Iets meer dan twee kilometer onder de top leek Roglic zijn beslissende aanval in te zetten, aanvankelijk nog in het wiel van ploeggenoot Florian Lipowitz. Maar hoezeer hij het ook probeerde met zijn hoge aantal omwentelingen, het slaan van de beslissende slag bleef uit.
Sterker, in de mist slaagde Roglic er ook niet in de Spanjaard Enric Mas uit het wiel te rijden en moest hij uiteindelijk genoegen nemen met de vijfde plaats. Als pleister op de wonde finishte hij 38 seconden voor O'Connor, waarmee zijn achterstand in het algemeen klassement op de leider aanvankelijk slonk tot 43 tellen, na de jury-ingreep tot 1.03.
Met nog drie bergritten met aankomsten op achtereenvolgens Lagos de Covadonga, Alto de Moncalvillo en Picón Blanco, twee heuveletappes en het afsluitende defilé door de straten van Madrid voor de boeg is de Vuelta daarmee nog altijd niet in een definitieve plooi gevallen.
Na zijn overwinningen in 2019, 2020 en 2021 lijkt Roglic ondanks zijn mislukte machtsgreep de favoriet om het kwartet eindzeges in de Vuelta vol te maken. Al weet ook de Sloveen dat de Vuelta een koers is vol verrassingen waarin niets is wat het lijkt.
