Aanslag kan positief uitpakken voor Trumps imago: 'Hij is martelaar geworden'
"De Verenigde Staten kent een lelijke geschiedenis van politieke moorden of pogingen daartoe", zegt de Amerikaanse historicus Douglas Brinkley naar aanleiding van de moordaanslag op oud-president en presidentskandidaat Donald Trump. Hij overleefde de aanslag, maar de gebeurtenis zal naar verwachting een grote impact hebben op de aankomende presidentsverkiezingen. "Trump is een martelaar geworden."
Trump was op een campagnebijeenkomst in de Amerikaanse staat Pennsylvania toen de schutter het vuur op hem opende. Trump zocht dekking achter het podium, een scherpschutter doodde de 20-jarige dader, Thomas Matthew Cooks. Bij het verlaten van het podium stak Trump zijn gebalde vuist in de lucht, zijn tanden op z'n lippen.
De strijd om de Amerikaanse presidentsverkiezingen is ondertussen in volle gang. Bij de Democraten zijn steeds meer twijfels over de huidige presidentskandidaat Joe Biden, vanwege recente blunders. Volgens landelijke peilingen zijn beide kandidaten verwikkeld in een nek-aan-nekrace. In hoeverre heeft de moordaanslag invloed op zijn populariteit en de aankomende verkiezingen?
Impact op twijfelaars
"Bij twijfelaars kan deze gebeurtenis ervoor zorgen dat ze richting Trump trekken", zegt journalist en Amerikakenner Laila Frank. "Zij denken al dat Trump onjuist wordt bejegend door het rechtssysteem en door de Democraten. Zo'n aanslag op zijn leven versterkt dat beeld."
Daarnaast ziet Frank dat veel twijfelende kiezers een sterke president willen. "Iedereen heeft het debat van Biden gezien", zegt ze. "Zij geloven niet dat hij sterk genoeg is om president te worden. Zo'n gebalde vuist van Trump maakt het contrast tussen een fysiek sterke leider versus zwakke leider groter. In de achterban versterkt zo'n gebalde vuist het beeld van de vechter."
Historicus Brinkley vindt ook dat Trump met zijn aftocht na de aanslag het beeld van 'een vechter' versterkt. "Hij stond op het podium met bloed op zijn gezicht, maar liet toch zien dat hij sterk en moedig was. Het zal goed aansluiten bij de herverkiezingshoop van Trump, omdat het mensen laat denken dat hij een vechter is en lef heeft."
Trumps aftocht is een heroïsch beeld, met de vuist en de Amerikaanse vlag. "Hij wist het: voordat ik het podium verlaat, ga ik een aantal onuitwisbare beelden en herinneringen voor mensen creëren", zegt Brinkley. Trump heeft een heel sterk instinct voor beeld, zegt Frank. "Ik kan me voorstellen dat de campagne scenario's als deze heeft geoefend."
Moordpogingen presidenten
De Verenigde Staten kent een geschiedenis van moordpogingen op presidenten. Eerdere presidenten die werden beschoten zijn onder anderen Theodore Roosevelt in 1912, Franklin Delano Roosevelt in 1933 en Harry Truman in 1950. Vier presidenten werden gedood door schutters: de eerste was Abraham Lincoln in 1865, daarna James Garfield (1881) en William McKinley (1901) en ten slotte John F. Kennedy in 1963.
De Amerikaanse geschiedenis wijst uit dat eerdere moordpogingen op presidenten een impact hebben op de populariteit van de persoon in kwestie. Volgens Brinkley werd de laatst neergeschoten president Ronald Reagan "een nationale held". Hij werd in 1981 neergeschoten voor een hotel in Washington. Reagan raakte zwaargewond, maar overleefde de aanslag. "Ze moesten hem opereren in het ziekenhuis in Washington en heel het land keek toe. Overleeft hij het? Wat is zijn toestand?"
'Trump wint goodwill'
Het neerschieten van Reagan zorgde voor een grote schok in het land, maar vergrootte ook zijn impact. "Reagan kon het land verenigen na dit vreselijke incident", legt Brinkley uit, die ook denkt dat de aanslag van Trump positief voor de Republikein uitpakt. "Trump wint goodwill. Vanuit puur een campagnestrategieoogpunt schaadt de gebeurtenis Trump niet. Hij krijgt een schot in zijn hoofd en gaat een dag of twee later weer de politieke arena in, dat brengt hem in een folklorecategorie."
Trump is nu onderweg naar Milwaukee, waar hij morgen tijdens de Republikeinse conventie formeel zal worden genomineerd als Republikeinse presidentskandidaat. Brinkley denkt dat "de menigte daar uit zijn dak zal gaan". "Trump komt hier goed uit. Hij is een martelaar geworden."
Daarmee wil hij de ernst van de gebeurtenis niet tekortdoen. "Het is een schrijnende gebeurtenis, die we niet snel zullen vergeten. Iedereen zal zich herinneren waar ze waren toen dit gebeurde. Het is een gebeurtenis waar we maanden over zullen praten, waar boeken over geschreven worden, en een die nog lange tijd bestudeerd zal worden."
